Zatrudnianie pracowników z Ukrainy

W okresie wiosenno-letnim wzrasta zapotrzebowanie na pracowników sezonowych, szczególnie w budownictwie, ogrodnictwie i sadownictwie. Chociaż zasadą jest ochrona polskiego rynku pracy i pierwszeństwo w zatrudnianiu osób będących obywatelami polskimi, nie ma przeszkód, aby krótkotrwałą pracę wykonywali też cudzoziemcy.

Najprostsze procedury dotyczące zatrudniania pracowników spoza krajów Unii Europejskiej występują przy pozyskiwaniu do pracy osób z Ukrainy, Białorusi, Mołdawii, Rosji i Gruzji. Na ich zatrudnienie nie jest potrzebne zezwolenie na pracę. W przypadku pracowników z tych krajów formalności polegają na rejestracji w urzędzie pracy powierzenia im wykonywania pracy i uzyskaniu przez cudzoziemca wizy w placówce konsularno-dyplomatycznej. Nie ma zatem wymogu, tak jak w przypadku innych obcokrajowców spoza UE, przeprowadzania długiej i skomplikowanej procedury uzyskiwania zgody wojewody na zatrudnienie.

Angażując do pracy osoby zza wschodniej granicy, polski pracodawca nie musi uzyskać na ich zatrudnienie zgody wojewody, wystarczy zarejestrowanie w urzędzie pracy zamiaru zatrudnienia.

Zobacz: Jak prawidłowo zatrudniać cudzoziemców

Krótki kontrakt

Brak konieczności uzyskania zgody na zatrudnienie cudzoziemca „zza wschodniej granicy” dotyczy wykonywania pracy przez te osoby przez okres nieprzekraczający 6 miesięcy w ciągu kolejnych 12 miesięcy.

Zanim jednak przedsiębiorca zatrudni taką osobę, musi złożyć w urzędzie pracy oświadczenie o zamiarze powierzenia wykonywania pracy danemu cudzoziemcowi.

Rejestracja następuje w trakcie jednorazowej wizyty w urzędzie i jest bezpłatna. Wzór dokumentu można znaleźć na stronie dowolnego urzędu pracy (np. www.pup-brzesko.pl).

W treści oświadczenia pracodawca wpisuje następujące dane:

● nazwę zawodu,

● miejsce wykonywania pracy,

● datę rozpoczęcia i okres wykonywania pracy,

● rodzaj umowy stanowiącej podstawę wykonywania pracy,

● wysokość wynagrodzenia brutto za pracę.

Pracodawca musi także złożyć oświadczenie o braku możliwości znalezienia pracowników na lokalnym rynku pracy oraz o zapoznaniu się z przepisami regulującymi pobyt i zatrudnienie cudzoziemców.

Andrzej K. prowadzi firmę budowlaną. Zamierza zatrudnić do pracy przy pracach wykończeniowych pracownika z Białorusi. W tym celu musi złożyć we właściwym urzędzie pracy oświadczenie. W jego treści znajduje się informacja o prowadzeniu działalności gospodarczej. Dane te są weryfikowane przez urzędnika. Przedsiębiorca musi więc przedstawić zaświadczenie z właściwego urzędu gminy o wpisie do Ewidencji Działalności Gospodarczej (obecnie rejestrowaną w Centralnej Ewidencji i Informacji Działalności Gospodarczej, tzw. CEDIG).

Zobacz: Będą dodatkowe kary za nielegalne zatrudnianie cudzoziemców

Potrzebna wiza

Urząd pracy umieszcza na oryginale i kopii oświadczenia pracodawcy wzmiankę o rejestracji. Oryginał zarejestrowanego dokumentu pracodawca musi przekazać cudzoziemcowi, któremu ma zamiar powierzyć pracę. Zarejestrowane oświadczenie jest podstawą do uzyskania przez obcokrajowca w polskiej placówce konsularno-dyplomatycznej w kraju jego stałego pobytu wizy w celu wykonywania pracy lub zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony z tytułu pracy, jeśli cudzoziemiec przebywa już w Polsce.

Piotr C. prowadzi gospodarstwo rolne i do pracy w nim zamierza zatrudnić Ukraińca. Piotr C. będzie musiał złożyć w urzędzie pracy oświadczenie. Konieczne będzie także zaświadczenie o podleganiu ubezpieczeniu w KRUS albo zaświadczenie z urzędu gminy o powierzchni fizycznej i przeliczeniowej gospodarstwa rolnego lub inny dokument potwierdzający posiadanie gospodarstwa rolnego. Po zarejestrowaniu oświadczenia przyszły pracownik wróci do swojego kraju. W konsulacie RP w paszporcie otrzyma wizę, nie dłużej jednak niż na okres 6 miesięcy.

Przed formalnym zatrudnieniem cudzoziemca firma musi sprawdzić jego wizę. Przez cały okres wykonywania pracy przez zatrudnionego pracodawca ma obowiązek przechowywania kopii dokumentu uprawniającego cudzoziemca do pobytu na terytorium Polski.

Zobacz: Jak założyć firmę w Niemczech?

 
Zobacz: Zawieszenie działalności gospodarczej

Przedłużenie kontraktu

Po upływie 6 miesięcy tak zatrudniony pracownik sezonowy musi wrócić do swojego kraju. Gdy firma chce go nadal zatrudniać, ma dwie możliwości. Pierwsza polega na tym, że następuje 6 miesięcy przerwy w zatrudnieniu. Po tym okresie można ponownie zlecić cudzoziemcowi wykonywanie pracy bez zezwolenia. Nie trzeba uzyskiwać zezwolenia na pracę, gdy pracownik z Ukrainy, Białorusi, Mołdawii, Rosji i Gruzji będzie pracował przez 6 miesięcy w ciągu następujących po sobie kolejnych 12 miesięcy. Wybór tego rozwiązania oznacza konieczność ponownego przeprowadzenia powyżej przedstawionej już procedury.

Druga możliwość to zatrudnienie pracownika na czas nieokreślony. W takiej sytuacji firma musi wystąpić do wojewody o wydanie zezwolenia na pracę.

Spółka z o.o. zamierza po 6 miesiącach nadal zatrudnić obywatela Białorusi. Aby mógł on nadal wykonywać swoje obowiązki, spółka ma obowiązek uzyskać zezwolenie - z tym że nastąpi to w trybie uproszczonym. W takim przypadku spółka nie potrzebuje uzyskiwać od starosty informacji o sytuacji na lokalnym rynku pracy. Taka informacja nie będzie również wymagana w razie przedłużenia zezwolenia na pracę dla tego samego cudzoziemca i na tym samym stanowisku.

Od obowiązku uzyskania zezwolenia na pracę zwolnieni są cudzoziemcy posiadający Kartę Polaka. Firma nie musi więc przechodzić jakiejkolwiek procedury umożliwiającej zatrudnienie osób posiadających Kartę Polaka, zamieszkujących za wschodnią granicą. Cudzoziemiec taki musi jednak zalegalizować pobyt w Polsce na ogólnych zasadach, tj. uzyskać wizę lub zezwolenie pobytowe.

Zobacz: Kiedy należy się zwolnienie z pracy?