Na czym polega zasada jednego okienka?

W postępowaniu rejestrowym zasada jednego okienka została pierwotnie sformułowana w art. 19b ustawy o KRS, który został dodany do tej ustawy od 1 stycznia, 2004 r. Polegała na stworzeniu podmiotowi rejestrowemu możliwości złożenia wraz z wnioskiem o pierwszy wpis do rejestru przedsiębiorców również wniosku o rejestrację w bazie REGON i NIP.

W tamtym stanie prawnym idea „jednego okienka” była możliwością, z której przedsiębiorca mógł, ale nie musiał skorzystać. W praktyce z możliwości takiej korzystała niewielka ilość podmiotów zobowiązanych do rejestracji, gdyż urzędy nie były przygotowane do tej procedury. Ponadto zobowiązane podmioty ze względu na silne przyzwyczajenie do samodzielnego składania wniosków we wszystkich urzędach, oraz w obawie przed przedłużeniem się procedury rejestracji i uzyskania pozostałych numerów i zaświadczeń dokonywały wszelkich rejestracji samodzielnie w poszczególnych instytucjach.

Idea „jednego okienka” została w znaczący sposób zmodyfikowana wraz ze zmianą ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, która weszła w życie 31 marca 2009 r.. Zgodnie z nową regulacją art. 19b ustawy o KRS, „wraz z wnioskiem o wpis lub zmianę wpisu w rejestrze przedsiębiorców wnioskodawca składa:

1.  wniosek o wpis albo zmianę wpisu do krajowego rejestru urzędowego podmiotów gospodarki narodowej (REGON);
2.  zgłoszenie płatnika składek albo jego zmiany w rozumieniu przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych;
3.  zgłoszenie identyfikacyjne albo aktualizacyjne, o którym mowa w ustawie z 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników wraz ze wskazaniem właściwego naczelnika urzędu skarbowego pod rygorem zwrotu wniosku.

Polecamy: serwis Mała firma

Wynika stąd, że zasada „jednego okienka” została poszerzona i rozbudowana.
Obecnie przedsiębiorca nie ma swobody wyboru, tylko obowiązkowo musi złożyć – wraz z wnioskiem o rejestrację, albo zmianę wpisu bądź o wykreślenie z rejestru przedsiębiorców – wnioski i dokumenty niezbędne do ubezpieczenia społecznego oraz dla uzyskania numerów REGON i NIP, bądź do zmiany tych zgłoszeń, poza dwoma wyjątkami wskazanymi w art. 19b ust. 1c ustawy o KRS, o czym poniżej. Teraz zasada jednego okienka rozciąga się także na dalsze wnioski o zmianę wpisu w rejestrze przedsiębiorców, czy wykreślenie z tego rejestru. Ponadto dotychczas „jedno okienko” nie dotyczyło wniosku o objęcie ubezpieczeniem społecznym, jak to ma miejsce w obowiązującym stanie prawnym.

Wyłączenia od zasady „jednego okienka”

Znowelizowany art. 19b ust. 1c ustawy o KRS zawiera dwie kategorie zdarzeń, w przypadku, których instytucja „jednego okienka” jest wyłączona:

1.  złożenie wniosku o wpis/zmianę/wykreślenie w formie elektronicznej,
2.  zmiana nie dotyczy danych objętych wpisem do rejestru przedsiębiorców.

Czynności podejmowane przez sąd rejestrowy

Z mocy art. 19b ustawy o KRS, sąd rejestrowy ma obowiązek przesłać z urzędu:

1.  wnioski i zgłoszenia, o których mowa w art. 19b ust. 1 pkt 1 – 3 ustawy o KRS,
2.  dokument poświadczający prawo do lokalu,
3.  odpis umowy spółki,
4.  inne dokumenty złożone wraz z wnioskami i zgłoszeniami, o których mowa w art. 19b ust. 1 pkt 1 – 3 ustawy o KRS
5.  odpis postanowienia o wpisie do rejestru wraz z zaświadczeniem o wpisie,
6.  informację o nadanym numerze NIP.

Polecamy: Jak wynająć powierzchnię komercyjną?

Przesłanie wniosku do ZUS również następuje z urzędu, jednak dopiero po uzyskaniu przez sąd rejestrowy informacji o przydzielonym podmiotowi rejestrowemu numerze NIP.

Pozostałe dokumenty powinny być przekazane przez sąd rejestrowy do urzędu statystycznego i urzędu skarbowego tylko wówczas, gdy mają bezpośredni związek z wnioskiem o nadanie numerów REGON i NIP.

Artykuł jest fragmentem książki Zasady prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów 2010 autorstwa Jacka Czerneckiego i Ewy Piskorz-Liskiewicz. Wydawnictwo Wszechnicapodatkowa.pl