Nietrzeźwy pracownik. Uprawnienia pracodawcy
REKLAMA
REKLAMA
Niedopuszczenie do pracy
Gdy pracodawca podejrzewa, że pracownik stawił się w pracy w stanie nietrzeźwym lub spożywa alkohol w pracy, ma obowiązek nie dopuścić go do pracy. Zgodnie z art. 17 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi kierownik zakładu pracy lub osoba przez niego upoważniona mają obowiązek niedopuszczenia do pracy pracownika, jeżeli zachodzi uzasadnione podejrzenie, że stawił się on do pracy w stanie po użyciu alkoholu albo spożywał alkohol w czasie pracy.
REKLAMA
Zobacz: Sytuacja na rynku pracy 2015 r.
Okoliczności stanowiące podstawę decyzji powinny być podane pracownikowi do wiadomości.
Jak stwierdzić stan nietrzeźwości
Sposoby sprawdzenia stanu trzeźwości pracownika zostały szczegółowo określone w rozporządzeniu w sprawie warunków i sposobu dokonywania badań na zawartość alkoholu w organizmie. Badanie trzeźwości pracownika może zostać przeprowadzone poprzez:
- badanie wydychanego powietrza,
-badanie krwi,
- badanie moczu.
Zobacz też: Zakaz konkurencji po przejęciu zakładu pracy
REKLAMA
Pracodawca lub osoby przez niego upoważnione mogą przeprowadzić samodzielnie jedynie pierwszą z wymienionych czynności. Pozostałe dwie powinny zostać wykonane przez lekarza. Badanie wydychanego powietrza przeprowadza się za pomocą probierza trzeźwości przez przedmuchiwanie go przez osobę poddaną badaniu. Pracownik może żądać przeprowadzenia badania w obecności osoby trzeciej. Z przebiegu badania sporządza się protokół, w którym należy opisać objawy lub okoliczności uzasadniające przeprowadzenie badania.
Jeżeli pracownik nie zgodzi się na przeprowadzenie badania jego trzeźwości, pracodawca może wezwać organ powołany do ochrony porządku publicznego (m.in. Policja, Straż Miejska), który jest uprawniony do przeprowadzania odpowiedniego badania nawet wbrew woli pracownika.
Zobacz: Czy elastyczny czas pracy przynosi korzyści?
Zwolnienie dyscyplinarne
Kodeks pracy zobowiązuje pracownika do sumiennego i starannego wykonywania pracy oraz do przestrzegania przepisów związanych z bezpieczeństwem i higieną pracy. Dlatego zdaniem Sądu Najwyższego, wyrażonym w orzeczeniu z 13 listopada 1980 r. (sygn. I P 1448/80), zarówno spożywanie alkoholu na terenie zakładu pracy i podczas pracy, jak i stawienie się pracownika do pracy w stanie nietrzeźwości stoją w sprzeczności z obowiązkiem sumiennej pracy, przestrzegania dyscypliny pracy oraz poszanowania określonego regulaminem porządku w zakładzie pracy i uzasadniają zastosowanie wobec pracownika art. 52 par. 1 pkt 1 k.p. (ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych).
Stawienie się do pracy w stanie nietrzeźwości (nawet jednorazowe) lub spożywanie alkoholu w czasie pracy jest ciężkim naruszeniem podstawowych obowiązków pracowniczych.
Naruszenie przez pracownika jego obowiązków może stanowić podstawę do rozwiązania z nim umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika (tzw. zwolnienie dyscyplinarne) – art. 52 par. 1 Kodeksu pracy.
Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika nie może nastąpić po upływie miesiąca od uzyskania przez pracodawcę wiadomości o okoliczności uzasadniającej rozwiązanie umowy o pracę.
Pracodawca może również wymierzyć karę porządkową przewidzianą w Kodeksie pracy, tj. kara pieniężna, kara nagany, kara upomnienia.
Zobacz: Czy przedsiębiorca ma prawo do urlopu?
Postępowanie sądowe
Gdy dojdzie do sporu pomiędzy pracownikiem a pracodawcą, pracodawca może powoływać wszelkie środki dowodowe w celu wykazania stanu nietrzeźwości pracownika, np. wskazać świadków, którzy widzieli pracownika w stanie nietrzeźwości.
Podkreślić należy, że do celów postępowania w sprawach ze stosunku pracy nie jest konieczne ustalenie ściśle określonego stężenia alkoholu we krwi pracownika, jak to ma miejsce w postępowaniu karnym i w postępowaniu dotyczącym wykroczeń (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 19 kwietnia 1991 r., II SA 288/91).
Zobacz też: Jakie składniki wlicza się do wynagrodzenia minimalnego?
Stan nietrzeźwości i stan po spożyciu
Stan nietrzeźwości zachodzi wówczas gdy
a) zawartość alkoholu we krwi przekracza 0,5 promila albo prowadzi do stężenia powyżej tej wartości (badanie krwi),
b) zawartość alkoholu w 1 dm3 wydychanego powietrza przekracza 0,25 mg albo prowadzi do stężenia powyżej tej wartości (badania alkomatem).
Ze stanem po użyciu alkoholu mamy do czynienia, gdy zawartość alkoholu w organizmie wynosi lub prowadzi do:
a) stężenia we krwi od 0,2 do 0,5 promila alkoholu,
b) obecności w wydychanym powietrzu od 0,1 mg do 0,25 mg alkoholu w 1 dm3.
Redakcja poleca: Karta dużej rodziny - PDF
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi,
Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy,
Uchwała składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 14 grudnia 1978 r., V PZP 7/78,
Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 19 kwietnia 1991 r., II SA 288/91.
REKLAMA
REKLAMA
© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.