Czy roszczenia przedsiębiorstw przesyłowych o ustanowienia służebności przesyłu uległy przedawnieniu?

Z dniem 3 sierpnia 2011 roku upłynął okres trzech lat od daty wejścia w życie ustawy z dnia 30 maja 2008 roku o zmianie ustawy – Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw               (Dz. U. Nr 116, poz. 731).

Nowelizacją powyższą do przepisów Kodeksu cywilnego, odnoszących się do ograniczonych praw rzeczowych, wprowadzone zostały przepisy o służebności przesyłu.

Otworzyły one tzw. przedsiębiorcom przesyłowym możliwość uregulowania wielu zaszłości w zakresie tytułu prawnego do – ogólnie mówiąc – utrzymywania i eksploatowania urządzeń przesyłowych, a przede wszystkim linii przesyłowych.

Służebność przesyłu

Dodane do Kodeksu cywilnego przepisy art. 305¹ – 305⁴ dopuściły wprost ustanawianie na rzecz przedsiębiorcy, który zamierza wybudować lub którego własność stanowią urządzenia, o których mowa w art. 49 § 1 Kodeksu cywilnego (czyli urządzenia przesyłowe), prawa polegającego na tym, że przedsiębiorca ten może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, zgodnie z przeznaczeniem tych urządzeń, czyli służebności przesyłu. Była to potrzebna zmiana odpowiadająca potrzebom praktyki w tym zakresie.

Polecamy: Zasiedzenie służebności przesyłu

Polecamy: Służebność przesyłu a przedsiębiorca

Jednocześnie, dodane do Kodeksu cywilnego przepisy przewidują możliwość tzw. przymusowego ustanowienia służebności przesyłu.

Polega to na tym, że jeżeli właściciel nieruchomości odmawia ustanowienia służebności w drodze umowy - przedsiębiorca przesyłowy może domagać się jej ustanowienia, jeżeli jest ona konieczna do właściwego korzystania z urządzeń przesyłowych, za odpowiednim wynagrodzeniem.

A jeżeli zawarcia umowy odmawia przedsiębiorca przesyłowy - właściciel nieruchomości, na której zlokalizowane są urządzenia przesyłowe, może domagać się odpowiedniego wynagrodzenia w zamian za ustanowienie służebności obciążającej jego nieruchomość.

Realizacja przymusowego ustanowienia służebności następuje w drodze postępowania sądowego przed sądem powszechnym, do którego odpowiednie zastosowanie znajdują przepisy o ustanowieniu drogi koniecznej.

W dotychczasowych orzeczeniach Sądu Najwyższego, odnoszących się do służebności przesyłu, jak również wśród przedstawicieli doktryny, dominuje pogląd, że zarówno żądanie ustanowienia służebności przesyłu przez przedsiębiorcę przesyłowego, jak również żądanie właściciela nieruchomości, mają charakter roszczeń majątkowych.