Kiedy można odstąpić od umowy sprzedaży?

Naprawić czy wymienić towar

Żądanie zwrotu ceny aktualizuje się po złożeniu przez konsumenta oświadczenia o odstąpieniu od umowy. Złożenie takiego oświadczenia nastąpić może tylko pod pewnymi warunkami. Zasadniczo w pierwszej kolejności, stosowanie do unormowań z dnia 27 lipca 2002 r. o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej i zmianie Kodeksu cywilnego konsumentowi przysługuje żądanie nieodpłatnej naprawy lub wymiany towaru na nowy.

Dopiero jeżeli naprawa albo wymiana są niemożliwe lub wymagają nadmiernych kosztów lub też sprzedawca nie ustosunkował się do żądania wymiany lub naprawy towaru w terminie 14 dni, konsument może odstąpić od umowy albo sformułować żądanie stosownego obniżenia ceny.

Takie kaskadowe ukształtowanie przez ustawodawcę uprawnień konsumenckich daje sprzedawcom szansę usunięcia tkwiącej w towarze wady, w taki sposób, aby zawartą umowę zachować w myśl zasady pacta sunt servanda (umów należy dotrzymywać) oraz doprowadzić do wydania kupującemu towaru z nią zgodnego. W rezultacie dopiero niemożliwość, nieracjonalność wymiany lub naprawy towaru albo też bezczynność sprzedawcy otwierają przed konsumentem drogę do odstąpienia od umowy.

Przeczytaj także: W jakim terminie należy wykonać dzieło?

Niezależnie od spełnienia powyższych warunków, możliwość odstąpienia od umowy jest wyłączona jeżeli niezgodność towaru z umową jest nieistotna. Za niezgodność istotną należy uznać taką, która uniemożliwia korzystanie z rzeczy zgodnie z jej przeznaczeniem.

Polecamy: Przekształcenia spółek. Praktyczne aspekty prawne, podatkowe i rachunkowe

Jakie są skutki odstąpienia od umowy?

Odstąpienie niweluje skutki prawne zawartej umowy w taki sposób, jakby umowa nigdy nie była zawarta. Powoduje to konieczność wzajemnego zwrotu świadczeń, co oznacza, że kupujący (na własny koszt) ma obowiązek zwrócić sprzedawcy towar, a sprzedawca zobowiązany jest do zwrotu ceny.

Skorzystanie z prawa do odstąpienia od umowy ma jednak pewną wadę. Zwrotu towaru konsument powinien dokonać na własny koszt. Może być to kłopotliwe jeżeli rozmiar, ciężar, właściwość towaru wymagają specyficznego opakowania lub odpowiedniego sposobu transportu.

W tym kontekście niewątpliwie istotnym profitem dla konsumenta korzystającego z prawa wymiany lub naprawy towaru jest nieodpłatność tych świadczeń. Przedsiębiorca zobowiązany jest pokryć wszelkie koszty dostarczenia, demontażu, robocizny, a także ponownego zamontowania i uruchomienia towaru. Warto jednak zwrócić uwagę na literalne brzmienie przepisu odnoszącego się do tego zagadnienia. Przedsiębiorca ma obowiązek zwrotu „kosztów poniesionych przez kupującego”. W rezultacie kupujący zobowiązany jest ponieść odpowiednie koszty związane z dostarczeniem sprzedawcy reklamowanego towaru, a następnie sprzedawca powinien je zwrócić. Koszty te powinny być zatem racjonalne, uzasadnione oraz udokumentowane. Oczywiście nic nie stoi na przeszkodzie, aby przedsiębiorca we własnym zakresie zorganizował ww. czynności oraz samodzielnie poniósł związane z tym koszty.