REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zawieranie umów w formie elektronicznej, zarządzanie dokumentami online. Czy prawnicy pozbędą się papierów?

DoxyChain
We change business reality
Zawieranie umów w formie elektronicznej, zarządzanie dokumentami online. Czy prawnicy pozbędą się papierów?
Zawieranie umów w formie elektronicznej, zarządzanie dokumentami online. Czy prawnicy pozbędą się papierów?

REKLAMA

REKLAMA

Zawieranie umów w formie elektronicznej. Tak jak biznesmeni rozpoczynający swoją karierę w latach 80-tych i 90-tych są przyzwyczajeni do noszenia znacznej ilości gotówki w kieszeni, tak prawnicy są przyzwyczajeni do wszystkiego, co jest „na piśmie”, „stwierdzone pismem”, ma „formę pisemną”, itp. Jak słusznie wskazała Rzecznik Generalna TSUE (w swojej opinii w sprawie C-258/16), teksty zapisuje się od tysięcy lat na różnych nośnikach – na glinianych tabliczkach, papirusie, marmurze czy granicie. Współcześnie coraz powszechniej używa się jednak elektronicznych środków przekazu. Odchodzi się od utożsamiania formy pisemnej wyłącznie z formą papierową (wydrukiem papierowym).

Forma dokumentowa czynności prawnej w kodeksie cywilnym

Zdał sobie z tego sprawę także polski ustawodawca, o czym świadczy fakt wprowadzenia do Kodeksu cywilnego (KC) formy dokumentowej czynności prawnej. Do jej zachowania wystarcza złożenie oświadczenia woli w postaci dokumentu, w sposób umożliwiający ustalenie osoby składającej oświadczenie (art. 772 KC), a dokumentem jest nośnik informacji umożliwiający zapoznanie się z jej treścią (art. 773 KC), czyli np. e-mail albo SMS.

REKLAMA

Doniosłość formy elektronicznej

Jednakże umowa zawarta w formie dokumentowej nie ma doniosłości umowy zawartej w formie pisemnej. Taką doniosłość ma forma elektroniczna, do której zachowania konieczne jest złożenie oświadczenia woli w postaci elektronicznej i opatrzenie go kwalifikowanym podpisem elektronicznym (art. 781 KC).

Niestety większość umów jest wciąż zawierana metodą tradycyjną, tzn. drukowany jest dokument obejmujący treść oświadczeń woli stron, który następnie jest własnoręcznie (za pomocą przyborów do pisania) parafowany i podpisywany przez strony (art. 78 KC). W związku z tym, że w wielu umowach kontrahentów jest kilku czy nawet kilkunastu i pochodzą z różnych miejsc (miast, państw czy kontynentów), a umowy mają często kilkaset czy nawet kilka tysięcy stron, to sprawdzenie ich ostatecznych wersji i własnoręczne parafowanie oraz podpisanie wszystkich egzemplarzy zajmuje nawet kilka dni.
Co prawda umowy takie są powszechnie skanowane i przechowywane w formie elektronicznej (pdf), ale nie zmienia to konieczności przechowywania oryginałów w bezpiecznym miejscu i odbycia całej wyżej opisanej procedury zawarcia umowy.

Jak zarządzać dokumentami online? Najlepiej przy pomocy technologii blockchain

Należy sądzić, że remedium na powyższe problemy jest już dostępne. Mianowicie, można negocjować, parafować, podpisać, a następnie przechowywać umowy i inne dokumenty online przy pomocy technologii blockchain. Taką możliwość daje aplikacja DoxyChain stworzona przez polskich startupowców.
Dzięki niej procedura zawarcia umowy (w tym zwłaszcza negocjacje, w trakcie których wprowadza się liczne zmiany w dokumentach) będzie nie tylko szybsza, ale także w pełni bezpieczna. Bowiem nie tylko dokument będzie trwały (utrwalony w taki sposób, aby można było zapoznać się z nim w każdym czasie), a kontrahenci w pełni identyfikowalni, ale każda zmiana dokonana w dokumencie będzie zapisana w niemożliwej do zhakowania/złamania/zmienienia bazie danych – historii zmian dokonanych w dokumencie. Gwarantuje to, że wszelkie czynności stron będą wiernie i uczciwie oddane w treści dokumentu.

Do tego, by platforma zarządzania dokumentami online mogła w pełni służyć prawnikom, musi być spełnionych parę warunków.

REKLAMA

Po pierwsze, aby oświadczenie woli złożone w formie elektronicznej było równoważne oświadczeniu woli złożonemu w formie pisemnej, musi być nie tylko złożone w postaci elektronicznej, ale również opatrzone kwalifikowanym podpisem elektronicznym, co w związku z jego jeszcze znikomą stosowalnością nie jest powszechnie dostępne. Z jednej strony, może to być odpowiedni moment, aby kwalifikowany podpis elektroniczny zyskał na znaczeniu, choć nie będzie to łatwe w związku z coraz większą ilością przepisów szczególnych, pozwalających na opatrzenie danego dokumentu takim bądź innym rodzajem podpisu elektronicznego (warto zapoznać się z artykułem A. Kruszewskiego dotyczącym tej kwestii, Przegląd Prawa Handlowego 2020, Nr 11). Z drugiej strony, oświadczenie woli złożone w formie elektronicznej bez kwalifikowanego podpisu elektronicznego będzie spełniało kryteria złożenia oświadczenia woli w formie dokumentowej, co dla wielu podmiotów może być wystarczające.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Korzystając z aplikacji DoxyChain nie można zawierać umów w formie szczególnej, t. j. w formie pisemnej z datą pewną, formie pisemnej z urzędowym poświadczeniem podpisu i w formie aktu notarialnego. Dokonanie czynności prawnej w jednej z takich form jest często wymuszone powszechnie obowiązującymi przepisami prawa albo wolą stron danej czynności prawnej, a ich dokonanie bez zachowania zastrzeżonej formy może prowadzić do ich nieważności. Oczywiście wyobrażalne jest, aby notariusz także korzystał z aplikacji i wówczas przy zastosowaniu specjalnych środków komunikacji elektronicznej została zachowana forma szczególna czynności prawnej, ale wymagałoby gruntownej nowelizacji ustawy z dnia 14 lutego 1991 r. Prawo o notariacie albo nawet uchwalenia nowej ustawy, którą można by zatytułować np. „o cyfryzacji notariatu”.

Cyfryzacja rynku prawniczego nieunikniona

REKLAMA

Niezależnie od powyższych  zagadnień zawarcie umowy za pomocą aplikacji będzie nie tylko szybkie i bezpieczne, ale także zdecydowanie tańsze biorąc pod uwagę wskazane wyżej trudności związane z koniecznością złożenia własnoręcznie podpisu pod umową.

Odnośnie do tego zagadnienia pojawia się także kwestia dostępu do aplikacji w celu przeprowadzenia procedury zawarcia umowy. Zakładam, że każda osoba, które bierze udział w negocjowaniu, parafowaniu i podpisaniu umowy, a więc strony, prawnicy, ekonomiści, itd. Pytanie czy wszystkie te osoby będą chciały pobrać odpłatnie tę aplikację i jej używać. Nie zmienia to  faktu, że cyfryzacja rynku prawniczego wydaje się nieunikniona. Wątpliwości, które jeszcze pojawiają się w środowisku prawniczym, dotyczą bezpieczeństwa transakcji dokonywanych w takiej formie – czy aby na pewno historia zmian dokonanych w dokumencie jest niemożliwa do zhakowania/złamania/zmienienia. Niewykluczone, że przekonałoby ich pójście o krok dalej, np. gdyby przechowywanie umów i innych dokumentów online było „inteligentne”, tzn. gdyby mogło przypominać (w postaci wysyłania „alertów”) w szczególności o tym, że np. za 7 dni upływa termin na skorzystanie z opcji CALL albo za 14 dni upływa termin na korektę ceny za sprzedawane udziały.
Zgodnie z treścią artykułu opublikowanego w Pulsie Biznesu [środa 3 marca 2021, nr 42 (5802)], zarządzający DoxyChain w II kwartale 2021 r. chcą zebrać z rynku 2 mln euro, więc możliwe, że część z tych pieniędzy zostanie wykorzystana do stworzenia także wskazanych innowacji. Sądzę, że prawnicy w końcu przyzwyczają się do tego, że kiedyś wszystkiego miało być more, a teraz less – paperless.

Piotr Modrzejewski, prawnik w kancelarii Modrzejewski i Wspólnicy, doktorant w Katedrze Prawa Cywilnego WPiA UW

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Moja firma
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Firmy niechętnie upominają się o pieniądze u dłużników, a po upływie pół roku windykacja może być bezskuteczna

Dlaczego dłużnicy nie płacą na czas należności za faktury? Nie mam pieniędzy, zapomniałem o fakturze, klienci zalegają mi z zapłatą, więc i ja nie płacę – to najczęstsze usprawiedliwienia, jakie słyszą właściciele firm od swoich klientów, którzy nie regulują należności za dostarczone towary czy wykonane usługi.

10 pytań, jakie warto zadać freelancerowi przed rozpoczęciem współpracy

Outsourcing staje się coraz bardziej popularny w Polsce. Jednak dla wielu przedsiębiorców, którzy dotychczas nie korzystali z usług freelancerów, zlecanie im zadań może być wyzwaniem. Oto szczegółowy poradnik, który pomoże przygotować się do efektywnej współpracy z niezależnym specjalistom.

Korzystne rozwiązanie podatkowe dla podmiotów prowadzących działalność badawczo-rozwojową

Ulga badawczo-rozwojowa (B+R) to korzystne rozwiązanie podatkowe dla podmiotów prowadzących działalność badawczo-rozwojową, skierowane zarówno do podatników PIT (opodatkowanych skalą podatkową lub tzw. podatkiem liniowym) jak i do podatników CIT (którzy uzyskują przychody z działalności gospodarczej, inne niż zyski kapitałowe). Ulga ta stanowi istotne wsparcie dla firm inwestujących w innowacje, technologie i rozwój nowych produktów.

Budownictwo mocno wyhamowało, ale to wciąż najbardziej optymistyczna branża, bo liczy na wydatkowanie pieniędzy przez rząd

Optymizm w branży budowlanej utrzymuje się już od wielu miesięcy. Ponieważ jednak jego motorem napędowym są inwestycje ze środków Krajowego Planu Odbudowy oraz kredytu #naStart, entuzjazm słabnie. Wszystko przez ślamazarną pracę rządu.

REKLAMA

Szykują się milionowe kary. Kontrola stron internetowych: kogo dotyczy, kto kontroluje, jaka kara i za co

Nie tylko skarbówka kontroluje i nakłada kary za złamanie przepisów. I nie tylko Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Do akcji coraz częściej wkracza też Urząd Ochrony Danych Osobowych – UODO, a kontrole kończą się karami – nawet w milionach złotych.

Otwieranie dziś restauracji to samobójstwo? Pewniejsze jest pójść śladem Żabki do własnego sklepu z ofertą gotowych dań

Rewolucja dzieje się w całej branży fachowo określanej jako HoReCa. Ale największa w jej gastronomicznej części. Świadczą o tym dane gospodarcze dotyczące liczby otwieranych placówek, zawieszanych działalności, długów i kredytów oraz tempa ich spłaty. Restauracje tracą na popularności, zyskują sklepy oferujące gotowe dania - ciepłe lub do odgrzania w domu.

Jak odblokować innowacyjność małego biznesu?

Innowacyjność w małej firmie to wyzwanie. Małemu biznesowi jest trudniej na wielu płaszczyznach. Często jest to jedna osoba do podejmowania decyzji i brak jest kogoś kto spojrzałby obiektywnie na działania i krytycznie na trendy. Jak odblokować innowacyjność małej działalności podpowiada Zuzanna Mikołajczyk, innowatorka i strateg innowacji.

Kawa z INFORLEX. Wakacje składkowe - bezpłatne spotkanie online

Zapraszamy na bezpłatne spotkanie online z cyklu kawa z INFORLEX, które odbędzie się 3 września 2024 r. Tematem spotkania będą wakacje składkowe. 

REKLAMA

Firma spedycyjna. Jak założyć? Czy to się opłaca?

Branża TSL to jeden z najlepiej trzymających się sektorów gospodarki, nawet mimo kryzysu. Działalność spedycyjna daje wiele możliwości i ma ogromny potencjał. O czym trzeba wiedzieć zaczynając w tej branży na własny rachunek? 

Compliance a ochrona danych - co przedsiębiorcy muszą wiedzieć

W dzisiejszym dynamicznie zmieniającym się świecie prawnym, przedsiębiorcy muszą być na bieżąco z otoczeniem prawnym firmy, w tym regulacjami dotyczącymi ochrony danych osobowych. Compliance, czyli zgodność z przepisami prawa, staje się kluczowym elementem w działalności każdej firmy, niezależnie od jej wielkości. W obliczu surowych kar finansowych i rosnącej świadomości konsumentów, ochrona danych osobowych przestała być jedynie formalnością, a stała się fundamentem odpowiedzialnego prowadzenia biznesu.

REKLAMA