REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Sądowy zakaz prowadzenia działalności gospodarczej

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Paulina Kopanska
Sądowy zakaz prowadzenia działalności gospodarczej/ Fot. Fotolia
Sądowy zakaz prowadzenia działalności gospodarczej/ Fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Przepisy prawa upadłościowego umożliwiają pozbawienie prawa prowadzenia działalności gospodarczej w celu zapewnienia pewności i bezpieczeństwa obrotu. Czy sąd może zakaz prowadzenia wszelkiej działalności gospodarczej?

REKLAMA

Podstawą orzekania zakazu prowadzenia działalności gospodarczej jest ustawa Prawo upadłościowe i naprawcze z dnia 28 lutego 2003r. (dalej: PUN). Choć dla praktyków wydaje się to być oczywiste, warto zastanowić się, dlaczego ustawodawca właśnie w tym akcie zawarł omawianą regulację. Na tak postawione pytanie odpowiada prof. Zedler w następujący sposób: „Postępowanie upadłościowe stwarza doskonałą okazję do ustalenia, czy sam upadły, jak również i inne osoby, w szczególności te, które go reprezentują, nie są tymi osobami, które z uwagi na brak kwalifikacji zawodowych czy etycznych nie powinny być pozbawione prawa uczestniczenia w obrocie gospodarczym. Dlatego też prawo upadłościowe i naprawcze reguluje instytucję pozbawienia prawa prowadzenia działalności gospodarczej na własny rachunek oraz pełnienia funkcji członka rady nadzorczej, pełnomocnika lub reprezentanta spółki handlowej, przedsiębiorstwa państwowego, spółdzielni, fundacji lub stowarzyszenia.”[1]

REKLAMA

Powyższe wydaje się nie budzić niczyich wątpliwości, podobnie jak i kwestia zakresu pozbawienia prawa prowadzenia działalności gospodarczej. W art. 373 PUN ustawodawca wyróżnił wyraźnie zakres przedmiotowy i czasowy. Celem wprowadzenia instytucji zakazu prowadzenia działalności gospodarczej jest niewątpliwie wyeliminowanie z obrotu gospodarczego osób spełniających kryteria opisane w powołanym przepisie dla zapewnienia pewności i bezpieczeństwa obrotu.

Polecamy produkt: Jednolity Plik Kontrolny – praktyczny poradnik (wydanie II z dodatkiem specjalnym)

O ile zapis dotyczący zakresu czasowego jest klarowny, (bowiem ustawodawca przewiduje możliwość orzeczenia zakazu na okres od trzech do dziesięciu lat), o tyle zakres przedmiotowy może budzić wątpliwości, gdyż obejmuje możliwość orzeczenia przez sąd „pozbawienia prawa prowadzenia działalności gospodarczej na własny rachunek oraz pełnienie funkcji członka rady nadzorczej, reprezentanta lub pełnomocnika w spółce handlowej, przedsiębiorstwie państwowym, spółdzielni, fundacji lub stowarzyszeniu. Komentatorzy wskazują, że: „redakcja art. 373 ust. 1 jednoznacznie wskazuje, iż zawsze orzeka się łącznie pozbawienie wszystkich wymienionych w tym przepisie praw.” [2] Zdaniem komentatorów: „Nie jest więc możliwe pozbawienie np. prawa prowadzenia działalności gospodarczej, ale pozostawienie prawa pełnienia funkcji członka rady nadzorczej czy pełnomocnika.”[3]

Z taką wykładnią nie zgodził się jednak Sąd Najwyższy, który orzekał w sprawie o sygn. akt V CSK 689/14.[4] Sprawa ta została zainicjowana wniesieniem skarg kasacyjnej, w której m. in. skarżący podniósł zarzut naruszenia art. 373 ust. 1 i ust 2 PUN. Sąd II instancji orzekł zakaz prowadzenia działalności gospodarczej, obejmujący wszystkie wymienione w art. 373 ust 1 formy. Sąd Najwyższy w uzasadnieniu postanowienia z dnia 24 września 2015r. sygn. akt V CSK 689/14 przeprowadził rozważanie zainicjowane pytaniem: „Czy sąd orzeka - gdy zaistnieją odpowiednie przesłanki - łączne pozbawienie wszystkich wymienionych w art. 373 ust. 1 pkt 1 PUN uprawnień, czy może określić węziej zakres takiego zakazu i orzec np. tylko pozbawienie prawa działalności gospodarczej na własny rachunek lub tylko funkcji menadżerskich (…) ewentualnie  - jedynie niektórych funkcji (jeśli naruszenie obowiązku ustawowego nastąpiło w związku z wykonywaniem takich funkcji.”[5]

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Sąd, w powołanym orzeczeniu wskazał, że przy orzekaniu nie należy pomijać reguły odpowiedniego indywidualizowania i dostosowywania zakazu do sytuacji poszczególnych uczestników postępowania, wobec których zakaz ten jest orzekany. Mowa tu o indywidualizacji w zakresie czasowym (tj. zakazie prowadzenia działalności gospodarczej orzekanym od lat trzech do lat dziesięciu) ale również o zakresie przedmiotowym (pozbawienia prawa prowadzenia działalności gospodarczej na własny rachunek oraz pełnienie funkcji członka rady nadzorczej, reprezentanta lub pełnomocnika w spółce handlowej, przedsiębiorstwie państwowym, spółdzielni, fundacji lub stowarzyszeniu). Sąd podkreślił, że „taka indywidualizacja wynika z art. 373 ust 2 PUN, skoro przy orzekaniu o zakazie prowadzenia działalności gospodarczej należy brać pod uwagę „stopień winy oraz skutki podejmowanych działań, o zakresie powinien więc decydować stopień winy uczestnika postępowania  - o czym stanowi art. 355 kc.” [6]

REKLAMA

Sąd w konsekwencji doszedł do wniosku, że należy przyjąć, iż przepis art. 373 ust 1 i 2 PUN nie zakazuje indywidualizowania przez Sąd orzeczenia zakazu prowadzenia działalności gospodarczej także w znaczeniu przedmiotowym i tym samym dopuszcza niejako indywidualizację i dostosowanie orzeczenia również w tym zakresie, poprzez orzeczenie zakazu prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie poszczególnych form prowadzenia działalności gospodarczej, a nie jak dotąd przyjmowano, kompleksowo, w zakresie wszelkich form wymienionych w art. 373 ust 1 PUN.

Orzeczenie jest szeroko komentowane zarówno przez zwolenników jak i przeciwników zaproponowanego przez Sąd Najwyższy kierunku wykładni. Z jednej strony liberalizacja wykładni art. 373 ust 1 PUN może powodować zagrożenie w postaci funkcjonowania w obrocie osób nierzetelnych, które z uwagi na swoje działania bądź zaniechania[7] winny być odsunięte od sprawowania określonych funkcji. Kompleksowe wykluczenie osób spełniających przesłanki orzeczenia zakazu prowadzenia działalności gospodarczej od prowadzenia działalności we wszelkich formach wskazanych w art. 373 ust. 1 PUN, wydaje się być jednak zbyt dotkliwą karą i moim zdaniem winno być każdorazowo indywidulanie oceniane przy uwzględnieniu stopnia zawinienia i rozmiaru pokrzywdzenia wierzycieli o czym stanowi art. 373 ust. 2 PUN.

[1] Jakubecki A., Zedler F., Prawo upadłościowe i naprawcze, Komentarz, LEX 2011

[2] Jakubecki A., Zedler F., Prawo upadłościowe i naprawcze, Komentarz, LEX 2011

[3] Jakubecki A., Zedler F., Prawo upadłościowe i naprawcze, Komentarz, LEX 2011

[4] Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 24 września 2015r., sygn.  akt V CSK 689/14

[5] Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 24 września 2015r., sygn.  akt V CSK 689/14

[6] Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 24 września 2015r., sygn.  akt V CSK 689/14

[7] art. 373 ust 1 PUN

Dołącz do nas na Facebooku!

Zapisz się na newsletter
Zakładasz firmę? A może ją rozwijasz? Chcesz jak najbardziej efektywnie prowadzić swój biznes? Z naszym newsletterem będziesz zawsze na bieżąco.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Moja firma
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Branża budowlana: mimo działań prewencyjnych liczba wypadków przy pracy nie chce spadać

Brokerzy ubezpieczeniowi alarmują> Firmy budowlane nieraz bagatelizują skalę oraz prawdopodobieństwo wypadków i zawierają ubezpieczenia OC działalności z niskimi sumami gwarancyjnymi i limitami. Tymczasem rośnie liczba wypadków ze skutkiem śmiertelnym.

Rząd opóźnia obowiązek raportowania ESG. Raportowanie dopiero od 2028 i 2029 r. [projekt ustawy przyjęty przez Radę Ministrów]

Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy odraczający o dwa lata obowiązek raportowania ESG dla firm. Nowe przepisy mają ograniczyć biurokratyczne obciążenia i dać przedsiębiorcom więcej czasu na dostosowanie się do unijnych regulacji.

Jak założyć klub fitness lub siłownię? [Poradnik eksperta]

Obecnie w Polsce działa ponad trzy tysiące siłowni i klubów fitness, z czego przeważająca większość funkcjonuje w ramach większych sieci. Dbanie o zdrowie i kondycję fizyczną stało się globalnym i nieprzemijającym trendem, co można zawdzięczać m.in. influencerom z branży fitness (trenerom i instruktorom).

Dlaczego Polacy nie ufają zagranicznym sklepom online? [Raport]

Zagraniczne firmy napotykają na poważną barierę na polskim rynku e-commerce – brak zaufania. Aż 2/3 Polaków unika zakupów w zagranicznych e-sklepach z obawy o zwroty, reklamacje i autentyczność produktów. Kluczową rolę w decyzjach zakupowych odgrywają opinie innych klientów. Pokonanie tej nieufności to klucz do sukcesu w polskim e-handlu.

REKLAMA

Rząd podwyższy w 2026 r. płacę minimalną tylko o wskaźnik inflacji - przedsiębiorcy chwalą takie rozwiązanie, dlaczego

Płaca minimalna w 2026 roku wzrośnie o 140 złotych brutto do kwoty 4806 złotych. To mniejszy wzrost niż w minionych latach, ale przedsiębiorcy przyznają, że jest to kompromis pomiędzy możliwościami przedsiębiorców, a oczekiwaniami pracowników.

Szczęście i spełnienie może iść w parze

Rozmowa z dr Mary E. Anderson, autorką książki „Radość osiągania” – o tym, jak być szczęśliwym wysoko efektywnym człowiekiem.

Ludzie wciąż listy piszą, ale polecone wysyłają głównie urzędy. Rynek pocztowy w Polsce ma się dobrze

Jednak główną siłą napędową pozostają wciąż usługi kurierskie, które odpowiadają za 73,3 proc. wartości rynku i 56,5 proc. jego wolumenu. Mimo dominacji tego segmentu, istotną rolę wciąż odgrywają przesyłki listowe.

Miód podrożeje, bo prawo wymaga zmiany etykiet na słoikach a to kosztuje

Równo za rok na sklepowych półkach pojawią się nowe etykiety miodu, wynikające z przyjętej unijnej dyrektywy. Wprowadzają one niepozorną, ale mogącą narobić sporo zamieszania zmianę. Jednocześnie nielegalny handel miodem rozwija się niemal bez nadzoru.

REKLAMA

Rolnicy radzą sobie dużo lepiej z długami niż firmy przetwarzające plony ich pracy

Polska żywność ma się dobrze, ale kondycja finansowa branży już mniej. Sektor rolno-spożywczy musi oddać wierzycielom 760,6 mln zł, a wiarygodność płatnicza przetwórców i dostawców staje się coraz większym problemem. Nie dotyczy to rolników, którzy na ogół są wiarygodni finansowo.

Małe firmy z dużymi obawami przed kolejnym wysokim wzrostem płacy minimalnej

Duże wzrosty płacy minimalnej w ostatnich latach hamują wzrost małych i średnich firm. Poza bezpośrednim obciążeniem kosztami pracowniczymi oznaczają dla przedsiębiorców skokowy wzrost koszt w postaci coraz wyższych składek ZUS.

REKLAMA