Tematy - Prawo konkurencji, Ochrona praw autorskich

UOKiK przedstawił zaktualizowane wyjaśnienia w sprawie nakładania kar na przedsiębiorców za praktyki naruszające konkurencję. Przedsiębiorcy mogą dowiedzieć się, w jaki sposób obliczane są sankcje za złamanie przepisów.

Ograniczenie konkurencji i podział rynku - za te działania prezes UOKiK Tomasz Chróstny nałożył kary w łącznej wysokości ponad 32 mln zł na największe sieci fitness, w tym spółkę Benefit Systems, operatora kart MultiSport.

Obserwacja konkurencji jest ogromnym wyzwaniem dla przedsiębiorców, zwłaszcza w dobie pandemii. Wymaga ona umiejętności wyciągania wniosków, systematyczności i trafnych spostrzeżeń. Czy można być na prowadzeniu? Jak zostawiać konkurencję zawsze daleko w tyle?

Nie tylko firmom grożą sankcje za stosowanie praktyk ograniczających konkurencję - przepisy dopuszczają nakładanie kar finansowych do wysokości 2 mln zł także na osoby zarządzające, które umyślnie dopuściły do zawarcia porozumień ograniczających konkurencję.

Pozwy mogą dotyczyć m.in. praktyk zakazanych w przepisach polskich i unijnych - porozumień ograniczających konkurencję, czy nadużywania pozycji dominującej.

4 września 2018 r. weszła w życie ustawa z 5 lipca 2018 r. o zmianie ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji oraz niektórych innych ustaw („Ustawa”). Dostosowuje ona polskie regulacje do dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/943 z dnia 8 czerwca 2016 r. w sprawie ochrony niejawnego know-how i niejawnych informacji handlowych (tajemnic przedsiębiorstwa) przed ich bezprawnym pozyskaniem, wykorzystaniem i ujawnianiem.

Do opiniowania trafił projekt noweli ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Zakłada on m.in. zwiększenie ochrony tajemnicy przedsiębiorstwa, którą stanowią informacje techniczne czy organizacyjne.

100 dni obowiązuje ustawa o przewadze kontraktowej, której celem jest wyeliminowanie nieuczciwych praktyk handlowych w relacjach pomiędzy przedsiębiorcami działającymi w branży rolno-spożywczej. Przepisy weszły w życie 12 lipca. UOKiK prowadzi obecnie 12 spraw w ramach nowej ustawy.

Prawo autorskie zawsze przysługuje twórcy utworu, który jest opatrzony jego nazwiskiem lub osobie, której przypisuje się autorstwo i której dane, w związku z rozpowszechnianiem utworu podano do publicznej wiadomości. Każda ingerencja w cudzy utwór – a zatem przypisywanie sobie jego autorstwa, zmienianie treści lub formy czy użytkowanie go bez uzyskania odpowiedniej zgody albo bez przeniesienia praw podlega sankcjom – cywilnym, karnym, dyscyplinarnym.

W obecnych realiach rynkowych, podmiot, który sprowadza na teren Polski określony produkt np. sprzęt elektroniczny, bądź też sam go produkuje, a następnie sprzedaje go do dalszej dystrybucji poza granicami kraju (ewentualnie sprzedaż odbywa się w kraju, lecz z wyłączeniem prywatnego użytku), musi uiścić opłatę reprograficzną w wysokości nawet do 3 proc. wartości tego produktu do organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi (OZZ). Takie działanie jest nieuprawnione, a opłata powinna podlegać zwrotowi.

Branża hotelowa przez lata unikała opłat za odbiorniki TV umieszczone w pokojach. W końcu sąd zdecydował: musi płacić. Nawet jeśli formalnie nie jest właścicielem sprzętu. Telewizor w pokoju hotelowym jest czymś tak oczywistym, że mało kto zastanawia się nad opłatami związanymi z korzystaniem z niego. Ale, zgodnie z prawem, hotele muszą je wnosić na rzecz organizacji zbiorowego zarządzania, które następnie powinny je rozdzielać między twórców i wykonawców. Bo korzystanie przez gości z odbiorników TV jest traktowane jako publiczne odtwarzanie utworów.

Swego czasu bardzo głośną w mediach, również tych społecznościowych, była sprawa wylewania piwa marki Ciechan przez warszawską księgarnio-kawiarnię Wrzenie Świata w reakcji na – w jej ocenie – homofobiczne wypowiedzi właściciela browaru. W sprawie zapadł już nieprawomocny wyrok – Sąd Okręgowy w Warszawie uznał, że Fundacja Instytut Reportażu, prowadząca lokal, dopuściła się czynu nieuczciwej konkurencji, który miał polegać na bezprawnym nakłanianiu osób trzecich do niedokonywania zakupu piwa Ciechan. Czy w ten sposób została ograniczona wolność słowa, jak podkreślają niektórzy?

Know-how, baza klientów i inne informacje techniczne, technologiczne, organizacyjne przedsiębiorstwa mogą mieć istotną wartość gospodarczą dla przedsiębiorcy. W dobie konkurencyjnej gospodarki zdobycie informacji będących w posiadaniu konkurenta może przynieść nieuzasadnioną przewagę rynkową.

Z firmy odchodzi kluczowy pracownik. Miał dostęp do istotnych informacji technicznych, technologicznych, organizacyjnych i handlowych firmy, w tym do strategii, listy klientów, stosowanej polityki cenowej itp. I istnieje niebezpieczeństwo, że pracownik ten przejdzie do konkurencyjnej firmy. W jaki sposób można przeciwdziałać niekorzystnym skutkom odejścia pracownika w sferze tajemnic przedsiębiorstwa?

Prezydent podpisał nowelę Prawa własności przemysłowej, która reguluje udzielanie patentów na wynalazki, przyznawanie praw ochronnych na wzory użytkowe i znaki towarowe. Zmiany ponadto upraszczają procedury postępowania przed Urzędem Patentowym, co w znacznym stopniu usprawni komunikację pomiędzy stronami a Urzędem.

Od 1 września 2015 r. UOKiK wprowadza nowe procedury, zgodnie z którymi będzie przedstawiał przedsiębiorcom szczegółowe uzasadnienie zarzutów po zgromadzeniu materiału dowodowego i powoła wewnętrzny komitet ewaluacyjny, który zapewni spójność oraz jakość postępowań.

Mnogość dostępnych na rynku produktów sprawia, że trudno oprzeć się wrażeniu, że niektóre z nich są co najmniej podobne do produktów konkurencji. Często jest to spowodowane cechami funkcjonalnymi produktu. Nierzadkie są jednakże również przypadki, gdzie podobieństwo wynika z kopiowania produktów konkurencji. W takich sytuacjach powstaje pytanie, czy naśladownictwo jest w świetle prawa dopuszczalne. Z jednej strony naśladownictwo jest elementem postępu gospodarczego. Z drugiej jednakże strony, naśladownictwo może prowadzić do przejęcia wyników pracy innego przedsiębiorcy. Mamy więc do czynienia z konfliktem dwóch wartości – publicznych (rozwój gospodarki) i prywatnych (ochrona czyjejś pracy).

Przepisy o zamówieniach publicznych nie regulują kwestii ochrony danych osobowych w przetargach. Zgodnie z art. 8 pzp postępowanie o udzielenie zamówienia jest jawne, a zamawiający może ograniczyć dostęp do informacji związanych z postępowaniem o udzielenie zamówienia tylko w przypadkach określonych w ustawie.

Rejestracja znaku towarowego ma na celu uzyskanie prawa ochronnego polegającego na ustanowieniu wyłącznego prawa na używanie go w działalności zarobkowej lub zawodowej. Przedsiębiorca rejestrując znak towarowy musi spełnić określone prawem wymogi. Urząd Patentowy przeprowadzi procedurę administracyjną i wyda decyzję o udzieleniu prawa ochronnego albo o jego odmowie.

Postanowienia dotyczące prawa autorskiego uregulowane są w niemal każdej istotnej umowie. W przypadku zamówień publicznych postanowienia takie pojawiają się zwykle w umowach, których przedmiotem jest nabycie praw do utworów. Jak chronić prawa autorskie w zamówieniach publicznych?

"Mała" nowela prawa autorskiego wprowadza istotne zmiany poprzez wydłużenie z 50 do 70 lat ochrony praw do utworów artystycznych utrwalonych na fonogramach. Wprowadza również dodatkowe środki zabezpieczające pozycję artystów, m.in. prawo do dodatkowego wynagrodzenia. Nowela została podpisana przez Prezydenta.

Reklama wprowadzająca w błąd jest jednym z przejawów nieuczciwej reklamy obok reklamy sprzecznej z przepisami prawa czy dobrymi obyczajami i innych. Taka reklama nie tylko zakłóca stosunki rynkowe pomiędzy konkurującymi przedsiębiorcami, ale też uniemożliwia bądź znacznie utrudnia odbiorcom reklamy podjęcie rzeczowej decyzji co do zakupu produktu lub usługi.

Trybunał Konstytucyjny uznał za niekonstytucyjny przepis dotyczący wysokich kar za naruszenie autorskich praw majątkowych. Zgodnie z ustawą za zawinione naruszenie takich praw ich właścicielowi przysługuje zapłata trzykrotności stosownego wynagrodzenia.

Zmowy przetargowe są jednym z najpoważniejszych naruszeń konkurencji. Przedsiębiorca może być posądzony o zawarcie takiej zmowy, jeżeli uzgodni warunki składanych ofert, w szczególności z zakresu prac lub ceny.

Znaki towarowe służą odróżnianiu towarów jednego przedsiębiorstwa od towarów innego przedsiębiorstwa. Znakiem towarowym może być w szczególności wyraz, rysunek a także melodia lub inny sygnał dźwiękowy. Ochrona znaków towarowych możliwa jest nie tylko w przypadku znaków, na które zostało udzielone prawo ochronne, ale również w przypadku znaków towarowych niezarejestrowanych.

"Duża nowela" prawa autorskiego wprowadza między innymi wynagrodzenia dla twórców za wypożyczenia biblioteczne a także umożliwia korzystanie z tzw. utworów osieroconych, których np. Biblioteka Narodowa ma 300 tys., a korzystanie z nich nie jest możliwe ze względu na obecne prawo.

18 stycznia 2015 r. wchodzi w życie daleko idąca nowelizacja Ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów, która w znacznym stopniu zmienia obowiązujące regulacje, a także wprowadza zupełnie nowe, nieznane dotychczas polskiemu prawu instytucje. Celem nowelizacji jest zwiększenie skuteczności wykrywania i karania antykonkurencyjnych praktyk oraz usprawnienie i przyspieszenie postępowania prowadzonego przez Prezesa UOKiK.

W niedzielę zmieni się ustawa o ochronie konkurencji konsumentów. Nowością jest nałożenie na osoby fizyczne odpowiedzialności za antykonkurencyjne praktyki firmy oraz wprowadzenie środków zaradczych w prawie konkurencji. Prezes UOKiK będzie mógł nałożyć na osoby zarządzające przedsiębiorstwem karę do 2 mln zł. Zmiany zajdą również w procedurze łagodzenia kar, krótsze będzie też postępowanie w procedurze kontroli koncentracji. Eksperci zwracają jednak uwagę na to, że niektóre zapisy są nieprecyzyjne i wymagają uszczegółowienia.

Komisja Europejska zamierza zaproponować w 2015 r. reformę unijnych przepisów o prawie autorskim, aby dostosować je do rozwoju nowych technologii. Przepisy te będą częścią szerszej inicjatywy, dotyczącej stworzenia wspólnego rynku cyfrowego w UE.

16 października 2014 r. Trybunał Konstytucyjny orzekł o zgodności z Konstytucją przepisów ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji w odniesieniu do pobierania opłat innych niż marża za przyjęcie towaru do sprzedaży. Uznał, iż nie stanowi on nadmiernego ograniczenia działalności gospodarczej. Czy w rzeczywistości przepisy te chronią interesy przedsiębiorców?

18 stycznia wchodzi w życie nowelizacja ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów. Celem nowelizacji jest zmiana prawa antymonopolowego. Zmiany dotyczą kontroli koncentracji oraz wprowadzają instytucję leniency plus. Jak zmieni się prawo antymonopolowe w 2015 roku?

Umowa o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy uregulowana została w przepisach kodeksu pracy. Najwięcej problemów z interpretacją sprawia kwestia zakończenia umowy o zakazie konkurencji. Czy po zakończeniu stosunku pracy poczytuje się również tę umowę za zakończoną? Jakie są warunki zakończenia?

Każdy producent powinien przestrzegać wymagań dotyczących bezpieczeństwa wytwarzanych produktów. Jeżeli produkt stwarza zagrożenie dla życia bądź zdrowia konsumentów to należy poinformować o tym fakcie odpowiedni urząd. Jakich zasad muszą przestrzegać producenci, aby ich produkty były bezpieczne?

Obowiązek powiadomienia odpowiedniego urzędu o wytwarzaniu produktu niebezpiecznego leży po stronie zarówno producentów, w zakresie prowadzonej przez nich działalności, jak i dystrybutorów czy konsumentów. Na jakim podmiocie spoczywa największa odpowiedzialność za produkt niebezpieczny? Gdzie dokonuje się powiadomienia?

1 sierpnia 2014 r. wchodzi w życie nowa ustawa – prawo energetyczne, która ma zlikwidować nierówności między uczestnikami rynku sprzedaży energii.

W braku odmiennego uregulowania umownego, prawa majątkowe z dzieła wykonanego przez pracownika w ramach umowy o pracę przechodzą na pracodawcę. Po rozwiązaniu umowy o pracę dotychczasowemu pracodawcy w dalszym ciągu przysługuje ochrona tych praw.

Zdarza się, że w zakres obowiązków pracownika wchodzi stworzenie utworu. Powstaje wówczas pytanie, komu będą przysługiwać autorskie prawa majątkowe do tego dzieła. W określonych sytuacjach przechodzą one na pracodawcę. Kiedy i w jakim zakresie pracodawca nabywa prawa autorskie do utworu pracownika?

Majątkowe prawa autorskie są ograniczone w czasie. Po upływie określonego w ustawie terminu, każdy może korzystać z utworu bezpłatnie i swobodnie, pamiętając jednak o przestrzeganiu autorskich praw osobistych, które nigdy nie wygasają.

Nowelizacja ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów została opublikowana w Dzienniku Ustaw RP. Oznacza to, ze wejdzie w życie 18 stycznia 2015 r. Celem nowelizacji prawa antymonopolowego jest zwiększenie ochrony konsumentów oraz skuteczniejsze wykrywanie praktyk ograniczających konkurencję.

Ustawa przyznaje twórcom roszczenia przeciwko osobom łamiącym prawa autorskie. Czego domagać się mogą autorzy, których majątkowe lub osobiste prawa autorskie zostały naruszone?

Dozwolony użytek osobisty pozwala wykorzystywać cudzy utwór bez zezwolenia twórcy i bez wypłacania mu za to wynagrodzenia. Jak nie przekroczyć tego uprawnienia?

Konstrukcja prawa cytatu pozwala, pod pewnymi warunkami, na korzystanie z cudzego utworu. Cytat musi być odpowiednio oznaczony i spełniać określony cel. Zapoznanie się z ustawowymi zasadami cytowania uchroni nas przed naruszeniem praw twórcy.

Wynalazca, który ubiega się o ochronę patentową może wybrać jedną z procedur, na podstawie której będzie toczyć się postępowanie. Jak w takim razie chronić wynalazki w kraju? Jak prawidłowo dokonać zgłoszenia o udzielenie ochrony?

Spod zakazu zawierania porozumień ograniczających konkurencję wyłączone są porozumienia o charakterze specjalistycznym i badawczo – rozwojowym. Jakie dokładnie porozumienia korzystają z takiego wyłączenia?

Przedsiębiorcy zaangażowani w nielegalne zmowy cenowe od stycznia 2015 roku będą zagrożeniu dużo wyższymi karami. Po nowelizacji Ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów kary będą nakładane bezpośrednio na osoby odpowiedzialne za powstanie zmowy, a nie na całą spółkę. Wzrosną też uprawnienia UOKiK-u w zakresie kontroli koncentracji rynku i wydawania ostrzeżeń publicznych.

W prawie konkurencji rozróżnia się porozumienia pionowe (wertykalne) oraz poziome (horyzontalne). Czynnikiem rozróżniającym te porozumienia jest położenie strony danego porozumienia wobec innych stron łańcucha produkcyjnego. Czym charakteryzują się poszczególne rodzaje porozumień i jaki ma to wpływ na rynek konkurencji?

24 czerwca 2014 r. w Dzienniku Ustaw została opublikowana ustawa o prawach konsumenta, która zacznie obowiązywać po upływie 6 miesięcy. Nowe przepisy wprowadzają więcej praw po stronie konsumenta i więcej obowiązków ze strony przedsiębiorców.

Niedozwolone zmowy cenowe są zabronione na podstawie prawa europejskiego i polskiego. Wątpliwości pojawiają się jednak przy rozważaniu, czy zabronione jest samo zawieranie takich porozumień, czy tez istotne jest ziszczenie się zamierzonego w nich skutku. Czy dla oceny porozumienia cenowego istotne jest by wywołało ono zamierzony skutek?

Studenci, którzy uzyskali już tytuł naukowy i postanowili opublikować całą bądź fragmenty pracy dyplomowej muszą poczekać sześć miesięcy od dnia obrony pracy. Wcześniejsza publikacja może stanowić naruszenie praw autorskich.

Zastrzeżenia patentowe to najważniejsza część dokumentacji zgłoszeniowej wynalazku, która stanowi podstawę do oceny zdolności patentowej przedmiotu zgłoszenia. Po udzieleniu patentu zastrzeżenia patentowe wyznaczają zakres przedmiotowy prawa wyłącznego z patentu na wynalazek, a zatem mają zasadnicze znaczenie z punktu widzenia interesu zgłaszającego.

Prawo konkurencji, Ochrona praw autorskich

UOKiK: Jakie są zasady karania za praktyki ograniczające konkurencję?

Zmowa na rynku fitness. Ponad 32 mln kary

Jak być o krok przed konkurencją?

Kary dla menedżerów za zawieranie porozumień ograniczających konkurencję

Firmy poszkodowane przez porozumienia ograniczające konkurencje mogą walczyć o odszkodowania

Zmiany w ustawie o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji 2018

Zwiększenie ochrony tajemnicy przedsiębiorstwa

Wzrost cen niektórych produktów może być wynikiem nieuczciwych praktyk handlowych

Odpowiedzialność za naruszenie praw autorskich

Opłaty reprograficzne – w Polsce wbrew prawu UE nie są zwracane opłaty od urządzeń i nośników służących do kopiowania utworów

Hotel musi płacić opłaty na rzecz STOART za posiadane telewizory

Wylewanie piwa czynem nieuczciwej konkurencji

Nakłanianie pracownika konkurencyjnej firmy do ujawnienia tajemnic przedsiębiorstwa

Jak zabezpieczyć tajemnice przedsiębiorstwa na wypadek odejścia pracownika?

Udzielanie patentów na wynalazki będzie prostsze

Nowe procedury UOKiK - uzasadnienie zarzutów i komitet ewaluacyjny

Zakres dopuszczalności naśladowania produktów konkurencji

Przetarg a ochrona danych osobowych

Jak zarejestrować znak towarowy

Prawa autorskie w zamówieniach publicznych

70 lat ochrony praw do utworów - nowela prawa autorskiego podpisana

Sankcje za stosowanie reklamy wprowadzającej w błąd

Wysoka kara za naruszenie praw autorskich jest niekonstytucyjna - wyrok TK

Zmowa przetargowa. Kiedy przedsiębiorca będzie o nią posądzony?

Oznaczenia towarów i ochrona znaków towarowych - cz. III

Rząd zajmie się "dużą nowelą" prawa autorskiego

Zmiany w prawie ochrony konkurencji i konsumentów

Nowe prawo ochrony konkurencji już od niedzieli

Reforma prawa autorskiego w planach prac KE na 2015 rok

Pobieranie opłat za przyjęcie towaru do sprzedaży – stanowisko TK

Prawo antymonopolowe 2015 r.

Zakończenie umowy o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy

Jakie są wymagania dotyczące bezpieczeństwa produktu?

Obowiązek powiadomienia o produkcie niebezpiecznym

Nowe prawo energetyczne weszło w życie

Autorskie prawa majątkowe zostają przy poprzednim pracodawcy

Nabywanie przez pracodawcę praw autorskich pracowników

Jak długo chronione są prawa autorskie?

Nowe prawo antymonopolowe od 2015 r.

Roszczenia twórcy za naruszenie praw autorskich

Czym jest dozwolony użytek osobisty?

Jak korzystać z prawa cytatu?

Jak chronić wynalazki w kraju?

Jakie porozumienia są wyjęte spod zakazu porozumień ograniczających konkurencję?

Jak zmieni się prawo konkurencji w 2015 roku?

Pionowe i poziome porozumienia w prawie konkurencji

Nowe prawa konsumenta a obowiązki przedsiębiorców

Czy niedozwolone zmowy cenowe muszą osiągnąć zamierzony skutek?

Publikacja pracy dyplomowej a ochrona praw autorskich

Czym są zastrzeżenia patentowe?