Nakłanianie pracownika konkurencyjnej firmy do ujawnienia tajemnic przedsiębiorstwa

Jeśli przedsiębiorca nabędzie i wykorzysta tajemnice cudzego przedsiębiorstwa, zagrażając lub naruszając interes innego przedsiębiorcy, to nie będzie raczej wątpliwości co do możliwości postawienia mu zarzutu np. popełnienia czynu nieuczciwej konkurencji. Tak samo możemy ocenić działanie pracownika, który ujawnia konkurentowi tajemnice swojego pracodawcy. Powstaje jednak pytanie, co w sytuacji, gdy konkurent nakłania pracownika do ujawnienia tajemnic, lecz pracownik pozostaje lojalny swojemu pracodawcy i tych tajemnic nie ujawnia. Czy już wtedy można konkurentowi postawić zarzut działania niezgodnie z prawem?

W niniejszym artykule skupiam się na odpowiedzialności konkurenta na gruncie ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, która to ustawa (a w szczególności jej art. 11) stanowi podstawę ochrony tajemnic przedsiębiorstwa. Ponadto zostanie zasygnalizowana kwestia odpowiedzialności karnej.

Na gruncie ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, jeżeli dojdzie do ujawnienia tajemnic przedsiębiorstwa, to zarówno pracownik jak i konkurent, który od tego pracownika nabył tajemnice, odpowiadać będą na podstawie art. 11 ww. ustawy. W przypadku jednak, gdy do ujawnienia nie dojdzie, to przedsiębiorca nakłaniający może odpowiadać na podstawie art. 12 ww. ustawy. Zgodnie z art. 12 ust. 1 czynem nieuczciwej konkurencji jest nakłanianie osoby świadczącej na rzecz przedsiębiorcy pracę, na podstawie stosunku pracy lub innego stosunku prawnego, do niewykonania lub nienależytego wykonania obowiązków pracowniczych albo innych obowiązków umownych, w celu przysporzenia korzyści sobie lub osobom trzecim albo szkodzenia przedsiębiorcy.

Powyższy przepis dotyczy nakłaniania „osoby świadczącej na rzecz przedsiębiorcy pracę, na podstawie stosunku pracy lub innego stosunku prawnego”. Obejmuje on zatem nie tylko nakłanianie pracowników w rozumieniu Kodeksu pracy, ale i pracowników świadczących pracę na podstawie umów cywilnoprawnych. Rozróżnienie tych dwóch kategorii osób jest niezwykle istotne z punktu widzenia możliwości zastosowania omawianego przepisu.

Sprawca musi bowiem nakłaniać do „niewykonania lub nienależytego wykonania obowiązków pracowniczych albo innych obowiązków umownych”. W przypadku pracowników świadczących pracę na podstawie stosunku pracy obowiązek zachowania tajemnicy przedsiębiorstwa wynika już z samych przepisów Kodeksu pracy, a mianowicie z art. 100 § 2 pkt 4 i 5. Z mocy samego prawa pracownik jest zobowiązany m.in. do zachowania w tajemnicy informacji, których ujawnienie mogłoby narazić pracodawcę na szkodę oraz do przestrzegania tajemnicy określonej w odrębnych przepisach. Nakłanianie pracownika do ujawnienia tajemnicy przedsiębiorstwa będzie zatem stanowiło nakłanianie do niewykonywania obowiązków pracowniczych.