Kiedy sanepid może kontrolować przedsiębiorcę?

Instytucja sanepidu, czyli Państwowa Inspekcja Sanitarna, uregulowana została w ustawie z dnia 14 marca 1985 r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej (Dz.U. 2006, Nr 122, poz. 851 z późn. zm.). Zgodnie z art. 1 ustawy sanepid jest powołany do realizacji zadań z zakresu zdrowia publicznego, w szczególności sanepid sprawuje nadzór nad warunkami higieny środowiska, higieny pracy w zakładach pracy, higieny radiacyjnej, warunkami zdrowotnymi żywności, żywienia i przedmiotów użytku, higieniczno-sanitarnymi.

Powyższe działania są realizowane w celu ochrony zdrowia ludzkiego przed niekorzystnym wpływem szkodliwości środowiska oraz zapobiegania powstawaniu chorób. Sanepid sprawuje również na podstawie art. 73 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz.U. 2010, Nr 136, poz. 914 z późn. zm.) urzędową kontrolę żywności w zakresie bezpieczeństwa żywności w odniesieniu do żywności pochodzenia niezwierzęcego przywożonej z państw niebędących członkami Unii Europejskiej oraz wywożonej i powrotnie wywożonej do tych państw, produktów pochodzenia zwierzęcego znajdujących się w handlu detalicznym, żywności zawierającej jednocześnie środki spożywcze pochodzenia niezwierzęcego i produkty pochodzenia zwierzęcego, a także kontrolę w zakresie prawidłowości stosowania zasad systemu HACCP w zakładach objętych nadzorem sanepidu.

W związku z powyższymi zadaniami sanepid w ramach wykonywanej kontroli ma prawo wstępu do zakładów pracy (czyli do każdego przedsiębiorcy) oraz do wszystkich pomieszczeń i urządzeń wchodzących w ich skład, żądania pisemnych lub ustnych informacji oraz wzywania i przesłuchiwania osób, żądania okazania wszelkich danych, w tym dokumentów oraz pobierania próbek do badań laboratoryjnych (art. 25 ust. 1 ustawy).

Polecamy: Czy sanepid może kontrolować sklepy internetowe?

Ponadto zgodnie z ogólnym zapisem art. 26 ust. 1 ustawy sanepid ma prawo wstępu do mieszkania, w którym ma być lub jest prowadzona działalność usługowa lub produkcyjna, niezależnie od tego czy występuje podejrzenie bądź została stwierdzona choroba zakaźna czy zagrożenie zdrowia czynnikami środowiskowymi. W razie naruszenia wymagań higienicznych i zdrowotnych sanepid nakazuje w drodze decyzji administracyjnej usunięcie w określonym terminie tych uchybień.

Sanepid ponadto jest uprawniony m.in. do unieruchomienia zakładu pracy lub jego części, a także wycofania z obrotu środka spożywczego w drodze decyzji podlegającej natychmiastowemu wykonaniu, jeżeli naruszenie wymagań higienicznych i zdrowotnych spowodowało bezpośrednie zagrożenie życia lub zdrowia ludzi. Gdy występuje podejrzenie, że produkt wytwarzany przez przedsiębiorcę stwarza zagrożenie życia lub zdrowia ludzi sanepid ma obowiązek wstrzymać w drodze decyzji jego wytwarzanie lub wprowadzanie do obrotu lub nakazuje wycofanie produktu na czas niezbędny do przeprowadzenia badań nad nim, na okres nie dłuższy niż 18 miesięcy. Co więcej sanepid może sprzeciwić się m.in. uruchomieniu wybudowanemu zakładowi pracy, wprowadzeniu nowych technologii, jeśli mogłoby nastąpić zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzi. Celem wykonania powyższych zadań sanepid może zabezpieczać wyposażenie lokalu, środki spożywcze i substancje chemiczne.