Tematy - Spółka cywilna, Spółki kapitałowe

Spółka cywilna jest stosunkowo często spotykaną w praktyce formą prowadzenia działalności gospodarczej. Warto wiedzieć, że taka spółka nie ma osobowości prawnej i tak naprawdę nie jest generalnie żadnym samodzielnym podmiotem prawa. Jedynie niektóre ustawy (np. ustawy podatkowe) nadają spółce cywilnej przymiot podmiotu praw i obowiązków. W jaki sposób można pozwać kontrahenta, który prowadzi działalność w formie spółki cywilnej?

Rejestracja spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, nawet przez Internet przy pomocy systemu S24 wymaga pewnej wiedzy, gdyż każdy zapis umowy spółki może wywołać skutki w zakresie różnych dziedzin prawa, począwszy od prawa cywilnego, podatkowego, ubezpieczeń społecznych, ochrony konkurencji, rodzinnego, a nawet prawa karnego. W treści niniejszego artykułu wskażemy najczęściej występujące błędy w zakresie rejestracji spółek. Jednak to, że występują one najczęściej nie oznacza, że wywołują najbardziej dolegliwe skutki.

Zakładanie własnej działalności gospodarczej to ważny krok w życiu każdego przyszłego przedsiębiorcy. Jednym z kluczowych etapów tego procesu jest rejestracja w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG). W poniższym artykule znajdziesz najważniejszych informacji o CEIDG.

Spółka cywilna ma szczególny charakter prawny, co pociąga za sobą sposób jej funkcjonowania w obrocie gospodarczym, który zdecydowanie różni się od spółek prawa handlowego.

Odpowiedzialność zarządu spółki kapitałowej za zobowiązania, w tym zobowiązania podatkowe, jest nierozerwalnie związana z funkcją i zadaniami, jakie zarząd pełni w organizacji, tj. reprezentacją i prowadzeniem spraw spółki. Odpowiedzialność za zobowiązania podatkowe spółki kapitałowej jest niezależna od odpowiedzialności wynikającej z kodeksu karnego skarbowego (KKS).

Umowy spółek, jak i dokonywane w nich zmiany rodzą istotne konsekwencje w podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC). Przedsiębiorcy decydujący się na podwyższenie kapitału zakładowego albo inne zmiany wpływające na kapitał zakładowy powinni liczyć się z koniecznością zapłaty podatku PCC.

Spółka cywilna uległa likwidacji. Czy wspólnicy muszą zapłacić spółce cywilnej po jej likwidacji za środki trwałe nabyte wcześniej od spółki?

Raport NBP dotyczący sytuacji na rynku kredytowym nie pozostawia złudzeń – zasady, na jakich banki udzielają kredytów firmom będą ulegać dalszemu zaostrzeniu. Dotknie to w szczególności sektor MSP, który stanowi 99,8 proc. wszystkich przedsiębiorstw w Polsce . Z odmową przyznania kredytu mogą spotkać się zwłaszcza firmy działające w branżach zagrożonych kryzysem wywołanym przez pandemię lub takie, które już odczuły finansowe skutki koronawirusa. Co przesądza o negatywnej decyzji banku i na jakie alternatywy względem kredytu mogą liczyć małe i średnie przedsiębiorstwa?

Przedstawiony w kodeksie spółek handlowych katalog uprzywilejowań udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością ma charakter otwarty. Zatem oprócz uprzywilejowania udziałów co do głosu na zgromadzeniu wspólników i co do sposobu uczestnictwa w podziale majątku spółki w przypadku jej likwidacji, dopuszczalne jest wprowadzenie w umowie spółki niewymienionych w kodeksie spółek handlowych uprzywilejowań, jak np. prawa pierwszeństwa obejmowania udziałów w podwyższanym kapitale zakładowym spółki.

Wnioski do Krajowego Rejestru Sądowego to codzienność każdej spółki kapitałowej w Polsce. KRS daje możliwość uzyskania informacji o każdym przedsiębiorcy podlegającemu obowiązkowi wpisu do tego rejestru. Do właściwego wydziału KRS składa się zarówno wniosek o rejestrację podmiotu jak i wnioski o zmianę danych. Na pozór podpisanie takich dokumentów wydaje się proste, ale w praktyce przysparza wiele problemów.

Ustawodawca w Kodeksie Spółek Handlowych wymienił zamknięty katalog spółek kapitałowych i osobowych. W przypadku tych drugich dodał również szczególną formę prawną jaką jest „spółka kapitałowa w organizacji”. Spółka w organizacji jest początkowym etapem bytu spółki, istniejącym między zawarciem umowy spółki - w przypadku spółki z ograniczoną odpowiedzialnością lub z chwilą zawiązania spółki - w przypadku spółki akcyjnej, a wpisem jej do KRS.

Jednym ze sposobów prowadzenia działalności gospodarczej jest zawarcie umowy spółki cywilnej regulowanej przez przepisy Kodeksu Cywilnego. Spółka cywilna jest stosunkiem obligacyjnym, umową zawartą pomiędzy osobami będącymi przedsiębiorcami. Przez umowę spółki co najmniej dwóch wspólników (przedsiębiorców) zobowiązuje się dążyć do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego.

Decyzję o podziale zysku lub pokryciu straty jednostka podejmuje w nowym roku obrotowym po sporządzeniu i zatwierdzeniu rocznego sprawozdania finansowego. Oznacza to, że uchwałę o podziale zysku/pokryciu straty za 2017 r. jednostka zaewidencjonuje w księgach rachunkowych 2018 r.

Spółka cywilna prowadząca pełną księgowość posiada firmowy rachunek walutowy. Od wpływających zapłat należności oblicza różnice kursowe i księguje w koszty lub przychody finansowe. Bank pobiera prowizję od wpływu waluty, którą spółka przelicza według kursu średniego NBP z dnia poprzedniego i księguje w koszty usług. Czy trzeba również naliczać i księgować różnice od własnych środków pieniężnych?

W projekcie ustawy nowelizującej Kodeks spółek handlowych znalazł się nowy rodzaj spółki - Prosta Spółka Akcyjna. Ta nowoczesna forma spółki ma ułatwić rozwój przedsięwzięć, w szczególności start-upów. To kolejne rozwiązanie z pakietu ułatwień dla przedsiębiorców – 100 zmian dla firm.

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością jest handlową spółką kapitałową, posiadającą osobowość prawną. Może być utworzona przez jedną albo więcej osób w każdym celu dopuszczalnym przez prawo, chyba że ustawa stanowi inaczej.

Przygotowany przez rząd projekt zmian w Kodeksie spółek handlowych zakłada m.in. uregulowanie skutków nabycia (objęcia) udziału (lub akcji) ze środków pochodzących z majątku wspólnego, w sytuacji gdy stroną czynności prawnej jest tylko jeden z małżonków, doprecyzowanie zasad reprezentacji spółki w likwidacji, a także doprecyzowanie kwestii następstwa procesowego przy podziale spółki kapitałowej. Nowe regulacje mają wejść w życie w 2018 r.

Przedsiębiorca będący osobą fizyczną może podjąć działalność gospodarczą w dniu złożenia wniosku o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG). We wniosku może on wskazać późniejszy dzień rozpoczęcia działalności. Podjęcie działalności gospodarczej w niektórych dziedzinach może wiązać się ponadto z obowiązkiem wcześniejszego uzyskania koncesji, zezwolenia, zgody, licencji albo wpisu do rejestru działalności regulowanej.

Członkowie zarządu spółek kapitałowych mogą wykonywać swoją pracę na podstawie umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej. Mogą też pełnić swoją funkcję jedynie na podstawie aktu powołania. Zatrudnienie na umowę o pracę wiąże się z licznymi obowiązkami pracodawcy. Dlatego członka zarządu warto zatrudnić na innej podstawie niż stosunek pracy.

Akty wewnętrzne przyjmowane w spółkach kapitałowych nierzadko nadają określone uprawnienia i obowiązki członkom zarządu. Rozdział kompetencji pośród członków zarządu – dokonany aktem wewnętrznym czy też ugruntowaną praktyką - może prowadzić do wątpliwości czy wszyscy członkowie zarządu de facto mają taki sam zakres obowiązków i ponoszą taką samą odpowiedzialność w spółce.

Wbrew pozorom sprzedaż zadłużonej spółki nie jest sposobem na pozbycie się długu w ZUS. Co więc można zrobić, aby wyprowadzić spółkę na prostą?

Ministerstwo Rozwoju przygotowało projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu poprawy otoczenia prawnego przedsiębiorców. Przewiduje on zmiany w zakresie m.in. kadencji członków organów spółek kapitałowych, porządku obrad zgromadzenia, dokumentu akcyjnego, postępowania o wykreślanie przedsiębiorcy z CEIDG. Nowe regulacje mają wejść w życie 1 stycznia 2017 r.

Ministerstwo Rozwoju proponuje utworzenie nowego rodzaju spółki - Polskiej Spółki Akcyjnej (PSA) - jako alternatywy dla spółki z o.o. i spółki akcyjnej. Pomysł dedykowany jest startupom, stykającym się z wieloma przeszkodami ograniczającymi ich rozwój w fazie początkowej, m.in. trudnościami w rozpoczęciu działalności, pozyskiwaniem kapitału czy likwidacji w przypadku niepowodzenia przedsięwzięcia. PSA ma ułatwić firmom innowacyjnym rozwój, pozyskiwanie finansowania, jak i przygotowanie się do wejścia w dojrzałą fazę działalności. Zarys koncepcji PSA znajduje się na etapie pre-konsultacji.

Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 31 marca 2016 r. wyjaśnił, wobec jakiego podmiotu członek zarządu spółki kapitałowej powinien złożyć oświadczenie o rezygnacji z pełnionej funkcji. Do tej pory istniały rozbieżności w wykładni prawa. Komu i na jakich zasadach należy złożyć oświadczenie?

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych określają szczególne zasady opodatkowania dywidend, w tym obowiązek pobierania podatku od dywidend przez płatników, czyli spółki wypłacające dywidendy. Powoduje to, że na spółkach tych ciążą obowiązki podatkowe związane z wypłacaniem dywidend. W opracowaniu przedstawiamy, jak płatnicy powinni rozliczyć podatkowo wypłatę dywidendy i jak ująć to zdarzenie w ewidencji rachunkowej.

W obrocie gospodarczym zapłata za objęte udziały czy akcje w innej spółce następuje w różnej formie. Ma to wpływ na rozliczenie VAT od tych transakcji. Tak samo jest w przypadku umorzenia udziałów czy akcji. Jednak nie ma jednolitego stanowiska wśród sądów, czy organy podatkowe prawidłowo nakazują naliczać VAT od przekazywanej w formie rzeczowej zapłaty za umorzone udziały lub akcje.

Zdaniem Sądu Najwyższego oświadczenie o rezygnacji przez jedynego członka zarządu można złożyć na ręce prokurenta spółki. Gdy prokurenta nie ma, jedyny członek zarządu może złożyć oświadczenie… samemu sobie.

W praktyce zagadnienie skutecznej rezygnacji z funkcji członka zarządu ma ogromne znaczenie. 31 marca 2016 r. Sąd Najwyższy stwierdził, iż rezygnację z zasiadania w zarządzie składa się na ręce innego członka zarządu lub prokurenta.

Wnosząc wkład do spółki kapitałowej, należy zwrócić uwagę na wymogi Kodeksu spółek handlowych w tym zakresie oraz na przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Nieprawidłowa wycena przedmiotu aportu może bowiem skutkować odrzuceniem wniosku o wpis do rejestru lub koniecznością późniejszego uzupełnienia kapitału zakładowego.

Osoba (fizyczna lub prawna) obejmująca udziały w spółce z o.o. inwestuje swój kapitał w formie pieniężnej bądź niepieniężnej, który później jest wykorzystywany przez spółkę. Udział jest więc tzw. świadectwem uczestnictwa w spółce, który jest odnotowywany w księdze udziałów prowadzonej przez zarząd spółki.

Sąd Najwyższy orzekł, że kontrakty menadżerskie, zawarte z członkami zarządu – przedsiębiorcami powinny być traktowane z punktu widzenia obowiązku odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne tak samo, jak umowy cywilnoprawne zawierane z osobami niewykonującymi działalności gospodarczej.

Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 16 czerwca 2015 r. uznał, że przepisy mówiące o dziedziczeniu udziałów po członku spółdzielni są zgodne z konstytucją. Ponadto, zdaniem Trybunału, wszyscy spadkobiercy mogą skorzystać z prawa dziedziczenia udziałów. Uznał zaś za niekonstytucyjne przepisy dot. procesu przekształcania spółdzielni pracy w spółki prawa handlowego.

Jedną z form dofinansowania spółki kapitałowej są dopłaty wspólników. Dopłaty mogą być przeznaczone na pokrycie straty finansowej, a także na bieżącą lub inwestycyjną działalność firmy. Przepisy nie określają celu dopłat. Dopłaty nie podwyższają kapitału zakładowego.

Spółka cywilna jest szczególną formą prowadzenia działalności gospodarczej, nie posiada bowiem osobowości prawnej, natomiast przedsiębiorcami są jej wspólnicy (zarejestrowani jako osoby prowadzące działalność gospodarczą), niejednokrotnie spokrewnieni. Z tego względu takie zdarzenie, jak śmierć wspólnika, budzi wiele wątpliwości prawnopodatkowych, w tym także związanych z dalszym bytem prawnym samej spółki.

Sprawa dotyczyła podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych podwyższenia kapitału zakładowego spółki komandytowo-akcyjnej w związku z wniesieniem do tej spółki wkładu niepieniężnego w postaci: akcji innej spółki komandytowo-akcyjnej, akcji spółki akcyjnej oraz udziałów spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.

Spółka cywilna tworzona jest przez co najmniej 2 osoby fizyczne lub prawne i nie jest rejestrowana w Krajowym Rejestrze Sądowym. Wspólnicy spółki będący osobami fizycznymi, prowadzącymi działalność gospodarczą, podlegają jedynie wpisowi do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej.

Możliwość rejestracji spółki jawnej oraz spółki komandytowej za pośrednictwem internetu stworzyła nowela Kodeksu spółek handlowych, którą w poniedziałek podpisał prezydent Bronisław Komorowski.

Od stycznia raje podatkowe przestaną być tak atrakcyjne. Zmienią się bowiem zasady opodatkowania kontrolowanych spółek zagranicznych (CFC). Polski właściciel takiej spółki będzie musiał – po zaistnieniu kilku przesłanek – zapłacić podatek od jej zysków, nawet jeśli nie były one transferowane do kraju. Chyba że udowodni, że prowadzi ona rzeczywistą działalność gospodarczą. Eksperci podkreślają jednak, że w niektórych przypadkach będzie to trudne.

Obecnie rynek pozwala na podejmowanie działalności w różnych formach, które są mniej lub bardziej korzystne. W Polsce wciąż stosunkowo nowe pozostaje pojęcie holdingu, które przez to budzi wiele wątpliwości i wzbudza nieufność wśród nowych przedsiębiorców. Wręcz przeciwnie, holding jest szansą na rozwój średnich firm. Co decyduje o jego przewadze?

Spółkę cywilną stanowi umowa zawarta między wspólnikami w celu osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego. Za zobowiązania spółki wspólnicy odpowiadają solidarnie. Czy wobec tego osoba małoletnia, posiadająca ograniczoną zdolność do czynności prawnych może zostać wspólnikiem spółki cywilnej?

W myśl przepisów ustawy o VAT, spółka cywilna jest samodzielnym podatnikiem VAT i podlega obowiązkowi ewidencji, wystawia faktury i może odliczać VAT. Sama spółka cywilna nie posiada podmiotowości prawnej i nie można traktować jej jako podmiotu zawartych w nich stosunków prawnych. Odpowiedzialność za długi w VAT ponoszą jednak jej wspólnicy.

Co do zasady połączenia i przejęcia spółek kapitałowych objęte są zasadą neutralności podatkowej, co wynika z implementacji prawa wspólnotowego dotyczącego tej materii. Przewidziany został jednak wymóg, który należy spełnić, aby zasada ta mogła znaleźć zastosowanie. Jest nim obowiązek ekonomicznego uzasadnienia procedury konsolidacji spółek kapitałowych.

W dniu 17 września 2014 r. Prezydent RP podpisał uchwaloną w dniu 29 sierpnia 2014 r. nowelizację ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Przedmiotowa ustawa wprowadza m.in. regulacje dotyczące opodatkowania zagranicznych spółek kontrolowanych (ang. Controlled Foreign Corporation, CFC).

Prawidłowe oznaczenie strony umowy oraz jej reprezentantów ma kluczowe znaczenie dla skuteczności umowy oraz dochodzenia swoich praw z niej wynikających. W jaki sposób prawidłowo oznaczyć strony umowy oraz osoby je reprezentujące?

Zawierając umowę spółki cywilnej należy się dobrze zastanowić. Należy szczegółowo określić zasady współpracy – nie wolno pozostawiać żadnych niedomówień. Wspólników trzeba wybierać bardzo rozważnie, kierując się raczej rozsądkiem niż ciepłymi uczuciami. Trzeba mieć też do nich zaufanie, co nie wyłącza jednak sprawowania co najmniej dyskretnej kontroli nad ich działaniami. Nietrafny wybór wspólnika spółki cywilnej może nie tylko pozbawić dochodów, ale nawet doprowadzić do ruiny.

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa jest specyficzną formą prowadzenia działalności, w której sprawy całej spółki prowadzi spółka z o.o. jako komplementariusz. Komandytariuszami są natomiast zazwyczaj osoby fizyczne. W jaki sposób rozliczać podatkowo taką spółkę?

Przedsiębiorcy, którzy zdecydowali się na rozwój własnej firmy na arenie międzynarodowej i chcą przeprowadzić transgraniczne połączenie przedsiębiorstw zobowiązani są do dopełnienia kilku istotnych czynności. Przede wszystkim powinni sporządzić dwa sprawozdania a następnie zatwierdzić plan połączenia. Jakich czynności należy jeszcze dopełnić?

Przedsiębiorcy prowadzący działalność na terytorium państw członkowskich UE, którzy chcą rozwijać swoją firmę na skalę międzynarodową mogą skorzystać z możliwości połączenia przedsiębiorstwa z inną firmą. Który rodzaj połączenia warto wybrać?

Trwają konsultacje w sprawie projektu zmian w kodeksie spółek handlowych, które wprowadzają możliwość tworzenia beznominałowych udziałów w spółce z o.o. jako alternatywa dla tradycyjnego modelu spółki z kapitałem zakładowym.

Sejm przedstawił ostateczną wersję ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych ustaw. Zmienione przepisy przewidują opodatkowanie dochodów zagranicznych spółek kontrolowanych (tzw. CFC, z ang. Controlled Foreign Corporation), czyli zarejestrowanych zagranicznych spółek - córek.

Spółka cywilna, Spółki kapitałowe

Spółka cywilna – kto jest odpowiedzialny za zobowiązania, kogo pozwać?

Jak zarejestrować spółkę z o.o., aby uniknąć błędów?

Jak założyć działalność gospodarczą w CEIDG?

Spółka cywilna - umowa, prawa i obowiązki wspólników

Odpowiedzialność zarządu spółki za zobowiązania podatkowe

Umowy spółek kapitałowych - zasady opodatkowania PCC

Zapłata za środki trwałe nabyte od spółki cywilnej przed likwidacją

Zaostrzające się kryteria bankowe dotykają MSP. Dlaczego firma nie ma szansy na kredyt?

Uprzywilejowanie udziałów w spółce z o.o. a uprawnienia osobiste wspólników

Wniosek do KRS - 6 przypadków w których wymagany będzie dodatkowy podpis

Działalność spółki w organizacji

Spółka cywilna – najważniejsze informacje

Rozliczenie wyniku finansowego przez spółki kapitałowe

Jak rozliczyć prowizję bankową pobieraną z rachunku walutowego

Nowy rodzaj spółki - Prosta Spółka Akcyjna

Spółka z o.o. – podstawowe informacje

Uproszczenia w Kodeksie spółek handlowych od 2018 r.

Jednoosobowy przedsiębiorca i spółka cywilna

Na jakiej podstawie najkorzystniej zatrudniać i prawidłowo rozliczać członków zarządu spółek kapitałowych?

Wewnętrzny podział obowiązków w spółce a odpowiedzialność członków zarządu

Sprzedaż zadłużonej spółki a ZUS

Nowelizacja Kodeksu spółek handlowych - zmiany od 1 stycznia 2017 r.

Prosta Spółka Akcyjna (PSA) – nowy typ spółki kapitałowej

Komu członek zarządu spółki kapitałowej powinien złożyć rezygnację - zmiany

Jak rozliczyć wypłatę dywidendy – w podatkach i rachunkowości?

Objęcie, umorzenie, sprzedaż udziałów i akcji – skutki dla rozliczeń VAT

Jedyny członek zarządu - rezygnacja z funkcji

Jak skutecznie zrezygnować z funkcji w zarządzie?

Aport w spółkach kapitałowych – aspekty rachunkowe i podatkowe

Transakcje związane z udziałami w spółce z o.o.

Członek zarządu a składki ZUS

Zasady dziedziczenia udziałów po członku spółdzielni zgodne z konstytucją

Dopłata do kapitału w spółce z o.o.

Śmierć wspólnika w spółce cywilnej – aspekty prawne i podatkowe

SKA uznana za spółkę kapitałową na gruncie dyrektywy 2008/7

Rejestracja spółki cywilnej w CEIDG

Ustawa dot. rejestracji spółek przez internet podpisana

Od stycznia nowe zasady opodatkowania kontrolowanych spółek zagranicznych

Prowadzenie firmy w formie holdingu

Małoletni wspólnikiem spółki cywilnej

Odpowiedzialność wspólników spółki cywilnej za długi w VAT

Obowiązek ekonomicznego uzasadnienia procedury konsolidacji spółek kapitałowych

Opodatkowanie zagranicznych spółek kontrolowanych

Oznaczenie stron umowy – komparycja umów

Spółka cywilna – podstawowe informacje

Prawno – podatkowe aspekty spółki z o.o. komandytowej

Transgraniczne łączenie się przedsiębiorstw – wymagane czynności

Transgraniczne połączenia przedsiębiorstw

Zmiany w wartości udziałów spółek z o.o.

Dochody zagranicznych spółek będą opodatkowane