REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Na czym polega ochrona własności?

Łukasz Zbrojewski
Roszczenie windykacyjne może dotyczyć zarówno nieruchomości jak i ruchomości, a także, znajdującej się we władaniu osoby nieuprawnionej, części rzeczy.
Roszczenie windykacyjne może dotyczyć zarówno nieruchomości jak i ruchomości, a także, znajdującej się we władaniu osoby nieuprawnionej, części rzeczy.

REKLAMA

REKLAMA

Własność jako podstawowe prawo rzeczowe, dające właścicielowi swobodę korzystania z rzeczy i rozporządzania nią z pominięciem osób trzecich (ograniczoną w przypadkach określonych w drodze ustawy) korzysta z szerokiej ochrony. Ochrona własności zagwarantowana jest w Konstytucji (art. 21 i 64). Wynikające z niej szczegółowe uprawnienia właściciela w stosunku do osób naruszających jego własność zapewnione są także dość szeroko w kodeksie cywilnym. Najważniejsze z nich to roszczenie windykacyjne i roszczenie negatoryjne.

Roszczenie windykacyjne

Artykuł 222. § 1. kodeksu cywilnego mówi, że właściciel może żądać od osoby, która włada faktycznie jego rzeczą, ażeby rzecz została mu wydana, chyba że osobie tej przysługuje skuteczne względem właściciela uprawnienie do władania rzeczą. Tym uprawnieniem może być dzierżawa, najem, użytkowanie wieczyste czy służebność gruntowa.

REKLAMA

Roszczenie windykacyjne może dotyczyć zarówno nieruchomości jak i ruchomości, a także, znajdującej się we władaniu osoby nieuprawnionej, części rzeczy.

REKLAMA

Przy roszczeniu windykacyjnym właściciel ma obowiązek przeprowadzenia dowodu własności. Przykładowo, jeśli nieruchomość ma sporządzoną księgę wieczystą, to domniemywa się zgodności prawa wpisanego do księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym (wystarczy że właściciel przedstawi odpis). Domniemanie to można jednak obalić.

Innymi dokumentami potwierdzającymi własność są akty notarialne i ich odpisy, orzeczenia sądowe i decyzje administracyjne. W przypadku braku pisemnych dowodów można przeprowadzić dowód z zeznań świadków (pod warunkiem, że nie obchodzi to przepisów o skutkach niezachowania formy czynności prawnej).

Przykład: Pozew o wydanie lokalu

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Kto może wystąpić z roszczeniem windykacyjnym

Oprócz właściciela legitymację czynną do złożenia powództwa posiada także:

  • Współwłaściciel i użytkownik wieczysty,

a także poprzez odpowiednie stosowanie przepisów o ochronie własności:

  • osoba uprawniona z tytułu ograniczonych praw rzeczowych (np. służebności, czy własnościowego prawa do lokalu spółdzielczego)
  • najemca i dzierżawca (ich prawa są skuteczne wobec wszystkich- nawet w stosunku do właściciela nieruchomości) w zakresie ochrony posiadania.

Roszenia uzupełniające

Właścicielowi który został pozbawiony możliwości korzystania z rzeczy przysługują roszczenia uzupełniające. Są nimi:

  •  roszczenie o wynagrodzenie za korzystanie z rzeczy,
  •  roszczenie o odszkodowanie z powodu zużycia, pogorszenia lub utraty rzeczy,
  •  roszczenie o zwrot pożytków.

REKLAMA

Należy jednak pamiętać że te uprawnienia nie przysługują właścicielowi jeśli posiadacz samoistny pozostawał w dobrej wierze. Jednak od czasu kiedy posiadacz dowiedział się wytoczeniu przeciwko niemu powództwa o wydanie rzeczy, jest on obowiązany do wynagrodzenia za korzystanie z rzeczy i jest odpowiedzialny za jej zużycie, pogorszenie lub utratę, chyba że pogorszenie lub utrata nastąpiła bez jego winy. (art. 224k.c.)

W gorszej sytuacji pozostaje posiadacz w złej wierze. Zgodnie z artykułem 225 k.c. jego obowiązki są takie same jak obowiązki samoistnego posiadacza w dobrej wierze od chwili, w której ten dowiedział się o wytoczeniu przeciwko niemu powództwa o wydanie rzeczy.

Posiadacz samoistny w złej wierze obowiązany jest nadto zwrócić wartość pożytków, których z powodu złej gospodarki nie uzyskał oraz jest odpowiedzialny za pogorszenie i utratę rzeczy, chyba że rzecz uległaby pogorszeniu lub utracie także wtedy, gdy znajdowała się w posiadaniu uprawnionego.

Roszczenie negatoryjne

Roszczenie to stanowi istotne narzędzie ochrony własności w przypadku kiedy właściciel nie jest pozbawiony faktycznego władztwa nad rzeczą, ale działania drugiej strony (tak zwane immisje) zakłócają korzystanie z rzeczy w należyty sposób. Zgodnie z artykułem 222. § 2 kodeksu cywilnego właścicielowi przysługuje wtedy roszczenie o przywrócenie stanu zgodnego z prawem. Nie jest ono tożsame z roszczeniem odszkodowawczym - obliguje sprawcę szkody do przywrócenia stanu zgodnego z prawem i zaniechania naruszeń – posiada więc także charakter roszczenia prewencyjnego.

Legitymację czynną do złożenia powództwa posiada właściciel, współwłaściciel, dzierżawca, najemca, użytkownik wieczysty, a także osoba uprawniona z tytułu ograniczonych praw rzeczowych.

Zobacz: W jaki sposób rozliczyć koszt zakupu samochodu ciężarowego?

Przedawnienie

Roszczenie windykacyjne i negatoryjne nie ulega przedawnieniu jeżeli dotyczy nieruchomości (a także przez odpowiednie stosowanie przepisów- m.in. własnościowego prawa do lokalu spółdzielczego). Nie dotyczy to jednak roszczeń uzupełniających.

W przypadku rzeczy ruchomych mają zastosowanie ogólne terminy określone w kodeksie cywilnym.

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code

    © Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

    Moja firma
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Koszty zatrudnienia to główne wyzwanie dla firm w 2024 roku. Jak więc pozyskać specjalistów i jednocześnie zadbać o cash flow?

    W pierwszym półroczu 2024 roku wiele firm planuje rozbudowanie swoich zespołów – potwierdzają to niezależne badania ManpowerGroup czy Konfederacji Lewiatan. Jednocześnie pracodawcy mówią wprost - rosnące koszty zatrudnienia to główne wyzwanie w 2024 roku. Jak więc pozyskać specjalistów i jednocześnie zadbać o cash flow?

    Nauka języka obcego poprawi zdolność koncentracji. Ale nie tylko!

    Ostatnia dekada przyniosła obniżenie średniego czasu skupienia u człowieka aż o 28 sekund. Zdolność do koncentracji spada i to wina głównie social mediów. Czy da się to odwrócić? 

    Nowe przepisy: Po świętach rząd zajmie się cenami energii. Będzie bon energetyczny

    Minister klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska zapowiedziała, że po świętach pakiet ustaw dotyczących cen energii trafi pod obrady rządu. Dodała też, że proces legislacyjny musi zakończyć się w pierwszej połowie maja.

    Wielkanoc 2024. Polacy szykują się na święta przed telewizorem?

    Jaka będzie tegoroczna Wielkanoc? Z badania online przeprowadzonego przez firmę Komputronik wynika, że leniwa. Polacy są zmęczeni i marzą o odpoczynku. 

    REKLAMA

    Biznes kontra uczelnie – rodzaj współpracy, korzyści

    Czy doktorat dla osób ze świata biznesu to synonim synergii? Wielu przedsiębiorców może zadawać sobie to pytanie podczas rozważań nad podjęciem studiów III stopnia. Na ile świat biznesu przenika się ze światem naukowym i gdzie należy szukać wzajemnych korzyści?

    Jak cyberprzestępcy wykorzystują sztuczną inteligencję?

    Hakerzy polubili sztuczną inteligencję. Od uruchomienia ChataGPT liczba złośliwych wiadomości pishingowych wzrosła o 1265%! Warto wiedzieć, jak cyberprzestępcy wykorzystują rozwiązania oparte na AI w praktyce.

    By utrzymać klientów tradycyjne sklepy muszą stosować jeszcze nowocześniejsze techniki marketingowe niż e-commerce

    Konsumenci wciąż wolą kupować w sklepach stacjonarnych produkty spożywcze, kosmetyki czy chemię gospodarczą, bo chcą je mieć od razu, bez czekania na kuriera. Jednocześnie jednak oczekują, że tradycyjne markety zapewnią im taki sam komfort kupowania jak sklepy internetowe.

    Transakcje bezgotówkowe w Polsce rozwijają się bardzo szybko. Gotówka jest wykorzystywana tylko do 35 proc. transakcji

    W Polsce około 2/3 transakcji jest dokonywanych płatnościami cyfrowymi. Pod tym względem nasz kraj jest w światowej czołówce - gotówka jest wykorzystywana tylko do ok. 35 proc. transakcji.

    REKLAMA

    Czekoladowa inflacja (chocoflation) przed Wielkanocą? Trzeci rok z rzędu produkcja kakao jest mniejsza niż popyt

    Ceny kakao gwałtownie rosną, ponieważ 2024 r. to trzeci z rzędu rok, gdy podaż nie jest w stanie zaspokoić popytu. Z analiz Allianz Trade wynika, że cenę za to będą płacić konsumenci.

    Kończy się najostrzejsza zima od 50 lat. Prawie 5 mln zwierząt hodowlanych zginęło z głodu w Mongolii

    Dobiegająca końca zima w Mongolii, najostrzejsza od pół wieku, doprowadziła do śmierci niemal 5 mln kóz, owiec i koni, które nie są w stanie dotrzeć do pożywienia. To duży cios w gospodarkę kraju zamieszkanego przez ok. 3,3 mln ludzi, z których ok. 300 tys. utrzymuje się z hodowli zwierząt - podkreśliło Radio Swoboda.

    REKLAMA