Jak przeprowadzić egzekucję z nieruchomości obojga małżonków?

Dopóki jednak wierzyciel nie uzyska klauzuli wykonalności przeciwko drugiemu małżonkowi (a więc klauzuli wykonalności przeciwko obojgu małżonkom), wówczas komornik nie może podejmować dalszych czynności egzekucyjnych w stosunku do tej nieruchomości tj. nie może dokonać jej opisu i oszacowania oraz nie może jej zlicytować.

Komornik dokonuje zajęcia nieruchomości na wniosek wierzyciela. Wysyła więc do dłużnika zawiadomienie o wszczęciu egzekucji z nieruchomości wraz z wezwaniem do zapłaty należności. W wezwaniu wskazuje, iż dług musi zostać spłacony w terminie 14 dni od dnia otrzymania wezwania, pod rygorem przystąpienia przez do opisu i oszacowania nieruchomości. Jeżeli dług nie zostanie spłacony, wówczas komornik, na wniosek wierzyciela, dokonuje opisu i oszacowania nieruchomości.

Nieruchomość wspólna, a tytuł przeciwko jednemu z małżonków

Sytuacja kształtuje się odmiennie, gdy nieruchomość wchodzi w skład majątku wspólnego dłużnika oraz jego żony (wspólność majątkowa, wspólność ustawowa). W takie sytuacji komornik może dokonać jedynie zajęcia nieruchomości tj. zawiadomić dłużnika o wszczęciu egzekucji oraz wezwać go do zapłaty należności. Dalsze czynności egzekucyjne są niedopuszczalne, albowiem wspólność ustawowa jest wspólnością bezudziałową, nie można więc egzekwować z udziału małżonka w nieruchomości, gdyż udział taki nie istnieje.

Komornik dysponując tytułem wykonawczym wyłącznie przeciwko jednemu z małżonków nie może prowadzić egzekucji z nieruchomości, której właścicielem właścicielem jest jeszcze inna osoba – małżonek dłużnika, przeciwko któremu komornik nie posiada tytułu wykonawczego.

W tym momencie to na wierzycielu ciąży obowiązek uzyskania klauzuli wykonalności przeciwko drugiemu małżonkowi – klauzulę wykonalności należy uzyskać odnośnie orzeczenia sądowego (wyroku, nakazu zapłaty), na podstawie którego prowadzona jest egzekucja przeciwko dłużnikowi. Jeżeli klauzula taka zostanie uzyskania, wówczas komornik przystąpi do dalszych czynności egzekucyjnych z nieruchomości. Biegłemu zlecone zostanie sporządzenie operatu szacunkowego nieruchomości (dokonanie jej wyceny), a następnie na tej podstawie dokonany zostanie opis i oszacowanie nieruchomości.

Zobacz również: Egzekucja z nieruchomości obciążonej hipoteką

Obrona małżonka dłużnika przez zajęciem nieruchomości wspólnej

Jeżeli na wniosek wierzyciela dokonane zostanie zajęcie nieruchomości, która wchodzi w skład majątku wspólnego dłużnika oraz jego małżonka, wówczas małżonek nie będący dłużnikiem może złożyć do komornika sprzeciw, w którym będzie domagał się zwolnienia spod zajęcia określonej nieruchomości. 

Zobacz również serwis: Windykacja

Po otrzymaniu sprzeciwu, komornik ma obowiązek wezwać wierzyciela do wystąpienia z wnioskiem o nadanie klauzuli wykonalności przeciwko małżonkowi dłużnika. W wezwaniu tym określa, iż winno to nastąpić w terminie 7 dni od dnia otrzymania wezwania pod rygorem umorzenia egzekucji z zajętej nieruchomości. Z praktycznego punktu widzenia zasadnym jest także, aby komornik zobowiązał wierzyciela do nadesłania kopii wniosku o nadanie klauzuli wykonalności wraz z potwierdzeniem jego złożenia w sądzie, albowiem brak tych czynności ze strony wierzyciela obliguje komornika do umorzenia egzekucji z nieruchomości.

Jeżeli wierzyciel wniosku do sądu nie złoży, wówczas komornik musi umorzyć egzekucję z nieruchomości. Jeśli wniosek zostanie złożony, wówczas do czasu jego rozpatrzenia przez sąd, nie będą podejmowane czynności egzekucyjnych z nieruchomości.