Różnice kursowe w KPIR

Obowiązek wykazania różnic kursowych

Każdy przedsiębiorca, u którego występują różnice kursowe, ma obowiązek uwzględnić je w ewidencji księgowej. Nie ma znaczenia, że często przyjmują one niskie wartości. Różnice kursowe mogą stanowić zarówno przychód jak i koszt, w zależności od kształtowania się kursu danej waluty. 

Jedynie przedsiębiorcy dokonujący transakcji w walutach obcych, u których zapłata następuje w tym samym dniu co wystawienie faktury, nie będą zobowiązani do wykazania różnic kursowych, gdyż w takim przypadku różnice kursowe po prostu nie wystąpią.

 
Porozmawiaj o tym na naszym FORUM!

Dodatnie różnice kursowe

Przychody

Dodatnie różnice kursowe powstaną jeżeli wartość przychodu należnego w walucie obcej po przeliczeniu na walutę krajową PLN, wg średniego kursu ogłaszanego przez NBP (w praktyce: z ostatniego dnia roboczego  poprzedzającego moment wystawienia faktury), jest niższa od wartości przychodu w dniu jego otrzymania, po przeliczeniu wg kursu faktycznie zastosowanego z tego dnia.

Czyli, gdy przychód wykazany w KPiR < kwota faktycznie otrzymana.

Wydatki

Dodatnie różnice kursowe powstaną jeżeli wartość kosztu wyrażonego w walucie obcej po przeliczeniu na PLN, wg średniego kursu ogłaszanego przez NBP (w praktyce: z ostatniego dnia roboczego  poprzedzającego moment wystawienia faktury), jest wyższa od wartości faktycznie poniesionego kosztu w dniu zapłaty po przeliczeniu wg kursu faktycznie zastosowanego z tego dnia.

Czyli, gdy wydatek wykazany w KPiR > kwota faktycznie wydana.

Zobacz: Amortyzacja samochodu małżonka

Ujemne różnice kursowe

Przychody

Ujemne różnice kursowe powstaną jeżeli wartość przychodu należnego w walucie obcej, po przeliczeniu na walutę krajową PLN wg średniego kursu ogłaszanego przez NBP (w praktyce: z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego moment wystawienia faktury), jest wyższa od wartości przychodu w dniu jego otrzymania, po przeliczeniu wg kursu faktycznie zastosowanego z tego dnia.

Czyli, gdy przychód wykazany w KPiR > kwota faktycznie otrzymana.

Wydatki

Ujemne różnice kursowe powstaną jeżeli wartość kosztu wyrażonego w walucie obcej, po przeliczeniu na PLN wg średniego kursu ogłaszanego przez NBP (w praktyce: z ostatniego dnia roboczego  poprzedzającego moment wystawienia faktury), jest niższa od wartości faktycznie poniesionego kosztu w dniu zapłatym po przeliczeniu wg kursu faktycznie zastosowanego z tego dnia.

Czylim gdy wydatek wykazany w KPiR < kwota faktycznie wydana.

Zobacz: Skrócona nazwa firmy na fakturze

Księgowanie różnic kursowych w KPiR

Dodatnie różnice kursowe stanowią dla przedsiębiorcy przychód podatkowy natomiast ujemne różnice kursowe będą ewidencjonowane jako koszt. W podatkowej księdze przychodów i rozchodów dodatnie różnice kursowe wykazuje się w kolumnie 8 “Pozostałe przychody”, a ujemne - stanowiące koszt - w kolumnie 13 “Pozostałe wydatki”. Dokumentem księgowym, na podstawie którego różnice kursowe są ujmowane w podatkowej księdze, jest dowód wewnętrzny. Ponieważ ustalenie różnic kursowych jest możliwe po dokonaniu (lub otrzymaniu) faktycznej zapłaty, księgowane są one najczęściej ostatniego dnia miesiąca, w którym nastąpiła zapłata.

W praktyce w przypadku dokonywania wielu transakcji w walutach obcych możliwe jest zbiorcze księgowanie różnic kursowych z danego okresu. Wówczas jednak w dokumentacji księgowej do dowodu wewnętrznego warto podpiąć dodatkowy dokument z wyliczeniami różnic oraz kursami walut, na podstawie których dokonano przeliczeń, aby w przyszłości nie było problemów z odtworzeniem wyliczeń.

Zobacz: Woda dla pracowników zmniejsza podatek

Różnice kursowe w przykładach

Przykład 1

Przedsiębiorca prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą w dniu 15 lipca 2013 r. wykonał usługę dla kontrahenta z Niemiec. W związku z tym, że przedsiębiorca korzysta ze zwolnienia z VAT wystawił rachunek również w dniu 15 lipca (poniedziałek) na kwotę 1.500 euro. Kontrahent opłacił należność w dniu 23 lipca. Zapłata nastąpiła na rachunek krajowy, gdyż przedsiębiorca nie posiada rachunku w walucie obcej.

 
Rozliczenie:

1. W kolumnie 7 KPiR pod datą 15 lipca 2013r. jako przychód ze sprzedaży została wykazana kwota 6.494,25 zł (1.500 euro x  4,3295 zł/euro Tabela kursów 134/A/NBP/2013 z 12 lipca 2013 - ostatni dzień roboczy poprzedzający wystawienie rachunku).

2. Ustalenie różnicy kursowej:

a) wartość przychodu wykazanego w KPiR to 6.494,25 zł

b) wartość faktycznie otrzymana to 6.542,25 zł (1.500 euro x 4,3615 zł/euro wg użytego przez bank kursu - wartość po przeliczeniu wykazana na wyciągu bankowym - zastosowanego do księgowania operacji przez bank w dniu otrzymania należności)

c) obliczenie różnicy kursowej od kwoty z punktu b) należy odjąć kwotę z punku a): 6542,25 - 6494,25 = 48,00 zł

Ponieważ wynik jest dodatni, otrzymano dodatnią różnicę kursową stanowiącą przychód, którą wykazuje się jako Pozostałe przychody w kolumnie 8 KPiR, pod datą 31 lipca 2013r.

 
Zobacz: Zmiany w pełnomocnictwie podatkowym

 
Przykład 2

Przedsiębiorca prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą w dniu 10 lipca 2013 r. dokonał sprzedaży towarów na rzecz kontrahenta z Holandii. W związku z tym, że przedsiębiorca korzysta ze zwolnienia z VAT wystawił rachunek również w dniu 10 lipca na kwotę 1.000 euro. Kontrahent opłacił należność w dniu 19 lipca. Zapłata nastąpiła na rachunek przedsiębiorcy prowadzony w walucie obcej.

 Rozliczenie:

1. W kolumnie 7 KPiR pod datą 10 lipca 2013r. jako przychód ze sprzedaży została wykazana kwota 4.323,40zł (1.000 euro x  4,3234 zł/euro wg Tabela kursów 131/A/NBP/2013 z 09 lipca 2013 - ostatni dzień roboczy poprzedzający wystawienie rachunku).

 
2. Ustalenie różnicy kursowej:

a) wartość przychodu wykazanego w KPiR to 4.323,40 zł

b) wartość faktycznie otrzymana to 4.245,30 zł (1.000 euro x 4,2453 zł/euro wg Tabela kursów 138/A/NBP/2013 z dnia 18 lipca 2013 -  średni kurs waluty ogłoszony przez NBP na dzień poprzedzający otrzymanie zapłaty, gdyż nie da się ustalić faktycznie zastosowanego kursu)

c) obliczenie różnicy kursowej od kwoty z punktu b) należy odjąć kwotę z punku a): 4245,30 - 4323,40 = -78,10 zł

 
Ponieważ wynik jest ujemny, otrzymano ujemną różnicę kursową stanowiącą koszt, którą wykazuje się jako Pozostałe wydatki w kolumnie 13 KPiR, pod datą 31 lipca 2013r.

Zobacz: Utrata prawa do karty podatkowej

 
Przykład 3

Przedsiębiorca prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą w dniu 1 lipca dokonał zakupu towarów od kontrahenta zagranicznego. W tym samym dniu została wystawiona faktura dokumentująca zakup towarów o wartości 2.000 euro. Termin płatności faktury mijał dnia 12 lipca i w tym dniu przedsiębiorca opłacił zobowiązanie w walucie obcej z posiadanego walutowego rachunku bankowego.

 
Rozliczenie dla celów PIT:

1. W kolumnie 10 KPiR  pod datą 1 lipca 2013r. jako zakup towarów handlowych została wykazana kwota 8.658,40 zł (2.000 euro x 4,3292 zł/euro wg Tabela kursów 124/A/NBP/2013 z 28 czerwca 2013 - ostatni dzień roboczy poprzedzający wystawienie faktury).

 
2. Ustalenie różnicy kursowej:

a) wartość zakupionego towaru wykazana w KPiR to 8.658,40 zł

b) wartość faktycznie poniesionego kosztu to 8.669,00 zł (2.000 zł x 4,3345 zł/euro wg Tabela kursów 133/A/NBP/2013 z dnia 11 lipca 2013 -  średni kurs waluty ogłoszony przez NBP na dzień poprzedzający dokonanie zapłaty, gdyż nie wystąpił kurs faktycznie zastosowany)

c) obliczenie różnicy kursowej od kwoty z punktu a) należy odjąć kwotę z punku b): 8658,40 - 8.669,00 = - 10,60 zł

 
Ponieważ wynik jest ujemny, otrzymano ujemną różnicę kursową stanowiącą koszt, którą wykazuje się jako Pozostałe wydatki w kolumnie 13 KPiR, pod datą 31 lipca 2013r.

Zobacz: Zgłoszenie darowizny do urzędu skarbowego

 
Przykład 4

Przedsiębiorca nabył usługę o wartości 1.000 euro od kontrahenta zagranicznego wykonaną i zafakturowaną w dniu 10 lipca 2013r. W tym samym dniu za usługę zapłacił z konta walutowego.

Rozliczenie dla celów PIT:

1.  W kolumnie 13 KPiR  pod datą 10 lipca 2013r. jako pozostałe wydatki została wykazana kwota 4.323,40 zł (1.000 euro x 4,3234 zł/euro wg Tabela kursów 131/A/NBP/2013 z 09 lipca 2013 - ostatni dzień roboczy poprzedzający wystawienie faktury).

 2. Ponieważ data zapłaty jest tożsama z datą wystawienia faktury, różnice kursowe nie wystąpią.