Czy pełnomocnik może wyręczać przedsiębiorcę w postępowaniu administracyjnym?

Pełnomocnik może rozwiązać problemy przedsiębiorców, którzy często narzekają, że konieczność załatwiania  spraw w urzędach kosztuje ich wiele czasu. Między innymi właśnie dlatego z dużą nadzieją  oczekują zmian legislacyjnych, które mają ułatwić prowadzenie biznesu. Większości spraw w urzędach nie trzeba jednak załatwiać osobiście. Można bowiem działać w postępowaniu administracyjnym przez pełnomocnika. Poza tym powierzenie załatwienia niektórych spraw osobie mającej doświadczenie w występowaniu przed organami administracyjnymi może skrócić czas postępowania i korzystnie wpłynąć na jego rezultat.

Kto może udzielić pełnomocnictwa?

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie w wyroku z dnia 15 grudnia 2009 r. I SA/Rz 823/2009 wskazał, że każdy podmiot, który jest stroną postępowania, może udzielić pełnomocnictwa do działania w jego imieniu.   Uwidacznia się w więc praktyczny problem, powstały w związku z treścią art. 29 kodeksu. Zgodnie z tym przepisem stronami mogą być osoby fizyczne i osoby prawne, a gdy chodzi o państwowe i samorządowe jednostki organizacyjne i organizacje społeczne - również jednostki nie posiadające osobowości prawnej. Z literalnej wykładni tego przepisu wynika, że przymiotu strony nie będą posiadały spółki osobowe (jawne, partnerskie, komandytowe i komandytowo – akcyjne) i wspólnoty mieszkaniowe.
W doktrynie i orzecznictwie przyjęto jednak, że posiadanie osobowości prawnej nie jest niezbędne dla możliwości występowania w charakterze strony stosunków administracyjnoprawnych i związanego z tym uzyskania statusu strony postępowania. Wynika to z okoliczności, że dla możliwości występowania w charakterze strony w postępowaniu administracyjnym podstawowe znaczenie mają przepisy prawa materialnego. Jeżeli więc określone jednostki organizacyjne mają zdolność prawną w danej dziedzinie  prawa administracyjnego (prawo celne, prawo energetyczne itd.), to przepisy prawa procesowego nie mogą ograniczać zdolności takiego podmiotu do uczestniczenia w postępowaniu.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w wyroku z dnia 19 listopada 2008 r. II SA/Gl 171/2008 wskazał, że (...) spółka jawna może być podmiotem praw i obowiązków oraz wchodzić w stosunki prawne z innymi podmiotami. Oznacza to, że co do zasady może ona mieć przymiot strony w rozumieniu art. 28 kpa.. W tym samym, istotnym dla wspólników spółek osobowych wyroku, Sąd stwierdził, że wydanie decyzji w stosunku do dwóch osób fizycznych - wspólników spółki jawnej (jednakże nie do samej Spółki) musi prowadzić do wniosku, że decyzja ta skierowana została do osób niebędących stroną w sprawie. Decyzja administracyjna może być wydana wyłącznie w stosunku do strony, tj. podmiotu dysponującego interesem prawnym i może określać prawa i obowiązki tylko takiego podmiotu.