Kredyty walutowe, Frank szwajcarski

Złoty w piątek rano 2 grudnia traci do euro i franka szwajcarskiego, ale umacnia się wobec dolara amerykańskiego. Około godz. 7.30 euro wyceniano na 4,68 zł, za franka płacono 4,75 zł, a dolar kosztował 4,45 zł.

Polski złoty odrabia straty wobec głównych walut. Niebezpieczny rajd dolara wyhamował, a popyt na franka osłabł. Jak obecnie wygląda sytuacja PLN na tle innych krajów? Czy warto wykorzystać chwilowy spokój na tym rynku, by zainwestować w waluty? Jeśli tak, to na co postawić – euro, dolara, franka szwajcarskiego, a może funta brytyjskiego?

Czy sytuacja frankowiczów w Polsce zmieniła się w ostatnich latach? W jaki sposób tzw. kredyty frankowe trafiły do Polski?

Rzecznik Finansowy uznał, zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego, że bieg przedawnienia roszczenia banku o zwrot kwot wypłaconych z tytułu kredytu frankowego, rozpoczyna się od chwili, w której umowa kredytu stała się trwale bezskuteczna.

Pozwy dotyczące kredytów frankowych coraz częściej mogą dotyczyć zwrotu wszystkich kwot, jakie klient zapłacił na rzecz pozwanego banku przez cały okres kredytowania. Wcześniej było to ostatnie 10 lat. Czy frankowicze odzyskają od banków jeszcze więcej?

TSUE uznał, że skutki stwierdzenia przez sąd istnienia nieuczciwego warunku w umowie dotyczącej kredytu indeksowanego we franku szwajcarskim podlegają przepisom prawa krajowego, przy czym kwestia utrzymywania się w mocy takiej umowy powinna być oceniana przez sąd krajowy.

Zmiany warunków umowy kredytowej proponowane przez banki w ramach ugody nie są najkorzystniejszą opcją dla frankowiczów. Koncentrują się na zminimalizowaniu strat instytucji, a nie na interesie ich klientów.

Klienci banków, którzy mają kredyty frankowe, powinni poczekać na stanowisko Sądu Najwyższego, które ma być wyrażone 25 marca w kompleksowej uchwale Izby Cywilnej. Jakie będzie stanowisko SN? Co zmieni się w zakresie ugód dla frankowiczów?

Do Rzecznika Finansowego wpłynęło prawie 100% więcej wniosków o interwencję ws. związanych z rynkiem bankowo-kapitałowym. Wzrost ten dotyczy pierwszego półrocza br. w porównaniu z analogicznym okresem ub.r. Największy wpływ na to miały spory dot. niewłaściwego rozliczenia wcześniej spłaconych kredytów.

Prezes UOKiK Tomasz Chróstny uznał za niedozwolone klauzule dotyczące zasad ustalania kursów walut, na podstawie których naliczane są raty kredytów indeksowanych m.in. do euro i franka szwajcarskiego.

Spory frankowiczów z bankami trwają już ponad 4 lata – jednak wciąż niewiele jest prawomocnych orzeczeń, choć liczba wyroków sądów I instancji na korzyść frankowiczów stale rośnie. W natłoku nowych spraw i braku wykrystalizowanej linii orzeczniczej sądy chętnie uciekają od wydawania wyroków zawieszając postępowania sądowe z uwagi na toczące się przed Trybunałem Sprawiedliwości UE postępowanie dotyczące pytania prejudycjalnego zadanego przez Sąd Okręgowy w Warszawie w sprawie frankowej. Zdaniem sądów rozstrzygnięcie TSUE może mieć charakter prejudycjalny wobec zawieszonego postępowania. Z tą praktyką nie zgadza się Sąd Apelacyjny w Warszawie.

W sierpniu 2017 roku prezydent złożył w Sejmie projekt nowelizacji ustawy z 2015 roku o wsparciu kredytobiorców, znajdujących się w trudnej sytuacji, którzy zaciągnęli kredyt mieszkaniowy (czyli jedynej ustawy dotyczącej kredytobiorców, która weszła w życie). Projekt stwarza nowe, większe możliwości uzyskania takiego wsparcia. Rząd pozytywnie ustosunkował się o tego projektu.

Przed Trybunałem Sprawiedliwości Unii Europejskiej postawiono istotne dla „polskich frankowiczów” pytanie prejudycjalne mające za przedmiot obowiązek informacyjny banku w zakresie ryzyka związanego z produktem finansowym. Trybunał orzekł, że informacja taka powinna zostać wyrażona prostym i zarozumiałym językiem.

Mimo to, że sama wysokość spreadu jest kwestią indywidualnej polityki cenowej banku i nie ma mowy o jej administracyjnej regulacji to jednak zasady ustalania spreadu powinny być jasne dla klienta. Spread jest wynagrodzeniem banku, które jednak nie stanowi opłaty lub prowizji w rozumieniu prawa bankowego.

Jak wiemy Kancelaria Prezydenta skierowała do Sejmu projekt ustawy o zwrocie frankowiczom kwot, które odpowiadają części tzw. spreadów, czyli bezprawnie pobranych „marż” z tytułu sprzedaży nieistniejących w tych bankach walut przy okazji udzielania i spłaty tych kredytów. Jak swego czasu stwierdził publicznie wiceprezes Związku Banków Polskich – banki „miały franki”, ale tylko „w sensie księgowym”: czyli im wolno z zyskiem sprzedawać zapisy księgowe.

Kancelaria Prezydenta przygotowała projekt ustawy dotyczący zasad przewalutowania kredytów we frankach. Propozycja zakłada możliwość przeliczania rat kredytu na złote po preferencyjnym kursie, nazwanym przez Kancelarię Prezydenta „kursem sprawiedliwym”.

Narodowy Bank Polski obliczył potencjalne straty banków, które w związku z ustawą o frankowiczach straciłyby około 21 mld zł, czyli około 20 proc. więcej, niż zysk brutto.