Tematy - Postępowanie gospodarcze, Sąd gospodarczy - INFOR.PL

W przepisach dotyczących ochrony konkurencji często pojawia się pojęcie „rynek właściwy”. Co kryje się pod tym pojęciem i co się z nim wiąże?

Sądy polubowne zwane inaczej sądami arbitrażowymi to prywatne sądy powołane do życia mocą woli stron. Ze względu na funkcję podobną do sądownictwa państwowego nazywamy je właśnie sądami. Ale musimy pamiętać, że sąd polubowny nie jest instytucją państwową a postępowanie w nim oparte jest o własne zasady (przedstawione poniżej) i zaliczane jest do postępowań pozasądowych.

Czasami w sądzie jedna lub dwie strony sporu chcą wykonania określonych czynności, np. powołania biegłego dla ustalenia istotnych faktów dla sprawy. Jednak najczęściej wykonanie takich czynności wiąże się z wydatkami. Jakie zasady wiążą się z ponoszeniem takich wydatków? W jakim terminie należy wnieść taką zaliczkę i jakie są skutki braku jej uiszczenia w wyznaczonym terminie?

Co do zasady sąd wydaje jeden wyrok w jednym procesie, który rozstrzyga o całości żądania lub żądań zawartych w pozwie. W niektórych wypadkach sąd wydaje jednak wyrok częściowy.

W postępowaniu przed sądem strony muszą zadbać o zawiadamianie sądu o każdej zmianie adresu zamieszkania. Jakie skutki wiążą się z zaniechaniem tego obowiązku?

Z przebiegu rozprawy sądowej sporządza się protokół. Czasem zdarza się, że w protokole protokolant sądowy nie zapisał ważnych faktów, które podała strona postępowania sądowego lub twierdzenia te zostały zapisane nieprecyzyjnie lub niejasno. W takich przypadkach można domagać się od sądu sprostowania protokołu rozprawy.

Biegli są powoływani przez sąd lub na wniosek strony postępowania, jeżeli do rozstrzygnięcia sprawy potrzebna jest specjalistyczna wiedza, np. z rachunkowości. Czasami biegły podlega wyłączeniu od udziału w sprawie i nie może sporządzić opinii. W jakich wypadkach i w jakim terminie można żądać wyłączenia biegłego?

Jeśli przedsiębiorca złożył skargę na przewlekłość postępowania prowadzonego przez sąd lub komornika, może domagać się odszkodowania za opieszałość tych organów. Jakiego odszkodowania można domagać się w takim postępowaniu? Jakie orzeczenia wydaje sąd w takim postępowaniu i czy są one zaskarżalne? Warto też wiedzieć, co można zrobić w razie przegrania takiej sprawy.

Postępowanie sądowe z udziałem przedsiębiorców są rozpoznawane przez sądy w trybie odrębnym, przewidzianym dla spraw gospodarczych. Czasami jednak zdarza się, że jedna lub obie strony sporu tracą swój status przedsiębiorcy, co może nastąpić zarówno przed wniesieniem pozwu do sądu, jak i po wniesieniu pozwu. Jakie skutki ma zatem utrata statusu przedsiębiorcy w kontekście przepisów o rozpoznawaniu spraw w trybie postępowania gospodarczego?

Mocodawcy może się wydawać mało istotne czy osoba występująca w jego imieniu przed sądem cywilnym posiada do tego odpowiednie uprawnienia. Co prawda nie zawsze pełnomocnikiem musi być adwokat czy radca prawny, jednak to w pozostałych przypadkach istnieje największe ryzyko niewłaściwego umocowania strony, które grozi nieważnością postępowania.

Na mocy nowej ustawy z 17 grudnia 2009 r. o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym możliwe jest wytoczenie przez grupę co najmniej 10 osób pozwu w sprawach dotyczących roszczeń o ochronę konsumentów z tytułu odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny oraz z tytułu czynów niedozwolonych. Na pierwszy rzut oka mogłoby się wydawać, że pozwany w takiej walce ma mniejsze szanse niż w zwykłym postępowaniu. Jednak takie założenie nie wydaje się słuszne, ustawa przewiduje bowiem szereg instrumentów prawnych, które mogą pomóc pozwanemu skutecznie się bronić. O jakich instrumentach mowa?

Od lipca bieżącego roku obowiązuje ustawa z 17 grudnia 2009 r. o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym. Ustawa określa nową procedurę dla roszczeń dochodzonych pozwem zbiorowym a także warunki, jakie muszą być spełnione aby można było skutecznie wystąpić z takim roszczeniem. Kiedy przedsiębiorca ma podstawy by obawiać się pozwu zbiorowego – o tym koniecznie trzeba wiedzieć jeżeli klientami firmy są konsumenci.

Każdy pozew musi zawierać dokładnie określone żądanie. W praktyce najczęściej zdarza się, że strona występuje o zasądzenie świadczenia – czyli o żądanie określonego zachowania się przez powoda.

Celem postępowania pojednawczego jest zawarcie między stronami ugody zanim sprawa zostanie wniesiona do sądu. Postępowanie pojednawcze przeprowadza sąd w składzie jednego sędziego. Kiedy i w jakich sprawach można skorzystać z postępowania pojednawczego?

Przepisy Kodeksu postępowania cywilnego mówią, że w razie uzasadnionej potrzeby sąd może stronom i uczestnikom postępowania występującym w sprawie bez adwokata lub radcy prawnego udzielić niezbędnych pouczeń co do czynności procesowych. Na jakie informacje ze strony sądu może liczyć strona?

Nie zawsze możemy pozwolić sobie na wydanie oryginałów dokumentów do akt sądowych (np. faktur czy umów). Warto wtedy załączyć dokument poświadczony za zgodność z oryginałem przez uprawniony podmiot.

W przypadkach określonych w przepisach Kodeksu postępowania cywilnego sąd będzie może zawiesić toczące się postępowanie cywilne. Co do zasady, w przypadku ustania przyczyny zawieszenia danego postępowania, sąd wydaje postanowienie o jego ponownym podjęciu. Jednak należy pamiętać, że w niektórych przypadkach konieczny będzie wniosek stron.

Przepisy Kodeksu postępowania cywilnego przewidują szereg okoliczności uzasadniających obligatoryjne zawieszenie przez sąd postępowania z urzędu. Z kolei niektóre przyczyny będą stanowiły podstawę do zawieszenia przez sąd postępowania, jednak celowość zawieszenia będzie podlegała ocenie sądu.

Zdolność procesowa to zdolność danego podmiotu do samodzielnego podejmowania czynności procesowych takich jak wytaczanie powództw czy zaskarżanie orzeczeń sądowych zarówno w postępowaniu procesowym jak i nieprocesowym, a także w innych rodzajach postępowania cywilnego. Przepisy Kodeksu postępowania cywilnego określają komu przysługuje zdolność procesowa.

Wartość przedmiotu sporu lub wartość przedmiotu zaskarżenia należy podać w każdym piśmie, jeżeli od tej wartości zależy właściwość rzeczowa sądu, wysokość opłaty lub dopuszczalność środka odwoławczego, a przedmiotem sprawy nie jest oznaczona kwota pieniężna. Wartości przedmiotu sporu lub zaskarżenia podaje się w złotych, zaokrąglając w górę do pełnego złotego. Prawidłowe określenie wartości przedmiotu sporu ma istotne znaczenie chociażby ze względu na prawidłowe opłacenie pisma. Czy można sprawdzić wartość przedmiotu sporu oznaczoną przez powoda?

Jeśli nie stawimy się na rozprawie, istnieje ryzyko, że sąd pod naszą nieobecność może wydać wyrok zaoczny. Jednak czy w każdej sprawie sąd może wydać taki wyrok?

Ugoda zawarta przed sądem, pozwala znacząco skrócić postępowanie- jeśli zostanie zatwierdzona przez sąd- stanowi tytuł egzekucyjny (podobnie jak prawomocny wyrok).

W niektórych przypadkach możliwe jest dochodzenie przez powoda jednym pozwem kilku roszczeń. Jeżeli powód zdecyduje się dochodzić kilku roszczeń jednoczenie wartość przedmiotu sporu stanowi suma wszystkich dochodzonych roszczeń.

Każdy pozew powinien czynić zadość warunkom pisma procesowego a dodatkowo zawierać określone przez powoda zapisy jak: dokładne określenie żądania, przytoczenie okoliczności faktycznych uzasadniających żądanie oraz właściwość sądu, a także w sprawach o prawa majątkowe – oznaczenie wartości przedmiotu sporu. To właśnie określenie wartości przedmiotu sporu, zwłaszcza w niektórych przypadkach może rodzić wiele problemów i negatywnych konsekwencji, chociażby dlatego, że często od wartości przedmiotu sporu uzależniona jest również wysokość wnoszonej przez powoda opłaty sądowej.

Tytuł wykonawczy to tytuł egzekucyjny zaopatrzony klauzulą wykonalności. Tylko oryginał tytułu wykonawczego może stanowić podstawę do wszczęcia postępowania egzekucyjnego przez komornika sądowego. Co należy zrobić w przypadku, gdy tytuł wykonawczy został utracony, zagubiony lub skradziony? Czy oznacza to, że wierzyciel został pozbawiony możliwość egzekucji sądowej? Czy istnieje możliwość odtworzenia utraconego tytułu wykonawczego? Jak można odtworzyć utracony tytuł wykonawczy?

Kierując sprawę do sądu co do zasady właściwym miejscowo będzie sąd, w okręgu którego pozwany ma miejsce zamieszkania lub, w przypadku gdy pozywana zostaje osoba prawna lub jednostka – sąd w okręg którego znajduje się jej siedziba. W pewnych przypadkach mając na uwadze ułatwienie dochodzenia roszczeń, ustawodawca przewidział możliwość wyboru, przez wnoszącego pozew, sądu do którego ten może sprawę skierować, niestety w przypadku niektórych spraw – pozew możne zostać wytoczony jedynie przed określony sąd. W jakich przypadkach ustawodawca uznał, iż właściwy jest wyłącznie określony sąd?

Właściwość miejscowa sądu rozpatrywana jest w ramach sądów równorzędnych. Po tym jak ustalimy właściwość rzeczową sądu określającą czy sprawa będzie podlegała rozpoznaniu przez sąd rejonowy czy okręgowy, należy określić jaki miejscowo właściwy będzie sąd, bowiem rozpoznanie sprawy przez konkretny sąd czy to rejonowy czy też okręgowy zależeć będzie od podziału kompetencji tych sądów do rozpoznawania i rozstrzygania spraw w zależności od zasięgu terytorialnego.

Zażalenie jest środkiem odwoławczym kierowanym do sądu drugiej instancji, służącym do zaskarżania postanowień sądu pierwszej instancji kończących postępowanie w sprawie, a także postanowień sądu pierwszej instancji i zarządzeń przewodniczącego, które zostały w sposób enumeratywny wymienione w Kodeksie postępowania cywilnego. W określonych przypadkach zażalenie przysługuje do Sądu Najwyższego.

Apelacja to środek odwoławczy, który przysługuje od wyroku sądu pierwszej instancji do sądu drugiej instancji. Apelację rozpoznaje sąd wyższej instancji, zatem jeżeli wnosimy apelację od wyroku sądu rejonowego – rozpozna ją sąd okręgowy, a jeśli będziemy odwoływać się od wyroku sądu okręgowego, który orzekał w sprawie w pierwszej instancji – sprawa apelacyjna będzie toczyć się przed sądem apelacyjnym.

Jeżeli sprawa była rozpoznawana w postępowaniu upominawczym i został wydany nakaz zapłaty, pozwany w celu swojej obrony powinien wnieść do sądu, który wydał nakaz zapłaty tak zwany sprzeciw. Jak powinien wyglądać sprzeciw od nakazu zapłaty, co się dzieje gdy pozwany prawidłowo wniesie sprzeciw?

Sprawa w postępowaniu upominawczym może się toczyć zarówno przed sądem rejonowym jak i okręgowym. Jest rozpoznawana na posiedzeniu niejawnym, w zamierzeniu szybciej, dlatego nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym zostaje wydany wtedy, gdy powód dochodzi roszczenia pieniężnego, a także w innych sprawach, jeżeli przepis szczególny tak stanowi. Jeżeli sprawa zostanie rozpoznana w postępowaniu upominawczym, zostanie wydany nakaz zapłaty.

Jeżeli powód skierował sprawę do rozpoznania w postępowaniu nakazowym, koszt będzie niższy, a sprawa zakończy się szybciej przez wydanie przez sąd nakazu zapłaty. Jednak nie zawsze tak musi być.

Sprawa, która toczy się według przepisów o postępowaniu odrębnym, jakim jest postępowanie nakazowe, może być rozpoznana zarówno w sądzie rejonowym jak i okręgowym. Jednak, co jest kwestią najważniejszą - sąd rozpozna sprawę według przepisów o postępowaniu nakazowym jedynie, gdy powód złoży pisemny wniosek w pozwie o rozpoznanie sprawy w tym postępowaniu.

W sprawach gospodarczych, o ile sprawa nie toczy się według przepisów odrębnych w postępowaniu nakazowym lub upominawczym, pozwany jest obowiązany do wniesienia odpowiedzi na pozew. Ma na to dwa tygodnie.

Jeżeli sprawa gospodarcza tj. wynikająca ze stosunków cywilnych między przedsiębiorcami w zakresie prowadzonej przez nich działalności gospodarczej trafi do sądu, będzie toczyć się według przepisów regulujących odrębne postępowanie – postępowanie w sprawach gospodarczych. Postępowanie między przedsiębiorcami jest bardziej restrykcyjne i surowsze niż inne postępowania. Jakie pułapki czekają na przedsiębiorców w tym postępowaniu?

W postępowaniu gospodarczym istnieje możliwość, aby sąd zarządził odbycie posiedzenia lub też jego części przy drzwiach zamkniętych, gdy mogłyby zostać ujawnione okoliczności stanowiące tajemnice przedsiębiorstwa. Rozpoznanie sprawy na posiedzeniu przy drzwiach zamkniętych następuje na wniosek strony.

Zgodnie z przepisami Kodeksu postępowania cywilnego w postępowaniu w sprawach gospodarczych sąd powinien dążyć do wydania wyroku w sprawie w terminie trzech miesięcy od daty złożenia pozwu. Dodatkowo, sprawy o zawarcie, zmianę i rozwiązanie umowy oraz o ustalenie jej treści powinny być rozpoznawane w pierwszej kolejności. Co to w praktyce oznacza?

Postępowanie w sprawach gospodarczych jest szybsze od postępowania zwykłego - stwarza także dla powoda kilka wygodnych rozwiązań. Sąd sam określa czy sprawa ma charakter gospodarczy czy nie, zawsze jednak można go „naprowadzić” na właściwy trop.

Postanowienie sądu, mocą którego udzielono uprawnionemu zabezpieczenia jego roszczeń, podlega zaskarżeniu. Środkiem odwoławczym od wydanego postanowienia jest zażalenie, które wnosi się do sądu II instancji, za pośrednictwem sądu I instancji.

Wniosek o udzielenie zabezpieczenie musi spełniać wymagania stawiane pismom procesowym i zawierać wskazanie sposobu zabezpieczenia oraz okoliczności uzasadniających wniosek. Wniosek powinien być złożony do Sądu właściwego wg miejsca zamieszkania pozwanego.

W każdej sprawie cywilnej, która jest lub będzie rozpoznawana przez sąd lub sąd polubowny, strona może domagać się udzielenie zabezpieczenia roszczeń, których dochodzi przed sądem lub których zamierza dochodzić.

Przeglądanie akt sprawy jest istotne dla strony, która przyłączyła się do postępowania na dalszym etapie sprawy. Dostęp do akt, mimo szeroko rozumianej jawności postępowania, nie jest jednak całkiem dowolny. Kto może z niego skorzystać?

19 kwietnia 2010 zmieniły się zasady ustanawiania pełnomocnika z urzędu w postępowaniu cywilnym. Strona (uczestnik postępowania) chcący uzyskać pomoc z urzędu nie musi już uzyskać zwolnienia od kosztów sądowych – musi jedynie wykazać, że nie stać jej na opłacenie pełnomocnika z wyboru.

Prawo osobno reguluje kwestię zabezpieczenia roszczeń majątkowych i niemajątkowych.

W razie wniesienia skargi kasacyjnej, gdyby na skutek wykonania orzeczenia stronie mogła być wyrządzona niepowetowana szkoda, sąd drugiej instancji może wstrzymać wykonanie zaskarżonego orzeczenia do czasu ukończenia postępowania kasacyjnego.

Orzeczenia sądów konkretnego państwa w zasadzie nie wywierają żadnych skutków prawnych poza terytorium tego państwa.

Można wyróżnić dwie metody wzruszenia ugody sądowej.

Udzielenie pełnomocnictwa procesowego osobie nie mogącej być pełnomocnikiem strony jest procesowo bezskuteczne - a więc czynności podjęte przez takiego wadliwego pełnomocnika nie wywołują co do zasady żadnych skutków prawnych (powinny być przez sąd pominięte).

Skargę wnosi się do sądu, w którym wydano zaskarżone orzeczenie, w terminie tygodniowym od dnia doręczenia stronie postanowienia referendarza sądowego.

Przymus adwokacko-radcowski obowiązuje „w postępowaniu przed Sądem Najwyższym” .

Postępowanie gospodarcze, Sąd gospodarczy

Czym jest rynek właściwy

Czym jest sąd polubowny (arbitrażowy)?

Jakie są zasady uiszczania zaliczki na pokrycie kosztów podjęcia czynności przed sądem?

Kiedy sąd wydaje wyrok częściowy?

Obowiązek zawiadamiania sądu o zmianie miejsca zamieszkania

Kiedy można domagać się sprostowania protokołu rozprawy?

Kiedy można domagać się wyłączenia biegłego?

Wniesienie skargi na przewlekłość postępowania sądowego lub egzekucyjnego

Skutki utraty statusu przedsiębiorcy przed i po wniesieniu pozwu

Kto może być pełnomocnikiem w postępowaniu cywilnym?

Co powinien wiedzieć pozwany w postępowaniu grupowym?

Kiedy można dochodzić roszczeń w postępowaniu grupowym?

Jak sformułować żądanie pozwu?

Jak skorzystać z postępowania pojednawczego?

Kiedy sąd udziela stronie pouczeń?

Jak poświadczać dokumenty za zgodność z oryginałem?

Podjęcie zawieszonego postępowania

Kiedy sąd będzie mógł zawiesić postępowanie?

Kto ma zdolność procesową?

Kiedy sąd może sprawdzić wartość przedmiotu sporu?

W jakich sprawach możliwe jest wydanie wyroku zaocznego?

Skutki niewykonania ugody sądowej

Co z wartością przedmiotu sporu przy kilku roszczeniach jednocześnie?

Jak określić wartość przedmiotu sporu?

Co zrobić w razie utraty tytułu wykonawczego?

Kiedy zachodzi wyłączna właściwość miejscowa sądu?

Do którego właściwego miejscowo sądu należy złożyć pozew?

Jak napisać zażalenie?

Jak napisać apelację?

Skutki wniesienia sprzeciwu w postępowaniu upominawczym

Jak wygląda rozpoznanie sprawy w postępowaniu upominawczym?

Jak wygląda rozpoznanie sprawy w postępowaniu nakazowym?

Kiedy sprawa może być rozpoznana w postępowaniu nakazowym?

Odpowiedź na pozew w postępowaniu gospodarczym

Jak wygląda postępowanie gospodarcze?

Kiedy można zgłosić wniosek o odbycie posiedzenia przy drzwiach zamkniętych?

Ile trwa rozpoznanie sprawy w postępowaniu gospodarczym?

Jak wykazać, że sprawa ma charakter gospodarczy?

Zażalenie na zabezpieczenie i ustanie zabezpieczenia

Wniosek o udzielenie zabezpieczenia i właściwość sądu

Jakie osoby są uprawnione do uzyskanie zabezpieczenia roszczeń?

Zasady dostępu do akt sądowych

Jak starać się o pełnomocnika z urzędu?

Zabezpieczenie roszczeń

Wstrzymanie wykonania orzeczeń sądu II instancji

Uznanie orzeczenia sądu zagranicznego

Uchylenie się od ugody sądowej

Osoba nieuprawniona działająca jako pełnomocnik

Skarga na orzeczenie referendarza sądowego

Przymus adwokacki w postępowaniu cywilnym