REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Materiały i dokumenty urzędowe a prawo autorskie

Monika Brzozowska
Monika Brzozowska
Adwokat, dziennikarz, politolog, doradca i trener. Ekspert z zakresu prawa własności przemysłowej, prawa reklamy, znawca problematyki z zakresu prawa prasowego, prawa mediów, prawa autorskiego.

REKLAMA

REKLAMA

Artykuł 4 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych wymienia w sposób enumeratywny kategorie dóbr niematerialnych, które nie stanowią przedmiotu prawa autorskiego, zatem nie będą chronione jako utwory prawa autorskiego (mimo iż będą lub też mogą być utworami). Zgodnie z ust.2 w/w artykułu należą do nich m.in. urzędowe dokumenty, materiały, znaki i symbole.

Podkreślić należy iż cały art. 4 pr.aut. ma charakter wyjątku i tak winien być interpretowany. Pamiętać należy bowiem iż ratio legis przepisu związane jest z interesem publicznym, związanym ze swobodą dostępu i korzystania z tego rodzaju materiałów, pomimo, iż często mogą być uznane za rezultaty pracy twórczej zasługujące na ochronę prawno-autorską.

REKLAMA

Kategorie w/w dóbr niematerialnych nie zostały zdefiniowane na użytek prawa autorskiego, zatem przy ich interpretowaniu konieczne jest posługiwanie się kontekstem właściwych, odrębnych przepisów.

Czym jest dokument urzędowy

Pojęcie dokumentu urzędowego zostało sprecyzowane zarówno w kodeksie postępowania administracyjnego jak i kodeksie postępowania cywilnego. Zgodnie z art. 76 § 2 k.p.a oraz 244 § 2 k.p.c. „dokumenty urzędowe sporządzone w przepisanej formie przez powołane do tego organy państwowe w ich zakresie działania stanowią dowód tego, co zostało w nich urzędowo stwierdzone. Przepis § 1 stosuje się odpowiednio do dokumentów urzędowych sporządzanych przez organy jednostek organizacyjnych lub podmioty, w zakresie poruczonych im z mocy prawa lub porozumienia spraw wymienionych w art. 1 pkt 1 i 4.”

Zobacz: Utwór na gruncie prawa autorskiego

Warto również przytoczyć definicję z ustawy o dostępie do informacji publicznej - art.6 § 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej (u.d.i.p.) precyzuje iż „dokumentem urzędowym w rozumieniu ustawy jest treść oświadczenia woli lub wiedzy, utrwalona i podpisana w dowolnej formie przez funkcjonariusza publicznego w rozumieniu przepisów kodeksu karnego w ramach jego kompetencji, skierowana do innego podmiotu lub złożona do akt sprawy.”

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Bardzo bogate orzecznictwo dotyczące pojęcia dokumentu urzędowego, nie pozwala na przytoczenie wszystkich wyroków, niemniej jednak kilka warto w tym miejscu przedstawić.

REKLAMA

Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego „dokumentem urzędowym jest dokument sporządzony w przepisanej formie przez powołane do tego organy państwowe w ich zakresie działania. Stanowią one dowód tego, co zostało w nich urzędowo stwierdzone lub zaświadczone” .

W innym wyroku Naczelny Sąd Administracyjny stwierdza iż „dokumentem urzędowym zaś jest treść oświadczenia woli lub wiedzy, utrwalona i podpisana w dowolnej formie przez funkcjonariusza publicznego, w rozumieniu przepisów Kodeksu karnego, w ramach jego kompetencji, skierowana do innego podmiotu lub złożona do akt. (…).” .

Materiały urzędowe

Ustawodawca w art. 4 ust.2 pr.aut. wyłącza spod ochrony prawa autorskiego również materiały urzędowe, nie precyzując jednak co oznacza pojęcie urzędowego materiału.

Zgodnie ze stanowiskiem Naczelnego Sądu Administracyjnego materiałem urzędowym jest wszystko, co nie będąc „dokumentem” jest „urzędowe”, wszelki materiał pochodzący od urzędu albo dotyczący sprawy urzędowej albo też powstały w rezultacie procedury urzędowej (tj. urząd jest za nie odpowiedzialny). Jest to pojęcie znacznie szersze od pojęcia ,, dokumentu urzędowego’’. Przykładami materiałów urzędowych mogą być :

  • specjalistyczne opracowania,
  • szkice,
  • opinie,
  • mapy ,
  • ekspertyzy lub opinie biegłych, które powstały w toku procedury urzędowej,
  • także opinie biegłych rewidentów załączone do sprawozdań finansowych przedkładanych urzędom skarbowym,
  • uzasadnienia aktów prawnych,
  • druki,
  • formularze,
  • wzory pism,
  • pytania egzaminacyjne.

Zdaniem doktryny do materiałów urzędowych, ze względu na ich tryb ustanowienia, należy zaliczyć środki płatnicze i znaczki (ich wzór graficzny).

Pojęcie pieniądza nie zostało zdefiniowane ustawowo. Jest to środek płatniczy, wydany przez instytucję państwową, czyli jak się wydaje, mieści się w zakresie materiału urzędowego. Od pieniądza w rozumieniu jednostki pieniężnej konieczne jest wyodrębnienie znaku pieniężnego, będący konkretnym przedmiotem. 

Zobacz: Prawo autorskie - vademecum

Definicja prawna znaczków pocztowych potwierdzających opłatę usług pocztowych Poczty Polskiej S.A. znajduje się w art. 31 ust. 3 pkt 1 ustawy Prawo pocztowe, zgodnie z którą „znaki opłaty pocztowej emitowane przez Pocztę Polską S.A. jako samodzielne znaki opatrzone napisem zawierającym użyte w dowolnym przypadku nazwy: „Polska”, „Rzeczpospolita Polska” (…)”.

Czy to oznacza iż możemy swobodnie posługiwać się znakami urzędowymi w reklamie czy marketingu?

REKLAMA

W „Zasadach polityki emisyjnej znaczków pocztowych przyjętych przez Ministra Infrastruktury” przyjmuje się, że podstawowa funkcja znaczków pocztowych wiąże się z Pocztą Polską i opłatami za usługi pocztowe, natomiast druga funkcja to filatelistyka. W tym akcie również istotne jest końcowe założenia zachowania odnośnie znaczków pocztowych przepisów ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (podanie autora projektu, drukarni, daty wydania, umowa o przeniesienie praw autorskich majątkowych).

Również w przypadku urzędowych znaków i symboli ustawa nie zawiera legalnej definicji tych pojęć. Jak się wydaje - per analogia - można skorzystać z definicji zwartych m.in. w ustawie z dnia 31 stycznia 1980r. o godle, barwach i hymnie Rzeczypospolitej Polskiej oraz o pieczęciach państwowych (Dz. U. z 2005r. Nr 235, poz. 2000 z późn. zm.), czy np. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 grudnia 1955r. w sprawie tablic i pieczęci urzędowych (Dz. U. Nr 47, poz. 316 z późn. zm.), ustawie z dnia 21 grudnia 1978 r. o odznakach i mundurach (Dz.U. z dnia 30 grudnia 1978 r.), ustawie z dnia 19 lutego 1993 r. o znakach Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z dnia 30 kwietnia 1993 r.) czy ustawy z dnia 16 października 1992 r. o orderach i odznaczeniach (Dz. U. z dnia 8 grudnia 1992 r.)

Wydaje się iż nie sposób, w świetle art. 4 ust.2 pr.aut. podejmować prób budowania wyczerpującego katalogu urzędowych dokumentów, materiałów, znaków i symboli, do którego mógłby – w zależności od rodzaju sprawy – sięgać sąd stosujący ten przepis.

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: Własne
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

REKLAMA

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Moja firma
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Hipermarkety tańsze niż dyskonty? Gdzie bardziej opłaca się robić zakupy?

    W sklepach ceny wciąż rosną, ale w niektórych trochę wolniej. Gdzie teraz opłaca się robić zakupy? Co lepiej kupić w dyskoncie a co w supermarkecie? Czy w najbliższym czasie można spodziewać się, że we wszystkich sklepach wzrost rdr. będzie jednocyfrowy? 

    Pożary paneli fotowoltaicznych. Jak zminimalizować ryzyko?

    Jak każdy inny rodzaj instalacji, fotowoltaika jest narażona na usterki i awarie: przegrzanie, uszkodzenia, przepięcia, a w skrajnych przypadkach nawet na pożary. Chociaż do zaprószenia ognia dochodzi bardzo rzadko, zawsze trzeba pamiętać o środkach ostrożności. Jak zminimalizować ryzyko awarii?

    Ze sztuczną inteligencją logistyka nie będzie już taka sama

    Sztuczna inteligencja w logistyce to przyszłość. W łańcuch dostaw z użyciem AI chce zainwestować już ponad 60% firm. Co może ułatwić ta technologia? 

    Nowy trend - zmiana okularów co sezon?

    Okulary jako element stylizacji i w dodatku regularnie wymieniany zgodnie z trendami już nikogo nie dziwi. Przychody na rynku okularów są coraz wyższe i będą się jeszcze zwiększać. Nie tylko ze względu na starzejące się społeczeństwo. 

    REKLAMA

    Bezpieczeństwo w leśnictwie. Apel przedsiębiorców o interwencję państwa

    W obliczu rosnącej liczby tragicznych wypadków w leśnictwie, przedsiębiorcy leśni wzywają do pilnej reakcji ze strony państwa. Postulują o zwiększenie nadzoru nad Lasami Państwowymi, odpolitycznienie kadr oraz opracowanie strategii dla sektora leśno-drzewnego. Ale czy ich głos zostanie wysłuchany?

    Pieniądze dla rolników uprawiających kukurydzę. Do 80 proc. kwoty wynikającej z niezapłaconych faktur lub rachunków. Do kiedy wnioski?

    Do 6 października 2023 r. Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa przyjmuje wnioski o pomoc finansową dla producenta rolnego, który w 2022 r. lub 2023 r. co najmniej raz nie otrzymał zapłaty za sprzedaną kukurydzę - poinformowała Agencja.

    Czy Technologia Internetu Rzeczy zrewolucjonizuje sektor farmaceutyczny?

    Łańcuch dostaw w sektorze farmaceutycznym to duże wyzwanie - bezpieczeństwo i jakość produktu jest obwarowana licznymi uregulowaniami i przepisami. Systemy i urządzenia oparte o technologię Internetu Rzeczy – IoT (z ang. Internet of Things) wydają się logicznym rozwiązaniem. 

    Startupy to nie korporacje. Jak przyciągnąć właściwe startupy i nie stracić pieniędzy?

    Czy granty są niezbędne, aby przyciągnąć najlepsze startupy do Polski? Niekoniecznie! Czy tylko startupy oparte na unikalnej technologii mają szansę na sukces? Także nie! Startupy trzeba najpierw zrozumieć.  

    REKLAMA

    Przedsiębiorcy powoli wychodzą na prostą? Częściej niż rok temu odwieszają firmy

    Jak wygląda obecnie sytuacja jednoosobowych działalności gospodarczych? Ile wniosków o otwarcie działalności wpłynęło w pierwszym półroczu? Ile odnotowano zawieszeń, wznowień i wniosków dotyczących zamknięcia? Jak to wyglądało w poszczególnych województwach? 

    Petsitting, czyli nowoczesna opieka nad zwierzętami. Na czym polega ta usługa?

    W dzisiejszych czasach, kiedy tempo życia jest coraz szybsze, a nasze obowiązki często wymagają od nas wyjazdów czy dłuższej nieobecności w domu, pojawia się pytanie: co zrobić z naszym pupilem? Dla wielu z nas zwierzęta są członkami rodziny, dlatego chcemy zapewnić im najlepszą opiekę. Odpowiedzią na te potrzeby jest coraz bardziej popularny petsitting. Ale co to dokładnie jest za usługa i dlaczego warto z niego skorzystać?

    REKLAMA