REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Informacja publiczna i dziennikarskie prawo do informacji

Monika Brzozowska
Monika Brzozowska
Adwokat, dziennikarz, politolog, doradca i trener. Ekspert z zakresu prawa własności przemysłowej, prawa reklamy, znawca problematyki z zakresu prawa prasowego, prawa mediów, prawa autorskiego.
Ustawa o dostępie do informacji publicznej odebrała więc prasie prymat w uzyskiwaniu informacji, bowiem na jej mocy każdemu, a nie tylko dziennikarzowi czy obywatelowi RP, organy władzy publicznej winny przekazać informację publiczną.
Ustawa o dostępie do informacji publicznej odebrała więc prasie prymat w uzyskiwaniu informacji, bowiem na jej mocy każdemu, a nie tylko dziennikarzowi czy obywatelowi RP, organy władzy publicznej winny przekazać informację publiczną.

REKLAMA

REKLAMA

Zgodnie z przyjętą definicją, za informację publiczną należy uznać każdą wiadomość wytworzoną przez szeroko rozumiane władze publiczne, a także inne podmioty, które tę władzę realizują, bądź gospodarują mieniem komunalnym lub majątkiem Skarbu Państwa, w zakresie tych kompetencji.

Za Informację publiczną uznajemy treść dokumentów urzędowych, czy wystąpień i ocen dokonywanych przez organy władzy publicznej, niezależnie do jakiego podmiotu są one kierowane i jakiej sprawy dotyczą. W tym znaczeniu informacje publiczne mogą się odnosić do osób prywatnych. Niezależnie od tego, w jakich dokumentach będzie zawarta informacja publiczna, każdy ma prawo dostępu do takiego dokumentu, o ile nie znajdą zastosowania ograniczenia wynikające z obowiązujących przepisów.

REKLAMA

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej prawo do informacji o niej obejmuje uprawnienie, które może być realizowane w postaci:

a) uzyskania informacji publicznej, w tym także przetworzonej,
b) wglądu do dokumentów urzędowych,
c) dostępu do posiedzeń kolegialnych organów władzy publicznej pochodzących z publicznych wyborów.

Przeczytaj też: Podmioty zobowiązane do udzielania informacji publicznej

Za informację publiczną uznaje się więc co do zasady:

Dalszy ciąg materiału pod wideo
  •  treści zawarte w dokumentach wytworzonych przez organy władzy publicznej,
  •  treści wystąpień i ocen dokonywanych przez organy władzy publicznej (i to niezależnie do jakiego podmiotu są one kierowane i jakiej sprawy dotyczą; odnosi się to również do treści wystąpień do osób prywatnych),
  •  pieczęć i podpis ministra z ograniczeniem dotyczącym ich udostępniania,
  • materiały służące przeprowadzaniu konkursu na wyższe stanowiska w służbie cywilnej – testy, pytania symulacyjne, testy umiejętności i inne,
  • akta sprawy administracyjnej - oczywiście z uwzględnieniem ograniczenia dotyczącego udostępniania takich akt,
  •  informacje o obowiązującym prawie tj. tekst ustawy– z uwzględnieniem trybu ich udostępniania przewidzianego w ustawie z dnia 20 lipca 2000 r. o ogłaszaniu aktów normatywnych,
  • informacje o projektowanych aktach czy aktach nieogłoszonych.

REKLAMA

Kwestią zasadniczą dla prasy i dziennikarzy, jest uzyskanie od rzecznika prasowego danej instytucji, informacji na interesujący ich temat. Do czasu uchwalenia Konstytucji z dnia 2 kwietnia 1997 r., a właściwie do czasu wejścia w życie ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (dalej jako u.d.i.p.), prasa korzystała ze swoistych przywilejów w zakresie informacji. 

Jak stanowi art. 61 Konstytucji RP, każdemu obywatelowi zapewnia się prawo do uzyskiwania informacji o działalności organów władzy publicznej oraz osób pełniących funkcje publiczne. Do czasu wejścia w życie ustawy o dostępie do informacji publicznej, dostęp każdego obywatela do wyżej cytowanych informacji był często iluzoryczny i nie obejmował np. wszystkich dokumentów do których dzisiaj mają dostęp dziennikarze. 

W zakresie pełnego dostępu do informacji publicznej podstawowe znaczenia miało więc uchwalenie i wejście w życie ustawy o dostępie do informacji publicznej zapewniającej każdemu dostęp do informacji, wglądu do dokumentów urzędowych, czy też dostępu do posiedzeń organów kolegialnych pochodzących z powszechnych wyborów. 

W kwestii dostępu dziennikarzy do informacji publicznej ustawodawca w 2002 r. wprowadził w ustawie - Prawo prasowe (dalej pr. pr.) zapis art. 3a, zgodnie z którym, w zakresie prawa dostępu prasy do informacji publicznej stosuje się przepisy ustawy o dostępie do informacji publicznej.

Dlatego też można stworzyć pewien podział dostępu do informacji publicznej na:

  •  informacje publiczne (art. 4 u.d.i.p.),
  •  inne informacje (art. 4 pr. pr. ), tj. informacje nie mające statusu informacji publicznych.

Ustawa o dostępie do informacji publicznej odebrała więc prasie prymat w uzyskiwaniu informacji, bowiem na jej mocy każdemu, a nie tylko dziennikarzowi czy obywatelowi RP, organy władzy publicznej winny przekazać informację publiczną. 

Dodatkowo art. 24 u.d.i.p. dodał do ustawy pr. pr. unormowanie zawarte w treści art. 3a stanowiąc, że prawo dostępu dla prasy do informacji publicznej winno być realizowane w oparciu o ustawę o dostępie do informacji publicznej. Dla dziennikarzy dość istotne znaczenie będą miały terminy udostępniania informacji publicznej.

Polecamy: Zapożyczanie (kradzież tekstów) w Internecie

Zgodnie z treścią art. 13 u.d.i.p., udostępnienie informacji winno się odbyć bez zbędnej zwłoki, niemniej jednak termin ten może zostać przedłużony, w ustawowo określonych przypadkach, nawet do 2 miesięcy. 

Zaznaczyć również należy, iż ustawodawca przewidział też przypadki odmowy udzielenia informacji publiczne, której może nastąpić:

- z uwagi na tajemnicę państwowa,
- inną tajemnicę ustawowo chronioną,
- prawo do prywatności,
- z uwagi na tajemnicę przedsiębiorcy. 

Tak więc nawet jeśli informacją publiczną będzie rozstrzygnięcie organu administracji publicznej (decyzja administracyjna) w przedmiocie wniosku osoby prywatnej, to informacja ta nie może zostać udostępniona, jeśli będzie objęta tajemnicą prawnie chronioną lub np. ograniczeniami wynikającymi z ustawy o ochronie danych osobowych.

Możemy więc zgodnie z obowiązującym ustawodawstwem podzielić informacje publiczne na:

  •  takie, które podlegają udostępnieniu na zasadach i w trybie zawartym w omawianej ustawie (art. 1 ust. 1 u.d.i.p.),
  • takie, które podlegają udostępnieniu na zasadach i w trybie przewidzianym w ustawach szczególnych (art. 1 ust. 2 u.d.i.p.).
Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Moja firma
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Człowiek ponad algorytmy. Czyli rola umiejętności miękkich w świecie automatyzacji

W miarę jak automatyzacja i sztuczna inteligencja zmieniają całe branże, firmy i miejsca pracy – umiejętności miękkie postrzegane jako jedyna rzecz, której maszyny nie mogą zastąpić, stają się absolutnie niezbędne. Które zatem z kompetencji będą szczególnie cenione przez pracodawców i mogą zadecydować o przewadze konkurencyjnej w 2025 r.?

ZUS: Zmiany w składce zdrowotnej. Jak skorzystają przedsiębiorcy?

Od nowego roku zmieniły się zasady obliczania składki na ubezpieczenie zdrowotne dla przedsiębiorców. Zakład Ubezpieczeń Społecznych przypomina, kto skorzysta z nowych przepisów i kiedy pierwsze płatności według nowych zasad.

Piękny umysł. Wiedza o mózgu w analizie preferencji zachowań i postaw człowieka

W dzisiejszym świecie, w którym wiedza neuronaukowa jest coraz bardziej dostępna, a tematyczne publikacje wychodzą poza ramę dyskursu naukowego i pisane są przystępnym językiem, wiedza o mózgu staje się niebywale wartościowym obszarem do codziennego wykorzystania. Warto, aby sięgali po nią również ci, którzy wspierają wzrost ludzi w biznesie i rozwoju indywidualnym.

Ruszył konkurs ZUS. Można otrzymać dofinansowanie do 80 proc. wartości projektu na poprawę bezpieczeństwa i higieny pracy (BHP)

Ruszył konkurs ZUS. Można otrzymać dofinansowanie do 80 proc. wartości projektu na poprawę bezpieczeństwa i higieny pracy (BHP). Wnioski można składać do 10 marca 2025 r. Gdzie złożyć wniosek? Kto może ubiegać się o dofinansowanie? Co podlega dofinansowaniu?

REKLAMA

Podatek dochodowy 2025: skala podatkowa, podatek liniowy czy ryczałt. Trzeba szybko decydować się na wybór formy opodatkowania, jaki termin - do kiedy

Przedsiębiorcy mogą co roku korzystać z innej – jednej z trzech możliwych – form podatku dochodowego od przychodów uzyskiwanych z działalności gospodarczej. Poza wysokością samego podatku, jaki trzeba będzie zapłacić, teraz forma opodatkowania wpływa również na wysokość obciążeń z tytułu składki na ubezpieczenie zdrowotne.

Raportowanie ESG: jak się przygotować, wdrażanie, wady i zalety. Czy czekają nas zmiany? [WYWIAD]

Raportowanie ESG: jak firma powinna się przygotować? Czym jest ESG? Jak wdrożyć system ESG w firmie. Czy ESG jest potrzebne? Jak ESG wpływa na rynek pracy? Jakie są wady i zalety ESG? Co należałoby zmienić w przepisach stanowiących o ESG?

Zarządzanie kryzysowe czyli jak przetrwać biznesowy sztorm - wskazówki, przykłady, inspiracje

Załóżmy, że jako kapitan statku (CEO) niespodziewanie napotykasz gwałtowny sztorm (sytuację kryzysową lub problemową). Bez odpowiednich narzędzi nawigacyjnych, takich jak mapa, kompas czy plan awaryjny, Twoje szanse na bezpieczne dotarcie do portu znacząco maleją. Ryzykujesz nawet sam fakt przetrwania. W świecie biznesu takim zestawem narzędzi jest Księga Komunikacji Kryzysowej – kluczowy element, który każda firma, niezależnie od jej wielkości czy branży, powinna mieć zawsze pod ręką.

Układ likwidacyjny w postępowaniu restrukturyzacyjnym

Układ likwidacyjny w postępowaniu restrukturyzacyjnym. Sprzedaż majątku przedsiębiorstwa w ramach postępowania restrukturyzacyjnego ma sens tylko wtedy, gdy z ekonomicznego punktu widzenia nie ma większych szans na uzdrowienie jego sytuacji, bądź gdy spieniężenie części przedsiębiorstwa może znacznie usprawnić restrukturyzację.

REKLAMA

Ile jednoosobowych firm zamknięto w 2024 r.? A ile zawieszono? [Dane z CEIDG]

W 2024 r. o 4,8 proc. spadła liczba wniosków dotyczących zamknięcia jednoosobowej działalności gospodarczej. Czy to oznacza lepsze warunki do prowadzenia biznesu? Niekoniecznie. Jak widzą to eksperci?

Rozdzielność majątkowa a upadłość i restrukturyzacja

Ogłoszenie upadłości prowadzi do powstania między małżonkami ustroju rozdzielności majątkowej, a majątek wspólny wchodzi w skład masy upadłości. Drugi z małżonków, który nie został objęty postanowieniem o ogłoszeniu upadłości, ma prawo domagać się spłaty równowartości swojej części tego majątku. Otwarcie restrukturyzacji nie powoduje tak daleko idących skutków.

REKLAMA