REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak pracodawca może ukarać nietrzeźwego pracownika

Andrzej Bubnicki
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Pracodawca może ukarać pracownika wykonującego swoje obowiązki pod wpływem alkoholu jedną z kar porządkowych. Może również zwolnić go z pracy, nawet w trybie dyscyplinarnym.

Jeżeli zachodzi uzasadnione podejrzenie, że pracownik stawił się do pracy w stanie po spożyciu alkoholu albo spożywał alkohol w czasie pracy, wówczas podstawowym obowiązkiem pracodawcy jest niedopuszczenie pracownika do pracy. Okoliczności stanowiące podstawę takiej decyzji pracodawcy powinny zostać podane pracownikowi do wiadomości. Nie wymaga to szczególnej formy. Teoretycznie wystarczy zatem informacja ustna, choć dla celów dowodowych lepiej, aby pracodawca przygotował pisemną notatkę (protokół) i zadbał aby była ona podpisana przez świadków.

REKLAMA

Zgoda na badanie

REKLAMA

Pracodawca, który ma zamiar wyciągnąć dalsze konsekwencje wobec pracownika, powinien udowodnić mu, że jest pod wpływem alkoholu. Pracodawca nie może jednak zmusić go do poddania się badaniu na zawartość alkoholu we krwi. Jego przeprowadzenie będzie zatem możliwe tylko wtedy, gdy pracownik wyrazi na to zgodę.

Pracownik niedopuszczony do pracy na skutek podejrzenia dotyczącego jego stanu trzeźwości może również zażądać od pracodawcy przeprowadzenia badania stanu trzeźwości (tj. badania wydychanego powietrza, badania krwi, czy też badania moczu) bez wstępnego ponoszenia żadnych konsekwencji finansowych lub dyscyplinarnych. Ma też prawo żądać, aby badanie było przeprowadzone w obecności osoby trzeciej. Z przebiegu badania powinien być sporządzony protokół.

Uprawnienie pracownika do żądania przeprowadzenia badania nabiera szczególnego znaczenia ze względu na wyrok Sądu Najwyższego (uzasadnienie wyroku z 22 września 2004 r., I PK 576/2003, OSNP 2005/7/91). Zgodnie z nim niedopuszczenie lub natychmiastowe odsunięcie od pracy pracownika w razie podejrzenia o stawienie się do pracy w stanie po użyciu alkoholu albo spożywania alkoholu w czasie pracy podlega ocenie z punktu widzenia prawa pracy ze względu na skutki odsunięcia od pracy, polegające na jej dalszym nieusprawiedliwionym niewykonywaniu, co może być kwalifikowane jako ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych uzasadniające natychmiastowe rozwiązanie umowy o pracę z winy pracownika (art. 52 par. 1 pkt 1 k.p.).

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Stan po spożyciu alkoholu to stan, w którym zawartość alkoholu w organizmie wynosi lub prowadzi do:

• stężenia we krwi od 0,2 promili do 0,5 promili alkoholu albo

• obecności w wydychanym powietrzu od 0,1 mg do 0,25 mg alkoholu w 1 dm3.

Niższa niż 0,2 promile zawartość alkoholu we krwi nie uzasadnia podejmowania żadnych konsekwencji w stosunku do pracownika, chyba że w regulaminie pracy, statucie, układzie zbiorowym pracy, porozumieniu zbiorowym lub umowie o pracę ustanawia się niższą granicę.

Większe stężenia alkoholu we krwi (powyżej 0,5 promili) lub obecność w wydychanym powietrzu powyżej 0,25 mg alkoholu w 1 dm3 uznawane jest za stan nietrzeźwości.

W takiej sytuacji, jeżeli pracodawca dojdzie do wniosku, że nietrzeźwy pracownik swoim zachowaniem daje powód do zgorszenia w miejscu publicznym lub w zakładzie pracy, znajduje się w okolicznościach zagrażających życiu lub zdrowiu albo zagraża życiu lub zdrowiu innych osób, oprócz niedopuszczenia go do pracy może egzekwować doprowadzenie pracownika do izby wytrzeźwień, do miejsca jego zamieszkania lub pobytu, ewentualnie zakładu opieki zdrowotnej lub innej właściwej placówki utworzonej lub wskazanej przez jednostkę samorządu terytorialnego. Taka sytuacja uzasadnia też wezwanie policji w celu zbadania zawartości alkoholu we krwi. Warto wykorzystać tę możliwość, należy jednak pamiętać, że także w tym przypadku badanie zawartości alkoholu we krwi dokonuje się za zgodą osoby, której badanie ma dotyczyć. Obowiązek poddania się badaniu na zawartość alkoholu we krwi przeprowadzonemu przez policję istnieje tylko w przypadku popełnienia przez pracownika wykroczenia lub przestępstwa.

Koszty badania

W sytuacji gdy pracownik odmówi poddania się badaniu - wbrew sugestii lub żądaniu pracodawcy - nie można go do tego zmusić. W takim przypadku pracodawca powinien spisać protokół z całego zajścia i postarać się, aby podpisali go świadkowie zdarzenia. W protokole należy zaznaczyć, iż pracownik odmówił przeprowadzenia tzw. badania trzeźwości i szczegółowo opisać zachowanie pracownika uzasadniające podejrzenie, że stawił się on do pracy w stanie po użyciu alkoholu albo spożywał alkohol w czasie pracy. Powyższe elementy protokołu mogą stanowić istotny dowód w sprawie.

Koszty związane z badaniami krwi i moczu przeprowadzonymi na żądanie pracownika ponosi zakład pracy. W razie dodatniego wyniku badania zakład pracy obciąża nimi pracownika.

Rodzaje kar

REKLAMA

Jeżeli pracodawcy uda się udowodnić pracownikowi, że w czasie pracy znajdował się w stanie co najmniej wskazującym na spożycie alkoholu, może on wyciągnąć z tego odpowiednie konsekwencje. Na podstawie art. 108 k.p. pracodawca może ukarać pracownika karą porządkową. Pracodawca może też rozwiązać z pracownikiem stosunek pracy za wypowiedzeniem albo - uznając zachowanie pracownika za ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych - w trybie dyscyplinarnym. Sąd Najwyższy w wyroku 10 października 2000 r. (I PKN 76/00, OSNAPiUS 2002/10/ 237) stwierdził, iż przebywanie pracownika w zakładzie pracy w stanie nietrzeźwości stanowi ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych.

Warto jednak zaznaczyć, że stan nietrzeźwości pracownika może być przesłanką rozwiązania stosunku pracy tylko wówczas, gdy pracownik stawił się do pracy w celu jej wykonywania lub był już w trakcie jej świadczenia. Przeciwna interpretacja mogłaby prowadzić do nadużycia prawa. Na przykład pracodawca nie może rozwiązać umowy w trybie art. 52 par. 1 pkt 1 k.p. w sytuacji, gdy pracownik będący pod wpływem alkoholu przyszedł do działu kadr, aby wziąć urlop na żądanie.

W kodeksie pracy brak jest przepisów przyznających pracodawcom bezpośrednio prawo do zwalniania pracowników z powodu spożywania alkoholu w czasie pracy lub stawiania się do pracy w stanie nietrzeźwości. Co więcej, otwarty katalog podstawowych obowiązków pracowniczych, zawarty w przepisach art. 100 k.p., nie zawiera normy o obowiązku trzeźwości pracownika. Dlatego warto wpisać do katalogu podstawowych obowiązków pracownika zawartego np. w regulaminie pracy lub umowie o pracę obowiązek trzeźwości i zakaz spożywania alkoholu w czasie pracy. W regulaminie można też odrębnie uregulować odpowiedzialność pracownika za przebywanie w przedsiębiorstwie w stanie po spożyciu alkoholu, jak również w stanie nietrzeźwości.

Z ORZECZNICTWA

Realizacja pracowniczego obowiązku trzeźwości polega m.in. na pozostawaniu w gotowości do wykonywania pracy w stanie trzeźwości przez cały okres, w ramach którego, konkretnego dnia, zakład pracy może od pracownika - w normalnym przebiegu wydarzeń - wymagać świadczenia pracy -wyrok SN z 23 lipca 1987 r., I PRN 36/87, OSN 1989/2/32

Stawienie się do pracy w stanie nietrzeźwości pracownika dotkniętego przewlekłą psychozą alkoholową nie stanowi dostatecznej podstawy do przypisania mu ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych (art. 52 par. 1 pkt 1 k.p.) - wyrok SN z 10 października 2000 r., I PKN 76/2000, PiZS 2002/8/38

ANDRZEJ BUBNICKI

gp@infor.pl

PODSTAWA PRAWNA

Art. 52 par. 1 pkt 1 ustawy z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 1998 r. nr 21, poz. 94 z późn. zm).

Ustawa z 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (t.j. Dz.U. z 2007 r. nr 70, poz. 473 z późn. zm).

Rozporządzenie ministra zdrowia i opieki społecznej z 6 maja 1983 r. w sprawie warunków i sposobu dokonywania badań na zawartość alkoholu w organizmie (Dz.U. nr 25, poz. 117).

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Moja firma
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Człowiek ponad algorytmy. Czyli rola umiejętności miękkich w świecie automatyzacji

W miarę jak automatyzacja i sztuczna inteligencja zmieniają całe branże, firmy i miejsca pracy – umiejętności miękkie postrzegane jako jedyna rzecz, której maszyny nie mogą zastąpić, stają się absolutnie niezbędne. Które zatem z kompetencji będą szczególnie cenione przez pracodawców i mogą zadecydować o przewadze konkurencyjnej w 2025 r.?

ZUS: Zmiany w składce zdrowotnej. Jak skorzystają przedsiębiorcy?

Od nowego roku zmieniły się zasady obliczania składki na ubezpieczenie zdrowotne dla przedsiębiorców. Zakład Ubezpieczeń Społecznych przypomina, kto skorzysta z nowych przepisów i kiedy pierwsze płatności według nowych zasad.

Piękny umysł. Wiedza o mózgu w analizie preferencji zachowań i postaw człowieka

W dzisiejszym świecie, w którym wiedza neuronaukowa jest coraz bardziej dostępna, a tematyczne publikacje wychodzą poza ramę dyskursu naukowego i pisane są przystępnym językiem, wiedza o mózgu staje się niebywale wartościowym obszarem do codziennego wykorzystania. Warto, aby sięgali po nią również ci, którzy wspierają wzrost ludzi w biznesie i rozwoju indywidualnym.

Ruszył konkurs ZUS. Można otrzymać dofinansowanie do 80 proc. wartości projektu na poprawę bezpieczeństwa i higieny pracy (BHP)

Ruszył konkurs ZUS. Można otrzymać dofinansowanie do 80 proc. wartości projektu na poprawę bezpieczeństwa i higieny pracy (BHP). Wnioski można składać do 10 marca 2025 r. Gdzie złożyć wniosek? Kto może ubiegać się o dofinansowanie? Co podlega dofinansowaniu?

REKLAMA

Potrzebna pilna decyzja, bo można dużo zyskać lub stracić na podatku, termin 20 lutego

Przedsiębiorcy mogą co roku korzystać z innej – jednej z trzech możliwych – form podatku dochodowego od przychodów uzyskiwanych z działalności gospodarczej. Poza wysokością samego podatku, jaki trzeba będzie zapłacić, teraz forma opodatkowania wpływa również na wysokość obciążeń z tytułu składki na ubezpieczenie zdrowotne.

Raportowanie ESG: jak się przygotować, wdrażanie, wady i zalety. Czy czekają nas zmiany? [WYWIAD]

Raportowanie ESG: jak firma powinna się przygotować? Czym jest ESG? Jak wdrożyć system ESG w firmie. Czy ESG jest potrzebne? Jak ESG wpływa na rynek pracy? Jakie są wady i zalety ESG? Co należałoby zmienić w przepisach stanowiących o ESG?

Zarządzanie kryzysowe czyli jak przetrwać biznesowy sztorm - wskazówki, przykłady, inspiracje

Załóżmy, że jako kapitan statku (CEO) niespodziewanie napotykasz gwałtowny sztorm (sytuację kryzysową lub problemową). Bez odpowiednich narzędzi nawigacyjnych, takich jak mapa, kompas czy plan awaryjny, Twoje szanse na bezpieczne dotarcie do portu znacząco maleją. Ryzykujesz nawet sam fakt przetrwania. W świecie biznesu takim zestawem narzędzi jest Księga Komunikacji Kryzysowej – kluczowy element, który każda firma, niezależnie od jej wielkości czy branży, powinna mieć zawsze pod ręką.

Układ likwidacyjny w postępowaniu restrukturyzacyjnym

Układ likwidacyjny w postępowaniu restrukturyzacyjnym. Sprzedaż majątku przedsiębiorstwa w ramach postępowania restrukturyzacyjnego ma sens tylko wtedy, gdy z ekonomicznego punktu widzenia nie ma większych szans na uzdrowienie jego sytuacji, bądź gdy spieniężenie części przedsiębiorstwa może znacznie usprawnić restrukturyzację.

REKLAMA

Ile jednoosobowych firm zamknięto w 2024 r.? A ile zawieszono? [Dane z CEIDG]

W 2024 r. o 4,8 proc. spadła liczba wniosków dotyczących zamknięcia jednoosobowej działalności gospodarczej. Czy to oznacza lepsze warunki do prowadzenia biznesu? Niekoniecznie. Jak widzą to eksperci?

Rozdzielność majątkowa a upadłość i restrukturyzacja

Ogłoszenie upadłości prowadzi do powstania między małżonkami ustroju rozdzielności majątkowej, a majątek wspólny wchodzi w skład masy upadłości. Drugi z małżonków, który nie został objęty postanowieniem o ogłoszeniu upadłości, ma prawo domagać się spłaty równowartości swojej części tego majątku. Otwarcie restrukturyzacji nie powoduje tak daleko idących skutków.

REKLAMA