REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak pracodawca może ukarać nietrzeźwego pracownika

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Andrzej Bubnicki
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Pracodawca może ukarać pracownika wykonującego swoje obowiązki pod wpływem alkoholu jedną z kar porządkowych. Może również zwolnić go z pracy, nawet w trybie dyscyplinarnym.

Jeżeli zachodzi uzasadnione podejrzenie, że pracownik stawił się do pracy w stanie po spożyciu alkoholu albo spożywał alkohol w czasie pracy, wówczas podstawowym obowiązkiem pracodawcy jest niedopuszczenie pracownika do pracy. Okoliczności stanowiące podstawę takiej decyzji pracodawcy powinny zostać podane pracownikowi do wiadomości. Nie wymaga to szczególnej formy. Teoretycznie wystarczy zatem informacja ustna, choć dla celów dowodowych lepiej, aby pracodawca przygotował pisemną notatkę (protokół) i zadbał aby była ona podpisana przez świadków.

REKLAMA

Zgoda na badanie

REKLAMA

Pracodawca, który ma zamiar wyciągnąć dalsze konsekwencje wobec pracownika, powinien udowodnić mu, że jest pod wpływem alkoholu. Pracodawca nie może jednak zmusić go do poddania się badaniu na zawartość alkoholu we krwi. Jego przeprowadzenie będzie zatem możliwe tylko wtedy, gdy pracownik wyrazi na to zgodę.

Pracownik niedopuszczony do pracy na skutek podejrzenia dotyczącego jego stanu trzeźwości może również zażądać od pracodawcy przeprowadzenia badania stanu trzeźwości (tj. badania wydychanego powietrza, badania krwi, czy też badania moczu) bez wstępnego ponoszenia żadnych konsekwencji finansowych lub dyscyplinarnych. Ma też prawo żądać, aby badanie było przeprowadzone w obecności osoby trzeciej. Z przebiegu badania powinien być sporządzony protokół.

Uprawnienie pracownika do żądania przeprowadzenia badania nabiera szczególnego znaczenia ze względu na wyrok Sądu Najwyższego (uzasadnienie wyroku z 22 września 2004 r., I PK 576/2003, OSNP 2005/7/91). Zgodnie z nim niedopuszczenie lub natychmiastowe odsunięcie od pracy pracownika w razie podejrzenia o stawienie się do pracy w stanie po użyciu alkoholu albo spożywania alkoholu w czasie pracy podlega ocenie z punktu widzenia prawa pracy ze względu na skutki odsunięcia od pracy, polegające na jej dalszym nieusprawiedliwionym niewykonywaniu, co może być kwalifikowane jako ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych uzasadniające natychmiastowe rozwiązanie umowy o pracę z winy pracownika (art. 52 par. 1 pkt 1 k.p.).

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Stan po spożyciu alkoholu to stan, w którym zawartość alkoholu w organizmie wynosi lub prowadzi do:

• stężenia we krwi od 0,2 promili do 0,5 promili alkoholu albo

• obecności w wydychanym powietrzu od 0,1 mg do 0,25 mg alkoholu w 1 dm3.

Niższa niż 0,2 promile zawartość alkoholu we krwi nie uzasadnia podejmowania żadnych konsekwencji w stosunku do pracownika, chyba że w regulaminie pracy, statucie, układzie zbiorowym pracy, porozumieniu zbiorowym lub umowie o pracę ustanawia się niższą granicę.

Większe stężenia alkoholu we krwi (powyżej 0,5 promili) lub obecność w wydychanym powietrzu powyżej 0,25 mg alkoholu w 1 dm3 uznawane jest za stan nietrzeźwości.

W takiej sytuacji, jeżeli pracodawca dojdzie do wniosku, że nietrzeźwy pracownik swoim zachowaniem daje powód do zgorszenia w miejscu publicznym lub w zakładzie pracy, znajduje się w okolicznościach zagrażających życiu lub zdrowiu albo zagraża życiu lub zdrowiu innych osób, oprócz niedopuszczenia go do pracy może egzekwować doprowadzenie pracownika do izby wytrzeźwień, do miejsca jego zamieszkania lub pobytu, ewentualnie zakładu opieki zdrowotnej lub innej właściwej placówki utworzonej lub wskazanej przez jednostkę samorządu terytorialnego. Taka sytuacja uzasadnia też wezwanie policji w celu zbadania zawartości alkoholu we krwi. Warto wykorzystać tę możliwość, należy jednak pamiętać, że także w tym przypadku badanie zawartości alkoholu we krwi dokonuje się za zgodą osoby, której badanie ma dotyczyć. Obowiązek poddania się badaniu na zawartość alkoholu we krwi przeprowadzonemu przez policję istnieje tylko w przypadku popełnienia przez pracownika wykroczenia lub przestępstwa.

Koszty badania

W sytuacji gdy pracownik odmówi poddania się badaniu - wbrew sugestii lub żądaniu pracodawcy - nie można go do tego zmusić. W takim przypadku pracodawca powinien spisać protokół z całego zajścia i postarać się, aby podpisali go świadkowie zdarzenia. W protokole należy zaznaczyć, iż pracownik odmówił przeprowadzenia tzw. badania trzeźwości i szczegółowo opisać zachowanie pracownika uzasadniające podejrzenie, że stawił się on do pracy w stanie po użyciu alkoholu albo spożywał alkohol w czasie pracy. Powyższe elementy protokołu mogą stanowić istotny dowód w sprawie.

Koszty związane z badaniami krwi i moczu przeprowadzonymi na żądanie pracownika ponosi zakład pracy. W razie dodatniego wyniku badania zakład pracy obciąża nimi pracownika.

Rodzaje kar

REKLAMA

Jeżeli pracodawcy uda się udowodnić pracownikowi, że w czasie pracy znajdował się w stanie co najmniej wskazującym na spożycie alkoholu, może on wyciągnąć z tego odpowiednie konsekwencje. Na podstawie art. 108 k.p. pracodawca może ukarać pracownika karą porządkową. Pracodawca może też rozwiązać z pracownikiem stosunek pracy za wypowiedzeniem albo - uznając zachowanie pracownika za ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych - w trybie dyscyplinarnym. Sąd Najwyższy w wyroku 10 października 2000 r. (I PKN 76/00, OSNAPiUS 2002/10/ 237) stwierdził, iż przebywanie pracownika w zakładzie pracy w stanie nietrzeźwości stanowi ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych.

Warto jednak zaznaczyć, że stan nietrzeźwości pracownika może być przesłanką rozwiązania stosunku pracy tylko wówczas, gdy pracownik stawił się do pracy w celu jej wykonywania lub był już w trakcie jej świadczenia. Przeciwna interpretacja mogłaby prowadzić do nadużycia prawa. Na przykład pracodawca nie może rozwiązać umowy w trybie art. 52 par. 1 pkt 1 k.p. w sytuacji, gdy pracownik będący pod wpływem alkoholu przyszedł do działu kadr, aby wziąć urlop na żądanie.

W kodeksie pracy brak jest przepisów przyznających pracodawcom bezpośrednio prawo do zwalniania pracowników z powodu spożywania alkoholu w czasie pracy lub stawiania się do pracy w stanie nietrzeźwości. Co więcej, otwarty katalog podstawowych obowiązków pracowniczych, zawarty w przepisach art. 100 k.p., nie zawiera normy o obowiązku trzeźwości pracownika. Dlatego warto wpisać do katalogu podstawowych obowiązków pracownika zawartego np. w regulaminie pracy lub umowie o pracę obowiązek trzeźwości i zakaz spożywania alkoholu w czasie pracy. W regulaminie można też odrębnie uregulować odpowiedzialność pracownika za przebywanie w przedsiębiorstwie w stanie po spożyciu alkoholu, jak również w stanie nietrzeźwości.

Z ORZECZNICTWA

Realizacja pracowniczego obowiązku trzeźwości polega m.in. na pozostawaniu w gotowości do wykonywania pracy w stanie trzeźwości przez cały okres, w ramach którego, konkretnego dnia, zakład pracy może od pracownika - w normalnym przebiegu wydarzeń - wymagać świadczenia pracy -wyrok SN z 23 lipca 1987 r., I PRN 36/87, OSN 1989/2/32

Stawienie się do pracy w stanie nietrzeźwości pracownika dotkniętego przewlekłą psychozą alkoholową nie stanowi dostatecznej podstawy do przypisania mu ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych (art. 52 par. 1 pkt 1 k.p.) - wyrok SN z 10 października 2000 r., I PKN 76/2000, PiZS 2002/8/38

ANDRZEJ BUBNICKI

gp@infor.pl

PODSTAWA PRAWNA

Art. 52 par. 1 pkt 1 ustawy z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 1998 r. nr 21, poz. 94 z późn. zm).

Ustawa z 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (t.j. Dz.U. z 2007 r. nr 70, poz. 473 z późn. zm).

Rozporządzenie ministra zdrowia i opieki społecznej z 6 maja 1983 r. w sprawie warunków i sposobu dokonywania badań na zawartość alkoholu w organizmie (Dz.U. nr 25, poz. 117).

Zapisz się na newsletter
Zakładasz firmę? A może ją rozwijasz? Chcesz jak najbardziej efektywnie prowadzić swój biznes? Z naszym newsletterem będziesz zawsze na bieżąco.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Moja firma
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Czy finansiści, księgowi i inni profesjonaliści powinni bać się wieku średniego?

Wiek średni nie musi oznaczać zawodowego spowolnienia. Czy finansiści, księgowi i inni profesjonaliści powinni bać się wieku średniego? Raport ACCA 2025 pokazuje, że doświadczenie, rozwinięta inteligencja emocjonalna i neuroplastyczność mózgu pozwalają po 40. wzmocnić swoją pozycję na rynku pracy.

Zmiany w amortyzacji aut od 2026 r. – jak nie stracić 20 tys. zł na samochodzie firmowym?

Od 1 stycznia 2026 r. nadchodzi rewolucja dla przedsiębiorców. Zmiany w przepisach sprawią, że auta spalinowe staną się znacznie droższe w rozliczeniu podatkowym. Nowe, niższe limity amortyzacji i leasingu mogą uszczuplić kieszeń firmy o nawet 20 tys. zł w ciągu kilku lat. Co zrobić jeszcze w 2025 r., żeby uniknąć dodatkowych kosztów i utrzymać maksymalne odliczenia? Poniżej znajdziesz praktyczny poradnik.

Obcokrajowcy wciąż chętnie zakładają w Polsce małe firmy. Głównie są to Ukraińcy i Białorusini [DANE Z CEIDG]

Obcokrajowcy wciąż chętnie zakładają w Polsce małe firmy. Głównie są to Ukraińcy i Białorusini [DANE Z CEIDG]. W pierwszej połowie br. 21,5 tys. wniosków dotyczących założenia jednoosobowej działalności gospodarczej wpłynęło do rejestru CEIDG od osób, które mają obywatelstwo innego państwa. To 14,4% wszystkich zgłoszeń w tym zakresie.

Hossa na giełdzie w 2025 r. Dlaczego Polacy nie korzystają z tego okresu? Najwięcej zarabiają zagraniczni inwestorzy

Na warszawskiej giełdzie trwa hossa. Dlaczego Polacy nie korzystają z tego okresu? Najwięcej zarabiają u nas zagraniczni inwestorzy. Co musi się w Polsce zmienić, aby ludzie zaczęli inwestować na giełdzie?

REKLAMA

Umowy PPA w 2025 r. – korzyści i ryzyka dla małych i średnich firm w Polsce

Płacisz coraz wyższe rachunki za prąd? Coraz więcej firm w Polsce decyduje się na umowy PPA, czyli długoterminowe kontrakty na energię z OZE, które mogą zagwarantować stałą cenę nawet na 20 lat. To szansa na przewidywalne koszty i lepszy wizerunek, ale też zobowiązanie wymagające spełnienia konkretnych warunków. Sprawdź, czy Twoja firma może na tym skorzystać.

Rezygnują z własnej działalności na rzecz umowy o pracę. Sytuacja jest trudna

Sytuacja jednoosobowych działalności gospodarczych jest trudna. Coraz więcej osób rezygnuje i wybiera umowę o pracę. W 2025 r. wpłynęło blisko 100 tysięcy wniosków o zamknięcie jednoosobowej działalności gospodarczej. Jakie są bezpośrednie przyczyny takiego stanu rzeczy?

Umowa Mercosur może osłabić rynek UE. O co chodzi? Jeszcze 40 umów handlowych należy przejrzeć

Umowa z krajami Mercosur (Argentyną, Brazylią, Paragwajem i Urugwajem) dotyczy partnerstwa w obszarze handlu, dialogu politycznego i współpracy sektorowej. Otwiera rynek UE na produkty z tych państw, przede wszystkim mięso i zboża. Rolnicy obawiają się napływu tańszych, słabszej jakości produktów, które zdestabilizują rynek. UE ma jeszcze ponad 40 umów handlowych. Należy je przejrzeć.

1 października 2025 r. w Polsce wchodzi system kaucyjny. Jest pomysł przesunięcia terminu lub odstąpienia od kar

Dnia 1 października 2025 r. w Polsce wchodzi w życie system kaucyjny. Rzecznik MŚP przedstawia szereg obaw i wątpliwości dotyczących funkcjonowania nowych przepisów. Jest pomysł przesunięcia terminu wejścia w życie systemu kaucyjnego albo odstąpienia od nakładania kar na jego początkowym etapie.

REKLAMA

Paragony grozy a wakacje 2025 na półmetku: więcej rezerwacji, dłuższe pobyty i stabilne ceny

Wakacje 2025 na półmetku: więcej rezerwacji, dłuższe pobyty i stabilne ceny. Mimo pojawiających się w mediach “paragonów grozy”, sierpniowy wypoczynek wciąż można zaplanować w korzystnej cenie, zwłaszcza rezerwując nocleg bezpośrednio.

150 tys. zł dofinansowania! Dla kogo i od kiedy można składać wnioski?

Zakładasz własny biznes, ale brakuje Ci środków na start? Nie musisz od razu brać drogiego kredytu. W Polsce jest kilka źródeł finansowania, które mogą pomóc w uruchomieniu działalności – od dotacji i tanich pożyczek, po prywatnych inwestorów i crowdfunding. Wybór zależy m.in. od tego, czy jesteś bezrobotny, mieszkasz na wsi, czy może planujesz innowacyjny startup.

REKLAMA