Jak dochodzić roszczeń w postępowaniu grupowym?

Postępowanie grupowe zostało wprowadzone Ustawą z dnia 17 grudnia 2009 r. o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym (Dz. U. z 2010, nr 7, poz. 44). Mogą być w nim rozpatrywane sprawy o roszczenia o ochronę konsumentów, z tytułu odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny oraz tytułu czynów niedozwolonych, z wyjątkiem roszczeń o ochronę dóbr osobistych. Aby określone postępowanie mogło zostać uznane za grupowe, musi ono być sądowym postępowaniem cywilnym w sprawach, w których dochodzone są roszczenia jednego rodzaju, co najmniej 10 osób, oparte na tej samej lub takiej samej podstawie faktycznej. 

Co najmniej 10 osób dochodzi odszkodowania z tytułu szkody wyrządzonej przez fabrykę, która emituje niebezpieczne dla życia bądź zdrowia substancje. 

Istota postępowania grupowego polega na działaniu zespołowym. Nie jest jednak konieczne, aby tylko w grupie można było dochodzić swoich praw. Osoby, które do grupy nie przystąpiły, bądź z niej wystąpiły, mogą dochodzić roszczeń we własnym zakresie. W sprawach o roszczenia pieniężne konieczne jest, aby wysokość roszczenia dochodzonego przez każdego członka grupy została ujednolicona. Z uwagi jednak na to, że część osób może ponieść mniejszą bądź większą szkodę niż inni i trudno jest ujednolicić roszczenia pieniężne wszystkich członków grupy, dlatego ustawodawca wprowadził możliwość ujednolicenia roszczenia w podgrupach, składających się z co najmniej dwóch osób.

Przeczytaj koniecznie: Postępowanie grupowe - szanse i zagrożenia dla przedsiębiorcy

Co z pozwem?

Pozew należy skierować do sądu okręgowego. Powództwo w imieniu własnym, ale na rzecz wszystkich członków grupy, wytacza jej reprezentant. którym może być osoba będąca jej członkiem albo powiatowy (miejski) rzecznik konsumentów w zakresie przysługujących im uprawnień. W postępowaniu grupowym powód musi być obowiązkowo reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika (adwokata lub radcę prawnego), chyba że sam powód jest takim pełnomocnikiem.

Reprezentant grupy powinien zawrzeć umowę z pełnomocnikiem, w której należy wskazać sposób wynagrodzenia pełnomocnika. Wynagrodzenie zostało ograniczone do 20% w stosunku do kwoty zasądzonej na rzecz powoda.

Pozew w postępowaniu grupowym powinien zawierać elementy, które są wymagane w każdym pozwie, a ponadto:

• wniosek o rozpoznanie sprawy w postępowaniu grupowym;
• wskazanie okoliczności, o których mowa w art. 1 ust. 1 ustawy (tzn. wskazanie, iż roszczenia są jednego rodzaju i są oparte na tej samej lub takiej samej podstawie faktycznej), a w przypadku roszczeń pieniężnych także zasad ujednolicenia wysokości roszczeń członków grupy lub podgrup;
• w przypadku roszczeń pieniężnych określenie wysokości roszczenia każdego z członków grupy lub podgrup;
• oświadczenie powoda o tym, że działa w charakterze reprezentanta grupy.