Kiedy jednoosobowa firma może ogłosić upadłość i jakie są tego konsekwencje

Z upadłością kojarzone są zazwyczaj duże przedsiębiorstwa. Czy ogłosić upadłość mogą także osoby fizyczne prowadzące np. sklep spożywczy czy zakład fryzjerski?

Odpowiedź na pana pytanie przynoszą przepisy ustawy - Prawo upadłościowe i naprawcze (u.p.u.n.). Jak wynika z art. 5 ust. 1 u.p.u.n. - przepisy tej ustawy stosuje się do dłużników będących przedsiębiorcami, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej. Ustawa definiuje przy tym przedsiębiorcę jako osobę fizyczną, osobę prawną albo jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, prowadzącą we własnym imieniu działalność gospodarczą lub zawodową. Tym samym nie tylko duże, zasobne spółki, ale także i osoby fizyczne - jednoosobowi przedsiębiorcy prowadzący dowolny rodzaj działalności gospodarczej lub zawodowej - mogą ogłosić upadłość. Posiadają tym samym tzw. zdolność upadłościową. Należy zaznaczyć, iż ustawa przewiduje od powyższej zasady wyjątek - nie można bowiem ogłosić upadłości osób fizycznych prowadzących gospodarstwo rolne.

Polecamy: Firma w spadku - zarząd sukcesyjny

W jakiej sytuacji można żądać upadłości? Kto i w jakim terminie może to zrobić?

Przesłanką ogłoszenia upadłości jest fakt powstania niewypłacalności dłużnika. Jak stanowi art. 11 ust. 1 u.p.u.n., dłużnik jest niewypłacalny, jeżeli nie wykonuje swoich wymagalnych zobowiązań. Zobowiązanie jest wymagalne wówczas, gdy zaktualizował się obowiązek świadczenia przez dłużnika, np. gdy nadszedł termin zapłaty sumy pieniężnej. Tylko wymagalne zobowiązania będą zatem brane pod uwagę przy ustalaniu przesłanek upadłości przedsiębiorcy. Jednak w niektórych okolicznościach fakt zaistnienia niewypłacalności przedsiębiorcy nie będzie skutkował ogłoszeniem jego upadłości. Jeżeli bowiem opóźnienie w wykonaniu przez przedsiębiorcę jego zobowiązań nie przekroczy trzech miesięcy, a suma niewykonanych zobowiązań nie przekroczy 10 proc. wartości bilansowej przedsiębiorstwa dłużnika, sąd może oddalić wniosek o ogłoszenie upadłości.

NOWOŚĆ na Infor.pl: Prenumerata elektroniczna Dziennika Gazety Prawnej KUP TERAZ!

W powyższej sytuacji sąd będzie jednak musiał ogłosić upadłość, jeżeli niewykonanie zobowiązań przez dłużnika ma charakter trwały albo gdy oddalenie wniosku może spowodować pokrzywdzenie wierzycieli. Generalnie do zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości uprawniony jest sam dłużnik lub każdy z jego wierzycieli. Istotne jest, iż na dłużniku - w przeciwieństwie do wierzycieli - ciąży ustawowy obowiązek zgłoszenia w sądzie wniosku o ogłoszenie upadłości nie później niż w terminie dwóch tygodni od dnia, w którym wystąpiła podstawa do ogłoszenia upadłości.

Co to znaczy być niewypłacalnym i kiedy należy "ogłosić upadłość"?