Jakie zmiany czekają zamówenia publiczne?

Ustawa Prawo zamówień publicznych reguluje m. in. zasady i tryb udzielania zamówień publicznych. Zawiera ona tzw. słowniczek, w którym podane są definicje słów bądź wyrażeń stosowanych w tej ustawie. Istotne jest wyjaśnienie następujących sformułowań:

• przez zamówienie publiczne należy rozumieć umowę odpłatną zawieraną między zamawiającym a wykonawcą, których przedmiotem są usługi, dostawy lub roboty budowlane;

• zamawiający to osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej obowiązana do stosowania ustawy. Są to m. in. jednostki samorządu terytorialnego (gminy, powiaty, samorząd wojewódzki), ZUS, NFZ czy państwowe szkoły wyższe;

• wykonawca to osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, która ubiega się o udzielenie zamówienia publicznego, złożyła ofertę lub zawarła umowę w sprawie zamówienia publicznego.

Dla przedsiębiorców zawarcie takiej umowy np. z gminą jest bardzo korzystne, gdyż podmioty publiczne są uważane za wypłacalne, a ponadto podlegają większym restrykcjom prawnym. Jednak nie każdy przedsiębiorca może być wykonawcą. Art. 24 wspomnianej przeze mnie ustawy wskazuje, które podmioty podlegają wykluczeniu z postępowania o udzielenie zamówienia. Są to m. in. wykonawcy, którzy wyrządzili szkodę, nie wykonując zamówienia lub wykonują je nienależycie, jeżeli szkoda ta została stwierdzona orzeczeniem sądu, które uprawomocniło się w okresie 3 lat przed wszczęciem postępowania(art. 24 pkt. 1).

Natomiast projekt zmiany ustawy przewiduje, by wykluczyć z postępowania o udzielenie zamówienia wykonawców, z którymi ten zamawiający rozwiązał albo wypowiedział umowę albo odstąpił od umowy w sprawie wykonania zamówienia publicznego, z powodu okoliczności, za które to wykonawca ponosi odpowiedzialność, jeżeli rozwiązanie, wypowiedzenie albo odstąpienie od umowy nastąpiło w okresie 3 lat przed wszczęciem postępowania, a wartość niezrealizowanego zamówienia wyniosła co najmniej 5% wartości umowy.

W obecnym stanie prawnym wyłączeniu podlegają jedynie ci wykonawcy, których szkoda, jaka powstała w związku z niewykonaniem bądź nienależytym wykonaniem zamówienia została stwierdzona prawomocnym wyrokiem sądu.

Polecamy: Jak funkcjonuje system zamówień publicznych?

Jak wiadomo takie sprawy trwają długo zwykle po zakończeniu dwuinstancyjnego postępowania sądowego, a tego rodzaju „uchybienia” wykonawcy (jeżeli można tak nazwać niewykonanie zobowiązania lub jego nienależyte wykonanie) stanowią ciężkie naruszenie jego obowiązków wynikających z umowy. Często wiąże się to dla zamawiającego z ryzykiem utraty środków finansowych czy niezrealizowaniem zamówienia, a już na pewno z koniecznością przeprowadzenia nowego postępowania w tej sprawie.