REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Nieprzekazanie pracodawcy aktualnych danych osobowych pracownika

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Magdalena Kasprzak
Radca prawny, doktor nauk prawnych. Pracowała w Departamencie Prawnym Głównego Inspektoratu Pracy, autorka licznych publikacji w wiodących polskich wydawnictwach prawniczych. Doradca prawny w kancelariach prawnych, wykładowca akademicki, prezes zarządu ANTERIS Fundacji Pomocy Prawnej
Nieprzekazanie pracodawcy aktualnych danych osobowych pracownika /fot. Fotolia
Nieprzekazanie pracodawcy aktualnych danych osobowych pracownika /fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Przepisy kodeksu pracy przyznają pracodawcy uprawnienie do żądania od pracownika jego danych osobowych. Pracownik powinien za to aktualizować dane podczas okresu zatrudnienia. Brak aktualnych danych może pozbawić pracownika dodatkowych uprawnień pracowniczych. Jakie są jeszcze konsekwencje nieprzekazania danych?

Brak aktualnych informacji, np. na temat posiadania dzieci w wieku do lat 14, może pozbawić pracownika prawa do 2 dni zwolnienia od pracy. Również w przypadku niepodania nowego miejsca zamieszkania pracodawca będzie przesyłał pracownikowi pisma na poprzedni adres, jednak ze skutkiem prawidłowego doręczenia.

REKLAMA

Nawiązanie stosunku pracy wiąże się z koniecznością podania pracodawcy wielu danych osobowych. Wynika to zarówno z przepisów ustawy – Kodeks pracy (dalej: k.p.), jak i regulacji innych aktów prawnych (np. w zakresie ubezpieczeń społecznych czy przepisów podatkowych). Dane osobowe nie tylko identyfikują pracownika, ale również umożliwiają przyznanie mu określonych świadczeń czy przekazanie istotnych informacji.

Polecamy: Nowe technologie w pracy księgowych

Obowiązkowe dane osobowe

Obowiązek podania przez pracownika pracodawcy danych osobowych wynika z art. 221 k.p. Wskazano w nim, jakich informacji powinien udzielić pracownik pracodawcy. Wyróżniamy 3 grupy danych osobowych, których może żądać pracodawca. Pierwszej z nich może domagać się od kandydata na pracownika, drugiej od pracownika, a trzeciej od kandydata i pracownika. Pracodawca nie może żądać podania innych danych osobowych.

Od kandydata do pracy pracodawca może żądać:

Dalszy ciąg materiału pod wideo
  • imienia (imion) i nazwiska,
  • imion rodziców,
  • daty urodzenia,
  • miejsca zamieszkania (adresu do korespondencji),
  • wykształcenia,
  • przebiegu dotychczasowego zatrudnienia.

Katalog ten może zostać rozszerzony na podstawie przepisów szczególnych (branżowych), np. o przedstawienie zaświadczenia lekarskiego o braku przeciwwskazań do wykonywania określonej pracy. Natomiast pracodawca nie może domagać się danych dotyczących ewentualnej ciąży pracownicy, jednak zdaniem części ekspertów wyjątkowo jest to dopuszczalne – gdy chodzi o zatrudnienie przy pracy wzbronionej pracownicom ciężarnym.

Zobacz również: Jakich danych osobowych może żądać pracodawca

Od osoby już zatrudnionej pracodawca ma prawo wnioskować o podanie:

  • innych danych osobowych pracownika, a także imion i nazwisk oraz dat urodzenia dzieci pracownika, jeżeli podanie takich danych jest konieczne ze względu na korzystanie przez pracownika ze szczególnych uprawnień przewidzianych w prawie pracy,
  • numeru PESEL pracownika nadanego przez Rządowe Centrum Informatyczne Powszechnego Elektronicznego Systemu Ewidencji Ludności (RCI PESEL).

Zakres wymaganych danych osobowych w tym przypadku zależy od indywidualnych okoliczności leżących po stronie pracownika (np. niepełnosprawność i jej stopień) oraz od rodzaju wykonywanej pracy, względnie okoliczności związanych z pracodawcą (np. funkcjonowania zfśs).

Pracodawca może żądać dodatkowych danych od pracownika, jeżeli jest to konieczne ze względu na korzystanie przez pracownika ze szczególnych uprawnień.

REKLAMA

Odmowa udzielenia przez pracownika wskazanych informacji jest naruszeniem jego obowiązków pracowniczych i – w zależności od okoliczności – uzasadnia zastosowanie sankcji przewidzianych prawem pracy, np. nieprzyznaniem świadczenia z zfśs lub nawet może skutkować wypowiedzeniem umowy o pracę, gdy brak informacji dotyczy istotnych danych dla pracodawcy.

W uzasadnionych przypadkach pracodawca może żądać podania innych danych, zarówno od kandydata do pracy, jak i pracownika. Pracodawca może żądać ujawnienia innych danych osobowych, jeżeli obowiązek ich podania wynika z odrębnych przepisów (art. 221 § 4 k.p.).

Jest to zatem grupa otwarta, kiedy konieczność podania dodatkowych danych (np. potwierdzenia niekaralności) wynika z przepisów szczególnych regulujących prawa i obowiązki określonych grup zawodowych (np. nauczycieli, pracowników urzędów państwowych). Przy czym pracodawca ma prawo do uzyskania informacji o osobach, których dane osobowe zostały zgromadzone w rejestrze, w zakresie niezbędnym do zatrudnienia pracownika, co do którego z przepisów ustawy wynika wymóg niekaralności, korzystania z pełni praw publicznych, a także ustalenia uprawnienia do zajmowania określonego stanowiska, wykonywania określonego zawodu lub prowadzenia określonej działalności gospodarczej (art. 6 ust. 1 pkt 10 ustawy o Krajowym Rejestrze Karnym).

Zobacz też: Ochrona danych osobowych

Aktualizacja danych osobowych

Przepisy Kodeksu pracy nie nakładają na pracownika obowiązku aktualizacji podanych danych osobowych. Obowiązek ten wynika jednak pośrednio z różnych przepisów. Pracodawca, który nie będzie dysponował aktualnymi danymi osobowymi pracownika, nie uwzględni go przy przyznawaniu świadczeń i uprawnień pracowniczych, nie złoży dokumentów do ZUS oraz nie dostarczy pracownikowi informacji o dochodach. Brak bieżących danych spowoduje, że pracownik nie otrzyma de facto należnych mu świadczeń oraz może narazić się na konsekwencje względem organów podatkowych i ubezpieczeniowych.

Zmiana nazwiska

REKLAMA

W stosunkach pracy pracodawca zawiera umowę o pracę z konkretną osobą o określonym imieniu i nazwisku. Ewentualna zmiana takich danych wpłynie zatem na konieczność poinformowania pracodawcy o zmianie danych zawartych w umowie o pracę. Dodatkowo będzie wymagana również zmiana w aktach osobowych pracownika, z których korzysta dział kadr. Pracownik wymieniony jest m.in. na liście płac właśnie z imienia i nazwiska. Zmiana nazwiska wpłynie również na inne dokumenty związane z szeroko pojętym zatrudnieniem pracownika.

Pracownica wstąpiła w związek małżeński i przyjęła nazwisko męża. Powinna więc dostarczyć pracodawcy skrócony akt małżeństwa, który będzie podstawą do zmiany danych osobowych, zarówno u pracodawcy, jak i w ZUS. Pracodawca, jako płatnik składek, w ciągu 7 dni od dnia otrzymania dokumentu potwierdzającego zmianę nazwiska pracownicy, powinien zmienić dane identyfikacyjne osoby ubezpieczonej.


Zgłoszenie do ubezpieczeń społecznych zawiera m.in.: nazwisko, imię pierwsze i drugie ubezpieczonego. Pracodawcy są zobowiązani do zawiadomienia ZUS o wszelkich zmianach w stosunku do danych wykazanych w zgłoszeniach do ubezpieczeń.

Pracownicy (czyli osoby ewidencjonowane w rejestrze PESEL, nieprowadzące działalności gospodarczej, niezarejestrowane jako czynni podatnicy VAT czy niebędące płatnikami podatków lub składek ZUS) zmieniający nazwisko nie muszą zgłaszać zmiany swoich danych w urzędach skarbowych. Aktualizacja danych osobowych, takich jak nazwisko, odbywa się bez udziału podatnika – urzędy skarbowe pobierają informacje z rejestru PESEL.

Zobacz: Jakich danych osobowych może żądać pracodawca od pracownika?

Zmiana miejsca zamieszkania czy zameldowania

Podanie miejsca zamieszkania pracownika nie zawsze utożsamiane jest z adresem jego zameldowania. Pracodawcę interesuje przede wszystkim to, pod jakim adresem ma przesyłać korespondencję kierowaną do swojego podwładnego, np. wypowiedzenie umowy o pracę, gdy nie składa go pracownikowi osobiście. Dodatkowo miejsce zamieszkania pracownika jest istotne ze względu na rozliczanie dodatkowych świadczeń związanych np. ze zwrotem kosztów dojazdów do pracy (jeżeli takie pracownikowi przysługują). Miejsce zamieszkania ma również znaczenie ze względu na właściwość urzędu skarbowego, w którym pracownik jest rozliczany.

Pracownik zmienił miejsce zamieszkania. Przekazał informację o tym pracodawcy. W tym przypadku pracodawca nie ma obowiązku poinformowania urzędu skarbowego o zmianie danych identyfikacyjnych pracownika. Taki obowiązek ciąży bowiem na pracowniku (podatniku). O zmianie miejsca zamieszkania może on poinformować urząd skarbowy na etapie składania zeznania rocznego lub wcześniej, składając formularz ZAP-3. Formularz ten powinien skierować do urzędu, który stał się właściwy po przeprowadzce.

Niepoinformowanie pracodawcy o zmianie miejsca zamieszkania (adresu do korespondencji) nie uchroni pracownika przed skutecznością wypowiedzenia umowy o pracę. Wypowiedzenie rozpoczyna swój bieg z chwilą dojścia do wiadomości drugiej strony w taki sposób, że mogła się z nim zapoznać i to niezależnie od formy, w jakiej zostało sporządzone (np. ustnie lub e-mailem). Oświadczenie o wypowiedzeniu lub o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia powinno zostać jednak potwierdzone na piśmie (art. 30 § 3 k.p.). Pracownik, który nie poinformował pracodawcy o zmianie swojego miejsca zamieszkania, nie obroni się przed pisemnym wypowiedzeniem. Przyjmuje się, że najpóźniej z upływem 7. dnia od chwili powtórnego awizowania przesyłki zawierającej wypowiedzenie przesłane pod adresem, jakim pracodawca dysponuje, wypowiedzenie uznaje się za doręczone.

Informacje o dzieciach

Podanie pracodawcy danych dzieci pracownika (ich wieku oraz liczby) wpływa na uprawnienia pracownika związane z rodzicielstwem (np. urlopy macierzyńskie, rodzicielskie, wychowawcze, ojcowskie). Informacje takie są również podstawą udzielenia pracownikowi zwolnienia od pracy na dziecko. Pracownikowi wychowującemu przynajmniej jedno dziecko w wieku do 14 lat przysługuje w ciągu roku kalendarzowego zwolnienie od pracy na 2 dni, z zachowaniem prawa do wynagrodzenia. Aby udzielić pracownikowi takiego zwolnienia od pracy, pracodawca musi mieć informację o tym, że pracownik ma dziecko oraz w jakim jest ono wieku. Ponadto pracownik powinien wskazać, który z rodziców (gdy drugi z nich również pracuje) będzie korzystał z tego uprawnienia.

Z dwóch dni zwolnienia na dziecko w wieku do 14 lat może skorzystać tylko jeden z rodziców.

Pracownik, który nie przekaże informacji o posiadaniu dzieci (oraz ich wieku), nie będzie miał podstaw prawnych do skorzystania z przysługujących mu uprawnień.

Pracownik nie udzielił pracodawcy informacji o tym, że ma dwoje dzieci w wieku 13 i 9 lat. Obecnie chce wykorzystać 2 dni zwolnienia na dziecko. Pracodawca odmawia mu przyznania tych dni. Będzie to możliwe dopiero, gdy pracownik uzupełni swoje dane osobowe dotyczące wieku dzieci. Bez tych informacji pracodawca nie musi udzielić pracownikowi dni wolnych od pracy. Prawo do takiego zwolnienia jest bowiem uzależnione od wieku dziecka. Postępowanie pracodawcy jest prawidłowe.

Informacja o dzieciach, jako członkach rodziny pracownika, ma również znaczenie przy ubieganiu się o świadczenia z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych.

Zobacz: Dwa dni na opiekę nad dzieckiem

Wskazówki dla pracodawcy w zakresie aktualizacji danych osobowych pracownika:

  • ustal procedurę/opracuj instrukcję – kiedy konieczna jest aktualizacja danych osobowych przez pracowników,
  • przekaż informację pracownikom lub udostępnij w widocznym miejscu w zakładzie pracy,
  • dokonuj okresowych przeglądów aktualności danych osobowych pracowników.

PODSTAWA PRAWNA:

  • art. 221, art. 30 § 3, art. 188, art. 1891 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (j.t. Dz.U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94; ost. zm. Dz.U. z 2014 r. poz. 208),
  • art. 6 ust. 1 pkt 10 ustawy z 24 maja 2000 r. o Krajowym Rejestrze Karnym (j.t. Dz.U. z 2012 r. poz. 654; ost. zm. Dz.U. z 2012 r. poz. 1514),
  • art. 36 ust. 10 i 13 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (j.t. Dz.U. z 2013 r. poz. 1442; ost. zm. Dz.U. z 2014 r. poz. 1161),
  • art. 9 ust. 1 i 1d ustawy z 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników (j.t. Dz.U. z 2012 r. poz. 1314; ost. zm. Dz.U. z 2014 r. poz. 1161).
Zapisz się na newsletter
Zakładasz firmę? A może ją rozwijasz? Chcesz jak najbardziej efektywnie prowadzić swój biznes? Z naszym newsletterem będziesz zawsze na bieżąco.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Serwis Prawno-Pracowniczy

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Moja firma
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Firma za granicą jako narzędzie legalnej optymalizacji podatkowej. Fakty i mity

W dzisiejszych czasach, gdy przedsiębiorcy coraz częściej stają przed koniecznością konkurowania na globalnym rynku, pojęcie optymalizacji podatkowej staje się jednym z kluczowych elementów strategii biznesowej. Wiele osób kojarzy jednak przenoszenie firmy za granicę głównie z próbą unikania podatków lub wręcz z działaniami nielegalnymi. Tymczasem, właściwie zaplanowana firma za granicą może być w pełni legalnym i etycznym narzędziem zarządzania obciążeniami fiskalnymi. W tym artykule obalimy popularne mity, przedstawimy fakty, wyjaśnimy, które rozwiązania są legalne, a które mogą być uznane za agresywną optymalizację. Odpowiemy też na kluczowe pytanie: czy polski przedsiębiorca faktycznie zyskuje, przenosząc działalność poza Polskę?

5 sprawdzonych metod pozyskiwania klientów B2B, które działają w 2025 roku

Pozyskiwanie klientów biznesowych w 2025 roku wymaga elastyczności, innowacyjności i umiejętnego łączenia tradycyjnych oraz nowoczesnych metod sprzedaży. Zmieniające się preferencje klientów, rozwój technologii i rosnące znaczenie relacji międzyludzkich sprawiają, że firmy muszą dostosować swoje strategie, aby skutecznie docierać do nowych odbiorców. Dobry prawnik zadba o zgodność strategii z przepisami prawa oraz zapewni ochronę interesów firmy. Oto pięć sprawdzonych metod, które pomogą w pozyskiwaniu klientów w obecnym roku.

Family Business Future Summit - podsumowanie po konferencji

Pod koniec kwietnia niniejszego roku, odbyła się druga edycja wydarzenia Family Business Future Summit, które dedykowane jest przedsiębiorczości rodzinnej. Stolica Warmii i Mazur przez dwa dni gościła firmy rodzinne z całej Polski, aby esencjonalnie, inspirująco i innowacyjne opowiadać i rozmawiać o sukcesach oraz wyzwaniach stojących przed pionierami polskiej przedsiębiorczości.

Fundacja rodzinna po dwóch latach – jak zmienia się myślenie o sukcesji?

Jeszcze kilka lat temu o sukcesji w firmach mówiło się niewiele. Przedsiębiorcy odsuwali tę kwestię na później, często z uwagi na brak gotowości, aby się z nią zmierzyć. Mówienie o śmierci właściciela, przekazaniu firmy i zabezpieczeniu rodziny wciąż należało do tematów „na później”.

REKLAMA

Potencjał 33 GW z wiatraków na polskim morzu. To 57% zapotrzebowania kraju na energię. Co dalej z farmami wiatrowymi w 2026 i 2027 r.

Polski potencjał na wytwarzanie energii elektrycznej z wiatraków na morzu (offshore) wynosi 33 GW. To aż 57% rocznego zapotrzebowania kraju na energię. W 2026 i 2027 r. powstaną nowe farmy wiatrowe Baltic Power i Baltica 2. Jak zmieniają się przepisy? Co dalej?

Jak zwiększyć rentowność biura rachunkowego bez dodatkowych wydatków?

Branża księgowa to jedna z dziedzin, w których wynagrodzenie za świadczone usługi często jest mocno niedoszacowane, mimo tego, że błędy w księgowości mogą skutkować bardzo poważnymi konsekwencjami dla przedsiębiorców. W związku z tak doniosłą rolą biur rachunkowych powinny one dbać o poziom rentowności, który pozwoli właścicielom skupić się na podnoszeniu jakości świadczonych usług oraz większego spokoju, co niewątpliwie pozytywnie wpływa na dobrostan właścicieli biur oraz ich pracowników.

Samozatrudnieni i małe firmy w odwrocie? wzrasta liczba likwidowanych i zawieszanych działalności gospodarczych, co się dzieje

Według znawców tematu, czynniki decydujące ostatnio o likwidacji takich firm nie różnią się od tych sprzed roku. Znaczenie mają m.in. koszty prowadzenia biznesu, w tym składki zusowskie, a także oczekiwania finansowe pracowników.

Szybki wzrost e-commerce mocno zależny od rozwoju nowych technologii: co pozwoli na zwiększenie zainteresowania zakupami online ze strony klientów

E-commerce czyli zakupy internetowe przestają być jedynie wygodną alternatywą dla handlu tradycyjnego – stają się doświadczeniem, którego jakość wyznaczają nie tylko oferta i cena, lecz także szybkość, elastyczność i przewidywalność dostawy oraz prostota ewentualnego zwrotu.

REKLAMA

Przedsiębiorczość w Polsce ma się dobrze, mikroprzedsiębiorstwa minimalizując ryzyko działalności gospodarczej coraz częściej zaczynają od franczyzy

Najliczniejszą grupę firm zarejestrowanych w Polsce stanowią mikroprzedsiębiorstwa, a wśród nich ponad 87 tys. to podmioty działające w modelu franczyzowym. Jak zwracają uwagę ekonomiści ze Szkoły Głównej Handlowej, Polska jest liderem franczyzy w Europie Środkowo-Wschodniej.

Rewolucyjne zmiany w prowadzeniu księgi przychodów i rozchodów

Ministerstwo Finansów opublikowało projekt nowego rozporządzenia w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (KPiR), co oznacza, że już od 1 stycznia 2026 r. zmieni się sposób ich prowadzenia.

REKLAMA