Poradnik dla firm remontowo-budowlanych: rękojmia

Przepisy regulujące rękojmię mają szczególne znaczenie praktyczne, ponieważ realizacja uprawnień wynikających z tej instytucji rodzi szczególnie dużo konfliktów między firmami remontowo – budowlanymi a ich klientami. Dobra znajomość przepisów o rękojmi z pewnością może dodać pewności siebie w czasie trudnych rozmów z kontrahentami.

Rękojmie za wady reguluje art. 637. § 1 kodeksu cywilnego. Przepis ten stanowi, że jeżeli dzieło ma wady, zamawiający może żądać ich usunięcia, wyznaczając w tym celu przyjmującemu zamówienie odpowiedni termin z zagrożeniem, że po bezskutecznym upływie wyznaczonego terminu nie przyjmie naprawy. Przyjmujący może odmówić naprawy, gdyby wymagała nadmiernych kosztów.

Z przepisu tego wynika, że zamawiający może odmówić przyjęcia dzieła dotkniętego wadami, przy czym nie musi wykazywać, że wady te spowodowane zostały nienależytym wykonywaniem umowy przez firmę remontowo – budowlaną. Może się zdarzyć sytuacja, gdy od początku wiadomo, że wad nie można usunąć, albo że dziełobiorca nie zdoła ich usunąć w rozsądnym czasie. Przypadki takie uregulowane zostały w § 2 omawianego artykułu, przy czym przepis ten rozróżnia sytuacje, kiedy wady są istotne, jak również kiedy wady istotne nie są. W pierwszym przypadku (kiedy wady są istotne) inwestor może odstąpić od umowy, w drugim zaś może żądać obniżenia wynagrodzenia w odpowiednim stosunku. Tak samo inwestor (zamawiający) może postąpić, gdy ekipa remontowo – budowlana nie usunęła wad w terminie wyznaczonym przez zamawiającego.

W orzecznictwie i nauce prawa przyjęło się że wady są istotne, jeżeli czynią dzieło niezdatnym do zwykłego użytku, albo które sprzeciwiają się wyraźnej umowie. Powstaje również pytanie, co znaczy obniżenie wynagrodzenia w odpowiednim stosunku.

Polecamy: Poradnik dla firm remontowo-budowlanych: prawa i obowiązki stron umowy o dzieło

Trzeba przyjąć, że jest to obniżenie wynagrodzenia o koszt usunięcia wad. W praktyce może się zdążyć, że wady dzieła ujawnią się po pewnym czasie od jego odbioru, lub też że inwestor dopiero po pewnym czasie od odbioru może w pełni zapoznać się z jego właściwościami. W związku z tym Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 19 listopada 2002 r.IV CKN 1474/2000 LexPolonica nr 379456 stwierdził, że przyjęcie dzieła, mimo nieosiągnięcia jednego z umówionych parametrów, nie pozbawia zamawiającego prawa późniejszego żądania obniżenia wynagrodzenia za dzieło (art. 637 § 2 kc), niezależnie od tego, czy w chwili odbioru żądanie takie zgłosił, czy nie. A co wtedy, jeżeli wadliwością dotknięta jest jedynie część dzieła?