Prawo prasowe

Senat zagłosował za nowelizacją prawa prasowego mającą m.in. poszerzyć prawo do udzielania informacji prasie na osoby przebywające w Polsce, a niebędące obywatelami polskimi. Ma to dostosować ustawę do zapisów Konstytucji.

Prawo prasowe reguluje dość obszernie kwestie sprostowania. Art. 31a ustawy daje możliwość osobie zainteresowanej do wystąpienia z żądaniem sprostowania informacji nieprawdziwej lub nieścisłej, która ukazała się na łamach jakiegoś czasopisma lub dziennika. Skupić się należy przede wszystkim na brakach formalnych sprostowania, które są najczęstszą obroną nierzetelnego wydawcy przy odmowie zamieszczenia sprostowania. Często jest to niestety niezwykle skuteczna obrona. Osoba, która oczekuje od redakcji zamieszczenia sprostowania, przy jego tworzeniu musi jednakże pamiętać o kilku ważnych elementach.

Sejm przegłosował zmiany w prawie prasowym. Dotyczą one przede wszystkim obowiązku autoryzacji. Brak autoryzacji będzie wykroczeniem.

Czy istnieje możliwość kumulatywnego zastosowania przepisów prawa prasowego i cywilnego celem ochrony dóbr osobistych przez osobę wymienioną w art. 31 prawa prasowego?

Zagadnienie rzetelności dziennikarskiej łączy się ze starannością zawodową dziennikarza. Zaniedbanie obowiązku należytej staranności i rzetelności zawodowej stanowić może podstawę pociągnięcia dziennikarza do odpowiedzialności zawodowej lub cywilnej.

Odpowiedzialność za zniesławienie w prasie przewiduje art. 212 kodeksu karnego (dalej k.k.). Przestępstwo to nazywane jest często w literaturze i orzecznictwie "pomówieniem" lub "zniesławieniem".

Często zdarza się, że dobra osobiste osoby fizycznej, chronione zapisami kodeksu cywilnego (dalej k.c.) zostają naruszone poprzez opublikowanie nierzetelnych, nieprawdziwych informacji w artykule prasowym.

Cechą dóbr osobistych jest to, że prawa z nich wynikające (prawa osobiste) są prawami bezwzględnymi, skutecznymi erga omnes, to jest zarówno w stosunku do osób fizycznych jak i prawnych. Choć prawa te mają charakter niemajątkowy, ich naruszenie pociąga za sobą, niejednokrotnie skutki majątkowe. Szczególnie może to dotyczyć osób prawnych.

Jeżeli chodzi o sposób udzielenia odmowy informacji z uwagi na to, że wnioskowana informacja nie ma charakteru informacji publicznej to ustawa o dostępie do informacji publicznej (dalej u.d.i.p.) nie precyzuje takiej sytuacji.

Ustawodawca nie zawarł żadnej legalnej definicji informacji przetworzonej w ustawie o dostępie do informacji publicznej (dalej u.d.i.p.), ale na temat tej kwestii często wypowiadały się w swoich orzeczeniach Sądy Administracyjne.

Ograniczenie w stosowaniu i wykonywaniu prawa dostępu do informacji publicznej wprowadza ustawa o dostępie do informacji publicznej (dalej u.d.i.p.).

Rola rzecznika prasowego i kwestia jego dostępu do zawartych w aktach danych osobowych lub informacji stanowiących prawnie chronioną tajemnicę bądź ochronę prawa prywatności nie jest do końca prawnie określona.

Prawo do żądania publikacji sprostowania służy wyłącznie przeciwko redaktorowi naczelnemu. Ustawa prawo prasowe (dalej pr. pr.) nie zajmuje się przy tym szczegółowo kwestiami dotyczącymi struktury wewnętrznej redakcji, niemniej jednak precyzuje kto jest, czy może być redaktorem naczelnym.

Zgodnie z przyjętą definicją, za informację publiczną należy uznać każdą wiadomość wytworzoną przez szeroko rozumiane władze publiczne, a także inne podmioty, które tę władzę realizują, bądź gospodarują mieniem komunalnym lub majątkiem Skarbu Państwa, w zakresie tych kompetencji.

Odpowiedź na pytanie, czy Internet jest prasą, nie jest jednoznaczna, należy bowiem rozważyć, czy w świetle uregulowań prawa prasowego (dalej pr. pr.) można w niektórych przypadkach, uznać Internet za prasę. W szczególności, czy strony internetowe stanowią prasę w rozumieniu ustawy.

Przesłanki odmowy opublikowania sprostowania możemy podzielić na obligatoryjne i fakultatywne wymienione w art. 33 prawa prasowego (dalej pr. pr.).

Zgodnie z treścią art. 4 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej (dalej u.d.i.p). można wymienić katalog podmiotów obowiązanych do udostępniania obywatelom informacji publicznej.

Odpowiedź na pytanie, czy umowę cywilnoprawną należy traktować jako informację publiczną, należy rozpocząć od wskazania art. 4 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej (dalej u.d.i.p.), który przedstawia katalog podmiotów obowiązanych do udostępniania obywatelom informacji publicznej.

Prosta informacja prasowa, jako jeden z typów utworów nie korzystających z ochrony praw autorskich wymyka się jednoznacznym definicjom. Posiłkować należy się w tym wypadku orzecznictwem sądów i zwyczajem.

Mimo gwarantowanej w Konstytucji zasady wolności słowa i prasy, nie wszystko co znajdziemy w prasie korzysta z ochrony prawnej. Jeśli publikacja zawiera błędy lub przekłamania na nasz temat, możemy domagać się sprostowania i zamieszczenia odpowiedzi.

Zmiany w prawie prasowym dotyczące prawa do udzielania informacji

Sprostowanie nieprawdziwej informacji w artykule prasowym

Zmiany w prawie prasowym 2017/2018

Kumulatywne zastosowanie przepisów prawa prasowego i prawa cywilnego

Rzetelność dziennikarska, a naruszenie dóbr osobistych

Odpowiedzialność karna związana ze zniesławieniem publikacją w prasie

Uprawnienia osoby fizycznej związane z naruszeniem jej dóbr osobistych artykułem prasowym

Naruszenie dóbr osobistych osoby prawnej publikacją prasową

Forma odmowy udzielenia informacji publicznej

Informacja publiczna przetworzona

Odmowa udzielania informacji publicznej prasie

Ochrona danych osobowych przekazywanych przez rzecznika

Sprostowanie – kto jest odpowiedzialny ze jego publikację?

Informacja publiczna i dziennikarskie prawo do informacji

Internet jako prasa

Odmowa publikacji sprostowania – warunki formalno-prawne

Podmioty zobowiązane do udzielania informacji publicznej

Umowy zawierane przez urzędy – czy są informacją publiczną

Prosta informacja prasowa a prawo autorskie

Sprostowania i odpowiedzi w polskim prawie prasowym