REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Spread walutowy jako wskaźnik zależny od banku

Kancelaria Prawna GHMW – Hulist, Prawdzic Łaszcz – Radcowie Prawni spółka partnerska
Kancelaria świadczy kompleksowe usługi prawne związane z bieżącą obsługą przedsiębiorców (głównie spółek handlowych).
Spread walutowy jako wskaźnik zależny od banku /Fot. Fotolia
Spread walutowy jako wskaźnik zależny od banku /Fot. Fotolia
Fotolia
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Mimo to, że sama wysokość spreadu jest kwestią indywidualnej polityki cenowej banku i nie ma mowy o jej administracyjnej regulacji to jednak zasady ustalania spreadu powinny być jasne dla klienta. Spread jest wynagrodzeniem banku, które jednak nie stanowi opłaty lub prowizji w rozumieniu prawa bankowego.

Przed Sądem Apelacyjnym w Krakowie zapadł w dniu 4 października 2016 r. w sprawie o sygn. akt I ACa 645/16 wyrok oparty na analizie podstaw uznania za nieważne postanowień umowy kredytu hipotecznego indeksowanego we frankach szwajcarskich.

REKLAMA

Kredytobiorcy domagali się przed sądem pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego - bankowego tytułu egzekucyjnego - z powodu - jak twierdzili - oszukania ich przez przedstawiciela Banku, który przedstawił im ofertę kredytu indeksowanego we frankach szwajcarskich jako całkowicie bezpieczną i nie wiążącą się z dużymi różnicami kursowymi. Jak wiemy tzw. czarny czwartek, czyli gwałtowny wzrost kursu franka szwajcarskiego nastąpił w dniu 15 stycznia 2015 r. i przejdzie do historii świata finansów.

Doprowadziło to do sytuacji, w której rata kredytu naszych kredytobiorców wzrosła prawie dwukrotnie. Kredytobiorcy wykazywali – jak się okazało słusznie -, że kolejne raty kredytu ustalane były według tabeli kursów walut obcych ustalanych arbitralnie przez Bank. Przekonywali sąd, że takie postanowienie regulaminu stanowi klauzulę abuzywną i powinno zostać uznane za nieważne.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Umowa ani regulamin stanowiący integralna cześć umowy nie przewidywały kryteriów ustalania kursów walut przez Bank. W związku z brakiem spłaty należności zgodnie z harmonogramem Bank wypowiedział powodom umowę kredytową i postawił kredyt w stan natychmiastowej wykonalności. Konsekwencją wypowiedzenia kredytu było wystawienie bankowego tytułu egzekucyjnego na podstawie komornik wszczął postępowanie egzekucyjnego.

Doradcy kredytowi w wielu bankach, w tym banku, w którym ostatecznie kredytobiorcy zaciągnęli kredyt, proponowali zawarcie umowy o kredyt indeksowany w walutach obcych, twierdząc, że na zawarcie umowy o kredyt w złotych polskich nie posiadają oni wystarczającej zdolności kredytowej. Bank informował, że kwota kredytu zostanie przeliczona na walutę obcą i od wysokości jej kursu będzie uzależniona wysokość rat, jakie będą zobowiązani spłacać. Powodowie zaakceptowali takie warunki, gdyż od kilku lat kurs franka szwajcarskiego był stabilny,  a doradca zapewniał ich, że jest to bardzo stabilna waluta.

Kiedy Kredytobiorcy zaczęli mieć problemy ze spłatą rat Bank wyraził zgodę na zmianę waluty w której następowała spłata z polskich złotych na franki szwajcarskie. Kredytobiorcy sami nabywali walutę za cenę niższą niż kurs proponowany przez Bank, po czym wpłacali raty w Banku.

Kredytobiorcom nie udało się udowodnić, że dysponowali środkami pieniężnymi na spłatę kredytu przy zastosowaniu kursu "rynkowego" a wypowiedzenie kredytu było bezpośrednią konsekwencją stosowania tzw. spreadu, czyli kursu zawyżonego.

Sąd zwrócił jednak uwagę na istotną kwestię różnicy wynikającej z wahania kursu franka szwajcarskiego jako okoliczności niezależnej od Banku, a stosowaniem przez bank określonego kursu dyskonta waluty, czyli spreadu walutowego. Te rozważania mają istotne znaczenie dla tych kredytobiorców których problemy ze spłatą kredytu pojawiły się wyłącznie w związku z nagłym wzrostem kursu franka szwajcarskiego.

Od dnia 26 sierpnia 2011 r. obowiązują nowe regulacje w zakresie prawa bankowego. Od tej daty w przypadku umowy o kredyt denominowany lub indeksowany do waluty innej niż waluta polska szczegółowe zasady określania sposobów i terminów ustalania kursu wymiany walut, na podstawie którego w szczególności wyliczana jest kwota kredytu, jego transz i rat kapitałowo-odsetkowych oraz zasad przeliczania na walutę wypłaty albo spłaty kredytu, powinna określać umowa kredytu. Oznacza to, że kredytobiorca już na etapie umowy kredytowej powinien być odpowiednio poinformowany przez bank o istotnych dla niego zasadach związanych ze spłatą kredytu.

Sprawdź: INFORLEX SUPERPREMIUM

W poszczególnych bankach różnice w ustalaniu spreadu wynoszą od kilku do kilkudziesięciu groszy na jednostkę waluty obcej co stanowi dodatkowy koszt przy spłacie kredytu. Problem staje się istotny, gdy występuje destabilizacja na rynku walutowym. Wówczas oprócz wysokiego kursu do raty doliczany jest przez kredytodawców coraz wyższy spread walutowy.

Choć sama wysokość spreadu jest kwestią indywidualnej polityki cenowej banku i nie ma mowy o jej administracyjnej regulacji to jednak zasady ustalania spreadu powinny być jasne dla klienta. Spread jest wynagrodzeniem banku, które jednak nie stanowi opłaty lub prowizji w rozumieniu prawa bankowego.


Ponoszone przez kredytobiorcę koszty związane z zawarciem i wykonaniem umowy, o ile wynikają z czynników obiektywnych, muszą być dla niego przewidywalne, a sposób ich generowania możliwy do weryfikacji.

Klauzulę dotyczącą spreadu analizował m.in. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 22 stycznia 2016 r., sygn. Akt I CSK 1049/14 i z analizy tej wynikało, że Bank zna wszystkie parametry pozwalające określić poziom spłacanej raty kredytowej w odpowiednim czasie. Bank sam określa to, jaka tabela kursów będzie obowiązująca w chwili dokonania spłaty raty kredytu przez kredytobiorcę.

Skoro średni kurs walut NBP tzw. fixing, kredytobiorca poznaje dopiero następnego dnia po jego ogłoszeniu to jego wiedza ma charakter "historyczny", w chwili podjęcia z jego rachunku środków na spłatę kredytu. Oznacza to nieuzasadnioną nierówność informacyjną pomiędzy bankiem a kredytobiorcą. Wcześniejsza informacja pozwoliłaby kredytobiorcy na reakcję, zanim zajdą konsekwencje wzrostu kursu waluty. Ponadto kryteria niepozwalające kredytobiorcy na określenie i weryfikację wysokości kursu waluty obcej tworzą istotną niejasność co do tego, na ile stosowany przez Bank tzw. spread walutowy spełnia wyłącznie funkcję waloryzacyjną a na ile pozwala także na osiągnięcie przez banki dodatkowego wynagrodzenia, poza odsetkami kapitałowymi i prowizją.

Uwaga: Sąd zarzucił kredytobiorcom, że choć po uiszczeniu każdej z rat kredytu mieli oni możliwość dokonania sprawdzenia zastosowanego przelicznika po to by stwierdzić czy przyjęta przez Bank indeksacja nie zawiera dodatkowych obciążeń nałożonych na kredytobiorcę nigdy takiego sprawdzenia nie dokonali a nawet nie wnioskowali o udostępnienie stosownych danych przez stronę. W analizowanej sprawie niestety nie było związku pomiędzy zastosowanym przez bank spreadem walutowy a kłopotami kredytobiorców w spłacie kredytu.

Jak wynika z niniejszej sprawy, warto weryfikować sposób kalkulacji raty kredytu dokonywanej przez bank, choć wydaje się – wbrew opinii SA w Krakowie -, że nie powinno mieć to decydującego znaczenia dla uznania czy Bank naruszył przepisy pozwalające mu na uzyskiwanie wynagrodzenia wyłącznie z ustalonej z kredytobiorcą opłaty lub prowizji.

Z przedmiotowego wyroku wypływa jeszcze jedna niekorzystna konkluzja, że błędne założenie kredytobiorców, że kurs franka szwajcarskiego nie wzrośnie w istotny sposób nie może obciążać banku, skoro w chwili zawarcie umowy żadna ze stron nie mogła tego faktu przewidzieć, a sama zasada indeksacji kredytu wiązała się z oczywistym ryzykiem, którego kredytobiorcy byli świadomi i je akceptowali.

Joanna Gaik, aplikant radcowski w Kancelarii GHMW – Gach, Hulist, Prawdzic Łaszcz – radcowie prawni spółka partnerska”

Autopromocja

REKLAMA

Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

REKLAMA

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Moja firma
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Informacja o zaległości w ZUS na 0,01 zł wysyłana jest listem poleconym, a najwięksi gracze nie płacą milionowych zadłużeń

    Zadłużenie aktywnych płatników w ZUS rośnie. Rekordzista wśród aktywnych płatników jest zadłużony na ponad 822 mln zł. Czy ZUS może sam zmieniać przepisy? 

    Według danych udostępnionych przez ZUS, na koniec 2023 roku maksymalna kwota zadłużenia aktywnego płatnika wyniosła przeszło 822 mln zł. Rok wcześniej była o 3,5 mln zł mniejsza. Wśród komentujących te dane ekspertów nie brakuje opinii, że dopuszczenie do takiej sytuacji jest skandalem. Z kolei Zakład przekonuje, że sam nie może zmieniać przepisów. Jednak według znawców tematu, ZUS ma odpowiednie narzędzia do ściągania należności i nawet niewielkie kwoty są skutecznie egzekwowane od przedsiębiorców. Do tego po danych widać, że średnie zadłużenie aktywnych płatników wzrosło rok do roku o ponad 3 tys. zł, tj. do wartości blisko 31 tys. zł.

    Czy trzeba płacić ZUS gdy działalność gospodarczą się zawiesi, czy przerwę w biznesie można zrobić tylko raz w roku czy wiele razy

    Działalność gospodarczą wpisaną do CEIDG można zawiesić pod warunkiem, że nie zatrudnia się pracowników. Dlatego co do zasady nie trzeba dodatkowo załatwiać formalności w ZUS.

    Przestępstwa finansowe. Zorganizowane grupy zajmują się praniem brudnych pieniędzy i korumpowaniem urzędników: co trzeba wiedzieć

    Korupcja, pranie pieniędzy, wyłudzenia, ataki hakerskie – to realne zagrożenia XXI wieku. Obecnie przestępczość finansowa, cyberprzestępczość oraz nowoczesne technologie są mocno ze sobą związane.

    Jak jeździć ekologicznie i oszczędnie. Pięć zasad sprawdzonych w praktyce i zalecanych każdej firmie transportowej

    W dobie rosnących kosztów firm transportowych i spowolnienia gospodarczego ekonomiczna jazda przestała być zjawiskiem sporadycznym, a stała się koniecznością i jednym ze sposobów na redukcję wydatków. Jakie są więc najważniejsze zasady ekonomicznej jazdy? 

    REKLAMA

    Zboża ozime wiosną - jak nawozić dolistnie. 5 kluczowych wskazówek

    Jedną z najefektywniejszych form pielęgnacji (dokarmiania) zbóż ozimych wiosną jest nawożenie dolistne. Dobrze przemyślane działania agrotechniczne wraz z odpowiednim wyborem samego nawozu to korzyść dla roślin, a przede wszystkim dla rolnika. 

    Wakacje składkowe – zmiany w projekcie nowelizacji

    Na stronie Rządowego Centrum Legislacji (RCL) została opublikowana nowa wersja projektu nowelizacji ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, która wprowadza tzw. wakacje składkowe. Przewiduje ona m.in. zmiany w zakresie podmiotów uprawnionych do takiej ulgi.

    Firma, która dopuściła do wycieku danych jej klientów traci renomę a także chętnych na zakup jej produktów

    Firmy pracują nad rozwojem marki i jej rozpoznawalnością wiele lat, po czym jedno fatalne zdarzenia burzy cały ten wysiłek. Takim incydentem w naszych czasach jest przede wszystkim wyciek danych klientów. Straconej w ten sposób reputacji marka nie jest w stanie odbudować.

    Zdaniem ZUS należy opłacać składki od wynagrodzenia wspólnika sp. z o.o. za czynności wykonywane na rzecz spółki

    ZUS w swoich najnowszych interpretacjach stwierdził, że wspólnik sp. z o.o., który za czynności wykonywane na rzecz spółki (tj. czynności określone w umowie spółki), bez zawierania ze spółką odrębnej umowy cywilnoprawnej otrzymuje wynagrodzenie, będzie objęty ubezpieczeniami społecznymi z tego tytułu jako zleceniobiorca.

    REKLAMA

    ARiMR - ostatnie 2 dni na wnioski o dofinansowanie ubezpieczenia zwierząt!

    Zostały ostatnie 2 dni dla rolników na złożenie wniosków o zwrot części kosztów ubezpieczenia zwierząt. Kto może złożyć wniosek o dofinansowanie?

    AI Act zatwierdzony. Kiedy wejdzie w życie? 5 wniosków, które są szczególnie ważne dla firm z sektora biomedycznego

    Znamy już finalny, zaakceptowany przez państwa członkowskie draft AI Act – unijnej ustawy o Sztucznej Inteligencji. Jaki wpływ wywrze ona na działalność firm z sektora biomedycznego? Prezentujemy 5 najważniejszych wniosków. 

    REKLAMA