REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Prawa autorskie zależne

Monika Brzozowska
Monika Brzozowska
Adwokat, dziennikarz, politolog, doradca i trener. Ekspert z zakresu prawa własności przemysłowej, prawa reklamy, znawca problematyki z zakresu prawa prasowego, prawa mediów, prawa autorskiego.
prawa autorskie zależne
prawa autorskie zależne

REKLAMA

REKLAMA

Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych wyróżnia oprócz praw osobistych i majątkowych prawa zależne. Prawem zależnym jest m.in. prawo do opracowania cudzego utworu.

Niezwykle istotnym problemem w tematyce praw autorskich są tzw. prawa zależne. Całość problematyki praw zależnych uregulowane jest de facto w dwóch artykułach – art. 2 oraz art. 46 ustawy o prawie autorskim.

REKLAMA

Art. 2 ust. 1 prawa autorskiego stanowi iż opracowanie cudzego utworu, w szczególności tłumaczenie, przeróbka, adaptacja, jest przedmiotem prawa autorskiego bez uszczerbku dla prawa do utworu pierwotnego. Przy czym zgodnie z ust. 2 tegoż artykułu rozporządzanie i korzystanie z opracowania zależy od zezwolenia twórcy utworu pierwotnego (prawo zależne), chyba że autorskie prawa majątkowe do utworu pierwotnego wygasły. W przypadku baz danych spełniających cechy utworu zezwolenie twórcy jest konieczne także na sporządzenie opracowania.

Polecamy: Przekształcenia spółek. Praktyczne aspekty prawne, podatkowe i rachunkowe

Oczywiście by mówić o opracowaniu jako przedmiocie prawa autorskiego musi ono spełnić ogólne przesłanki bycia utworem tj. samo opracowanie musi posiadać indywidualny charakter, być oryginalne, twórcze oraz ustalone w jakimkolwiek postaci. Prawo zależne potocznie można określić jako prawo do przerabiania utworu.

Polecamy: Czym jest dozwolony użytek osobisty?

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Co to oznacza w praktyce?

REKLAMA

Jeśli nabyliśmy prawa do utworu lub na dany utwór otrzymaliśmy licencję to bez odpowiednich zapisów w umowie nie możemy twórczo utworu opracować (tłumaczyć, zrobić adaptacji czy przerobić). Powinniśmy kwestie dotyczącą praw zależnych mieć uregulowaną w umowie między twórcą a nabywającym prawa lub licencjobiorcą.

Wydawać by się mogło iż zbędne są takie regulacje w przypadku nabycia praw autorskich. Nabycie praw autorskich wiążę się bowiem przeniesieniem uprawnień z twórcy na nabywcę. I to dodajmy wszelkich uprawnień w tym- jak by się mogło wydawać – również uprawnień do przerabiania danego utworu. Nic bardziej błędnego. Na własnej skórze przekonało się o tym kilkadziesiąt agencji reklamowych czy też innych podmiotów, które mimo iż nabyły prawa autorskie do danego utworu (np. reklamy audiowizualnej) nie mogły twórczo przerobić takiego utworu.

Porozmawiaj o tym naszym FORUM!

Jak długo chronione są prawa autorskie?

A dlaczego przy nabyciu praw również trzeba uregulować kwestie dotyczące praw zależnych? Dlatego iż zgodnie z zamierzeniami ustawodawcy, sprecyzowanymi w art. 46 prawa autorskiego jeżeli umowa nie stanowi inaczej, twórca zachowuje wyłączne prawo zezwalania na wykonywanie zależnego prawa autorskiego, mimo że w umowie postanowiono o przeniesieniu całości autorskich praw majątkowych.

Zobacz: Utwór audiowizualny a prawo autorskie

Na marginesie niniejszych rozważań warto podkreślić iż nie musimy mieć zezwolenia twórcy pierwotnego do samego stworzenia opracowania – ale już do rozpowszechniania naszego opracowania zezwolenie twórcy pierwotnego jest koniecznością. Brak takiego zezwolenia – to naruszenie praw autorskich zależnych.


REKLAMA

W kwestii praw zależnych ustawodawca nie precyzuje ani formy, ani dokładnej treści takiego zezwoleniem pozostawiając to praktyce i zasadzie swobody redagowania oświadczeń woli. Stąd wydaje się iż na podstawie kodeksu cywilnego zezwoleniem takim (zgodą) może być każde oświadczenie woli wyrażone w sposób jednoznaczny. Oczywiście najlepiej jeśli dla celów dowodowych oświadczenie takie przybierze formę pisemną (może to być – w mojej ocenie – np. mail, faks lub nawet SMS)

Podobnie jak w przypadku treści czy formy, czas ustalany jest indywidualnie przez strony- może to być na czas nieokreślony, czas obowiązywania umowy, czas wyznaczony konkretną datą itp. Trzeba jednak pamiętać iż jeśli oświadczenie, czy też umowa między stronami milczy wówczas zezwolenie takie, co do zasady, będzie ważne przez 5 lat.

Ponadto zgodnie z art. 2 ust. 3 prawa autorskiego twórca utworu pierwotnego może cofnąć zezwolenie, jeżeli w ciągu pięciu lat od jego udzielenia opracowanie nie zostało rozpowszechnione. W takim jednak wypadku wypłacone twórcy wynagrodzenie nie podlega zwrotowi.

Roszczenia twórcy za naruszenie praw autorskich

Odpłatność za zgodę

Podobnie jak w poprzednich przypadkach – ustawodawca pozostawił tę regulację stronom. Uważam iż zezwolenie może więc być udzielone nieodpłatnie, rozliczenie może być np. barterowe lub inne ustalone między stronami.

A na zakończenie warto również podkreślić, że aby skorzystać w ogóle z takiego zezwolenia i na tej podstawie rozpowszechniać nasze opracowanie - na egzemplarzach opracowania należy wymienić twórcę i tytuł utworu pierwotnego. Oczywiście w zezwoleniu twórca może zrzec się wykonywanie tego – jakże istotnego - uprawnienia.

Autorka artykułu jest prawnikiem, specjalistą w zakresie prawa prasowego, autorskiego oraz własności przemysłowej - kancelaria@mbrzozowska.pl

Polecamy: serwis Prawo autorskie

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Moja firma
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Piękny umysł. Wiedza o mózgu w analizie preferencji zachowań i postaw człowieka

W dzisiejszym świecie, w którym wiedza neuronaukowa jest coraz bardziej dostępna, a tematyczne publikacje wychodzą poza ramę dyskursu naukowego i pisane są przystępnym językiem, wiedza o mózgu staje się niebywale wartościowym obszarem do codziennego wykorzystania. Warto, aby sięgali po nią również ci, którzy wspierają wzrost ludzi w biznesie i rozwoju indywidualnym.

Ruszył konkurs ZUS. Można otrzymać dofinansowanie do 80 proc. wartości projektu na poprawę bezpieczeństwa i higieny pracy (BHP)

Ruszył konkurs ZUS. Można otrzymać dofinansowanie do 80 proc. wartości projektu na poprawę bezpieczeństwa i higieny pracy (BHP). Wnioski można składać do 10 marca 2025 r. Gdzie złożyć wniosek? Kto może ubiegać się o dofinansowanie? Co podlega dofinansowaniu?

Podatek dochodowy 2025: skala podatkowa, podatek liniowy czy ryczałt. Trzeba szybko decydować się na wybór formy opodatkowania, jaki termin - do kiedy

Przedsiębiorcy mogą co roku korzystać z innej – jednej z trzech możliwych – form podatku dochodowego od przychodów uzyskiwanych z działalności gospodarczej. Poza wysokością samego podatku, jaki trzeba będzie zapłacić, teraz forma opodatkowania wpływa również na wysokość obciążeń z tytułu składki na ubezpieczenie zdrowotne.

Raportowanie ESG: jak się przygotować, wdrażanie, wady i zalety. Czy czekają nas zmiany? [WYWIAD]

Raportowanie ESG: jak firma powinna się przygotować? Czym jest ESG? Jak wdrożyć system ESG w firmie. Czy ESG jest potrzebne? Jak ESG wpływa na rynek pracy? Jakie są wady i zalety ESG? Co należałoby zmienić w przepisach stanowiących o ESG?

REKLAMA

Zarządzanie kryzysowe czyli jak przetrwać biznesowy sztorm - wskazówki, przykłady, inspiracje

Załóżmy, że jako kapitan statku (CEO) niespodziewanie napotykasz gwałtowny sztorm (sytuację kryzysową lub problemową). Bez odpowiednich narzędzi nawigacyjnych, takich jak mapa, kompas czy plan awaryjny, Twoje szanse na bezpieczne dotarcie do portu znacząco maleją. Ryzykujesz nawet sam fakt przetrwania. W świecie biznesu takim zestawem narzędzi jest Księga Komunikacji Kryzysowej – kluczowy element, który każda firma, niezależnie od jej wielkości czy branży, powinna mieć zawsze pod ręką.

Układ likwidacyjny w postępowaniu restrukturyzacyjnym

Układ likwidacyjny w postępowaniu restrukturyzacyjnym. Sprzedaż majątku przedsiębiorstwa w ramach postępowania restrukturyzacyjnego ma sens tylko wtedy, gdy z ekonomicznego punktu widzenia nie ma większych szans na uzdrowienie jego sytuacji, bądź gdy spieniężenie części przedsiębiorstwa może znacznie usprawnić restrukturyzację.

Ile jednoosobowych firm zamknięto w 2024 r.? A ile zawieszono? [Dane z CEIDG]

W 2024 r. o 4,8 proc. spadła liczba wniosków dotyczących zamknięcia jednoosobowej działalności gospodarczej. Czy to oznacza lepsze warunki do prowadzenia biznesu? Niekoniecznie. Jak widzą to eksperci?

Rozdzielność majątkowa a upadłość i restrukturyzacja

Ogłoszenie upadłości prowadzi do powstania między małżonkami ustroju rozdzielności majątkowej, a majątek wspólny wchodzi w skład masy upadłości. Drugi z małżonków, który nie został objęty postanowieniem o ogłoszeniu upadłości, ma prawo domagać się spłaty równowartości swojej części tego majątku. Otwarcie restrukturyzacji nie powoduje tak daleko idących skutków.

REKLAMA

Wygrywamy dzięki pracownikom [WYWIAD]

Rozmowa z Beatą Rosłan, dyrektorką HR w Jacobs Douwe Egberts, o tym, jak skuteczna polityka personalna wspiera budowanie pozycji lidera w branży.

Zespół marketingu w organizacji czy outsourcing usług – które rozwiązanie jest lepsze?

Lepiej inwestować w wewnętrzny zespół marketingowy czy może bardziej opłacalnym rozwiązaniem jest outsourcing usług marketingowych? Marketing odgrywa kluczową rolę w sukcesie każdej organizacji. W dobie cyfryzacji i rosnącej konkurencji firmy muszą stale dbać o swoją obecność na rynku, budować markę oraz skutecznie docierać do klientów.

REKLAMA