Blockchain - technologia przyszłości

Czym jest blockchain?

Blockchain – dosłownie łańcuch bloków – to informatyczna technologia służąca przesyłowi oraz przechowywaniu informacji o transakcjach zawieranych poprzez internet: np. handlu udziałami, akcjami, kryptowalutami, walutami standardowymi, energią elektryczną. Rzeczone informacje zapisywane są w formie następujących po sobie bloków (stąd nazwa) danych. Kiedy konkretny blok zostanie zapełniony danymi, automatycznie tworzony jest kolejny, a potem kolejny i tak dalej. Powstaje w ten sposób cały łańcuch – rozbudowywany średnio o 1 blok co 10 minut.

Używając porównania, blockchain można przedstawić jako wirtualną księgę rachunkową, której informacje rozproszone są w całej sieci (w postaci identycznych kopii), będąc jednocześnie zabezpieczone przez zaawansowane systemy kryptograficzne. W rezultacie dostęp do konkretnych danych ma tylko i wyłącznie ich użytkownik (co nie zmienia faktu, że sam blockchain jest niezwykle transparentny – wszystkie informacje zapisane w nim od początku jego funkcjonowania istnieją do dziś i mogą być skontrolowane i zweryfikowane). Blockchain działa w oparciu o technologię peer – to – peer (P2P), czyli o model komunikacji w sieci komputerowej zapewniający wszystkim hostom te same uprawnienia.

Rodzaje blockchain

Podobnie jak coraz popularniejsze chmury obliczeniowe, także blockchain ma kilka odmian; i tak rozróżniamy blockchain publiczny, prywatny i hybrydowy.

Bezpieczeństwo w blockchain - minusy

Biorąc pod uwagą cel, dla którego stworzony został blockchain – przeprowadzanie transakcji – dla jego projektantów bezpieczeństwo było sprawą priorytetową. Czy jednak udało się uzyskać system w 100% bezpieczny? Niestety nie, czego dowodem były chociażby ataki na oparte o blockchain platformy DAO i Bitfinex, a także na Centralny Bank Bangladeszu (owe wydarzenia miały miejsce w 2016 r). Do dziś blockchain trapiony jest przez takie przypadłości jak np. problemy ze skalowalnością, pewnego rodzaju deficyty wiedzy na jego temat dotyczące zarówno użytkowników jak i informatyków, odpowiednie zrównoważenie kwestii związanych z transparentnością blockchaina z jednej, a prywatnością użytkowników z drugiej strony a także kłopoty dotyczące mających zagwarantować bezpieczeństwo danych kodów programowania, które nie zostały jeszcze w pełni sprawdzone. Do tego dochodzi jeszcze brak regulacji prawnych dotyczących działania przy użyciu blockchaina. 

Jednakże uważny obserwator zauważy, że wszystkie powyższe sprawy to typowe „problemy wieku dziecięcego”, wynikające z prostego faktu: blockchain to technologia nowa, która dopiero „dociera” się, a rozwiązanie wszystkich niedogodności to tylko kwestia czasu.

Bezpieczeństwo w blockchain – plusy

Pomimo powyższych mankamentów, które jak powiedziano wynikają ze „świeżości” technologii, blockchain uważany jest za bardzo bezpieczny, a dzieje się tak dzięki kilku jego specyficznym cechom.

Po pierwsze, blockchain gwarantuje nienaruszalność historii transakcji. Przypominam, że transakcje przeprowadzane w ramach blockchain zapisywane są w formie bloków zawierających określoną ilość danych; jeżeli blok zostanie całkowicie zapełniony automatycznie powstaje następny i tak dalej. Ale uwaga! Każdy kolejny blok tworzony jest w oparciu o informacje – oczywiście informacje zaszyfrowane – zamieszczone w poprzednich blokach. W rezultacie blockchain staje się pewną logiczną całością, w której – podobnie jak w układankach – każdy element musi pasować do innego. Chcąc zatem zmodyfikować jeden z bloków (zakładamy, że chodzi o działanie na szkodzę użytkownika blockchaina), należałoby zmodyfikować wszystkie poprzednie bloki, a do tego we wszystkich ich kopiach. Jest to praktycznie niemożliwe, a przynajmniej niewyobrażalnie trudne. Jeżeli nawet komuś udało by się zmodyfikować transakcje w jednym z bloków, inne wykryją nieprawidłowość, a w rezultacie odmówią jej uwzględnienia.

Polecamy: Przeciwdziałanie praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu – nowe procedury

Druga sprawa: informacje w blokach zabezpieczane są przy pomocy szyfrowania kryptograficznego; i tak każdy blok w łańcuchu wyposażony jest w tzw. hash (jest to zagadnienie z dziedziny kryptografii oznaczające wynik działania funkcji skrótu – identyfikator plików w sieciach P2P) właściwy tylko dla jego jednego, oraz hash właściwy dla bloku poprzedniego, dzięki czemu poszczególne elementy blockchaina zabezpieczają się wspólnie, tworząc jednocześnie swego rodzaju całościowy system obronny.

 

---

Kontynuując temat szyfrowania, przyjrzyjmy się pokrótce, jak w praktyce wygląda ono samo: otóż użytkownik blockchaina, w celu zaszyfrowania danych zawartych w bloku używa tzw. klucza publicznego (ogólnie dostępnego), ale żeby taką wiadomość odszyfrować, należy już użyć klucza prywatnego, czyli unikatowej sekwencji liczb, liter i znaków, częstokroć generowanej przez odpowiednie algorytmy. Gdyby ktoś chciał złamać klucz prywatny na podstawie znajomości publicznego używając dostępnych dziś komputerów, musiałby poświęcić na to... kilka miliardów lat. To dobitnie świadczy o poziomie zabezpieczeń technologii blockchain.

Trzecia kwestia świadcząca o bezpieczeństwie blockchaina to jego zdecentralizowanie. Jak już wiemy, działa on w oparciu o technologię peer – to peer (P2P - model komunikacji w sieci komputerowej zapewniający wszystkim hostom te same uprawnienia). W tym rozwiązaniu, każdy węzeł sieci – inaczej host -  czyli komputer użytkownika, może jednocześnie pełnić jednocześnie rolę klienta i serwera. Przeciwieństwem jest model klient – serwer, w którym host i serwer to odrębne podmioty. Zaletą P2P jest fakt, że poszczególne hosty (w omawianym przypadku użytkownicy blockchaina) komunikują się ze sobą bezpośrednio, co zapobiega ingerencji w transakcję podmiotowi zewnętrznemu, jakim mógłby być serwer. Co więcej, w tego rodzaju modelu (P2P), nie posiadającym odrębnego serwera, po prostu niemożliwy jest scenariusz, w którym uszkodzenie serwera „wyłączy” blockchain tworzony przy jego użyciu, a także nie grozi cyberatak na ów serwer oraz wykradzenie w jego konsekwencji danych, jakie są przez niego transmitowane.

Po czwarte, na korzyść blockchaina działa jego transparentność; wszystkie transakcje zapisane za pomocą blockchain można skontrolować, dzięki czemu wszelkie nieprawidłowości mogą zostać wykryte w zasadzie w każdej chwili.

Obiecująca technologia przyszłości

Podsumowując, pomimo początkowych „wpadek” współcześnie blockchain, dzięki swojej prostocie z jednej, a wysokiemu poziomowi bezpieczeństwa z drugiej strony, zyskuje coraz większe grono zwolenników, ufających w jego potencjał.  Użyciem blockchaina zainteresowane są m.in. władze Estonii, a także japońskie banki, oraz znany na całym świecie koncern Samsung. Wdrożenie tej technologii przez tak poważne instytucje, jest najlepszą reklamą, a jednocześnie gwarancją niezawodności blockchaina.