REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Czym jest umowne prawo odstąpienia?

Gabriela Polkowska
prawo odstąpienia
prawo odstąpienia
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Prowadzisz negocjacje z kilkoma kontrahentami jednocześnie i zastanawiasz się co powinno zawierać zastrzeżenie umownego prawa odstąpienia tak, aby mieć możliwość wyboru najkorzystniejszej dla Ciebie oferty? W poniższym artykule znajdziesz odpowiedź na pytanie czym jest umowne prawo odstąpienia, czemu służy, jakie są elementy obligatoryjne takiego zastrzeżenia oraz jakie są skutki skorzystania z powyższego prawa.

Czym jest umowne prawo odstąpienia?

Zgodnie z art. 395 § 1. k.c. umowne prawo odstąpienia jest zastrzeżeniem dającym obu lub jednej ze stron zawierających umowę możliwość odstąpienia od niej w ciągu określonego terminu. Strona korzystająca z powyższego prawa nie musi podawać powodu dla którego pragnie odstąpić od zawartej wcześniej umowy. W umowie strony mogą również zastrzec prawo do częściowego odstąpienia od umowy. Co do zasady zastrzeżenia umownego prawa odstąpienia można dokonać w dowolnej formie, jednakże jeżeli zawarcie umowy wymaga formy szczególnej, to zastrzeżenie prawa odstąpienia musimy dokonać w takiej samej formie. 

REKLAMA

Porozmawiaj o tym na naszym FORUM!

Polecamy: Nowe obowiązki dla prowadzących księgę przychodów i rozchodów

Czemu służy umowne prawo odstąpienia?

Umowne prawo odstąpienia spełnia kilka ważnych funkcji. Służy ono przede wszystkim:

  1. Złagodzeniu zasady pacta sunt servanda polegającej na tym, że każda ze stron, która zawarła umowę jest zobowiązana do jej wykonania i nie może rozwiązać jej bez zgody drugiej strony. Zasada ta została uregulowana w art. 354 § 1. k.c., zgodnie z którym dłużnik musi wykonać zaciągnięte przez siebie zobowiązanie zgodnie z jego treścią i w sposób odpowiadający jego celowi społeczno-gospodarczemu oraz zasadom współżycia społecznego;
  2. Ochronie interesów stron umowy (np. w przypadku gdy okazuje się, że okoliczności zawarcia umowy się zmieniły);
  3. Ułatwieniu wyboru najbardziej intratnej z ofert w przypadku prowadzenia negocjacji z kilkoma konkurencyjnymi kontrahentami.

Zobacz: Jak prawidłowo określić w umowie zadatek?

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Co musi zawierać klauzula umownego odstąpienia od umowy?

Klauzula umownego odstąpienia od umowy musi zawierać dwa obligatoryjne elementy:

  1. Wskazanie strony lub stron zawartej umowy, które mają prawo do odstąpienia od umowy;
  2. Wskazanie terminu w ciągu, którego strona lub strony mają prawo do odstąpienia od umowy. Termin ten powinien być terminem końcowym, a więc stanowiącym zastrzeżenie oznaczające, że skutki czynności prawnej zależeć będą od zaistnienia zdarzenia przyszłego i pewnego (w praktyce będzie to zazwyczaj określona data) oraz terminem zawitym, co oznacza, że po jego upływie prawo odstąpienia od umowy wygasa definitywnie i nie da się już w żaden sposób przywrócić powyższego terminu.

Ponadto zastrzeżenie prawa do odstąpienia od umowy może zawierać także pewne elementy dodatkowe takie jak:

  1. Odstępne – zastrzeżenie umożliwiające stronie lub stronom odstąpienie od zawartej umowy pod warunkiem uiszczenia wskazanej sumy pieniężnej;          
  2. Wskazanie możliwych przesłanek zaistnienia prawa do odstąpienia od umowy;
  3. Konieczność wyrażenia zgody osoby trzeciej na odstąpienie przez daną stronę od zawartej umowy.  

Zobacz: Klauzule umowne – wynagrodzenie kosztorysowe

Jak wykonać prawo odstąpienia?

REKLAMA

Zgodnie z art. 395 § 1. k.c. prawo odstąpienia od umowy wykonuje się poprzez złożenie jednostronnego oświadczenia woli drugiej stronie. Musi to nastąpić w terminie wskazanym w umowie. Co do zasady oświadczenie takie może być złożone w dowolnej formie (a więc także w formie ustnej). W przypadku jednak, gdy umowa została zawarta w formie pisemnej lub w innej formie szczególnej, to oświadczenie o odstąpieniu od umowy powinno mieć formę pisemną.

W sytuacji gdy istnieje kilku wierzycieli lub też kilku dłużników odstąpienie od umowy może zostać wykonane wyłącznie przez wszystkich wierzycieli przeciw wszystkim dłużnikom bądź odwrotnie.

Art. 396 k.c. doprecyzowuje dodatkowo jak powinno zostać wykonane prawo odstąpienia, gdy zastrzeżone zostało odstępne. Oświadczenie o odstąpieniu od umowy będzie wtedy skuteczne tylko wtedy, gdy zostanie złożone jednocześnie z zapłatą ustalonej sumy z tytułu odstępnego.

Zobacz: Czym jest kara umowna? - WZÓR

Co powinno zawierać oświadczenie o odstąpieniu od umowy?

Oświadczenie o odstąpieniu od umowy powinno zawierać następujące elementy:

  1. Wskazanie przedmiotu umowy;
  2. Wskazanie daty umowy;
  3. Wskazanie stron umowy;
  4. Wskazanie zapisu umownego przewidującego prawo do odstąpienia od umowy;
  5. Wskazanie daty oświadczenia o odstąpieniu od umowy.

Uwarunkowane prawo odstąpienia od umowy

Uwarunkowane prawo odstąpienia od umowy (lex commisoria), polega na ustanowieniu zastrzeżenia prawa odstąpienia pod warunkiem. Strona lub strony będą miały możliwość skorzystania z tego prawa, pod warunkiem zaistnienia wskazanego w zastrzeżeniu zdarzenia przyszłego i niepewnego. Zastrzeżenie lex commisoria oznacza więc, że strona może odstąpić od umowy w przypadku, gdy druga strona umowy nie wykona zaciągniętego zobowiązania lub wykona je nienależycie. Najczęściej takie zastrzeżenie zawiera się, żeby zabezpieczyć się przed sytuacją, gdy dłużnik nie wykona albo nienależycie wykona zaciągnięte zobowiązanie z powodów niezależnych od siebie. Istnieje jednak także możliwość zawarcia takiego zastrzeżenia bez względu na to czy strona jest odpowiedzialna za niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania. Przy ustanowieniu uwarunkowanego prawa odstąpienia od umowy wymagane jest wskazanie terminu, z którego upływem uprawnienie to wygasa.

Czym różni się pełnomocnictwo od prokury?

Konsekwencje skorzystania z umownego prawa odstąpienia

Skutki skorzystania z umownego prawa odstąpienia reguluje art. 395 § 2 k.c., który stanowi, że w razie wykonania tegoż prawa umowa uważana jest za niezawartą. Odstąpienie od umowy następuje więc z mocą wsteczną (ex tunc). Strony umowy zobowiązane są wtedy do zwrotu tego co już świadczyły w stanie niezmienionym, z wyjątkiem sytuacji, gdy zmiana była konieczna, jednak tylko w granicach zwykłego zarządu. Ponadto za świadczone usługi oraz za korzystanie z rzeczy należy się drugiej stronie odpowiednie wynagrodzenie. Gdy strona  nie jest w stanie zwrócić przedmiotu umowy w stanie nienaruszonym, powstaje po jej stronie obowiązek naprawienia szkody, chyba, że szkoda ta nie wynika z jego winy.

Odstąpienie od umowy o odpowiedzialności materialnej

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Moja firma
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
ESG w praktyce - jakie kroki podejmować, by zmiany były skuteczne?

Raportowanie ESG działa już w wielu branżach. W 2024 roku presja regulacyjna związana z ESG stała się kluczowym czynnikiem wpływającym na rynek nieruchomości komercyjnych. Chociaż inwestorzy traktują ESG jako wartość dodaną, a nie obciążenie, to nie brakuje wyzwań w tym kontekście. 

Raport: Firmy w Polsce coraz bardziej zaangażowane w działania społeczne i środowiskowe

Raport Francusko-Polskiej Izby Gospodarczej: Firmy w Polsce coraz bardziej zaangażowane w działania społeczne i środowiskowe. Jak firmy operujące na rynku polskim podchodzą do kwestii środowiskowych, społecznych i zarządzania przedsiębiorstwem (ESG)?

Przedsiębiorców Mikołaj uszczęśliwiłby najbardziej, dając im gotówkę na podróże lub rozwój pasji. Poprawa finansów firmy już nie jest priorytetem

W co zainwestowaliby przedsiębiorcy, gdyby dostali 100 tys. zł od Mikołaja? Nieruchomości i firma są daleko. Work life balance jest na topie także u przedsiębiorców, a specyficzna biznesowa jego odmiana wskazuje na podróże i rozwijanie pasji.

Umorzenie składek. Wnioski do ZUS można składać od 6 stycznia 2025 r.

Umorzenie składek. Wnioski do ZUS można składać od 6 stycznia 2025 r. Kto może złożyć wniosek o umorzenie składek? Jakie warunki należy spełniać, by wystąpić z wnioskiem o umorzenie składek? Co będzie podlegało umorzeniu?

REKLAMA

Polityka klimatyczna UE. Czy Europejski Zielony Ład osłabia konkurencyjność unijnej gospodarki

Europa ma coraz mniejszy udział w światowej gospodarce. W 2010 r. gospodarki UE i USA były mniej więcej tej samej wielkości, natomiast w 2020 r. Wspólnota znalazła się już znacznie poniżej poziomu amerykańskiego. Przywrócenie gospodarczej atrakcyjności UE powinno być priorytetem nowej Komisji Europejskiej, ale nie da się tego pogodzić z zaostrzeniem polityki klimatycznej - mówi europosłanka Ewa Zajączkowska-Hernik.

W biznesie jest miejsce na empatię

Rozmowa z Agatą Swornowską-Kurto, socjolożką, CEO w Grupie ArteMis i autorką kampanii „Bliżej Siebie”, o tym, dlaczego zrozumienie emocji i troska o zdrowie psychiczne pracowników są dziś podstawą długoterminowego sukcesu organizacji.

Co trapi sektor MŚP? Nie tylko inflacja, koszty zarządzania zasobami ludzkimi i rotacja pracowników

Inflacja przekładająca się na presję płacową, rosnące koszty związane z zarządzaniem zasobami ludzkimi oraz wysoka rotacja – to trzy główne wyzwania w obszarze pracowniczym, z którymi mierzą się obecnie firmy z sektora MŚP. Z jakimi jeszcze problemami kadrowymi borykają się mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa?

Badania ankietowe GUS: Badanie pogłowia drobiu oraz produkcji zwierzęcej (R-ZW-B) i Badanie pogłowia świń oraz produkcji żywca wieprzowego (R-ZW-S)

Główny Urząd Statystyczny od 1 do 23 grudnia 2024 r. będzie przeprowadzał obowiązkowe badania statystyczne z zakresu rolnictwa. Chodzi o następujące badania: Badanie pogłowia drobiu oraz produkcji zwierzęcej (R-ZW-B) i Badanie pogłowia świń oraz produkcji żywca wieprzowego (R-ZW-S).

REKLAMA

Dodatkowy dzień wolny od pracy dla wszystkich pracowników w 2025 r.? To już pewne

Dodatkowy dzień wolny od pracy dla wszystkich pracowników? To już pewne. 27 listopada 2024 r. Sejm uchwalił nowelizację ustawy. Wigilia od 2025 r. będzie dniem wolnym od pracy. Co z niedzielami handlowymi? 

Zeznania świadków w sprawach o nadużycie władzy w spółkach – wsparcie dla wspólników i akcjonariuszy

W ostatnich latach coraz częściej słyszy się o przypadkach nadużyć władzy w spółkach, co stanowi zagrożenie zarówno dla transparentności działania organizacji, jak i dla interesów wspólników oraz akcjonariuszy. Przedsiębiorstwa działające w formie spółek kapitałowych z założenia powinny funkcjonować na zasadach transparentności, przejrzystości i zgodności z interesem wspólników oraz akcjonariuszy. 

REKLAMA