Dotacje unijne – przegląd źródeł finansowania (cz.2)

W poprzednim artykule przybliżyliśmy proces pozyskania dofinansowania ze środków Unii Europejskiej.

Fundusze Unii Europejskiej stanowią narzędzie realizacji unijnej polityki, której celem jest unowocześnienie i restrukturyzacja gospodarek państw członkowskich, przede wszystkim rozwiniętych słabiej na tle pozostałych członków UE. Zakres pomocy obliczany jest w oparciu o poziom produktu krajowego brutto na mieszkańca w odniesieniu do średniego PKB dla całej Unii. PKB Polski (z wyłączeniem województwa mazowieckiego) stanowi mniej niż 70 proc. średniej unijnej, co sytuuje nasz kraj poza grupą państw w okresie przejściowym (75 – 90 proc.) oraz bardziej rozwiniętych gospodarczo (90 proc.).

W związku z tym, Polska w latach 2014-2020 jest największym beneficjentem wsparcia finansowego pochodzącego z Unii Europejskiej – wynosi ono 82,5 mld euro.

Łącznie środki przeznaczone na politykę regionalną Unii wyniosą w latach 2014-2020 351 mld euro. Pochodzą one z budżetu UE, który powstaje z wpłat wnoszonych przez członków Wspólnoty. W tym miejscu warto obalić jeden z mitów, mówiący iż wysoko rozwinięte państwa tzw. „starej Unii” nie otrzymują środków z funduszy. Nie jest to prawda. Przykładowo: Niemcy (pierwsza gospodarka UE) wsparte zostały kwotą ponad 19 mld euro.

Fundusze unijne – struktura i przeznaczenie środków

Środki unijne, które dysponowane są pomiędzy państwa członkowskie, pochodzą z pięciu funduszy utworzonych by wspierać najważniejsze obszary społecznego i gospodarczego rozwoju Unii.

Najstarszy spośród istniejących Funduszy Europejskich – Europejski Fundusz Społeczny – powstał w 1957 roku. Jego celem jest walka z bezrobociem w państwach członkowskich, jak też wsparcie dla osób zagrożonych ubóstwem. Środki z funduszu służą aktywizacji zawodowej osób pozostających bez stałego zatrudnienia oraz rozwojowi kształcenia i zwiększaniu szans edukacyjnych.

Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego zaczął funkcjonować w 1975 roku. Poprzez niwelowanie dysproporcji między poszczególnymi regionami państw członkowskich służyć ma zwiększeniu poziomu spójności gospodarczej i społecznej Unii. Środki pochodzące z EFRR przeznaczone są m.in. na wsparcie mikro, małych i średnich przedsiębiorstw oraz finansowanie prac badawczo-rozwojowych nad innowacyjnymi rozwiązaniami.

Beneficjentami Funduszu Spójności są państwa członkowskie o dochodzie narodowym brutto per capita poniżej 90 proc. średniej unijnej (zalicza się do nich Polska).

Polecamy serwis: Jak założyć firmę

Środki trafiają na poprawę infrastruktury transportowej i ochronę środowiska, co wpływać ma na ograniczanie różnic rozwojowych między członkami EU.

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz Europejski Fundusz Morski i Rybacki mają na celu odpowiednio wsparcie rozwojowe obszarów wiejskich i restrukturyzację rybołówstwa w państwach UE.

Z założenia Fundusze Europejskie mają uzupełniać środki finansowe pozostające do dyspozycji poszczególnych państw członkowskich, a nie je zastępować.

Powinny służyć przede wszystkim jako wsparcie działań o największym znaczeniu dla rozwoju i spójności społeczno-gospodarczej Wspólnoty.

Krajowe i regionalne programy finansowania

Środki z Funduszy Europejskich przeznaczone dla Polski na lata 2014-2020 będą wdrażane w ramach dziewięciu programów krajowych, koordynowanych przez resort infrastruktury i rozwoju.

Najwięcej środków (27,4 mld euro) trafi do programu operacyjnego Infrastruktura i Środowisko.

Mogą z niego korzystać zarówno administracja publiczna, jednostki samorządu terytorialnego, instytucje kultury, jak też małe, średnie i duże przedsiębiorstwa. Wsparcie przeznaczone jest na realizację projektów mających na celu m.in. zmniejszenie poziomu emisyjności energetyki, ochronę środowiska naturalnego, budowę i modernizacji infrastruktury drogowej i transportowej oraz ochronę dóbr kultury.

Beneficjentami programu Inteligentny Rozwój (8,61 mld euro) mogą być przedsiębiorstwa (szczególnie z sektora MŚP), jednostki naukowe lub ich konsorcja z podmiotami gospodarczymi oraz instytucje otoczenia biznesu. Środki przeznaczone są na prowadzenie prac B+R oraz innych działań na rzecz zwiększenia poziomu innowacyjności krajowej gospodarki, np. poprzez komercjalizację wyników badań.

Kwota 2,17 mld euro trafi na poczet działań w ramach programu Polska Cyfrowa, który umożliwić ma przedsiębiorstwom z branży telekomunikacyjnej, samorządom, NGO-som oraz jednostkom naukowym realizację projektów związanych z rozwojem szybkiego Internetu oraz dostępem do usług E-administracji.

Zobacz serwis: Podatki

Z programu Polska Wschodnia skorzystać mogą przedsiębiorcy i twórcy start-upów, jak też jednostki samorządu terytorialnego i ośrodki innowacji. Środki można wykorzystać m.in. na wsparcie powstawania nowych przedsiębiorstw w makroregionie oraz rozwój MŚP oraz rozbudowę i modernizację infrastruktury transportowej i kolejowej.

Pozostałe krajowe programy to Wiedza Edukacja Rozwój (4,69 mld euro), Rozwój Obszarów Wiejskich (8,6 mld euro), Pomoc Techniczna, Europejska Współpraca Terytorialna (oba 0,7 mld euro) oraz Rybactwo i Morze (0,5 mld euro).

Na wsparcie wszystkich regionów kraju przeznaczone są środki dostępne w ramach Regionalnych Programów Operacyjnych. Jest ich szesnaście, a więc jeden program przypada na każde województwo, a ich założenia ustala Zarząd Województwa.

Najwięcej środków na dofinansowanie projektów w latach 2014-2020 przypadnie na program dla województwa śląskiego (3,4 mld euro) i małopolskiego (2,9 mld euro), w dalszej kolejności wielkopolskiego (2,4 mld euro), dolnośląskiego, lubelskiego i łódzkiego (po 2,2 mld euro).

Dofinansowanie służy realizacji projektów, które np. poprawią konkurencyjność gospodarczą oraz spójność społeczną województwa, a tym samym wpłyną na jego dalszy rozwój.

Wybrane dotacje, na które aktualnie trwają nabory wniosków

• Poddziałanie 1.1.2 „Prace B+R związane z wytworzeniem instalacji pilotażowej/demonstracyjnej” - konkurs organizowany przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju, jako Instytucję Pośredniczącą Działania 1.1 „Projekty B+R  przedsiębiorstw” (I Oś priorytetowa „Wsparcie dla prowadzenia B+R przez przedsiębiorstwa”, Program Operacyjny Inteligentny Rozwój 2014-2020). Beneficjentami dofinansowania mogą być przedsiębiorstwa (także z sektora MŚP) chcące zrealizować projekt związany przeprowadzeniem prac badawczo-rozwojowych i włączenia ich wyników do ich bieżącej działalności gospodarczej. Na wsparcie przeznaczono łącznie 500 mln zł. Intensywność wsparcia może wynieść maksymalnie 60 proc. kosztów kwalifikowanych. Termin składania wniosków upływa z dniem 29 lutego br.
• Poddziałanie 3.1.5 „Wsparcie MŚP w dostępie do rynku kapitałowego 4Stock”, realizowane jest w ramach Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój. Skierowane jest do mikro, małych i średnich przedsiębiorstw. Środki z dotacji przeznaczone są na zakup usług doradczych związanych z przygotowaniem debiutu spółki na rynku głównym GPW, w alternatywnym systemie obrotu NewConnect, na rynku obligacji Catalyst lub na zagranicznym rynku kapitałowym. Pula środków do rozdysponowania w konkursie wynosi 10 mln zł. Maksymalny poziom dofinansowania projektu wynosić może 50 proc. kosztów kwalifikowanych. Wnioski można składać do 31 marca br.
• RPO województwa podkarpackiego, Działanie 1.4 Wsparcie MŚP, Poddziałanie 1.4.1 „Dotacje bezpośrednie”, Typ projektu: Rozwój MŚP – o dofinansowanie projektów ze środków pochodzących z EFRR, w ramach konkursu organizowanego przez Zarząd Województwa Podkarpackiego, starać się mogą mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa. Dotacje beneficjenci mogą spożytkować na realizację projektów polegających na inwestycjach w rzeczowe aktywa trwałe oraz wartości niematerialne i prawne, które pozwolą wprowadzić na rynek nowe lub ulepszone produkty lub usługi, a tym samym wpłynąć na rozwój MŚP. Kwota przeznaczona na dofinansowanie projektów wynosi 200 mln zł. W przypadku mikro i małych film maksymalny poziom wsparcia może wynieść nawet 70 proc. kosztów kwalifikowanych. Termin składania wniosków upływa 31 marca br.
• RPO województwa lubelskiego, Działanie 1.2, „Badania celowe” – na wsparcie w wysokości do 3 mln zł mogą liczyć projekty związane prowadzeniem badań dotyczących opracowania nowych produktów, usług lub procesów lub też na znaczącej modernizacji już istniejących, prowadzonych na obszarze województwa lubelskiego. Uprawnione do składania wniosków są przedsiębiorstwa z sektora MŚP, jak też podmioty gospodarcze nie spełniające kryteriów mikro, małej lub średniej firmy. Wsparcie ze środków unijnych dotyczyć będzie projektów o wartości od 80 tys. do 5 mln zł. Wnioski przyjmowane są do 18 lutego br.

Warto też wspomnieć o Poddziałaniu 1.1.1. „Badania przemysłowe i prace rozwojowe realizowane przez przedsiębiorstwa”, tzw. szybkiej ścieżce w ramach Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój, którego rozpoczęcie zostanie ogłoszone 1 marca br. O dofinansowanie projektów związanych opracowaniem i wdrożeniem wyników prac B+R do bieżącej aktywności gospodarczej ubiegać się będą mogły mikro, małe i średnie firmy. Środki przeznaczone na wsparcie w ramach zakończonego już etapu konkursu wynosiły 750 mln zł.

Zadaj pytanie na FORUM!

Rola firmy doradczej przy pozyskaniu dotacji i rozliczeniu projektu

Wnioskowanie o dofinansowanie projektu z Funduszy Europejskich jest złożonym procesem, w którym przyszłego beneficjenta może wspomóc doświadczona firma doradcza.

Do jej zadań należy nie tylko wsparcie przy wyborze odpowiedniego konkursu, ale też przygotowanie wniosku, co odciąży beneficjenta od biurokratyczno-formalnej części projektu. Na tym rola instytucji doradczej się jednak nie kończy. Bieżące zarządzanie oraz rozliczenie zakończonego projektu, stanowiące podstawę do uzyskania refundacji środków przeznaczonych na jego realizację, również wchodzą w zakres kompetencji doświadczonego doradcy. W przypadku wystąpienia trudności, firma doradcza opracowuje i wdraża programy naprawcze.

Dołącz do nas na Facebooku!