Wystąpienie wspólnika ze spółki cywilnej - porada

Współdziałanie wspólników wymaga od nich nie tylko wzajemnego zaufania, ale także wspólnej wizji na prowadzenie biznesu. W związku z tym często zdarza się, że spółka ulega rozwiązaniu, albo że w trakcie trwania umowy spółki jeden ze wspólników z niej występuje. Konsekwencją wystąpienia wspólnika ze spółki jest to, że umowa spółki ustaje wobec wspólnika opuszczającego spółkę, a trwa dalej względem pozostałych. Wynika to m.in. z art. 869 kodeksu, który nie stanowi o wypowiedzeniu umowy spółki, tylko udziału wspólnika.

Oczywiście w sytuacji, kiedy wspólników jest tylko dwóch, wystąpienie ze spółki przez choćby jednego z nich powoduje jej rozwiązanie. Wypowiedzieć stosunek spółki może zarówno wspólnik, jak również, jeżeli zajdą przesłanki wskazane w kodeksie cywilnym – jego wierzyciel osobisty.

Wspólnik może wypowiedzieć umowę spółki:

• Na 3 miesiące przed zakończeniem roku obrachunkowego, z zachowaniem terminu wypowiedzenia, przy spółce zawartej na czas nieoznaczony.

Wspólnik, który występuje ze spółki, nie tylko nie musi uzasadniać wypowiedzenia, ale w ogóle nie muszą aktualizować się jakiekolwiek racjonalne powody takiej decyzji. Termin wypowiedzenia może być w umowie spółki, bądź też w osobnej uchwale przedłużany albo skrócony. Dopuszczalne jest również odniesienie tego terminu do innego niż rok miernika czasu. Należy podkreślić, że wspólnik nie może być pozbawiony prawa do opuszczenia spółki, jak również nie może się tego prawa zrzec.

• Bez zachowania terminu wypowiedzenia, jeżeli zachodzą ważne powody, bez względu na to, czy umowa została zawarta na czas oznaczony, czy też nieoznaczony.

To, czy możemy mówić o "ważnych powodach", zależy od konkretnych okoliczności. Zazwyczaj przez ważne powody rozumie się chorobę, wyjazd na placówkę dyplomatyczną, nielojalność wspólników. Ustawodawca nie definiuje tego pojęcia, ponieważ nabiera ono różnego znaczenia w zależności od okoliczności, czego przykładem jest Orzeczenie Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 13 września 1946 r. C. 409/46 OSN 1947/III poz. 72, w którym Sąd Najwyższy stwierdził: "Zwrócenie się przez wspólnika (pisownia oryginalna - przyp. autor) o pomoc do żandarmerii niemieckiej w czasie okupacji oraz świadome użycie pomocy adwokata narodowości ukraińskiej przeciwko wspólnikowi Polakowi stanowi ważny powód rozwiązania spółki."

Polecamy: Spółka cywilna – podstawowe informacje