Upadłość konsumencka w 2015 r.

Instytucję tzw. „upadłości konsumenckiej” wprowadzono do polskiego porządku prawnego ustawą z dnia 5 grudnia 2008 r. o zmianie ustawy – Prawo upadłościowe  i naprawcze oraz ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. z 2008 r. Nr 234, poz. 1572).

Porozmawiaj o tym na naszym FORUM!

Celem ustawy było i jest nadal umożliwienie osobom fizycznym, nieprowadzącym działalności gospodarczej wyjście z zadłużenia, a co za tym idzie: ograniczenie wykluczenia społecznego, umożliwienie reintegracji dłużników w legalnym obrocie gospodarczym, spadek przestępczości i ograniczenie tzw. szarej strefy oraz przyspieszenie rozwiązania kwestii nieściągalnych wierzytelności. Przy czym oddłużenie konsumentów miało odbywać się z poszanowaniem praw wierzycieli i zaspokojeniem ich roszczeń w maksymalnym możliwym stopniu.

Dotychczasowy kształt przepisów okazał się być mocno nieefektywny i cele ustawy nie zostały osiągnięte. Od wejścia w życie wspomnianych przepisów – tj. 31 marca 2009r. do końca 2012 r., czyli w ciągu niemalże 4 lat, do sądów w Polsce wpłynęło zaledwie 2.161 wniosków o ogłoszenie upadłości konsumenckiej, z czego wydano zaledwie 60 postanowień o ogłoszeniu upadłości – średnio 15 postanowień rocznie w skali całego kraju. Głównymi barierami w dostępie do upadłości okazała się bardzo rygorystyczna procedura, wąskie przesłanki umożliwiające wszczęcie i prowadzenie postępowania, a przede wszystkim koszty.

Polecamy: Przewodnik po zmianach przepisów 2014/2015

Z początkiem przyszłego roku wchodzi w życie obszerna nowelizacja ustawy, całkowicie remodelująca obecną procedurę, ukierunkowana na uproszczenie i upowszechnienie upadłości konsumenckiej, poprzez zredukowanie bądź całkowite usunięcie dotychczasowych barier.

Zmiany w upadłości od 2015 r.

Co się zmieni? Najogólniej mówiąc – wszystko. Najistotniejszym jest zaś całkowita zmiana podejścia ustawodawcy do instytucji upadłości konsumenckiej. Do tej pory postępowanie upadłościowe, podobnie jak w przypadku osób prawnych, ukierunkowane było na zaspokojenie wierzycieli. Nowelizacja nastawiona jest zaś przede wszystkim na oddłużenie konsumenta, a interesy wierzycieli zostały odsunięte na drugi plan.

Zobacz również: Zmiany w upadłości konsumenckiej w 2015 roku

Znacznej liberalizacji ulegną przesłanki ogłoszenia upadłości. Sąd będzie mógł oddalić wniosek o ogłoszenie upadłości jedynie w przypadku gdy stan niewypłacalności powstał na skutek umyślnego działania lub rażącego niedbalstwa konsumenta. Do tej pory upadłość ogłosić mogła jedynie osoba, której stan niewypłacalności powstał na skutek wyjątkowych i niezależnych od niej okoliczności, takich jak działanie siły wyższej – powódź, pożar, itp., czy np. śmierć współmałżonka. Zmiana otwiera zatem bardzo szeroko dostęp to instytucji upadłości. Dotychczas to konsument musiał udowadniać istnienie nadzwyczajnych okoliczności uprawniających go do złożenia wniosku. Po zmianach, to konsumentowi będzie trzeba wykazać, iż jego niewypłacalność powstała na skutek działań umyślnych lub rażących zaniedbań z jego strony. Jak widać, przesunięty został całkowicie ciężar dowodowy przy ustalaniu dopuszczalności ogłoszenia upadłości.