Kto pokryje różnicę w podatku VAT za mieszkania z umową przedwstępną z zeszłego roku?

Płacąc za mieszkanie po 1 stycznia można spodziewać się, że deweloper podniesie cenę stosownie do podwyżki stawki podatku od towarów i usług. Większość firm stosuje właśnie takie rozwiązanie, bo zezwala na to ustawa. Z drugiej strony postrach budzą wyroki Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, które mówią o tym, że cena mieszkania powinna być z góry ustalona. Dlatego też koszty podwyżki podatku pośredniego nie powinny być przerzucane wprost na konsumentów. Oczywisty konflikt między tymi rozwiązaniami jest tym bardziej rażący, że problem wzrostu ceny może dotyczyć nawet ponad 100 tys. nabywców nowych mieszkań, którzy podpisali umowę przedwstępną z deweloperem przed 1 stycznia br., a nie zapłacili jeszcze całej należności. W tym zakresie potrzebne jest wypracowanie jednolitego stanowiska, szczególnie że ustawodawca szykuje kolejne podwyżki VAT.

Przed kilkutysięcznymi podwyżkami stanęły tysiące kupujących. W sumie sporna kwota zamyka się w kilkudziesięciu milionach złotych.

Przeczytaj również: Dlaczego 80 tys. osób ma dopłacić do kupowanego mieszkania?

Skala problemu, a więc wzrostu cen, jest zależna od powierzchni kupowanego mieszkania oraz od tego, jaka część należności nie została jeszcze wpłacona przez kupującego. Wyższa stawka podatku może bowiem być stosowana tylko w stosunku do kwot trafiających na rachunek dewelopera w nowym roku. Ponadto gdy metraż mieszkania przekracza 150 m kw., a domu – 300 m kw., każdy dodatkowy metr jest opodatkowany podstawową stawką podatku - 23%, a nie tak jak do tej pory – 7%. Stawka podatku dla mniejszych lokali mieszkalnych wzrosła od 1 stycznia z 7% do 8%.

W związku z powyższym w 98% przypadków podwyżka ceny nie przekroczy kilku tysięcy złotych. Maksymalna podwyżka ceny mieszkania kupionego w zeszłym roku w cenie 200 tys. zł, mogłaby bowiem sięgnąć 1,9 tys. zł. Jeśli natomiast nabywca wpłacił już połowę należności za lokal, ewentualna podwyżka nie przekroczy połowy powyższej kwoty. Im większy lokal, tym bardziej dotkliwy będzie potencjalny wzrost ceny. Gdy bowiem rozważymy mieszkanie o powierzchni 300 m kw. i cenie 2,4 mln zł, może ono podrożeć o blisko 191 tys. zł. Takich przypadków jest jednak niewiele, gdyż mieszkania o powierzchni przekraczającej 150 m kw. stanowią zaledwie 2% oferty deweloperów. Gdyby przyjąć, że problem dopłat może dotyczyć lokali, których budowa rozpoczęła się w ostatnich dwóch latach, dosięgną łby on 100 tys. osób. Jeśli kupiłyby one mieszkania o średniej wartości 200 tys. zł i pozostała im jeszcze połowa kwoty do zapłaty, wartość sporu o VAT może opiewać łącznie nawet na kilkadziesiąt milionów złotych.