REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Wypadek przy pracy - co robić

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Marcin Nowak
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

W razie wypadku przy pracy pracodawca oprócz udzielenia poszkodowanym pierwszej pomocy musi ustalić okoliczności i przyczyny wypadku.

Chociaż pracodawcy coraz większą wagę przywiązują do zagadnień związanych z bezpieczeństwem i higieną pracy, to wypadki przy pracy nadal występują. Mimo że znowelizowane przepisy ustawy z 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (DzU nr 199, poz. 1673 ze zm. - zwanej ustawą wypadkową) obowiązują już ponad 5 lat, to wielu pracodawców nadal ma problemy z prawidłowym zinterpretowaniem i zakwalifikowaniem zdarzenia wypadkowego.

REKLAMA

Co to jest wypadek

Wypadkiem przy pracy jest zdarzenie nagłe wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą: podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych; podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności na rzecz pracodawcy, nawet bez polecenia; w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy w drodze między siedzibą pracodawcy a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy (art. 3 ust. 1 ustawy wypadkowej). Zgodnie z ustawą wypadkową urazem jest każde uszkodzenie tkanek ciała lub narządów człowieka wskutek działania czynnika zewnętrznego.

Na równi z wypadkiem przy pracy, w zakresie uprawnienia do świadczeń określonych w ustawie, traktuje się wypadek, któremu pracownik uległ:

• w czasie podróży służbowej, chyba że wypadek spowodowany został postępowaniem pracownika, które nie pozostaje w związku z wykonywaniem powierzonych mu zadań,

Dalszy ciąg materiału pod wideo

• podczas szkolenia w zakresie powszechnej samoobrony,

• przy wykonywaniu zadań zleconych przez działające u pracodawcy organizacje związkowe.

Aby dane zdarzenie zostało uznawane za wypadek przy pracy, konieczne jest łączne wystąpienie wszystkich elementów wymienionych w definicji (związek zdarzenia z pracą, nagłość zdarzenia, działanie przyczyny zewnętrznej, powstanie urazu lub śmierć pracownika). To właśnie od prawidłowej oceny i zinterpretowania zdarzenia przez zespół powypadkowy zależy, czy wypadek zostanie uznany za wypadek przy pracy.

Ustawa wypadkowa rozróżnia następujące rodzaje wypadków przy pracy:

• wypadki śmiertelne, za które uważa się wypadki, w wyniku których nastąpiła śmierć poszkodowanego w okresie nieprzekraczającym 6 miesięcy od dnia wypadku,

• wypadki ciężkie, czyli takie, w wyniku których u poszkodowanych nastąpiło ciężkie uszkodzenie ciała, takie jak: utrata wzroku, słuchu, mowy, zdolności rozrodczej lub inne uszkodzenie ciała albo rozstrój zdrowia, naruszające podstawowe funkcje organizmu, a także choroba nieuleczalna lub zagrażająca życiu, trwała choroba psychiczna, całkowita lub częściowa niezdolność do pracy w zawodzie albo trwałe, istotne zeszpecenie lub zniekształcenie ciała,

• zbiorowe wypadki przy pracy, czyli wypadki, w których w wyniku tego samego zdarzenia uległy poszkodowaniu co najmniej dwie osoby.

Związek zdarzenia z pracą

REKLAMA

Związek zdarzenia z pracą występuje wówczas, gdy nastąpiło ono podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych bądź podczas wykonywania lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności na rzecz pracodawcy, nawet bez polecenia, czy też w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy w drodze między siedzibą pracodawcy a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy.

Zgodnie z najnowszą linią orzeczniczą możliwe jest uznanie związku z pracą nie tylko wypadku, który zdarzył się podczas wykonywania przez pracownika czynności na rzecz pracodawcy nawet bez polecenia, ale również takiego, który nastąpił w związku z wykonywaniem tego rodzaju czynności. Związek funkcjonalny z pracą istnieje niezależnie od czasu i miejsca, w którym wypadek nastąpił. Nagłe zdarzenie powodujące uraz lub śmierć pracownika może więc nastąpić w dowolnym czasie i miejscu, pod warunkiem że pozostaje w związku z wykonywaniem czynności pracowniczych przez osobę, która wypadkowi uległa.

Powoływane orzeczenie jest dość kontrowersyjne, gdyż do tej pory związek zdarzenia wypadkowego z pracą należało rozpatrywać w kategoriach jedności miejsca i czasu wykonywania pracy oraz zaistniałego zdarzenia wypadkowego.

Zespół powypadkowy nie zakwalifikuje zdarzenia jako wypadek przy pracy, gdy nie będzie istniał związek z pracą. Na podstawie bogatego orzecznictwa można wskazać okoliczności, które powodują zerwanie związku zdarzenia wypadkowego z pracą.

Związek zostaje zerwany wówczas, gdy pracownik:

• spożywał alkohol w czasie pracy lub znajdowanie się w czasie i miejscu pracy w stanie nietrzeźwym,

• bez usprawiedliwienia prawnego nie wykonuje pracy w czasie i w miejscu, w którym pracę powinien wykonywać; nie dotyczy to jednak krótkotrwałych przerw pozostających w związku z wykonywanymi normalnie czynnościami,

• opuścił miejsce pracy w godzinach pracy w celu załatwienia prywatnych spraw, a wypadek nastąpił po opuszczeniu przez pracownika miejsca pracy.

Nagłość zdarzenia

Kolejnym aspektem, który badany jest przez zespół powypadkowy, jest nagłość zdarzenia. Jak wskazywał Sąd Najwyższy w wyroku z 30 czerwca 1999 r. (II UKN 24/1999, OSNP 2000/18/697) zdarzenie będące istotnym zewnętrznym czynnikiem wywołującym negatywną reakcję organizmu i stanowiące przyczynę wypadku przy pracy, posiada cechę nagłości tylko wtedy, gdy przebiega w czasie nie dłuższym niż trwanie dnia pracy. Nagłość zdarzenia oznacza więc krótkie, chwilowe, jednorazowe lub gwałtowne zdarzenie zaistniałe w powiązaniu z co najmniej jedną przyczyną zewnętrzną (np. pracownik, wchodząc na drabinę po dokumenty, spadł i złamał nogę). Nagłość zdarzenia stanowi więc zaprzeczenie powolnego rozwoju i kumulowania się objawów charakterystycznych dla chorób zawodowych lub chorób pracowniczych.

Przyczyna zewnętrzna

REKLAMA

Następnym elementem badanym w postępowaniu powypadkowym jest ustalenie, czy zdarzenie wypadkowe było wywołane przez przyczynę zewnętrzną, czyli niewynikającą z wewnętrznych właściwości człowieka. Za przyczynę zewnętrzną uznaje się więc każdy czynnik zewnętrzny zdolny wywołać w istniejących warunkach szkodliwe skutki.

Przyczynami zewnętrznymi mogą być różne czynniki, których źródło nie jest związane z organizmem poszkodowanego. Oznacza to, że przyczyną zewnętrzną może być nie tylko narzędzie pracy, ale także praca i czynność samego poszkodowanego pracownika (na przykład jego potknięcie się czy odruch).

Jako przyczyny zewnętrzne w orzecznictwie sądowym wskazuje się m.in. na nadmierny wysiłek pracownika w trakcie pracy, brak ważnych badań lekarskich. Za przyczynę zewnętrzną nie będzie uznany stres pracownika, który jest związany z wykonywaną przez niego pracą.

Należy jeszcze zwrócić uwagę, że przy kwalifikacji konkretnej okoliczności jako przyczyny zewnętrznej w rozumieniu ustawy wypadkowej ważne jest, aby stanowiła ona przyczynę sprawczą zdarzenia, natomiast nie musi być przyczyną wyłączną - jedyną (por. wyrok SN z 29 listopada 1990 r., II PR 52/90, PiZS 1991/4/63).

Postępowanie w razie wypadku

Jeżeli w zakładzie pracy wydarzył się wypadek, to podstawowym obowiązkiem pracodawcy (bądź osoby działającej w imieniu pracodawcy) jest przede wszystkim udzielenie poszkodowanemu pierwszej pomocy. Następnie pracodawca powinien ustalić okoliczności i przyczyny, wypadku przy pracy oraz podjąć niezbędne działania eliminujące lub ograniczające zagrożenie.

Ponadto do obowiązków pracodawcy należy:

• podjęcie niezbędnych działań eliminujących lub ograniczających zagrożenie,

• ustalenie w przewidzianym trybie okoliczności i przyczyn wypadku,

• zastosowanie odpowiednich środków zapobiegających podobnym wypadkom,

• niezwłoczne zawiadomienie właściwego okręgowego inspektora pracy i prokuratora o śmiertelnym, ciężkim lub zbiorowym wypadku przy pracy oraz o każdym innym wypadku, który wywołał wymienione skutki, mającym związek z pracą, jeżeli może być uznany za wypadek przy pracy.

Działania pracodawcy

Pracodawca, który został poinformowany o wypadku, powinien niezwłocznie podjąć działania zmierzające do zabezpieczenia miejsca wypadku, tak aby do miejsca wypadku nie dopuszczać osób niepowołanych.

Następnym krokiem jest powołanie zespołu powypadkowego. Zespół jest powoływany w celu ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku oraz stwierdzenia czy wypadek pozostaje w związku z pracą. W skład zespołu wchodzi pracownik służby bezpieczeństwa i higieny pracy oraz społeczny inspektor pracy.

Jeżeli w zakładzie pracy nie działa służba bhp, w skład zespołu powypadkowego, zamiast pracownika służby bhp, wchodzi pracodawca lub pracownik zatrudniony przy innej pracy, któremu pracodawca powierzył wykonywanie zadań służby bhp, albo specjalista spoza zakładu pracy. Natomiast u pracodawcy, u którego nie działa społeczna inspekcja pracy, w skład zespołu powypadkowego, zamiast społecznego inspektora pracy, jako członek zespołu wchodzi przedstawiciel pracowników posiadający aktualne zaświadczenie o ukończeniu szkolenia w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy, zgodnie z przepisami dotyczącymi szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy.

Jeżeli pracodawca ze względu na małą liczbę zatrudnionych pracowników nie może dopełnić obowiązku utworzenia zespołu powypadkowego w składzie dwuosobowym, to okoliczności i przyczyny wypadku ustala zespół powypadkowy, w którego skład wchodzi pracodawca oraz specjalista spoza zakładu pracy.

Niezwłocznie po otrzymaniu wiadomości o wypadku zespół powypadkowy jest obowiązany przystąpić do ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku.

Do zadań zespołu powypadkowego należy:

• dokonanie oględzin miejsca wypadku, stanu technicznego maszyn i innych urządzeń technicznych, stanu urządzeń ochronnych oraz zbadać warunki wykonywania pracy i inne okoliczności, które mogły mieć wpływ na powstanie wypadku,

• sporządzenie szkiców lub wykonanie fotografii miejsca wypadku (jeżeli jest to konieczne),

• wysłuchanie wyjaśnień poszkodowanego, jeżeli stan jego zdrowia na to pozwala,

• zebranie informacji dotyczących wypadku od świadków wypadku,

• zasięgnięcie opinii lekarza, a w razie potrzeby opinii innych specjalistów,

• zakresie niezbędnym do oceny rodzaju i skutków wypadku,

• zebranie innych dowodów dotyczących wypadku,

• dokonanie prawnej kwalifikacji wypadku (czy był to wypadek ciężki, śmiertelny, zbiorowy),

• określenie środków profilaktycznych oraz wniosków, w szczególności wynikających z oceny ryzyka zawodowego na stanowisku pracy, na którym wystąpił wypadek.

Nie później niż w ciągu 14 dni od dnia uzyskania zawiadomienia o wypadku zespół powypadkowy sporządza protokół powypadkowy, który następnie musi być zatwierdzony przez pracodawcę i poszkodowanego. W przypadku wypadków śmiertelnych, ciężkich i zbiorowych pracodawca niezwłocznie doręcza protokół powypadkowy właściwemu inspektorowi pracy.

Pracodawca jest zobowiązany stworzyć zespołowi powypadkowemu odpowiednie warunki do pracy umożliwiające sprawne i terminowe przeprowadzenie postępowania.

Protokół powypadkowy wraz z pozostałą dokumentacją powypadkową (statystyczna karta wypadku) pracodawca przechowuje przez 10 lat.

Marcin Nowak

 

Zapisz się na newsletter
Zakładasz firmę? A może ją rozwijasz? Chcesz jak najbardziej efektywnie prowadzić swój biznes? Z naszym newsletterem będziesz zawsze na bieżąco.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Serwis Prawno-Pracowniczy

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Moja firma
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Polska inwestycyjna zapaść – co hamuje rozwój i jak to zmienić?

Od 2015 roku stopa inwestycji w Polsce systematycznie spada. Choć może się to wydawać abstrakcyjnym wskaźnikiem makroekonomicznym, jego skutki odczuwamy wszyscy – wolniejsze tempo wzrostu gospodarczego, mniejszy przyrost zamożności, trudniejsza pogoń za Zachodem. Dlaczego tak się dzieje i czy można to odwrócić? O tym rozmawiali Szymon Glonek oraz dr Anna Szymańska z Polskiego Instytutu Ekonomicznego.

Firma za granicą jako narzędzie legalnej optymalizacji podatkowej. Fakty i mity

W dzisiejszych czasach, gdy przedsiębiorcy coraz częściej stają przed koniecznością konkurowania na globalnym rynku, pojęcie optymalizacji podatkowej staje się jednym z kluczowych elementów strategii biznesowej. Wiele osób kojarzy jednak przenoszenie firmy za granicę głównie z próbą unikania podatków lub wręcz z działaniami nielegalnymi. Tymczasem, właściwie zaplanowana firma za granicą może być w pełni legalnym i etycznym narzędziem zarządzania obciążeniami fiskalnymi. W tym artykule obalimy popularne mity, przedstawimy fakty, wyjaśnimy, które rozwiązania są legalne, a które mogą być uznane za agresywną optymalizację. Odpowiemy też na kluczowe pytanie: czy polski przedsiębiorca faktycznie zyskuje, przenosząc działalność poza Polskę?

5 sprawdzonych metod pozyskiwania klientów B2B, które działają w 2025 roku

Pozyskiwanie klientów biznesowych w 2025 roku wymaga elastyczności, innowacyjności i umiejętnego łączenia tradycyjnych oraz nowoczesnych metod sprzedaży. Zmieniające się preferencje klientów, rozwój technologii i rosnące znaczenie relacji międzyludzkich sprawiają, że firmy muszą dostosować swoje strategie, aby skutecznie docierać do nowych odbiorców. Dobry prawnik zadba o zgodność strategii z przepisami prawa oraz zapewni ochronę interesów firmy. Oto pięć sprawdzonych metod, które pomogą w pozyskiwaniu klientów w obecnym roku.

Family Business Future Summit - podsumowanie po konferencji

Pod koniec kwietnia niniejszego roku, odbyła się druga edycja wydarzenia Family Business Future Summit, które dedykowane jest przedsiębiorczości rodzinnej. Stolica Warmii i Mazur przez dwa dni gościła firmy rodzinne z całej Polski, aby esencjonalnie, inspirująco i innowacyjne opowiadać i rozmawiać o sukcesach oraz wyzwaniach stojących przed pionierami polskiej przedsiębiorczości.

REKLAMA

Fundacja rodzinna po dwóch latach – jak zmienia się myślenie o sukcesji?

Jeszcze kilka lat temu o sukcesji w firmach mówiło się niewiele. Przedsiębiorcy odsuwali tę kwestię na później, często z uwagi na brak gotowości, aby się z nią zmierzyć. Mówienie o śmierci właściciela, przekazaniu firmy i zabezpieczeniu rodziny wciąż należało do tematów „na później”.

Potencjał 33 GW z wiatraków na polskim morzu. To 57% zapotrzebowania kraju na energię. Co dalej z farmami wiatrowymi w 2026 i 2027 r.

Polski potencjał na wytwarzanie energii elektrycznej z wiatraków na morzu (offshore) wynosi 33 GW. To aż 57% rocznego zapotrzebowania kraju na energię. W 2026 i 2027 r. powstaną nowe farmy wiatrowe Baltic Power i Baltica 2. Jak zmieniają się przepisy? Co dalej?

Jak zwiększyć rentowność biura rachunkowego bez dodatkowych wydatków?

Branża księgowa to jedna z dziedzin, w których wynagrodzenie za świadczone usługi często jest mocno niedoszacowane, mimo tego, że błędy w księgowości mogą skutkować bardzo poważnymi konsekwencjami dla przedsiębiorców. W związku z tak doniosłą rolą biur rachunkowych powinny one dbać o poziom rentowności, który pozwoli właścicielom skupić się na podnoszeniu jakości świadczonych usług oraz większego spokoju, co niewątpliwie pozytywnie wpływa na dobrostan właścicieli biur oraz ich pracowników.

Samozatrudnieni i małe firmy w odwrocie? wzrasta liczba likwidowanych i zawieszanych działalności gospodarczych, co się dzieje

Według znawców tematu, czynniki decydujące ostatnio o likwidacji takich firm nie różnią się od tych sprzed roku. Znaczenie mają m.in. koszty prowadzenia biznesu, w tym składki zusowskie, a także oczekiwania finansowe pracowników.

REKLAMA

Szybki wzrost e-commerce mocno zależny od rozwoju nowych technologii: co pozwoli na zwiększenie zainteresowania zakupami online ze strony klientów

E-commerce czyli zakupy internetowe przestają być jedynie wygodną alternatywą dla handlu tradycyjnego – stają się doświadczeniem, którego jakość wyznaczają nie tylko oferta i cena, lecz także szybkość, elastyczność i przewidywalność dostawy oraz prostota ewentualnego zwrotu.

Przedsiębiorczość w Polsce ma się dobrze, mikroprzedsiębiorstwa minimalizując ryzyko działalności gospodarczej coraz częściej zaczynają od franczyzy

Najliczniejszą grupę firm zarejestrowanych w Polsce stanowią mikroprzedsiębiorstwa, a wśród nich ponad 87 tys. to podmioty działające w modelu franczyzowym. Jak zwracają uwagę ekonomiści ze Szkoły Głównej Handlowej, Polska jest liderem franczyzy w Europie Środkowo-Wschodniej.

REKLAMA