REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak napisać umowę spółki cywilnej?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Szymon Nawrat
R. Olszewski, J. Tokarski i Wspólnicy Kancelaria Prawnicza
Jak napisać umowę spółki cywilnej/fot.Fotolia
Jak napisać umowę spółki cywilnej/fot.Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Spółka cywilna to nadal jeden z najbardziej rozpowszechnionych sposobów prowadzenia działalności gospodarczej. Czy jednak ta forma działalności jest rzeczywiście tak atrakcyjna dla wspólników jak może się wydawać ? W tym kontekście, jako istotne jawi się zwłaszcza uzyskanie odpowiedzi na pytanie, jak należycie i w sposób urzeczywistniający interesy wszystkich umawiających się przedsiębiorców, zawrzeć umowę „spółki cywilnej” ?

REKLAMA

Przede wszystkim, należy zdawać sobie sprawę z istoty tej formy prowadzania działalności gospodarczej. Zawarcie umowy „spółki cywilnej”, nie prowadzi bowiem do powstania jakiegokolwiek odrębnego podmiotu, posiadającego osobowość prawną oraz wyposażonego w zdolność prawną (jak np. spółka prawa handlowego). Nie wyklucza to jakkolwiek uznania spółki cywilnej na podstawie przepisów szczególnych, za pracodawcę lub podatnika. W istocie natomiast, na skutek zawarcia umowy spółki cywilnej, powstaje stosunek zobowiązaniowy, łączący przedsiębiorców realizujących w ramach umowy spółki cywilnej wspólny cel gospodarczy. Oznacza to w praktyce, iż: 1) stroną umów zawieranych w ramach spółki cywilnej są wszyscy wspólnicy, a nie osobno spółka,; 2) podmiotami praw i obowiązków są wszyscy wspólnicy, a nie spółka jako taka; 3) w postępowaniu sądowym lub administracyjnym stroną są wszyscy wspólnicy, a nie spółka; 4) majątek spółki (wniesiony, nabyty w trakcie trwania umowy) jest majątkiem wspólnym wspólników; 5) za zobowiązania „spółki cywilnej  odpowiedzialność ponoszą solidarnie wszyscy wspólnicy, a nie spółka.

REKLAMA

Fundamentem dla powstania i funkcjonowania każdej spółki cywilnej, jest natomiast umowa spółki cywilnej, zawarta pomiędzy wspólnikami – przedsiębiorcami (np. osobami fizycznymi, spółkami handlowymi), w której wspólnicy zobowiązują się dążyć do realizacji wspólnego celu gospodarczego, poprzez działanie w sposób oznaczony, w szczególności przez wniesienie wkładów (art. 860 § 1 Kodeksu cywilnego, w skr. „k.c.”). Ustawodawca przewidział przy tym, iż umowa „spółki cywilnej” powinna być stwierdzona pismem (art. 860 § 2 k.c.) Pisemność umowy, mimo iż przydatna z punktu widzenia określenia relacji między wspólnikami, nie stanowi jednak warunku koniecznego dla bytu prawnego umowy spółki, wobec zastrzeżenia formy pisemnej jedynie dla celów dowodowych. Należy jednakowoż pamiętać o szczególnych wymaganiach co do formy umowy, w wypadku gdy przewiduje ona zobowiązanie wspólnika do wniesienia określonych składników majątkowych lub praw, dla których ustawa przewiduje zachowanie formy szczególnej (np. formy aktu notarialnego w wypadku zobowiązania do wniesienia nieruchomości), który to obowiązek rozciąga się na umowę spółki.

Zobacz: Umowa spółki cywilnej decyduje, czy po śmierci wspólnika kończy się jej byt

REKLAMA

Elementami koniecznymi każdej umowy spółki cywilnej (essentialia negotti), są określane przez wspólników: wspólny cel gospodarczy dla którego spółka zostaje zawarta (o charakterze zarobkowym lub niezarobkowym) oraz sposób działania każdego wspólnika dla osiągnięcia tak sprecyzowanego celu. Jeżeli realizacja wspólnego celu wymaga w ocenie wspólników wniesienia wkładów (np. własności lub innych praw majątkowych), w umowie spółki należy dokładnie określić wspólnika wnoszącego wkład oraz jego przedmiot i wartość. Z kolei, gdy z realizacją wspólnego celu łączy się świadczenie określonych usług (usługi te świadczone są wówczas nieodpłatnie), umowa spółki powinna również określać rodzaj usług stanowiących wkład oraz osobę wspólnika (art. 861 k.c.) Wymaga podkreślenia, iż tak wniesione wkłady, nie stanowią majątku spółki, lecz wspólny majątek wspólników określany jako wspólność łączna, podlegający co do zasady podziałowi dopiero z chwilą rozwiązania spółki (umowy). W omawianym zakresie, jako niezwykle istotne jawi się dokładne wskazanie w umowie rodzaju oraz wysokości wkładów, co jeszcze bardziej akcentuje domniemanie wynikające z przepisu art. 861 § 2 k.c., przewidujące, iż w razie wątpliwości lub braku stosownych zapisów w umowie spółki, wkłady wspólników mają jednakową wartość.

Z punktu widzenia charakteru organizacyjnego „spółki cywilnej”, istotną rolę ogrywają zwłaszcza prawo do prowadzenia spraw spółki (tj. podejmowanie wszelkich czynności organizacyjnych niezbędnych do realizacji wspólnego celu, mających charakter wewnętrzny) oraz prawo do reprezentacji spółki (tj. podejmowanie w imieniu wspólników czynności w stosunkach zewnętrznych, wobec osób trzecich). Zasadą jest prawo i obowiązek każdego wspólnika prowadzenia spraw spółki (art. 865 § 1 k.c.)

Dalszy ciąg materiału pod wideo

W praktyce natomiast, z uwagi na znaczną liczbę wspólników lub znaczną ilość czynności oraz decyzji do podjęcia, wspólnicy decydują się w umowie spółki na odmienne uregulowanie prowadzenia jej spraw, przekazując cześć obowiązków lub praw wybranym przez siebie wspólnikom, lub też wskazując wprost, które czynności wymagają współdziałania wszystkich, a które może wykonać każdy wspólnik z osobna. Mowa tutaj zwłaszcza o tzw. czynnościach zwykłego zarządu oraz tych przekraczających zwykły zarząd, dla których wymagana jest zgoda wszystkich lub niektórych wspólników, wyrażona w formie jednomyślnej uchwały (lub uchwały podjętej większością głosów, jeśli tak stanowi umowa). Jedną z najistotniejszych kwestii jest zatem określenie przez wspólników w umowie spółki, które czynności może wykonywać każdy z wspólników lub też bezpośrednie wskazanie jakie sprawy prowadzi konkretny wspólnik, a dla jakich czynności wymagana jest zgoda wszystkich lub niektórych wspólników, względnie wskazanie w jaki sposób dochodzi do wyrażenia zgody (uchwala podjęta jednomyślnie lub stosowną większością głosów), z zastrzeżeniem jednakże czynności nagłej, do której podjęcia bez uprzedniej uchwały uprawniony jest każdy wspólnik, a której zaniechanie mogłoby narazić spółkę na niepowetowane straty (art. 865 § 3 k.c.). Gdy chodzi o reprezentację spółki, zasadą jest w braku odmiennej umowy lub uchwały wspólników, że każdy wspólnik jest umocowany do reprezentowania spółki w takich granicach, w jakich jest uprawniony do prowadzenia jej spraw (art. 866 k.c.) Oznacza to analogicznie jak w wypadku prowadzenia spraw, iż w sytuacji gdy wspólnicy chcą powierzyć reprezentację pozostałych jednemu z wspólników, lub też wskazać sprawy w których reprezentacja przysługuje jednemu, niektórym lub wymaga uczestnictwa wszystkich, powinni zawrzeć stosowne zapisy w umowie spółki.

Niewątpliwie jedną z najistotniejszych kwestii wymagającą umownej regulacji, jest określenie udziału w zyskach oraz stratach spółki. Jeżeli wspólnicy nie określą w umowie spółki udziału w zyskach lub też partycypacji w ewentualnych stratach, każdy wspólnik stosownie do zasad określonych w przepisie art. 867 § 1 i 2 k.c., będzie uprawniony do równego udziału w zyskach i w tym samym stosunku będzie uczestniczył w stratach - bez względu na rodzaj i wartość wkładu. W umowie spółki cywilnej można natomiast inaczej określić udział w zyskach (np. odnieść go do wartości wniesionego wkładu lub wskazać wprost jaki % zysku przysługuje każdemu ze wspólników), pamiętając jednakże, że nie można żadnego wspólnika pozbawić udziału w zyskach. Analogicznie można ustalić udział w ewentualnej starcie, a nawet zwolnić niektórych wspólników od udziału w stratach.

Zobacz: Do wystąpienia ze spółki cywilnej nie jest konieczna forma aktu notarialnego

Niemniej doniosłymi elementami które powinny zostać odpowiednio uregulowane w umowie spółki cywilnej są czas trwania spółki oraz ewentualne przyczyny powodujące jej rozwiązanie. Elementy te wpływają bowiem na podział i wypłatę zysków oraz prawo wystąpienia wspólnika ze spółki. Zasadą jest, iż wspólnik może żądać podziału i wypłaty zysków dopiero po rozwiązaniu spółki, jednakże gdy spółka została zawarta na czas dłuższy (przy czym przyjmuje się iż oznacza to okres dłuższy niż jeden rok obrachunkowy), wspólnicy mogą żądać podziału i wypłaty zysków z końcem każdego roku obrachunkowego (art. 868 § 1 i 2 k.c.) Zawarcie umowy spółki na czas nieokreślony powoduje z kolei ten skutek, iż każdy wspólnik może z niej wystąpić wypowiadając swój udział na trzy miesiące naprzód na koniec roku obrachunkowego (art. 869 § 1 k.c.). Warto również wskazać na możliwość określenia przez wspólników w umowie ważnych powodów, których zaistnienie będzie powodowało rozwiązanie spółki, lub też uprawniało do rozwiązania umowy spółki, niezależnie od terminu na który została zwarta.   

Umowa spółki cywilnej akcentuje trwałość składu osobowego wspólników, a zatem ewentualne wstąpienie do spółki innego wspólnika lub wystąpienie dotychczasowego (poza wypowiedzeniem), co do zasady rodzi konieczność zmiany dotychczasowej umowy. Warto zatem rozważyć na etapie zawarcia umowy, określenie zasad i warunków dopuszczalności wstąpienia określonej osoby do spółki lub wystąpienia ze spółki przez wspólnika, a także odpowiednio terminy wstąpienia lub wystąpienia ze spółki. Wspólnicy mogą również zastrzec w umowie, iż spadkobiercy wspólnika będą uprawnieni do wstąpienia do spółki na jego miejsce (art. 872 k.c.).

Przedstawione sposoby kształtowania umowy spółki cywilnej, akcentują doniosłość wprowadzenia doń określonych elementów, które bardzo często decydują o istotnych prawach i obowiązkach wspólników, a nierzadko również o jej bycie prawnym.

Zapisz się na newsletter
Zakładasz firmę? A może ją rozwijasz? Chcesz jak najbardziej efektywnie prowadzić swój biznes? Z naszym newsletterem będziesz zawsze na bieżąco.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Moja firma
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Zakupy w sklepie stacjonarnym a reklamacja. Co może konsument?

Od wielu lat obowiązuje ustawa o prawach konsumenta. W wyniku implementowania do polskiego systemu prawa regulacji unijnej, od 1 stycznia 2023 r. wprowadzono do tej ustawy bardzo ważne, korzystne dla konsumentów rozwiązania.

Ponad 650 tys. firm skorzystało z wakacji składkowych w pierwszym półroczu

Zakład Ubezpieczeń Społecznych informuje, że w pierwszym półroczu 2025 r. z wakacji składkowych skorzystało 657,5 tys. przedsiębiorców. Gdzie można znaleźć informacje o uldze?

Vibe coding - czy AI zredukuje koszty tworzenia oprogramowania, a programiści będą zbędni?

Kiedy pracowałem wczoraj wieczorem nad newsletterem, do szablonu potrzebowałem wołacza imienia – chciałem, żeby mail zaczynał się od “Witaj Marku”, zamiast „Witaj Marek”. W Excelu nie da się tego zrobić w prosty sposób, a na ręczne przerobienie wszystkich rekordów straciłbym długie godziny. Poprosiłem więc ChatGPT o skrypt, który zrobi to za mnie. Po trzech sekundach miałem działający kod, a wołacze przerobiłem w 20 minut. Więcej czasu zapewne zajęłoby spotkanie, na którym zleciłbym komuś to zadanie. Czy coraz więcej takich zadań nie będzie już wymagać udziału człowieka?

Wellbeing, który naprawdę działa. Arłamów Business Challenge 2025 pokazuje, jak budować silne organizacje w czasach kryzysu zaangażowania

Arłamów, 30 czerwca 2025 – „Zaangażowanie pracowników w Polsce wynosi jedynie 8%. Czas przestać mówić o benefitach i zacząć praktykować realny well-doing” – te słowa Jacka Santorskiego, psychologa biznesu i społecznego, wybrzmiały wyjątkowo mocno w trakcie tegorocznej edycji Arłamów Business Challenge.

REKLAMA

Nie uczą się i nie pracują. Polscy NEET często są niewidzialni dla systemu

Jak pokazuje najnowszy raport Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości, około 10% młodych Polaków nie uczy się ani nie pracuje. Kim są polscy NEET i dlaczego jest to realny problem społeczny?

Polska inwestycyjna zapaść – co hamuje rozwój i jak to zmienić?

Od 2015 roku stopa inwestycji w Polsce systematycznie spada. Choć może się to wydawać abstrakcyjnym wskaźnikiem makroekonomicznym, jego skutki odczuwamy wszyscy – wolniejsze tempo wzrostu gospodarczego, mniejszy przyrost zamożności, trudniejsza pogoń za Zachodem. Dlaczego tak się dzieje i czy można to odwrócić? O tym rozmawiali Szymon Glonek oraz dr Anna Szymańska z Polskiego Instytutu Ekonomicznego.

Firma za granicą jako narzędzie legalnej optymalizacji podatkowej. Fakty i mity

W dzisiejszych czasach, gdy przedsiębiorcy coraz częściej stają przed koniecznością konkurowania na globalnym rynku, pojęcie optymalizacji podatkowej staje się jednym z kluczowych elementów strategii biznesowej. Wiele osób kojarzy jednak przenoszenie firmy za granicę głównie z próbą unikania podatków lub wręcz z działaniami nielegalnymi. Tymczasem, właściwie zaplanowana firma za granicą może być w pełni legalnym i etycznym narzędziem zarządzania obciążeniami fiskalnymi. W tym artykule obalimy popularne mity, przedstawimy fakty, wyjaśnimy, które rozwiązania są legalne, a które mogą być uznane za agresywną optymalizację. Odpowiemy też na kluczowe pytanie: czy polski przedsiębiorca faktycznie zyskuje, przenosząc działalność poza Polskę?

5 sprawdzonych metod pozyskiwania klientów B2B, które działają w 2025 roku

Pozyskiwanie klientów biznesowych w 2025 roku wymaga elastyczności, innowacyjności i umiejętnego łączenia tradycyjnych oraz nowoczesnych metod sprzedaży. Zmieniające się preferencje klientów, rozwój technologii i rosnące znaczenie relacji międzyludzkich sprawiają, że firmy muszą dostosować swoje strategie, aby skutecznie docierać do nowych odbiorców. Dobry prawnik zadba o zgodność strategii z przepisami prawa oraz zapewni ochronę interesów firmy. Oto pięć sprawdzonych metod, które pomogą w pozyskiwaniu klientów w obecnym roku.

REKLAMA

Family Business Future Summit - podsumowanie po konferencji

Pod koniec kwietnia niniejszego roku, odbyła się druga edycja wydarzenia Family Business Future Summit, które dedykowane jest przedsiębiorczości rodzinnej. Stolica Warmii i Mazur przez dwa dni gościła firmy rodzinne z całej Polski, aby esencjonalnie, inspirująco i innowacyjne opowiadać i rozmawiać o sukcesach oraz wyzwaniach stojących przed pionierami polskiej przedsiębiorczości.

Fundacja rodzinna po dwóch latach – jak zmienia się myślenie o sukcesji?

Jeszcze kilka lat temu o sukcesji w firmach mówiło się niewiele. Przedsiębiorcy odsuwali tę kwestię na później, często z uwagi na brak gotowości, aby się z nią zmierzyć. Mówienie o śmierci właściciela, przekazaniu firmy i zabezpieczeniu rodziny wciąż należało do tematów „na później”.

REKLAMA