REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Prawa autorskie majątkowe

Monika Brzozowska
Monika Brzozowska
Adwokat, dziennikarz, politolog, doradca i trener. Ekspert z zakresu prawa własności przemysłowej, prawa reklamy, znawca problematyki z zakresu prawa prasowego, prawa mediów, prawa autorskiego.
Tylko twórca ma uprawnienie do rozporządzania swoimi prawami majątkowymi.
Tylko twórca ma uprawnienie do rozporządzania swoimi prawami majątkowymi.

REKLAMA

REKLAMA

Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych rozróżnia prawa osobiste i majątkowe. Prawa majątkowe są zbywalne, porównuje się je natomiast do prawa własności określonego w k.c.

Prawa autorskie majątkowe uregulowane są w art. 17 ustawy o prawie autorskim i prawach zależnych. Zgodnie z tym artykułem jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, twórcy przysługuje wyłączne prawo do korzystania z utworu i rozporządzania nim na wszystkich polach eksploatacji oraz do wynagrodzenia za korzystanie z utworu. Co to oznacza i jak należy to tłumaczyć?

REKLAMA

REKLAMA

W wielki skrócie oznacza to monopol twórcy, w kwestii rozporządzania prawami autorskimi. Tylko twórca ma prawo korzystania z utworu, rozporządzania nim oraz wynagrodzenia z tytułu korzystania. Twórca może swoje uprawnienia z tytułu praw autorskich majątkowych przenieść na inne podmioty (w drodze licencji lub w drodze umowy przenoszącej prawa), albo ….. nie dokonywać tego typu działań. Tylko jednak twórca o tym decyduje.

Prawa autorskie są zbywalne (i tym różnią się od praw osobistych, których nie można ani zbyć ani zrzec się). Bardzo często uprawnienie z tytułu praw autorskich porównywane jest do uprawnień właściciela rzeczy określonych w Kodeksie cywilnym. Zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego właściciel może, z wyłączeniem innych osób:

  • korzystać z rzeczy zgodnie ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem swego prawa (np. pobierać pożytki i inne dochody z rzeczy),
  • rozporządzać rzeczą (może np. rzecz zniszczyć, zużyć lub w inny sposób nią rozporządzać).

Prawo autorskie w podobny sposób reguluje kwestie związane z uprawnieniami twórcy. Tylko twórca ma więc uprawnienie do rozporządzania swoimi prawami majątkowymi.

Polecamy: serwis Utwory pracownicze

Dalszy ciąg materiału pod wideo

REKLAMA

To o czym warto pamiętać w kontekście praw autorskich majątkowych to tzw. domniemanie odpłatności. Wprowadza je art. 17 prawa autorskiego zgodnie z którym twórcy należy się wynagrodzenie za korzystanie z utworu (jeśli oczywiście co innego nie wynika z umowy łączącej strony).

Istnieją bowiem sytuacje gdy twórca zrzeka się wynagrodzenia/honorarium za rozporządzenie prawami do utworu. przykładem mogą być np. różnego rodzaju akcje charytatywne, podczas których twórcy wykonują utwory (zdjęcia, plakaty, bombki świąteczne itp.), organizator akcji utwory sprzedaje, zaś twórcy nie pobierając z tego tytułu żadnego wynagrodzenia.


O ile prawa autorskie osobiste są niezbywalne, nie można się ich zrzec i chronię twórcę w sposób nieograniczony w czasie, o tyle prawa autorskie majątkowe są chronione tylko przez określony czas. Na podstawie art. 36 prawa autorskiego oblicza się czas ochrony praw autorskich majątkowych.

Zgodnie z tym artykułem z zastrzeżeniem wyjątków przewidzianych w ustawie, autorskie prawa majątkowe gasną z upływem lat siedemdziesięciu:

  • od śmierci twórcy, a do utworów współautorskich - od śmierci współtwórcy, który przeżył pozostałych;
  • w odniesieniu do utworu, którego twórca nie jest znany - od daty pierwszego rozpowszechnienia, chyba że pseudonim nie pozostawia wątpliwości co do tożsamości autora lub jeżeli autor ujawnił swoją tożsamość;
  • w odniesieniu do utworu, do którego autorskie prawa majątkowe przysługują z mocy ustawy innej osobie niż twórca - od daty rozpowszechnienia utworu, a gdy utwór nie został rozpowszechniony - od daty jego ustalenia;
  • w odniesieniu do utworu audiowizualnego - od śmierci najpóźniej zmarłej z wymienionych osób: głównego reżysera, autora scenariusza, autora dialogów, kompozytora muzyki skomponowanej do utworu audiowizualnego.

Oznacza to iż po upływie czas przewidzianego w ustawie można w sposób dowolny i swobodny korzystać z utworów. Nie trzeba występować o zgodę do twórcy, nie ma konieczności zapłaty za korzystanie czy rozpowszechnianie takiego utwory, brak również obowiązku podpisywania stosownych umów z twórcą.

Okres ten liczony jest więc co do zasady od śmierci twórcy (współtwórców), ale wyjątkowo - od innych zdarzeń. W sytuacji gdy twórca nie jest znany 70 lat będziemy liczyć od daty rozpowszechniania utworu.

Prawo autorskie w art. 37 precyzuje jeszcze, iż w sytuacji gdy bieg terminu wygaśnięcia autorskich praw majątkowych rozpoczyna się od rozpowszechnienia utworu, a utwór rozpowszechniono w częściach, odcinkach, fragmentach lub wkładkach, bieg terminu liczy się oddzielnie od daty rozpowszechnienia każdej z wymienionych części.

   

Autorka artykułu jest prawnikiem, specjalistą w zakresie prawa prasowego, autorskiego oraz własności przemysłowej - kancelaria@mbrzozowska.pl

Polecamy: serwis Organizowanie imprez

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Moja firma
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Człowiek ponad algorytmy. Czyli rola umiejętności miękkich w świecie automatyzacji

W miarę jak automatyzacja i sztuczna inteligencja zmieniają całe branże, firmy i miejsca pracy – umiejętności miękkie postrzegane jako jedyna rzecz, której maszyny nie mogą zastąpić, stają się absolutnie niezbędne. Które zatem z kompetencji będą szczególnie cenione przez pracodawców i mogą zadecydować o przewadze konkurencyjnej w 2025 r.?

ZUS: Zmiany w składce zdrowotnej. Jak skorzystają przedsiębiorcy?

Od nowego roku zmieniły się zasady obliczania składki na ubezpieczenie zdrowotne dla przedsiębiorców. Zakład Ubezpieczeń Społecznych przypomina, kto skorzysta z nowych przepisów i kiedy pierwsze płatności według nowych zasad.

Piękny umysł. Wiedza o mózgu w analizie preferencji zachowań i postaw człowieka

W dzisiejszym świecie, w którym wiedza neuronaukowa jest coraz bardziej dostępna, a tematyczne publikacje wychodzą poza ramę dyskursu naukowego i pisane są przystępnym językiem, wiedza o mózgu staje się niebywale wartościowym obszarem do codziennego wykorzystania. Warto, aby sięgali po nią również ci, którzy wspierają wzrost ludzi w biznesie i rozwoju indywidualnym.

Ruszył konkurs ZUS. Można otrzymać dofinansowanie do 80 proc. wartości projektu na poprawę bezpieczeństwa i higieny pracy (BHP)

Ruszył konkurs ZUS. Można otrzymać dofinansowanie do 80 proc. wartości projektu na poprawę bezpieczeństwa i higieny pracy (BHP). Wnioski można składać do 10 marca 2025 r. Gdzie złożyć wniosek? Kto może ubiegać się o dofinansowanie? Co podlega dofinansowaniu?

REKLAMA

Podatek dochodowy 2025: skala podatkowa, podatek liniowy czy ryczałt. Trzeba szybko decydować się na wybór formy opodatkowania, jaki termin - do kiedy

Przedsiębiorcy mogą co roku korzystać z innej – jednej z trzech możliwych – form podatku dochodowego od przychodów uzyskiwanych z działalności gospodarczej. Poza wysokością samego podatku, jaki trzeba będzie zapłacić, teraz forma opodatkowania wpływa również na wysokość obciążeń z tytułu składki na ubezpieczenie zdrowotne.

Raportowanie ESG: jak się przygotować, wdrażanie, wady i zalety. Czy czekają nas zmiany? [WYWIAD]

Raportowanie ESG: jak firma powinna się przygotować? Czym jest ESG? Jak wdrożyć system ESG w firmie. Czy ESG jest potrzebne? Jak ESG wpływa na rynek pracy? Jakie są wady i zalety ESG? Co należałoby zmienić w przepisach stanowiących o ESG?

Zarządzanie kryzysowe czyli jak przetrwać biznesowy sztorm - wskazówki, przykłady, inspiracje

Załóżmy, że jako kapitan statku (CEO) niespodziewanie napotykasz gwałtowny sztorm (sytuację kryzysową lub problemową). Bez odpowiednich narzędzi nawigacyjnych, takich jak mapa, kompas czy plan awaryjny, Twoje szanse na bezpieczne dotarcie do portu znacząco maleją. Ryzykujesz nawet sam fakt przetrwania. W świecie biznesu takim zestawem narzędzi jest Księga Komunikacji Kryzysowej – kluczowy element, który każda firma, niezależnie od jej wielkości czy branży, powinna mieć zawsze pod ręką.

Układ likwidacyjny w postępowaniu restrukturyzacyjnym

Układ likwidacyjny w postępowaniu restrukturyzacyjnym. Sprzedaż majątku przedsiębiorstwa w ramach postępowania restrukturyzacyjnego ma sens tylko wtedy, gdy z ekonomicznego punktu widzenia nie ma większych szans na uzdrowienie jego sytuacji, bądź gdy spieniężenie części przedsiębiorstwa może znacznie usprawnić restrukturyzację.

REKLAMA

Ile jednoosobowych firm zamknięto w 2024 r.? A ile zawieszono? [Dane z CEIDG]

W 2024 r. o 4,8 proc. spadła liczba wniosków dotyczących zamknięcia jednoosobowej działalności gospodarczej. Czy to oznacza lepsze warunki do prowadzenia biznesu? Niekoniecznie. Jak widzą to eksperci?

Rozdzielność majątkowa a upadłość i restrukturyzacja

Ogłoszenie upadłości prowadzi do powstania między małżonkami ustroju rozdzielności majątkowej, a majątek wspólny wchodzi w skład masy upadłości. Drugi z małżonków, który nie został objęty postanowieniem o ogłoszeniu upadłości, ma prawo domagać się spłaty równowartości swojej części tego majątku. Otwarcie restrukturyzacji nie powoduje tak daleko idących skutków.

REKLAMA