Praca i ubezpieczenia

Przedsiębiorcy opłacający składki na ubezpieczenie chorobowe mogą wystąpić do ZUS o wypłatę zasiłku chorobowego, a potem świadczenia rehabilitacyjnego. Od podlegania temu ubezpieczeniu uzależnione jest też prawo do zasiłku macierzyńskiego i opiekuńczego.

Osoby podlegające ubezpieczeniu chorobowemu dobrowolnie, a więc prowadzące własne firmy czy zleceniobiorcy, mogą otrzymać zasiłek opiekuńczy, ale tylko w razie konieczności osobistego sprawowania opieki nad chorymi dziećmi i innymi chorymi członkami rodziny.

Każdy pracownik może wnioskować o zastosowanie wobec niego indywidualnego rozkładu czasu pracy. Decyzja o jego wprowadzeniu pozostaje jednak w gestii pracodawcy.

Zdarza się, że pracownik musi zostać czasowo oddelegowany do wykonywania innych zadań przez pracodawcę. Może to mieć miejsce w ramach jednego zakładu pracy lub też polegać na oddelegowaniu pracownika do spółki z grupy kapitałowej. Jakich reguł powinien przestrzegać pracodawca, powierzając pracownikowi inne zadania?

Od miesiąca prowadzę zakład stolarski na podstawie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej, z której podatek rozliczam na zasadach ogólnych. Składki na ubezpieczenia społeczne będę opłacał od preferencyjnej podstawy wymiaru, tj. 30% minimalnego wynagrodzenia. Czy jako osoba rozpoczynająca działalność składkę na ubezpieczenie zdrowotne również mogę płacić od niższej podstawy? Czy w ogóle muszę płacić tę składkę, skoro ZUS pobiera już składkę zdrowotną z mojej renty inwalidzkiej (mam prawo do renty w wysokości 890 zł), a przychody z działalności na pewno na początku będą niskie?

Przeniesienie pracownika do innej pracy może spowodować obniżenie jego wynagrodzenia. Jeżeli dotyczy ono m.in. pracownic w ciąży, pracowników objętych szczególną ochroną trwałości stosunku pracy, wówczas pracodawca jest zobowiązany do wypłaty dodatku wyrównawczego.

Jak wygląda rejestracja spółki cywilnej w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych? Czy są jakieś specjalne terminy na zgłoszenie, jeśli spółka dopiero planuje zatrudnić pracowników? Czy należy informować ZUS o późniejszych zmianach w zgłoszeniu?

W praktyce wiele wątpliwości budzi możliwość zaliczania okresów prowadzenia działalności gospodarczej do okresu zatrudnienia, od którego zależy nabycie prawa do nagrody jubileuszowej. Decydujące znaczenie w tym zakresie mają przepisy płacowe obowiązujące u danego pracodawcy.

W czasie trwania stosunku pracy pracodawca może chcieć zmienić na gorsze warunki, na jakich zatrudnia pracownika. Pracownik może się na to zgodzić albo nie. W tym drugim przypadku jest to równoznaczne z decyzją o odejściu z firmy.

Kodeks pracy posługuje się różnymi terminami przy określaniu uprawnień pracowniczych. Dotyczy to w szczególności okresu, na jaki zawierana jest umowa na okres próbny, długości urlopu macierzyńskiego, nabycia uprawnień do urlopu wychowawczego, okresów wypowiedzenia umowy o pracę. W jaki sposób należy liczyć terminy dla poszczególnych zdarzeń? Co w przypadku, gdy kodeks pracy nie stanowi, w jaki sposób liczyć terminy?

Przedsiębiorca podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalno-rentowym i wypadkowemu, dobrowolnie zaś ubezpieczeniu chorobowemu.

Zakładamy firmę i planujemy zatrudnić kadrowego, który będzie sporządzał dokumentację zawierającą dane osobowe pracowników. Osoba ta będzie też prowadziła akta osobowe załogi oraz wstępnie analizowała CV kandydatów na pracowników. Czy aby zajmować się dokumentacją personalną, kadrowiec musi mieć specjalne upoważnienie do przetwarzania danych?

Pracownica w ciąży oraz podczas urlopu macierzyńskiego podlega szczególnej ochronie. Ochrona ta realizowana jest m.in. poprzez zapewnienie maksymalnej stabilności jej stosunkowi pracy. Na czym polega ta ochrona? Czy dojdzie do rozwiązania umowy o pracę, jeśli pracownica zaszła w ciążę już po złożeniu jej przez pracodawcę wypowiedzenia?

Prowadzę działalność gospodarczą. Czy aby nabyć prawo do świadczeń z ubezpieczenia wypadkowego - zasiłku chorobowego, muszę podlegać temu ubezpieczeniu przez okres 180 dni, tak jak w przypadku ubezpieczenia chorobowego?

Pracodawcy zatrudniający powyżej 20 pracowników są zobowiązani do utworzenia zakładowego funduszu świadczeń socjalnych. Z jego środków można uzyskać m.in. dofinansowanie urlopu czy pobytu dziecka na kolonii.

Prowadzę działalność gospodarczą. W marcu 2008 r. chorowałem przez 14 dni i otrzymałem z ZUS zasiłek chorobowy. Jakie dokumenty powinienem złożyć w ZUS za marzec i od jakiej podstawy wymiaru naliczyć składki?

Złożyłem u pracodawcy kilka dokumentów, w tym oryginał świadectwa ukończenia studiów podyplomowych. Nie został mi zwrócony. Kadrowa oświadczyła, że gdzieś się zawieruszył podczas zmiany siedziby firmy. Dyplom ten obiecałem przedłożyć nowemu pracodawcy. Co w tej sytuacji mogę zrobić? Czy poprzedni pracodawca może wystawić mi zaświadczenie potwierdzające, że w moich aktach znajdował się dyplom ukończenia studiów podyplomowych? Czy mogę domagać się odszkodowania?

Pracodawca może ukarać pracownika wykonującego swoje obowiązki pod wpływem alkoholu jedną z kar porządkowych. Może również zwolnić go z pracy, nawet w trybie dyscyplinarnym.

Spółka cywilna z trzech wspólników od ponad dwóch lat prowadzi działalność gospodarczą. Od marca do spółki ma przystąpić kolejny wspólnik. Czy ten nowy wspólnik może przez dwa lata opłacać niższe składki na ubezpieczenia społeczne?

Kodeks pracy nie określa, jakie metody kontroli pracownika są legalne. Czy pracodawca zawsze musi poinformować pracownika o formie kontroli, jaką będzie stosował, czy też musi uzyskać na to zgodę pracownika? Czy pracodawca może określić zasady kontrolowania podwładnych, np. w regulaminie pracy?

Pracodawca nie może dopuścić do pracy pracownika bez aktualnego orzeczenia lekarskiego stwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku. Co grozi pracodawcy, który nie zadbał, aby pracownik poddał się badaniom lekarskim? Jakie konsekwencje grożą pracownikowi, który pomimo otrzymania skierowania na badania nie przeprowadził ich?

Kiedy pracodawca może wystąpić do ZUS o przeprowadzenie kontroli wystawiania zaświadczeń lekarskich? Co w sytuacji, gdy okaże się, że zaświadczenie lekarskie zostało nieprawidłowo wystawione?

Ze względu na trudną sytuację finansową firmy pracownik otrzymywał w terminie część wynagrodzenia, a resztę w miarę możliwości. W związku z tym pracownik rozwiązał umowę o pracę bez wypowiedzenia na podstawie art. 55 k.p. W jakim terminie pracownik może złożyć pismo rozwiązujące umowę o pracę bez wypowiedzenia z winy pracodawcy? Pismo pracownika nie zawiera przyczyn rozwiązania umowy o pracę. Czy w takiej sytuacji rozwiązanie umowy jest skuteczne? Czy należy mu wydać świadectwo pracy?

Od grudnia 2007 r. nasza pracownica przebywa na urlopie macierzyńskim. Zasiłek wypłaca jej ZUS, bo nasza firma ma obowiązek wypłacania zasiłków zatrudnionym osobom dopiero od 1 stycznia 2008 r. Od 6 marca br. druga pracownica jest na urlopie macierzyńskim i zasiłek macierzyński będziemy jej wypłacać sami. Do jakich ubezpieczeń ją zgłosić i jakie złożyć dokumenty w ZUS? Czy dobrze robimy, że od stycznia 2008 r. nie przejęliśmy rozliczania składek za pracownicę, która jest na urlopie macierzyńskim od grudnia 2007 r.?

Jeżeli świadectwo pracy zawiera błędy lub nieprawdziwe informacje, pracownik może domagać się od pracodawcy sprostowania jego treści. Jeśli pracodawca odmówi lub nie podejmie żadnych działań, pracownik powinien wystąpić do sądu pracy.

Ustanie dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego z powodu nieopłacenia składek w terminie albo w zaniżonej wysokości sprawia, że prowadzący pozarolniczą działalność nie ma prawa do zasiłku i nie może obniżyć podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne w związku z chorobą.

Pracownik podpisał umowę o pracę 15 lutego, miał rozpocząć pracę 25 lutego (taki termin ustalono w umowie o pracę), ale nie stawił się w firmie. Czy doszło do nawiązania stosunku pracy? Jeśli tak, to jak w takiej sytuacji powinien zachować się pracodawca?

Jedną z zasad prawa pracy, wynikającą z art. 17 oraz art. 94 pkt 6 kodeksu pracy, jest obowiązek pracodawcy ułatwiania pracownikom podnoszenia kwalifikacji zawodowych. Kodeks nie reguluje natomiast w sposób bezpośredni sytuacji, gdy ten obowiązek istniejący po stronie pracodawcy staje się dla pracownika uciążliwy. Czy pracownik może odmówić udziału w szkoleniu?

Dobowy wymiar czasu pracy młodocianych nie może przekroczyć ośmiu godzin. Czas ich nauki wlicza się do czasu pracy. Prawo do urlopu wypoczynkowego uzyskują z upływem sześciu miesięcy od rozpoczęcia pierwszej pracy.

Pracodawca ma obowiązek zwolnienia pracownika od pracy w sytuacjach związanych z koniecznością stawienia się pracownika przed różnymi organami i instytucjami. W rzadkich przypadkach pracodawca jest zobowiązany zapłacić pracownikowi za czas takiego zwolnienia. Najczęściej jednak pracownik będzie mógł dochodzić rekompensaty pieniężnej za utracone wynagrodzenie od organu (instytucji), który go wezwał.

Zdarza się, że pracownicy wykorzystują zwolnienia lekarskie w sposób niezgodny z ich celem. Czy pracodawca, który poweźmie wątpliwości co do prawidłowości wykorzystywania przez pracownika zwolnienia lekarskiego lub zasadności jego wystawienia, może skontrolować takiego pracownika?

Bardzo proszę o wyjaśnienie, jak dokładnie należy rozumieć obowiązek pracownika dbania o dobro zakładu pracy? Jakie konsekwencje grożą pracownikowi za naruszenie tego obowiązku?

Od 21 lipca br. kartę kryptograficzną z zapisanym certyfikatem kwalifikowanym będzie musiał posiadać przynajmniej jeden pracownik firmy, która wysyła elektronicznie dokumenty do ZUS.

Prowadzący pozarolniczą działalność gospodarczą mogą płacić składki na ubezpieczenia społeczne od niższej podstawy - 30 proc. minimalnego wynagrodzenia - tylko przez dwa lata. Po upływie tego okresu muszą wyrejestrować się z ubezpieczeń i ponownie do nich zgłosić oraz opłacać składki w wyższej wysokości.

Prowadzę małą firmę, w której zatrudniam 20 osób. Co prawda, obsługę księgową prowadzi wyspecjalizowana firma, ale listy płac zawsze podpisuję osobiście. Czy w czasie zwolnienia lekarskiego mogę podpisywać takie listy?

Podczas zwolnienia lekarskiego pracownik jest zwolniony z obowiązku świadczenia pracy. W tym czasie powinien poddać się zaleconej przez lekarza kuracji i powstrzymywać się od działań mogących przedłużyć jego nieobecność w pracy. Czy można zwolnić pracownika, który podczas zwolnienia lekarskiego wykonuje inną pracę zarobkową?

Prawo do godziwego wynagrodzenia jako podstawowe uprawnienie każdego pracownika przysługuje także pracownikowi młodocianemu.

Pracodawca może na czas nieprzekraczający 3 miesięcy w roku powierzyć pracownikowi wykonywanie innej pracy niż ustalona w umowie o pracę.

W razie wypadku przy pracy pracodawca oprócz udzielenia poszkodowanym pierwszej pomocy musi ustalić okoliczności i przyczyny wypadku.

Pracownikowi, który nabywając prawo do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy, przechodzi na jedno z tych świadczeń, przysługuje w pewnych sytuacjach odprawa wypłacana przez jego pracodawcę w wysokości jednomiesięcznego wynagrodzenia. Czy wszyscy pracownicy mają prawo do takiej odprawy?

Często pojawiają się wątpliwości dotyczące praktycznych możliwości rozwiązania umowy o pracę z członkiem zarządu spółki z o.o. lub spółki akcyjnej. W razie jego odwołania z władz spółki uprawniony do rozwiązania z nim umowy jest zarząd. W wyjątkowej sytuacji może tego dokonać również rada nadzorcza.

Kiedy pracodawca powinien wprowadzić regulamin zwolnień grupowych? Co powinno się w nim znaleźć?

Osoby uprawnione do renty z tytułu niezdolności do pracy, które wykonują działalność gospodarczą, od 1 stycznia 2008 r. zostały objęte obowiązkowo ubezpieczeniami społecznymi.

Prowadzenie ewidencji czasu pracy pracownika jest jednym z najważniejszych obowiązków pracodawcy. Czy pracodawcy mają obowiązek ewidencjonowania czasu pracy wszystkich pracowników? A co z tzw. kadrą kierowniczą albo osobami objętymi zadaniowym czasem pracy?

Urlopu zaległego pracodawca powinien udzielić pracownikowi najpóźniej do końca marca następnego roku przypadającego po roku, za który się ten urlop należał. Pracodawca, który nie udziela pracownikowi urlopu wypoczynkowego, może zostać ukarany grzywną w wysokości od 1 tys. do 30 tys. zł.

Przepisy prawa pracy nie przewidują wprost obowiązku zapewnienia bezpieczeństwa rzeczy osobistych pracownika wnoszonych na teren zakładu pracy. Obowiązek taki, ale tylko w odniesieniu do rzeczy pozostawionych w związku z pracą, wypływa z obowiązku zapewnienia zatrudnionym bezpiecznych i higienicznych warunków pracy. Taki pogląd jest prezentowany w orzecznictwie sądowym.

Na razie ustawa o informowaniu pracowników i przeprowadzaniu z nimi konsultacji, regulująca m.in. możliwość tworzenia rad pracowników, stosowana jest do pracodawców zatrudniających co najmniej 100 pracowników. Po 23 marca 2008 r. przepisy ustawy obejmą również pracodawców zatrudniających co najmniej 50 pracowników. Co to oznacza dla nich w praktyce?

Od stycznia 2008 r. prowadzę na terenie Polski działalność gospodarczą (usługi budowlane). Do końca września 2007 r. podobną działalność prowadziłem w Belgii. Jednocześnie od czerwca 2007 r. wykonuję w Polsce umowę zlecenia z miesięcznym wynagrodzeniem 700 zł. Czy mogę opłacać składki na ubezpieczenia społeczne od niższej podstawy, tj. od 30% minimalnego wynagrodzenia?

Jestem pracodawcą i płatnikiem składek. Będę zmieniał numer rachunku bankowego. Czy mam obowiązek powiadomienia oddziału ZUS o dokonanej zmianie? Jaki formularz powinienem złożyć?

Jeżeli sąd przywróci do pracy zwolnionego pracownika, wówczas po jego powrocie pracodawca będzie zobowiązany zapłacić mu wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy. Ustalenie jego wysokości budzi wiele kontrowersji, które niejednokrotnie musiał rozstrzygać Sąd Najwyższy.

Jakie zasiłki dostanie przedsiębiorca za opłacanie składki chorobowej

Z zasiłku opiekuńczego mogą skorzystać również przedsiębiorcy

Pracodawca nie musi zgodzić się na wprowadzenie indywidualnego rozkładu czasu pracy

Jak delegować pracownika do innej pracy

Kiedy przedsiębiorca nie zapłaci składki na ubezpieczenie zdrowotne

Pracodawca nie może odmówić wypłaty należnego pracownikowi dodatku wyrównawczego

Rejestracja spółki cywilnej w ZUS

Zaliczenie okresu prowadzenia działalności gospodarczej do stażu pracy zależy od pracodawcy

Kiedy pracodawca może wręczyć wypowiedzenie zmieniające

Jak liczyć terminy w prawie pracy

Obowiązki "młodego" przedsiębiorcy

Przetwarzanie danych pracowników

Kiedy umowa o pracę z ciężarną pracownicą może zostać rozwiązana

Czy trzeba opłacać składki przez pół roku

Pracodawca dofinansuje wczasy pod gruszą

Jakie dokumenty musi złożyć w ZUS przedsiębiorca, który chorował przez część miesiąca

Czy pracodawca ponosi odpowiedzialność za zgubione dokumenty pracownika

Jak pracodawca może ukarać nietrzeźwego pracownika

Czy wspólnik spółki cywilnej korzysta z ulgi w opłacaniu składek

Granice kontroli pracowników

Co grozi za dopuszczenie pracownika do pracy bez zaświadczenia lekarskiego

Kontrola wystawionych zaświadczeń lekarskich

Rozwiązanie umowy z winy pracodawcy

Jakie dokumenty należy składać za pracownika, który pobiera zasiłek macierzyński

Sąd może nakazać pracodawcy sprostowanie wydanego świadectwa pracy

Skutkiem opłacenia składek po terminie jest ustanie dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego

Co może zrobić pracodawca, gdy pracownik nie stawi się do pracy

Czy pracownik może odmówić udziału w szkoleniu, na które wysyła go pracodawca

Młodociani pracownicy nie mogą pracować w godzinach nadliczbowych i w porze nocnej

Kiedy pracodawca nie musi wypłacać pracownikowi wynagrodzenia za czas zwolnienia od pracy

Czy pracodawca może skontrolować pracownika na zwolnieniu lekarskim

Dbanie o dobro zakładu pracy

Jak starać się o podpis elektroniczny, którego ZUS będzie wymagał od 21 lipca 2008 r.

Jakie obowiązki ma przedsiębiorca, gdy kończy się okres korzystania z ulgi w opłacaniu składek

Czy w okresie niezdolności do pracy przedsiębiorca może podpisywać dokumenty związane z działalnością firmy

Czy można zwolnić pracownika pracującego podczas zwolnienia lekarskiego

Wynagrodzenie pracownika młodocianego

Czasowe oddelegowanie pracownika

Wypadek przy pracy - co robić

Kiedy pracodawca zobowiązany jest wypłacić odprawę emerytalną lub rentową

Rada nadzorcza może skutecznie rozwiązać umowę o pracę z członkiem zarządu spółki

Regulamin zwolnień grupowych

Ubezpieczenie przedsiębiorcy na rencie

Czy zawsze należy prowadzić ewidencję czasu pracy

Jak udzielać zaległego urlopu wypoczynkowego

Czy pracodawca ponosi odpowiedzialność za rzeczy skradzione pracownikowi na terenie firmy

Jakie obowiązki przybędą pracodawcom zatrudniającym 50 pracowników

Prawo do opłacania niższych składek z działalności prowadzonej w Polsce

Czy poinformować ZUS o zmianie rachunku

Pracodawca musi wypłacić pracownikowi wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy