Jak wysokie dywidendy wypłacą spółki?

Specyfika polskiej gospodarki i spółek, pojawiających się na warszawskiej giełdzie, polegająca na konieczności szybkiego rozwoju i nadrabiania zaległości powodowała, że przez wiele lat firmy reinwestowały osiągane zyski. Ich akcjonariusze mogli więc liczyć jedynie na zarobek ze wzrostu notowań akcji.

Jeszcze w okresie boomu gospodarczego z lat 2003-2007, giełdowe spółki mocno stawiały na inwestycje. W związku z tym, w tym czasie większość wypracowanych zysków przeznaczały właśnie na nie.

Zdecydowana zmiana miała miejsce w 2009 roku. Wówczas z jednej strony spółki, w obliczu jednego z największych kryzysów, straciły motywację do inwestowania rekordowych zysków, osiągniętych rok wcześniej, z drugiej zaś skarb państwa, poszukując środków na ratowanie budżetu przed kłopotami, coraz bardziej natarczywie sięgał do kas spółek, w których był znaczącym akcjonariuszem. To właśnie z zysków za 2008 r. do budżetu państwa wpłynęło rekordowe 8,3 mld zł.

Przeczytaj również: Firma nieruchomościowa na rynku Catalyst

Dwa kolejne, kryzysowe lata spowodowały spadek zysków firm, a co za tym idzie – wysokości wypłacanych dywidend. Ubiegły rok przyniósł jeszcze jedną istotną zmianę. Wyniki firm uległy zdecydowanej poprawie, za to stan finansów państwa znacznie się pogorszył.

Taka mieszanka musi doprowadzić do sytuacji, w której państwo sięgnie głębiej do kas kontrolowanych przez siebie spółek, głównie tych największych, notowanych na warszawskiej giełdzie. Widać to w ustawie budżetowej na 2012 rok, która zakłada, że wpływy państwa z dywidend mają sięgnąć 8,2 mld zł, czyli powinny okazać się zbliżone do tych z rekordowego 2009 roku (wówczas do państwowej kasy wpłynęło 8,3 mld zł z zysków spółek, osiągniętych w 2008 roku).

Choć trudno taką tezę jednoznacznie udowodnić, można zaryzykować stwierdzenie, że polityka dywidendowa skarbu państwa wywarła też pewien wpływ na podejście do tej kwestii wielu spółek, w których państwo nie jest akcjonariuszem. Wszystkie giełdowe firmy wypłaciły swoim właścicielom w ubiegłym roku ponad 19 mld zł w formie dywidend.

Trudno przesądzić, czy ten rekord zostanie pobity w tym roku. Wiele wskazuje, że tak mogłoby się stać, gdyby nie kryzysowe, restryktywne wymagania, stawiane bankom przez Komisję Nadzoru Finansowego. Rekomenduje ona instytucjom finansowym niewypłacanie dywidend, ograniczając tę możliwość spełnieniem restrykcyjnych warunków.