Jak prawidłowo napisać umowę spółki cywilnej?
Zgodnie z artykułem 860 kodeksu cywilnego, przez umowę spółki wspólnicy zobowiązują się dążyć do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego przez działanie w sposób oznaczony, w szczególności przez wniesienie wkładów. Zwykle, choć nie zawsze, celem tym jest osiągnięcie zysku.
Spółka cywilna nie ma osobowości prawnej, a więc nie może mieć statusu przedsiębiorcy, ani być odrębnym podmiotem praw i obowiązków. Podmiotami tymi zawsze będą poszczególni wspólnicy spółki, tak jak każdy z nich będzie indywidualnym przedsiębiorcą.
Porozmawiaj o tym na naszym forum!
Forma umowy
Umowa spółki powinna być zawarta w formie pisemnej, ale tylko dla celów dowodowych. Oznacza to, że brak formy pisemnej nie pociąga za sobą nieważności umowy. Nie ma także obowiązku rejestrowania spółki w sądzie, urzędzie gminy, ani Krajowym Rejestrze Sądowym. Nadaje się jej jednak REGON i Numer Identyfikacji Podatkowej (NIP). Warto zaznaczyć, że gdy umowa spółki zobowiązuje wspólnika do wniesienia określonych składników majątkowych lub praw, dla których ustawa wymaga zachowania formy szczególnej, obowiązek ten rozciąga się także na umowę spółki.
Przykład: Umowa spółki zobowiązuje wspólnika do wniesienia nieruchomości jako wkładu. Dla przeniesienia własności nieruchomości wymagana jest forma aktu notarialnego (art. 158 kc.), a więc umowa spółki również powinna być zawarta w formie aktu notarialnego.
Podobnie jest w przypadku, gdy wspólnikom przysługuje współwłasność łączna nieruchomości, a do spółki ma przystąpić nowy wspólnik. Także wówczas wymagane jest zachowanie formy szczególnej obowiązującej przy przeniesieniu własności nieruchomości (uchwała SN z 9 lutego 2007 r., sygn. akt III CZP 164/2006).
Odpowiedzialność wspólników za zobowiązania spółki cywilnej
Elementy umowy
W treści umowy spółki cywilnej musi znaleźć się określenie celu gospodarczego, do którego wspólnicy będą dążyć oraz sposób działania każdego wspólnika, służący osiągnięciu wyznaczonego celu. W przypadku, gdy wspólnicy decydują się na wniesienie wkładów (np. rzeczy czy innych praw majątkowych), w umowie należy ściśle oznaczyć, kto wniósł jaki wkład i o jakiej wartości. Jeśli natomiast wspólnicy będą świadczyć usługi, umowa powinna też określać rodzaj tych usług i osobę wykonującego je wspólnika (art. 861 § 1 kc.). Nieokreślenie w umowie wartości poszczególnych wkładów, powoduje, że domniemywa się, że mają one równą wartość (art. 861 § 2 kc.).
Pożyczka w spółce cywilnej a PCC
Wkłady wspólników
Jako, że spółka cywilna nie posiada osobowości prawnej, wniesione do niej wkłady nie stanowią majątku spółki, a jedynie wspólny majątek wspólników (współwłasność łączna), podobnie jak w małżeńskiej wspólności majątkowej. Z tego powodu wspólnik nie może rozporządzać udziałem we wspólnym majątku wspólników, ani też domagać się podziału majątku wspólnego w czasie trwania spółki (art. 863 kc.). Do podziału majątku będzie mogło dojść dopiero z chwilą rozwiązania spółki.
Prowadzenie spraw spółki
Chociaż kodeks cywilny stanowi, że zarówno obowiązkiem, jak i uprawnieniem każdego wspólnika jest prowadzenie praw spółki, warto tę kwestię doprecyzować w umowie. Ustawa dzieli sprawy spółki na takie, które nie przekraczają zakresu zwykłych czynności (wówczas nie jest wymaga uprzednia uchwała wspólników) oraz takie, które przekraczają zakres zwykłych czynności (wtedy potrzebna jest zgoda wspólników). Stąd wskazane jest, by w umowie spółki wyznaczyć określone osoby do prowadzenia poszczególnych spraw i reprezentowania jej względem osób trzecich (według art. 866 kc. w braku odmiennej umowy lub uchwały wspólników każdy wspólnik jest umocowany do reprezentowania spółki w takich granicach, w jakich jest uprawniony do prowadzenia jej spraw).
Czy można zawiesić działalność spółki cywilnej?
Udział w zyskach i stratach spółki
Przedmiotem umowy może też być określenie udziału w zyskach i stratach spółki. Jeżeli wspólnicy nie wprowadzą odmiennych uregulowań, każdy wspólnik będzie uprawniony do równego udziału w zyskach i w tym samym stosunku będzie uczestniczył w jej stratach, bez względu na rodzaj i wartość włożonego wkładu. W umowie można zwolnić niektórych wspólników od udziału w stratach, natomiast nigdy nie można wyłączyć wspólnika od udziału w zyskach (art. 867 kc.).
Przykład: W umowie spółki wspólnicy ustalili, że procent udziału w zyskach każdego wspólnika będzie odpowiadał procentowi wkładu wniesionego do majątku wspólnego.
Ważne! Wspólnik może żądać podziału i wypłaty zysków dopiero po rozwiązaniu spółki, chyba, że spółka została zawarta na czas dłuższy. W takim przypadku wspólnicy mogą żądać podziału i wypłaty zysków z końcem każdego roku obrachunkowego (art. 868 kc.).
Pozostałe elementy
Inne zagadnienia, które warto poruszyć w umowie spółki, by uniknąć w przyszłości niejasności, to czas trwania spółki, określenie ważnych powodów, dla których spółka może ulec rozwiązaniu, a także sposób zmiany umowy umowy, czyli na przykład warunki przystąpienia do spółki nowego wspólnika, albo wystąpienia z niej dotychczasowego.
Zobacz wzór umowy spółki cywilnej!
© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.
Komentarze(0)
Pokaż:
NajnowszePopularneNajstarsze