Wierzyciel i dłużnik

Odsetki stanowią jeden z podstawowych mechanizmów motywowania dłużnika do regulowania należności na rzecz wierzyciela. Założenie jest tu bardzo proste: im dłuższe opóźnienie, tym większe odsetki trzeba zapłacić. Otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego właściwie niewiele tutaj zmienia, aczkolwiek w inny sposób się ich dochodzi, a niekiedy również kalkuluje.

Przyjęcie i zatwierdzenie układu zmienia sytuację prawną wierzycieli. Odtąd mogą oni realizować swoje uprawnienia jedynie zgodnie z treścią układu. Powoduje to umorzenie pierwotnych postępowań zabezpieczających i egzekucyjnych. Układ powinien objąć wszystkich wierzycieli, których roszczenia podlegają restrukturyzacji.

Pre-pack, czyli przygotowana likwidacja polega na ogłoszeniu upadłości dłużnika z równoległym wskazaniem przez sąd nabywcy, ceny i innych warunków sprzedaży majątku dłużnika.

W okresie walki ze światową pandemią COVID–19 wielu przedsiębiorców musi zawiesić swoją działalność gospodarczą bądź przemodelować sposób jej prowadzenia. Postępowanie restrukturyzacyjne może być szansą na przetrwanie dla przedsiębiorcy zagrożonego niewypłacalnością.

Weksle jako papiery wartościowe odpowiadające wymogom Prawa wekslowego mogą być przedmiotem egzekucji. Weksel niezupełny (in blanco) to weksel, który nie został wypełniony całkowicie w chwili wystawienia lub nie posiada niektórych cech, jakie Prawo wekslowe wymaga dla jego ważności.

Bardzo często zdarza się w obrocie gospodarczym, że dłużnik płaci długi tylko wobec niektórych kontrahentów tj. dokonuje spłaty zobowiązań wyłącznie wobec tylko niektórych wierzycieli z pominięciem pozostałych. Mało kto wie, że przy spełnieniu dodatkowych przesłanek, prowadzić może to nawet do odpowiedzialności karnej za przestępstwo.

Proponowane zmiany w przepisach dotyczących przedawnień roszczeń majątkowych będą w większym stopniu chronić dłużników. Eksperci ostrzegają, że może być to wykorzystywane przez grupę nieuczciwych konsumentów, którzy zyskają więcej narzędzi, by uniknąć spłaty zaległych zobowiązań. Takie zmiany mogą mieć poważne konsekwencje dla rynku. Najprawdopodobniej odczują je firmy zarządzające wierzytelnościami, przedsiębiorcy, którzy czekają na spłatę długów przez kontrahentów, oraz sami konsumenci, gdyż część produktów finansowych będzie trudniej dostępna i droższa – oceniają eksperci Konferencji Przedsiębiorstw Finansowych w Polsce.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 2013 roku o terminach zapłaty w transakcjach handlowych, przedsiębiorcy mogą żądać równowartości 40 euro za opóźnienie w płatności choćby o jeden dzień. Kara jest niezależna od odsetek za zwłokę i innych sankcji. Jednak w praktyce firmy niezwykle rzadko po nią sięgają. Jak zauważa dr Marcin Radwan-Röhrenschef, wierzyciele walczą w ten sposób tylko z istotnymi opóźnieniami w zapłacie, w incydentalnej wymianie towarowej, a także w relatywnie drobnym obrocie. Zwykle nie chcą narażać się na pogorszenie relacji biznesowych czy nawet posądzenie o nadużycie prawa w przypadku drobnych kwot.

Zasadą jest, iż koszty egzekucji ponosi dłużnik. Istnieją jednak sytuacje, gdy odpowiedzialność za koszty postępowania egzekucyjnego spoczywa na wierzycielu. Kiedy wierzyciel zostanie obciążony kosztami?

Do zwolnienia z długu konieczne jest zawarcie umowy pomiędzy wierzycielem a dłużnikiem, bowiem samo oświadczenie woli wierzyciela, który zrzeka się przysługującej mu wierzytelności jest niewystarczające. Oznacza to, że nie jest możliwe zwolnienie z długu bez zgody dłużnika.

Wedle najnowszych danych, przybywa dłużników w grupie wiekowej 18-35 lat. Takie osoby traktują kredyty oraz pożyczki w większości jako przywilej, a nie ostateczność, popadając w coraz większe zadłużenie. Jak walczyć z długami? Jak poradzić sobie z kłopotami finansowymi?

W przypadku niewypłacalności dłużnika, wierzycielowi przysługuje wniesienie do sądu tzw. skargi pauliańskiej, która ma na celu ochronę przez wyzbyciem się przez dłużnika majątku. Skargę wnosi się według miejsca zamieszkania pozwanego. Jakie konieczne elementy powinna zawierać?

Zgodnie z art. 498 Kodeksu Cywilnego gdy dwie osoby są jednocześnie względem siebie dłużnikami i wierzycielami, każda z nich może potrącić swoją wierzytelność z wierzytelności drugiej strony, jeżeli przedmiotem obu wierzytelności są pieniądze lub rzeczy tej samej jakości oznaczone tylko co do gatunku, a obie wierzytelności są wymagalne i mogą być dochodzone przed sądem lub przed innym organem państwowym.

Co do zasady zobowiązanie istnieje między określonymi z góry stronami, które pozostają pewnymi stałymi stosunku prawnego. Prawo cywilne dopuszcza jednak możliwość zmiany osoby dłużnika lub wierzyciela, bez wpływu na pozostałą część umowy.

Hipoteka jest wygodnym zabezpieczeniem wierzytelności, ponieważ pozwala właścicielowi korzystać z obciążonej nieruchomości. Wierzyciel natomiast, w przypadku zwłoki lub niewypłacalności dłużnika, może nawet domagać się licytacji nieruchomości i zaspokojenia z pieniędzy uzyskanych ze sprzedaży. Jakie przesłanki muszą zostać spełnione, by ustanowienie hipoteki było skuteczne?

Umowa przewłaszczenia stanowi rodzaj zabezpieczenia spłaty wierzytelności i nie jest ona uregulowana bezpośrednio w przepisach prawa, stąd jej forma jest co do zasady dowolna. Przewłaszczenia można dokonać na rzeczach ruchomych oraz papierach wartościowych, ale czy może dotyczyć również nieruchomości?

W rozumieniu prawa upadłościowego i naprawczego, wniosek o ogłoszenie upadłości może zgłosić każdy z wierzycieli dłużnika. Czy wskazana regulacja dotyczy również wierzyciela rzeczowego, który nie posiada roszczenia osobistego, a ograniczone prawo rzeczowe – hipotekę?

Indywidualni przedsiębiorcy podejmują czasem decyzję o przekształceniu swojej firmy w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością. Wierzyciele spotykają się w związku z tym w trakcie postępowania egzekucyjnego z sytuacją, że ich dłużnik nie prowadzi już działalności gospodarczej, a widnieje w Krajowym Rejestrze Sądowym jako wspólnik spółki z o.o.

Otrzymanie wezwania do zapłaty wraz z wypowiedzeniem umowy kredytowej wcale nie przekreśla sytuacji prawnej dłużnika. Nie powoduje, że dłużnik skazany jest na „stracenie” (czyli komornika) i uzależniony tylko od woli pracownika banku. Okazuje się bowiem, że przy zastosowaniu odpowiednich metod negocjacyjnych można zyskać nawet kilka miesięcy odsuwając od siebie wizję egzekucji.

Udzielenia zabezpieczenia może domagać się każda strona lub uczestnik postępowania. Wniosek zainteresowanej strony musi jednak spełniać określone warunki.

Hipoteka może być skutecznym zabezpieczeniem w działalności gospodarczej. Może ona zabezpieczać kilka wierzytelności jednego wierzyciela, jak również kilku wierzycieli. W tym drugim przypadku należy jednak powołać administratora hipoteki.

Prowadzenie działalności gospodarczej wiąże się nie tylko z zyskami, ale także niebezpieczeństwem poniesienia strat i utraty płynności finansowej, a w konsekwencji nawet upadłości. W takiej sytuacji, konieczne jest określenie majątku dłużnika, z którego nastąpi zaspokojenie wierzyciela. Wyjawienie majątku odbywa się według określonej procedury, którą rozpoczyna złożenie przez wierzyciela wniosku do sądu.

Przedsiębiorca występujący w obrocie musi liczyć się z możliwością utraty płynności finansowej. W sytuacji, gdy nie może on uregulować swoich długów, może je sprzedać. Operacja ta jest dozwolona prawem i regulowana przez przepisy prawa cywilnego. Korzystają z niej zarówno małe przedsiębiorstw, jak i firmy międzynarodowe.

Czasami spełnienie świadczenia, do którego zobowiązany jest dłużnik może nastąpić przez spełnienie jednego z kilku świadczeń. Jest to tzw zobowiązanie przemienne. Jaki wpływ na spełnienie tego, a nie innego świadczenia ma wierzyciel?

Zaleganie z płatnościami za dostarczony towar czy usługę, to w naszej rzeczywistości zjawisko częste, wręcz powszechne. Opóźnienia w płatnościach w wielu firmach sięgają kilkudziesięciu albo i kilkuset procent względem określonego w umowach terminu zapłaty. To zjawisko uderza w większość firm produkcyjnych, usługowych oraz w hurtownie. Wizyty przedstawicieli firm windykacyjnych czy podawanie niesolidnego dłużnika do sądu to ostateczność.