REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Prawa autorskie zależne

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Monika Brzozowska
Monika Brzozowska
Adwokat, dziennikarz, politolog, doradca i trener. Ekspert z zakresu prawa własności przemysłowej, prawa reklamy, znawca problematyki z zakresu prawa prasowego, prawa mediów, prawa autorskiego.
prawa autorskie zależne
prawa autorskie zależne

REKLAMA

REKLAMA

Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych wyróżnia oprócz praw osobistych i majątkowych prawa zależne. Prawem zależnym jest m.in. prawo do opracowania cudzego utworu.

Niezwykle istotnym problemem w tematyce praw autorskich są tzw. prawa zależne. Całość problematyki praw zależnych uregulowane jest de facto w dwóch artykułach – art. 2 oraz art. 46 ustawy o prawie autorskim.

REKLAMA

Art. 2 ust. 1 prawa autorskiego stanowi iż opracowanie cudzego utworu, w szczególności tłumaczenie, przeróbka, adaptacja, jest przedmiotem prawa autorskiego bez uszczerbku dla prawa do utworu pierwotnego. Przy czym zgodnie z ust. 2 tegoż artykułu rozporządzanie i korzystanie z opracowania zależy od zezwolenia twórcy utworu pierwotnego (prawo zależne), chyba że autorskie prawa majątkowe do utworu pierwotnego wygasły. W przypadku baz danych spełniających cechy utworu zezwolenie twórcy jest konieczne także na sporządzenie opracowania.

Polecamy: Przekształcenia spółek. Praktyczne aspekty prawne, podatkowe i rachunkowe

Oczywiście by mówić o opracowaniu jako przedmiocie prawa autorskiego musi ono spełnić ogólne przesłanki bycia utworem tj. samo opracowanie musi posiadać indywidualny charakter, być oryginalne, twórcze oraz ustalone w jakimkolwiek postaci. Prawo zależne potocznie można określić jako prawo do przerabiania utworu.

Polecamy: Czym jest dozwolony użytek osobisty?

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Co to oznacza w praktyce?

REKLAMA

Jeśli nabyliśmy prawa do utworu lub na dany utwór otrzymaliśmy licencję to bez odpowiednich zapisów w umowie nie możemy twórczo utworu opracować (tłumaczyć, zrobić adaptacji czy przerobić). Powinniśmy kwestie dotyczącą praw zależnych mieć uregulowaną w umowie między twórcą a nabywającym prawa lub licencjobiorcą.

Wydawać by się mogło iż zbędne są takie regulacje w przypadku nabycia praw autorskich. Nabycie praw autorskich wiążę się bowiem przeniesieniem uprawnień z twórcy na nabywcę. I to dodajmy wszelkich uprawnień w tym- jak by się mogło wydawać – również uprawnień do przerabiania danego utworu. Nic bardziej błędnego. Na własnej skórze przekonało się o tym kilkadziesiąt agencji reklamowych czy też innych podmiotów, które mimo iż nabyły prawa autorskie do danego utworu (np. reklamy audiowizualnej) nie mogły twórczo przerobić takiego utworu.

Porozmawiaj o tym naszym FORUM!

Jak długo chronione są prawa autorskie?

A dlaczego przy nabyciu praw również trzeba uregulować kwestie dotyczące praw zależnych? Dlatego iż zgodnie z zamierzeniami ustawodawcy, sprecyzowanymi w art. 46 prawa autorskiego jeżeli umowa nie stanowi inaczej, twórca zachowuje wyłączne prawo zezwalania na wykonywanie zależnego prawa autorskiego, mimo że w umowie postanowiono o przeniesieniu całości autorskich praw majątkowych.

Zobacz: Utwór audiowizualny a prawo autorskie

Na marginesie niniejszych rozważań warto podkreślić iż nie musimy mieć zezwolenia twórcy pierwotnego do samego stworzenia opracowania – ale już do rozpowszechniania naszego opracowania zezwolenie twórcy pierwotnego jest koniecznością. Brak takiego zezwolenia – to naruszenie praw autorskich zależnych.


REKLAMA

W kwestii praw zależnych ustawodawca nie precyzuje ani formy, ani dokładnej treści takiego zezwoleniem pozostawiając to praktyce i zasadzie swobody redagowania oświadczeń woli. Stąd wydaje się iż na podstawie kodeksu cywilnego zezwoleniem takim (zgodą) może być każde oświadczenie woli wyrażone w sposób jednoznaczny. Oczywiście najlepiej jeśli dla celów dowodowych oświadczenie takie przybierze formę pisemną (może to być – w mojej ocenie – np. mail, faks lub nawet SMS)

Podobnie jak w przypadku treści czy formy, czas ustalany jest indywidualnie przez strony- może to być na czas nieokreślony, czas obowiązywania umowy, czas wyznaczony konkretną datą itp. Trzeba jednak pamiętać iż jeśli oświadczenie, czy też umowa między stronami milczy wówczas zezwolenie takie, co do zasady, będzie ważne przez 5 lat.

Ponadto zgodnie z art. 2 ust. 3 prawa autorskiego twórca utworu pierwotnego może cofnąć zezwolenie, jeżeli w ciągu pięciu lat od jego udzielenia opracowanie nie zostało rozpowszechnione. W takim jednak wypadku wypłacone twórcy wynagrodzenie nie podlega zwrotowi.

Roszczenia twórcy za naruszenie praw autorskich

Odpłatność za zgodę

Podobnie jak w poprzednich przypadkach – ustawodawca pozostawił tę regulację stronom. Uważam iż zezwolenie może więc być udzielone nieodpłatnie, rozliczenie może być np. barterowe lub inne ustalone między stronami.

A na zakończenie warto również podkreślić, że aby skorzystać w ogóle z takiego zezwolenia i na tej podstawie rozpowszechniać nasze opracowanie - na egzemplarzach opracowania należy wymienić twórcę i tytuł utworu pierwotnego. Oczywiście w zezwoleniu twórca może zrzec się wykonywanie tego – jakże istotnego - uprawnienia.

Autorka artykułu jest prawnikiem, specjalistą w zakresie prawa prasowego, autorskiego oraz własności przemysłowej - kancelaria@mbrzozowska.pl

Polecamy: serwis Prawo autorskie

Zapisz się na newsletter
Zakładasz firmę? A może ją rozwijasz? Chcesz jak najbardziej efektywnie prowadzić swój biznes? Z naszym newsletterem będziesz zawsze na bieżąco.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Moja firma
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
5 sprawdzonych metod pozyskiwania klientów B2B, które działają w 2025 roku

Pozyskiwanie klientów biznesowych w 2025 roku wymaga elastyczności, innowacyjności i umiejętnego łączenia tradycyjnych oraz nowoczesnych metod sprzedaży. Zmieniające się preferencje klientów, rozwój technologii i rosnące znaczenie relacji międzyludzkich sprawiają, że firmy muszą dostosować swoje strategie, aby skutecznie docierać do nowych odbiorców. Dobry prawnik zadba o zgodność strategii z przepisami prawa oraz zapewni ochronę interesów firmy. Oto pięć sprawdzonych metod, które pomogą w pozyskiwaniu klientów w obecnym roku.

Family Business Future Summit - podsumowanie po konferencji

Pod koniec kwietnia niniejszego roku, odbyła się druga edycja wydarzenia Family Business Future Summit, które dedykowane jest przedsiębiorczości rodzinnej. Stolica Warmii i Mazur przez dwa dni gościła firmy rodzinne z całej Polski, aby esencjonalnie, inspirująco i innowacyjne opowiadać i rozmawiać o sukcesach oraz wyzwaniach stojących przed pionierami polskiej przedsiębiorczości.

Fundacja rodzinna po dwóch latach – jak zmienia się myślenie o sukcesji?

Jeszcze kilka lat temu o sukcesji w firmach mówiło się niewiele. Przedsiębiorcy odsuwali tę kwestię na później, często z uwagi na brak gotowości, aby się z nią zmierzyć. Mówienie o śmierci właściciela, przekazaniu firmy i zabezpieczeniu rodziny wciąż należało do tematów „na później”.

Potencjał 33 GW z wiatraków na polskim morzu. To 57% zapotrzebowania kraju na energię. Co dalej z farmami wiatrowymi w 2026 i 2027 r.

Polski potencjał na wytwarzanie energii elektrycznej z wiatraków na morzu (offshore) wynosi 33 GW. To aż 57% rocznego zapotrzebowania kraju na energię. W 2026 i 2027 r. powstaną nowe farmy wiatrowe Baltic Power i Baltica 2. Jak zmieniają się przepisy? Co dalej?

REKLAMA

Jak zwiększyć rentowność biura rachunkowego bez dodatkowych wydatków?

Branża księgowa to jedna z dziedzin, w których wynagrodzenie za świadczone usługi często jest mocno niedoszacowane, mimo tego, że błędy w księgowości mogą skutkować bardzo poważnymi konsekwencjami dla przedsiębiorców. W związku z tak doniosłą rolą biur rachunkowych powinny one dbać o poziom rentowności, który pozwoli właścicielom skupić się na podnoszeniu jakości świadczonych usług oraz większego spokoju, co niewątpliwie pozytywnie wpływa na dobrostan właścicieli biur oraz ich pracowników.

Samozatrudnieni i małe firmy w odwrocie? wzrasta liczba likwidowanych i zawieszanych działalności gospodarczych, co się dzieje

Według znawców tematu, czynniki decydujące ostatnio o likwidacji takich firm nie różnią się od tych sprzed roku. Znaczenie mają m.in. koszty prowadzenia biznesu, w tym składki zusowskie, a także oczekiwania finansowe pracowników.

Szybki wzrost e-commerce mocno zależny od rozwoju nowych technologii: co pozwoli na zwiększenie zainteresowania zakupami online ze strony klientów

E-commerce czyli zakupy internetowe przestają być jedynie wygodną alternatywą dla handlu tradycyjnego – stają się doświadczeniem, którego jakość wyznaczają nie tylko oferta i cena, lecz także szybkość, elastyczność i przewidywalność dostawy oraz prostota ewentualnego zwrotu.

Przedsiębiorczość w Polsce ma się dobrze, mikroprzedsiębiorstwa minimalizując ryzyko działalności gospodarczej coraz częściej zaczynają od franczyzy

Najliczniejszą grupę firm zarejestrowanych w Polsce stanowią mikroprzedsiębiorstwa, a wśród nich ponad 87 tys. to podmioty działające w modelu franczyzowym. Jak zwracają uwagę ekonomiści ze Szkoły Głównej Handlowej, Polska jest liderem franczyzy w Europie Środkowo-Wschodniej.

REKLAMA

Rewolucyjne zmiany w prowadzeniu księgi przychodów i rozchodów

Ministerstwo Finansów opublikowało projekt nowego rozporządzenia w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (KPiR), co oznacza, że już od 1 stycznia 2026 r. zmieni się sposób ich prowadzenia.

Apteki odzyskają prawo reklamowania swojej działalności. bo obecne zakazy są sprzeczne z prawem unijnym

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydał wyrok w sprawie C-200/24, w którym jednoznacznie uznał, że obowiązujący w Polsce całkowity zakaz reklamy aptek narusza prawo Unii Europejskiej. To ważny moment dla rynku aptecznego i swobody działalności gospodarczej w Polsce.

REKLAMA