REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zawieranie umów w formie elektronicznej, zarządzanie dokumentami online. Czy prawnicy pozbędą się papierów?

DoxyChain
We change business reality
Zawieranie umów w formie elektronicznej, zarządzanie dokumentami online. Czy prawnicy pozbędą się papierów?
Zawieranie umów w formie elektronicznej, zarządzanie dokumentami online. Czy prawnicy pozbędą się papierów?

REKLAMA

REKLAMA

Zawieranie umów w formie elektronicznej. Tak jak biznesmeni rozpoczynający swoją karierę w latach 80-tych i 90-tych są przyzwyczajeni do noszenia znacznej ilości gotówki w kieszeni, tak prawnicy są przyzwyczajeni do wszystkiego, co jest „na piśmie”, „stwierdzone pismem”, ma „formę pisemną”, itp. Jak słusznie wskazała Rzecznik Generalna TSUE (w swojej opinii w sprawie C-258/16), teksty zapisuje się od tysięcy lat na różnych nośnikach – na glinianych tabliczkach, papirusie, marmurze czy granicie. Współcześnie coraz powszechniej używa się jednak elektronicznych środków przekazu. Odchodzi się od utożsamiania formy pisemnej wyłącznie z formą papierową (wydrukiem papierowym).

Forma dokumentowa czynności prawnej w kodeksie cywilnym

Zdał sobie z tego sprawę także polski ustawodawca, o czym świadczy fakt wprowadzenia do Kodeksu cywilnego (KC) formy dokumentowej czynności prawnej. Do jej zachowania wystarcza złożenie oświadczenia woli w postaci dokumentu, w sposób umożliwiający ustalenie osoby składającej oświadczenie (art. 772 KC), a dokumentem jest nośnik informacji umożliwiający zapoznanie się z jej treścią (art. 773 KC), czyli np. e-mail albo SMS.

REKLAMA

Doniosłość formy elektronicznej

Jednakże umowa zawarta w formie dokumentowej nie ma doniosłości umowy zawartej w formie pisemnej. Taką doniosłość ma forma elektroniczna, do której zachowania konieczne jest złożenie oświadczenia woli w postaci elektronicznej i opatrzenie go kwalifikowanym podpisem elektronicznym (art. 781 KC).

Niestety większość umów jest wciąż zawierana metodą tradycyjną, tzn. drukowany jest dokument obejmujący treść oświadczeń woli stron, który następnie jest własnoręcznie (za pomocą przyborów do pisania) parafowany i podpisywany przez strony (art. 78 KC). W związku z tym, że w wielu umowach kontrahentów jest kilku czy nawet kilkunastu i pochodzą z różnych miejsc (miast, państw czy kontynentów), a umowy mają często kilkaset czy nawet kilka tysięcy stron, to sprawdzenie ich ostatecznych wersji i własnoręczne parafowanie oraz podpisanie wszystkich egzemplarzy zajmuje nawet kilka dni.
Co prawda umowy takie są powszechnie skanowane i przechowywane w formie elektronicznej (pdf), ale nie zmienia to konieczności przechowywania oryginałów w bezpiecznym miejscu i odbycia całej wyżej opisanej procedury zawarcia umowy.

Jak zarządzać dokumentami online? Najlepiej przy pomocy technologii blockchain

Należy sądzić, że remedium na powyższe problemy jest już dostępne. Mianowicie, można negocjować, parafować, podpisać, a następnie przechowywać umowy i inne dokumenty online przy pomocy technologii blockchain. Taką możliwość daje aplikacja DoxyChain stworzona przez polskich startupowców.
Dzięki niej procedura zawarcia umowy (w tym zwłaszcza negocjacje, w trakcie których wprowadza się liczne zmiany w dokumentach) będzie nie tylko szybsza, ale także w pełni bezpieczna. Bowiem nie tylko dokument będzie trwały (utrwalony w taki sposób, aby można było zapoznać się z nim w każdym czasie), a kontrahenci w pełni identyfikowalni, ale każda zmiana dokonana w dokumencie będzie zapisana w niemożliwej do zhakowania/złamania/zmienienia bazie danych – historii zmian dokonanych w dokumencie. Gwarantuje to, że wszelkie czynności stron będą wiernie i uczciwie oddane w treści dokumentu.

Do tego, by platforma zarządzania dokumentami online mogła w pełni służyć prawnikom, musi być spełnionych parę warunków.

REKLAMA

Po pierwsze, aby oświadczenie woli złożone w formie elektronicznej było równoważne oświadczeniu woli złożonemu w formie pisemnej, musi być nie tylko złożone w postaci elektronicznej, ale również opatrzone kwalifikowanym podpisem elektronicznym, co w związku z jego jeszcze znikomą stosowalnością nie jest powszechnie dostępne. Z jednej strony, może to być odpowiedni moment, aby kwalifikowany podpis elektroniczny zyskał na znaczeniu, choć nie będzie to łatwe w związku z coraz większą ilością przepisów szczególnych, pozwalających na opatrzenie danego dokumentu takim bądź innym rodzajem podpisu elektronicznego (warto zapoznać się z artykułem A. Kruszewskiego dotyczącym tej kwestii, Przegląd Prawa Handlowego 2020, Nr 11). Z drugiej strony, oświadczenie woli złożone w formie elektronicznej bez kwalifikowanego podpisu elektronicznego będzie spełniało kryteria złożenia oświadczenia woli w formie dokumentowej, co dla wielu podmiotów może być wystarczające.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Korzystając z aplikacji DoxyChain nie można zawierać umów w formie szczególnej, t. j. w formie pisemnej z datą pewną, formie pisemnej z urzędowym poświadczeniem podpisu i w formie aktu notarialnego. Dokonanie czynności prawnej w jednej z takich form jest często wymuszone powszechnie obowiązującymi przepisami prawa albo wolą stron danej czynności prawnej, a ich dokonanie bez zachowania zastrzeżonej formy może prowadzić do ich nieważności. Oczywiście wyobrażalne jest, aby notariusz także korzystał z aplikacji i wówczas przy zastosowaniu specjalnych środków komunikacji elektronicznej została zachowana forma szczególna czynności prawnej, ale wymagałoby gruntownej nowelizacji ustawy z dnia 14 lutego 1991 r. Prawo o notariacie albo nawet uchwalenia nowej ustawy, którą można by zatytułować np. „o cyfryzacji notariatu”.

Cyfryzacja rynku prawniczego nieunikniona

REKLAMA

Niezależnie od powyższych  zagadnień zawarcie umowy za pomocą aplikacji będzie nie tylko szybkie i bezpieczne, ale także zdecydowanie tańsze biorąc pod uwagę wskazane wyżej trudności związane z koniecznością złożenia własnoręcznie podpisu pod umową.

Odnośnie do tego zagadnienia pojawia się także kwestia dostępu do aplikacji w celu przeprowadzenia procedury zawarcia umowy. Zakładam, że każda osoba, które bierze udział w negocjowaniu, parafowaniu i podpisaniu umowy, a więc strony, prawnicy, ekonomiści, itd. Pytanie czy wszystkie te osoby będą chciały pobrać odpłatnie tę aplikację i jej używać. Nie zmienia to  faktu, że cyfryzacja rynku prawniczego wydaje się nieunikniona. Wątpliwości, które jeszcze pojawiają się w środowisku prawniczym, dotyczą bezpieczeństwa transakcji dokonywanych w takiej formie – czy aby na pewno historia zmian dokonanych w dokumencie jest niemożliwa do zhakowania/złamania/zmienienia. Niewykluczone, że przekonałoby ich pójście o krok dalej, np. gdyby przechowywanie umów i innych dokumentów online było „inteligentne”, tzn. gdyby mogło przypominać (w postaci wysyłania „alertów”) w szczególności o tym, że np. za 7 dni upływa termin na skorzystanie z opcji CALL albo za 14 dni upływa termin na korektę ceny za sprzedawane udziały.
Zgodnie z treścią artykułu opublikowanego w Pulsie Biznesu [środa 3 marca 2021, nr 42 (5802)], zarządzający DoxyChain w II kwartale 2021 r. chcą zebrać z rynku 2 mln euro, więc możliwe, że część z tych pieniędzy zostanie wykorzystana do stworzenia także wskazanych innowacji. Sądzę, że prawnicy w końcu przyzwyczają się do tego, że kiedyś wszystkiego miało być more, a teraz less – paperless.

Piotr Modrzejewski, prawnik w kancelarii Modrzejewski i Wspólnicy, doktorant w Katedrze Prawa Cywilnego WPiA UW

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Moja firma
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
ESG u dostawców czyli jak krok po kroku wdrożyć raportowanie ESG [Mini poradnik]

Wdrażanie raportowania ESG (środowiskowego, społecznego i zarządczego) to niełatwe zadanie, zwłaszcza dla dostawców, w tym działających dla większych firm. Choć na pierwszy rzut oka może się wydawać, że wystarczy powołać koordynatora i zebrać dane, to tak naprawdę proces ten wymaga zaangażowania całej organizacji. Jakie są pierwsze kroki do skutecznego raportowania ESG? Na co zwrócić szczególną uwagę?

ESG to zielona miara ryzyka, która potrzebuje strategii zmian [Rekomendacje]

Żeby utrzymać się na rynku, sprostać konkurencji, a nawet ją wyprzedzić, warto stosować się do zasad, które już obowiązują dużych graczy. Najprostszym i najbardziej efektywnym sposobem będzie przygotowanie się, a więc stworzenie mapy działania – czyli strategii ESG – i wdrożenie jej w swojej firmie. Artykuł zawiera rekomendacje dla firm, które dopiero rozpoczynają podróż z ESG.

Ratingi ESG: katalizator zmian czy iluzja postępu?

Współczesny świat biznesu coraz silniej akcentuje znaczenie ESG jako wyznacznika zrównoważonego rozwoju. W tym kontekście ratingi ESG odgrywają kluczową rolę w ocenie działań firm na polu odpowiedzialności środowiskowe, społecznej i zarządzania. Ale czy są one rzeczywistym impulsem do zmian, czy raczej efektowną fasadą bez głębszego wpływu na biznesową rzeczywistość? Przyjrzyjmy się temu bliżej.

Zrównoważony biznes czyli jak strategie ESG zmienią reguły gry?

ESG to dziś megatrend, który dotyczy coraz więcej firm i organizacji. Zaciera powoli granicę między sukcesem a odpowiedzialnością biznesu. Mimo, iż wymaga od przedsiębiorców wiele wysiłku, ESG dostarcza m.in. nieocenione narzędzie, które może nie tylko przekształcić biznes, ale również pomóc budować lepszą przyszłość. To strategia ESG zmienia sposób działania firm na zrównoważony i odpowiedzialny.

REKLAMA

Podatek od nieruchomości może być niższy. Samorządy ustalają najwyższe możliwe stawki

Podatek od nieruchomości może być niższy. To samorządy ustalają najwyższe możliwe stawki, korzystając z widełek ustawowych. Przedsiębiorcy apelują do samorządów o obniżenie podatku. Niektóre firmy płacą go nawet setki tysięcy w skali roku.

Jakie recenzje online liczą się bardziej niż te pozytywne?

Podejmując decyzje zakupowe online, klienci kierują się kilkoma ważnymi kryteriami, z których opinie odgrywają kluczową rolę. Oczekują przy tym, że recenzje będą nie tylko pozytywne, ale również aktualne. Potwierdzają to wyniki najnowszego badania TRUSTMATE.io, z którego wynika, że aż 73% Polaków zwraca uwagę na aktualność opinii. Zaledwie 1,18% respondentów nie uważa tego za istotne.

Widzieć człowieka. Czyli power skills menedżerów przyszłości

W świecie nieustannych zmian empatia i zrozumienie innych ludzi stają się fundamentem efektywnej współpracy, kreatywności i innowacyjności. Kompetencje przyszłości są związane nie tylko z automatyzacją, AI i big data, ale przede wszystkim z power skills – umiejętnościami interpersonalnymi, wśród których zarządzanie różnorodnością, coaching i mentoring mają szczególne znaczenie.

Czy cydry, wina owocowe i miody pitne doczekają się wersji 0%?

Związek Pracodawców Polska Rada Winiarstwa wystąpił z wnioskiem do Ministra Rolnictwa o nowelizację ustawy o wyrobach winiarskich. Powodem jest brak regulacji umożliwiających polskim producentom napojów winiarskich, takich jak cydr, wina owocowe czy miody pitne, oferowanie produktów bezalkoholowych. W obliczu rosnącego trendu NoLo, czyli wzrostu popularności napojów o zerowej lub obniżonej zawartości alkoholu, coraz więcej firm z branży alkoholowej wprowadza takie opcje do swojej oferty.

REKLAMA

Czy darowizna na WOŚP podlega odliczeniu od podatku? Komentarz ekspercki

W najbliższą niedzielę (26.01.2025 r.) swój Finał będzie miała Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy. Bez wątpienia wielu przedsiębiorców, jak również tysiące osób prywatnych, będzie wspierać to wydarzenie, a z takiego działania płynie wiele korzyści. Czy darowizna na WOŚP podlega odliczeniu od podatku?

Idą zmiany. Co czeka producentów i użytkowników elektroniki konsumenckiej w 2025 r.?

W 2025 roku branża elektroniki użytkowej czeka rewolucja – od standaryzacji ładowarek do smartfonów, przez obowiązkowy recykling baterii, aż po prawo do naprawy. A do tego wszystkiego… nieprzewidywalna polityka Donalda Trumpa. Co jeszcze wpłynie na przyszłość technologii?

REKLAMA