REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zmiana warunków umów handlowych w związku z koronawirusem

Adrian Achtelik
Mecenas Adrian Achtelik jest radcą prawnym, partnerem zarządzającym w kancelarii ACHTELIK SIWKA I WSPÓLNICY ADWOKACI I RADCY PRAWNI Sp.p. z Katowic specjalizującej się w kompleksowych rozwiązaniach prawnych dla spółek handlowych, przedsiębiorców, organizacji pozarządowych oraz podmiotów sektora publicznego.
Zmiana warunków umów handlowych w związku z koronawirusem /Fot. Shutterstock
Zmiana warunków umów handlowych w związku z koronawirusem /Fot. Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

W związku z epidemią koronawirusa i ograniczeniami w życiu publicznym i gospodarczym wynikającymi ze specustawy z dnia 2 marca 2020 roku realizacja zobowiązań wynikających z szeroko rozumianych umów wzajemnych (m.in. umów handlowych, umów dostawy, umów najmu, umów dzierżawy, umów leasingu) staje się zagrożona, a niewykonywanie zobowiązań w łańcuchu dostaw przez poszczególne ogniwa tego łańcucha może przynieść efekt domina.

Czy zatem istnieje możliwość zmiany warunków umów wzajemnych?

Wydaje się, że przy obecnej sytuacji rozwiązania należy szukać klauzuli rebus sic stantibus (Art. 3571 Kodeksu cywilnego), która przewiduje, że jeżeli z powodu nadzwyczajnej zmiany stosunków spełnienie świadczenia byłoby połączone z nadmiernymi trudnościami albo groziłoby jednej ze stron rażącą stratą, czego strony nie przewidywały przy zawarciu umowy, sąd może po rozważeniu interesów stron, zgodnie z zasadami współżycia społecznego, oznaczyć sposób wykonania zobowiązania, wysokość świadczenia lub nawet orzec o rozwiązaniu umowy. Rozwiązując umowę sąd może w miarę potrzeby orzec o rozliczeniach stron, kierując się zasadami określonymi w zdaniu poprzedzającym.

REKLAMA

Polecamy: Uprawnienia rodziców w pracy

Klauzula rebus sic stantibus pozostaje w związku z fundamentalną zasadą pacta sunt servanda i stanowi wyjątek od niej. Klauzula ta, podobnie jak i inne instytucje umożliwiające modyfikację lub rozwiązanie zobowiązania mają nie tylko wyjątkowy, ale i nadzwyczajny charakter. O nadzwyczajnym jej charakterze świadczą użyte do jej opisania sformułowania: "nadzwyczajna zmiana stosunków", "nadmierna trudność" lub "rażąca strata przy spełnieniu świadczenia" oraz nieprzewidywalność tych okoliczności. Poprzez "nadzwyczajną zmianę stosunków" rozumieć należy taki stan rzeczy, który zdarza się rzadko, a jednocześnie jest niezwykły, niebywały, wyjątkowy, normalnie niespotykany. (wyrok sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 7 grudnia 2018, I ACa 649/18).

W innym wyroku (I ACa 644/18) sąd wskazał, że poprzez "nadzwyczajną zmianę stosunków" rozumieć należy taki stan rzeczy, który zdarza się rzadko, a jednocześnie jest niezwykły, niebywały, wyjątkowy, normalnie niespotykany. Nadzwyczajna zmiana stosunków może mieć tło przyrodnicze (nieurodzaj, niezwykle surowa zima), jak i społeczne (wojna, gwałtowna zmiana ustroju politycznego). Jako przykłady zdarzeń powodujących nadzwyczajną zmianę stosunków wskazuje się epidemie, operacje wojenne, strajki generalne, różnego rodzaju klęski żywiołowe, nadzwyczajną, szczególnie głęboką zmianę sytuacji gospodarczej, objawiającą się hiperinflacją, gwałtownym spadkiem dochodu narodowego, masowymi upadłościami przedsiębiorstw.

Sytuacja pandemii COVID-19 wywołanej przez wirusa SARS-CoV-2 stanowi zatem niewątpliwie nadzwyczajną zmianę stosunków, o której mowa w art. 357 1 Kodeksu cywilnego.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

O ile sądowe rozstrzyganie o możliwości zastosowania klauzuli rebus sic stantibus wydaje się być ostatecznością, o tyle może stanowić powinno przyczynek do przynajmniej podjęcia negocjacji w obliczu zagrożenia utraty płynności finansowej wielu podmiotów gospodarczych w większości branż.

Jak doprowadzić do zmiany warunków umów handlowych?

REKLAMA

W obecnej sytuacji konieczne jest odwołanie się do solidarnego społeczeństwa obywatelskiego oraz mądrego i dalekowzrocznego myślenia biznesowego. To czy teraz w ramach renegocjacji warunków umownych pójdziesz na ustępstwa kontrahentowi, zawieszając lub ograniczając zobowiązania umowne, które nie są do udźwignięcia w związku z pandemią czy też, kierując się wolą zabezpieczenia swojego interesu i zysku, twardo będziesz się trzymał warunków umownych, może skutkować tym, że w niedalekiej przyszłości, Ty sam będziesz musiał zabiegać o nowego klienta/odbiorcę/kontrahenta. Tym samym krótkotrwałe korzyści wiązać się będą w dłuższej perspektywie ze stratą, powodując efekt domina.

Zwrócenia uwagi wymaga także, że banki już deklarują wprowadzenie modyfikacji warunków umownych w związku z pandemią koronawirusa - ułatwią swoim klientom odroczenie spłaty rat kapitałowo-odsetkowych lub rat kapitałowych przez okres do 3 miesięcy (informacja ze strony Związku Banków Polskich: https://www.zbp.pl/Aktualnosci/Wydarzenia/Komunikat-ZBP-w-sprawie-dzialan-pomocowych-podejmowanych-przez-banki)

Autopromocja

REKLAMA

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code
Moja firma
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Świadczenie interwencyjne 2024 - wnioski i zmiana wysokości

Co to jest świadczenie interwencyjne? Dla kogo zostało przewidziane w 2024 roku? Od kiedy można składać wnioski? Jakie zmiany w wysokości świadczenia interwencyjnego zostały poczynione?

Webinar: Składka zdrowotna przedsiębiorców - jak ją rozliczać w 2025 i co wchodzi od 2026 r.?

Praktyczny webinar „Składka zdrowotna przedsiębiorców – jak ją rozliczać w 2025 i co wchodzi od 2026 r.?” poprowadzi Dariusz Suchorowski, specjalista w zakresie ubezpieczeń społecznych, ekspert INFORAKADEMII. Podczas webinaru przedstawiona zostanie kwestia rozliczania składki zdrowotnej dla przedsiębiorców po zmianach od stycznia 2025 oraz 2026 roku. Każdy z uczestników otrzyma imienny certyfikat i roczny nielimitowany dostęp do retransmisji webinaru wraz z materiałami dodatkowymi.

Restrukturyzacja coraz popularniejsza. Dane na 2024 rok i prognozy na 2025

Z grudniowego raportu MGBI wynika, że w 2024 r. liczba postępowań restrukturyzacyjnych w Polsce osiągnęła rekordowe wyniki, co pokazuje, że przedsiębiorcy coraz częściej są świadomi, że jest alternatywa dla upadłości. Jakie są prognozy na 2025 rok?

Kto dzisiaj wysyła tradycyjne kartki świąteczne?

Czy w czasach postępującej cyfryzacji przedsiębiorcy wysyłają jeszcze do kontrahentów tradycyjne kartki świąteczne? Czy elektroniczna forma składania życzeń stała się już tak bardzo powszechna, że mało kto pamięta jeszcze o "analogowych" listach?

REKLAMA

Co trzecia firma nie organizuje wigilii ani innych spotkań integracyjnych dla pracowników

Nie tylko korporacje, ale także mikro, małe i średnie firmy przykładają wagę do inicjatyw integracyjnych dla swoich pracowników. Jednak nie wszystkie. W najmniejszych firmach jednak standardem jest brak zarówno firmowych wigilii, jak i spotkań integracyjnych z innej okazji.

Restrukturyzacja a upadłość. Jakie możliwości ma przedsiębiorca w kryzysie [WYWIAD]

Czy wszystkie firmy mogą skorzystać z restrukturyzacji? Czym różni się ona od upadłości? Co w sytuacji, gdy się nie powiedzie? Odpowiedzi na pytania dla Infor.pl udziela Patryk Kruczek, adwokat i doradca restrukturyzacyjny w kancelarii Kruczek+Partnerzy.

Znów mocno rosną składki ZUS: kto ile zapłaci w 2025 roku

Jednym z kluczowych elementów tych kosztów są składki na ZUS. W 2025 roku przedsiębiorców czeka znacząca podwyżka, co wynika ze wzrostu prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia. Jaki ZUS dla nowych firm w 2025: ile składek płaci się na początku działalności gospodarczej. O ile wyższe składki ZUS dla firm działających już od dawna?

Polska Izba Branży Pogrzebowej: czas skończyć z szarą strefą w branży!

Polska Izba Branży Pogrzebowej: czas skończyć z szarą strefą w branży! Zdaniem prezesa Polskiej Izby Branży Pogrzebowej Roberta Czyżaka, w branży funeralnej może pracować bez rejestracji nawet ponad 6000 osób.

REKLAMA

Szczęśliwi ludzie robią biznes [WYWIAD]

Rozmowa z Martą Stańczak, prezeską Sodexo, ambasadorką i ekspertką ogólnopolskiej kampanii „Bliżej Siebie”, o zależności między radością z wykonywanej pracy a osiąganiem sukcesu.

Uwaga, ważna zmiana. Od 2025 obowiązuje nowa Polska Klasyfikacja Działalności: PKD 2025

Od stycznia 2025 roku przedsiębiorców w Polsce czeka ważna zmiana. W życie wchodzi nowa Polska Klasyfikacja Działalności (PKD 2025). Dostosowanie działalności firm do nowych kodów będzie kluczowe nie tylko dla zgodności z przepisami, ale także dla lepszego dopasowania biznesu do aktualnych realiów gospodarczych.

REKLAMA