Zasady składania odpowiedzi na pozew i pism przygotowawczych

Odpowiedzialność za przeciwdziałanie przewlekłości postępowań cywilnych spoczywa nie tylko na sądzie, ale także na stronach postępowania (art. 6 kpc). Jednym ze sposobów realizacji tego obowiązku jest dążenie do tzw. koncentracji materiału procesowego m.in. poprzez składanie odpowiedzi na pozew i pism przygotowawczych wedle reguł określonych w art. 207 kpc. Co istotne, reguły te mają charakter uniwersalny, gdyż obowiązują w każdym procesie, w tym w szczególności w procesach gospodarczych.

Odpowiedź na pozew

Obowiązującą (nadal) zasadą jest dobrowolność wniesienia odpowiedzi na pozew. Zgodnie bowiem z art. 207 § 1 kpc pozwany może przed pierwszym posiedzeniem wyznaczonym na rozprawę wnieść odpowiedź na pozew. Pozwany może zatem sam zadecydować, czy wypowiedzieć się merytorycznie już w odpowiedzi na pozew, czy też poczekać z zajęciem stanowiska w sprawie do rozprawy. Zaniechanie złożenia odpowiedzi na pozew nie może pociągać dla pozwanego negatywnych konsekwencji procesowych.

Polecamy: Nowe technologie w pracy księgowych

Co prawda wniesienie „dobrowolnej” odpowiedzi na pozew jest obwarowane terminem. Mając jednak na uwadze fakt, że został on określony nie poprzez wskazanie pewnego okresu czasu (np. 2 tygodnie od dnia doręczenia odpisu pozwu), ale poprzez wskazanie etapu postępowania- pierwsze posiedzenie wyznaczone na rozprawę - oraz że w praktyce termin pierwszej rozprawy jest zwykle dość odległy, trzeba stwierdzić, że pozwany ma dużo czasu, aby po pierwsze podjąć decyzję czy w ogóle złożyć odpowiedź na pozew, po drugie aby zastanowić się, jakie argumenty i dowody w niej przywołać.

Porozmawiaj o tym na naszym FORUM!

Omówiona wyżej zasada dobrowolności wnoszenia odpowiedzi na pozew została w istotny sposób ograniczona przez art. 207 § 2 kpc, w myśl którego przewodniczący może zarządzić wniesienie odpowiedzi na pozew w wyznaczonym terminie, nie krótszym jednak niż dwa tygodnie. Przepis nie przewiduje przy tym żadnych przesłanek (jak np. rodzaj sprawy czy wartość przedmiotu sporu), których zaistnienie przesądzałoby o obowiązku wniesienia odpowiedzi. Decyzja w tym zakresie została oddana uznaniu sędziowskiemu. To przewodniczący, mając oczywiście na uwadze treść pozwu, rodzaj i stopień skomplikowania sprawy (np. sprawa gospodarcza, rozrachunkowa), winien ocenić, czy istnieje obiektywna potrzeba obligowania pozwanego do ustosunkowania się do pozwu jeszcze przed rozprawą. 

Zobowiązując pozwanego do złożenia odpowiedzi na pozew przewodniczący musi zakreślić termin do jej wniesienia. Termin ten nie może być krótszy niż 2 tygodnie. Chodzi o to, aby pozwany miał realne szanse na przygotowanie się do obrony przed zarzutami pozwu. Termin ten może być natomiast dłuższy (teoretycznie nawet do pierwszego posiedzenia wyznaczonego na rozprawę) jeśli, w ocenie przewodniczącego, jest to konieczne dla prawidłowego, rzetelnego i zapewniającego równe prawa stron, opracowania odpowiedzi na pozew. W praktyce najczęściej spotykanym terminem jest termin dwóch tygodni.