REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.
Porada Infor.pl

Czy dopuszczalna jest zmiana wspólników w spółce cywilnej?

Kioskprawny.pl
Kancelaria prawnicza
Przystąpienie kolejnej osoby oznacza nowe zobowiązanie nowego, innego składu wspólników.
Przystąpienie kolejnej osoby oznacza nowe zobowiązanie nowego, innego składu wspólników.

REKLAMA

REKLAMA

Możliwość podmiany wspólników w spółce cywilnej jest zagadnieniem budzącym wiele wątpliwości. Aktualnie Sąd Najwyższy oraz Naczelny Sąd Administracyjny dopuszczają taką możliwość. Ekspert wyjaśnia na czym polega zamiana wspólników w spółce cywilnej.

REKLAMA

Zgodnie z art. 860. § 1 kodeksu cywilnego, przez umowę spółki wspólnicy zobowiązują się dążyć do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego przez działanie w sposób oznaczony, w szczególności przez wniesienie wkładów. Umowa spółki oparta jest na zaufaniu między osobami zaangażowanymi w realizację wspólnego celu gospodarczego. W związku jako ważną cechę spółki cywilnej wymienia się zasadę niezmienności składu osobowego wspólników.

REKLAMA

W doktrynie przyjmuje się, że zmiana składu osobowego spółki, polegająca na wstąpieniu do spółki nowego wspólnika, możliwa jest jedynie przez zmianę umowy spółki, za zgodą jej wierzycieli. Poglądy te uzasadnione są treścią art. Art. 863. § 1, zgodnie z którym wspólnik nie może rozporządzać udziałem we wspólnym majątku wspólników ani udziałem w poszczególnych składnikach tego majątku. Nie może więc przenieść tego udziału na inną osobę. Ponadto kolejny paragraf ww. artykułu stanowi, że w czasie trwania spółki wspólnik nie może domagać się podziału wspólnego majątku wspólników. Art. 863 ma charakter bezwzględnie obowiązujący, przez co wspólnicy nie mogą klauzulami umownymi ustanawiać swobody rozporządzania udziałem w majątku wspólnym. W związku z tym zmiana wspólnika lub przystąpienie do spółki nowego wspólnika może nastąpić - z wyjątkiem przewidzianym w art. 872 - tylko przez zmianę lub zawarcie nowej umowy spółki. Art. 872 przewiduje, że można w umowie spółki zastrzec, że w miejsce zmarłego wspólnika do spółki wejdą jego spadkobiercy. Potwierdzeniem zasady wyrażonej w art. 863 jest Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 13 września 1995 r. SA/Ka 1686/94, który stwierdził, że poszerzenie składu osobowego spółki cywilnej jest możliwe tylko przez zawarcie nowej umowy między dotychczasowymi i nowymi wspólnikami. 

Zobacz: Jak prawidłowo napisać umowę spółki cywilnej?

Polecamy: Skąd wziąć kasę fiskalną?

REKLAMA

Przystąpienie kolejnej osoby oznacza nowe zobowiązanie nowego, innego składu wspólników. Nie jest to więc zmiana umowy, ale zmiana stron stosunku zobowiązaniowego, czyli nowa umowa." Zmiana składu osobowego spółki prawa cywilnego została jednak dopuszczona w orzecznictwie Sądu Najwyższego oraz Naczelnego Sądu Administracyjnego. A mianowicie Sąd Najwyższy Izba Cywilna w Uchwale z dnia w 21 listopada 1995 r.III CZP 160/95 przyjął, że: "Dopuszczalne jest wstąpienie do spółki cywilnej nowego wspólnika i przejęcie przez niego dotychczasowych zobowiązań oraz uprawnień za zgodą pozostałych wspólników, w tym i jednocześnie ustępujących z tej spółki."

Dalszy ciąg materiału pod wideo

W uzasadnieniu do ww. Uchwały SN dowodził, że: "Wynikający z art. 863 § 1 kc zakaz rozporządzania udziałem w spółce cywilnej odnosi się do okresu istnienia samej spółki lub uczestnictwa w niej danego wspólnika.

Tym samym wspólnik może rozporządzić swoimi prawami w chwili wystąpienia z niej. Nie ma również przeszkód, aby nowy wspólnik wstępując w prawa dotychczasowych, występujących ze spółki wspólników równocześnie zobowiązał się w zamian do pokrycia nie tylko przyszłych zobowiązań spółki, ale i zobowiązań już istniejących.

Tym samym zobowiązanie takie, jeśli doszło do wiadomości wierzycieli, może być przez nich wykorzystane przy dochodzeniu swoich należności." Ponadto Sąd Najwyższy poparł ww. tezę w Postanowieniu z dnia 23 kwietnia 2008 r. III CSK 335/2007.

Zobacz: Egzekucja z majątku spółki cywilnej

W tymże Postanowieniu SN wskazuje: "(...)Przystąpienie nowego wspólnika do spółki cywilnej, w której wspólnikom przysługuje współwłasność łączna nieruchomości, wymaga zachowania formy szczególnej obowiązującej przy przeniesieniu własności nieruchomości. Nie można zaprzeczyć, że przecież wystąpienie ze spółki cywilnej wspólnika wypowiadającego swój udział - może być połączone z wstąpieniem na jego miejsce nowego wspólnika za zgodą pozostałych. W tej sytuacji nie sposób przyjąć, aby skutek w postaci zmiany kręgu współwłaścicieli łącznych nieruchomości nastąpił z mocy prawa. Nie ma zaś uzasadnionych podstaw, aby różnicować skutki ustąpienia wspólnika ze spółki cywilnej w odniesieniu do współwłasności nieruchomości od tego, czy w miejsce ustępującego wspólnika wstępuje, czy nie wstępuje inny wspólnik."

Polecamy: Co może stanowić wkład do spółki cywilnej?

Można więc przyjąć, że zgodnie z utrwalonym w orzecznictwie poglądem, możliwa jest zmiana stron umowy spółki, bez konieczności jej rozwiązywania i ponownego zawiązywania. Przeciwnie, aby taka "podmiana" była skuteczna, bez negatywnych konsekwencji związanych z ustaniem bytu dotychczasowej spółki, nie powinna ona zostać rozwiązana. Rozwiązanie spółki prowadzi bowiem do ustania ciągłości spółki na tle prawa administracyjnego i podatkowego. Rozwiązanie dwuosobowej spółki cywilnej w wyniku np. wystąpienia wspólnika prowadzi do ustania bytu prawno-podatkowego, którym jest spółka cywilna i zmianie ulegnie forma organizacyjno-prawna prowadzonej działalności. W konsekwencji nastąpi zmiana podmiotu podatkowego w podatku od towarów i usług.

Podobnej sytuacji dotyczy Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego - Ośrodek Zamiejscowy w Krakowie z dnia 16 maja 1996 r. SA/Kr 1831/95. W ww. orzeczeniu NSA stwierdził: "Wystąpienie wspólnika ze spółki powoduje, iż ten podmiot przestał istnieć, a tym samym zaprzestał prowadzenia działalności gospodarczej."

Kanwą do wydania tejże sentencji była sytuacja, w której w celu zmiany składu osobowego 2 -osobowej spółki prawa cywilnego, została ona rozwiązana. Chociaż intencją osób zaangażowanych była "podmiana" w składzie osobowym wspólników, konsekwencje polegały na wykreśleniu spółki z Ewidencji prowadzonej przez Urząd Miejski oraz unieważnienie nadanego spółce numeru NIP. 

W związku z tym, przy tego rodzaju przekształceniach w spółce 2 - osobowej, ważna jest sekwencja czynności zmierzających do zmiany składu osobowego. Jeżeli w miejsce ustępującego ma wstąpić nowy wspólnik, czynności te należy ze sobą powiązać jedną umową, lub wykonać je w takiej kolejności, żeby najpierw przystąpił do spółki nowy wspólnik (przez zmianę umowy spółki), a dopiero później wystąpił z niej odchodzący.

Polecamy: Rozwiązanie czy likwidacja spółki cywilnej?

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Moja firma
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Ruszył konkurs ZUS. Można otrzymać dofinansowanie do 80 proc. wartości projektu na poprawę bezpieczeństwa i higieny pracy (BHP)

Ruszył konkurs ZUS. Można otrzymać dofinansowanie do 80 proc. wartości projektu na poprawę bezpieczeństwa i higieny pracy (BHP). Wnioski można składać do 10 marca 2025 r. Gdzie złożyć wniosek? Kto może ubiegać się o dofinansowanie? Co podlega dofinansowaniu?

Podatek dochodowy 2025: skala podatkowa, podatek liniowy czy ryczałt. Trzeba szybko decydować się na wybór formy opodatkowania, jaki termin - do kiedy

Przedsiębiorcy mogą co roku korzystać z innej – jednej z trzech możliwych – form podatku dochodowego od przychodów uzyskiwanych z działalności gospodarczej. Poza wysokością samego podatku, jaki trzeba będzie zapłacić, teraz forma opodatkowania wpływa również na wysokość obciążeń z tytułu składki na ubezpieczenie zdrowotne.

Raportowanie ESG: jak się przygotować, wdrażanie, wady i zalety. Czy czekają nas zmiany? [WYWIAD]

Raportowanie ESG: jak firma powinna się przygotować? Czym jest ESG? Jak wdrożyć system ESG w firmie. Czy ESG jest potrzebne? Jak ESG wpływa na rynek pracy? Jakie są wady i zalety ESG? Co należałoby zmienić w przepisach stanowiących o ESG?

Zarządzanie kryzysowe czyli jak przetrwać biznesowy sztorm - wskazówki, przykłady, inspiracje

Załóżmy, że jako kapitan statku (CEO) niespodziewanie napotykasz gwałtowny sztorm (sytuację kryzysową lub problemową). Bez odpowiednich narzędzi nawigacyjnych, takich jak mapa, kompas czy plan awaryjny, Twoje szanse na bezpieczne dotarcie do portu znacząco maleją. Ryzykujesz nawet sam fakt przetrwania. W świecie biznesu takim zestawem narzędzi jest Księga Komunikacji Kryzysowej – kluczowy element, który każda firma, niezależnie od jej wielkości czy branży, powinna mieć zawsze pod ręką.

REKLAMA

Układ likwidacyjny w postępowaniu restrukturyzacyjnym

Układ likwidacyjny w postępowaniu restrukturyzacyjnym. Sprzedaż majątku przedsiębiorstwa w ramach postępowania restrukturyzacyjnego ma sens tylko wtedy, gdy z ekonomicznego punktu widzenia nie ma większych szans na uzdrowienie jego sytuacji, bądź gdy spieniężenie części przedsiębiorstwa może znacznie usprawnić restrukturyzację.

Ile jednoosobowych firm zamknięto w 2024 r.? A ile zawieszono? [Dane z CEIDG]

W 2024 r. o 4,8 proc. spadła liczba wniosków dotyczących zamknięcia jednoosobowej działalności gospodarczej. Czy to oznacza lepsze warunki do prowadzenia biznesu? Niekoniecznie. Jak widzą to eksperci?

Rozdzielność majątkowa a upadłość i restrukturyzacja

Ogłoszenie upadłości prowadzi do powstania między małżonkami ustroju rozdzielności majątkowej, a majątek wspólny wchodzi w skład masy upadłości. Drugi z małżonków, który nie został objęty postanowieniem o ogłoszeniu upadłości, ma prawo domagać się spłaty równowartości swojej części tego majątku. Otwarcie restrukturyzacji nie powoduje tak daleko idących skutków.

Wygrywamy dzięki pracownikom [WYWIAD]

Rozmowa z Beatą Rosłan, dyrektorką HR w Jacobs Douwe Egberts, o tym, jak skuteczna polityka personalna wspiera budowanie pozycji lidera w branży.

REKLAMA

Zespół marketingu w organizacji czy outsourcing usług – które rozwiązanie jest lepsze?

Lepiej inwestować w wewnętrzny zespół marketingowy czy może bardziej opłacalnym rozwiązaniem jest outsourcing usług marketingowych? Marketing odgrywa kluczową rolę w sukcesie każdej organizacji. W dobie cyfryzacji i rosnącej konkurencji firmy muszą stale dbać o swoją obecność na rynku, budować markę oraz skutecznie docierać do klientów.

Rekompensata dla rolnika za brak zapłaty za sprzedane produkty rolne. Wnioski tylko do 31 marca 2025 r.

Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi przypomina, że od 1 lutego do 31 marca 2025 r. producent rolny lub grupa może złożyć do oddziału terenowego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa (KOWR) wniosek o przyznanie rekompensaty z tytułu nieotrzymania zapłaty za sprzedane produkty rolne od podmiotu prowadzącego skup, przechowywanie, obróbkę lub przetwórstwo produktów rolnych, który stał się niewypłacalny w 2023 lub 2024 r. - w rozumieniu ustawy o Funduszu Ochrony Rolnictwa (FOR).

REKLAMA