Egzekucja należności alimentacyjnych

Odrębności te, dyktowane względami humanitarnymi i społecznymi, mają zapewnić egzekucji alimentów szybkie i skuteczne przeprowadzenie.

Tytuł egzekucyjny

Tytułowi egzekucyjnemu, w którym zasądzono alimenty sąd nadaje klauzule wykonalności z urzędu (zasadą jest, iż innym tytułom klauzulę nadaje się na wniosek wierzyciela). W tym wypadku tytuł wykonawczy doręcza się wierzycielowi z urzędu. Egzekucja alimentów wszczynana jest na wniosek wierzyciela, ale też może być wszczęta z urzędu na żądanie sądu pierwszej instancji - który sprawę o alimenty rozpoznawał - skierowane do komornika.

Wniosek o wszczęcie egzekucji

Wierzyciel we wniosku nie ma obowiązku wskazywać ani sposobów egzekucji (za wyjątkiem egzekucji z nieruchomości) ani majątku dłużnika, z którego ma być prowadzona egzekucja. W takiej sytuacji przyjmuje się, że wniosek dotyczy wszystkich sposobów egzekucji za wyjątkiem egzekucji z nieruchomości.

Zobacz: Kiedy wierzyciel przejmie nieruchomość dłużnika?

W przypadku, gdy wierzyciel kieruje egzekucję do wynagrodzenia dłużnika może złożyć wniosek do komornika właściwego ze względu na miejsce zamieszkania dłużnika lub do komornika właściwego ze względu na swoje miejsce zamieszkania (tzw. właściwość przemienna).

Obowiązki komornika

Komornik właściwy wg. miejsca zamieszkania wierzyciela ma obowiązek powiadomić o wszczęciu egzekucji alimentów komornika właściwego wg. miejsca zamieszkania dłużnika, który może zażądać przekazania mu sprawy, jeżeli prowadzi inne egzekucje z wynagrodzenia dłużnika (komornik ten musi dokonać podziału sumy uzyskanej z egzekucji z wynagrodzenia).

Komornik z urzędu obowiązany jest przeprowadzić dochodzenie mające na celu ustalenie zarobków dłużnika, jego stanu majątkowego i miejsca zamieszkania. Jeżeli dochodzenie komornika jest nieskuteczne to może on zwrócić się do Policji, która przeprowadzi dochodzenie mające na celu ustalenie miejsce pracy i zamieszkania dłużnika.

Dochodzenia te powinny być przeprowadzone, co pewien czas, jednakże w odstępach nie dłuższych niż pół roku. Ponadto komornik może złożyć do sądu wniosek o wyjawienie majątku dłużnika zgodnie z art. 913 kpc i następne.

Ograniczenia w egzekucji

W przypadku egzekucji alimentów obowiązują mniejsze ograniczenia egzekucji (tzn. podlegają zajęciu te składniki majątku, które przy egzekucji innych należności byłyby zwolnione od egzekucji). Wynagrodzenie i inne świadczenia powtarzające się (mające za cel utrzymanie się) oraz sumy przyznane przez Skarb Państwa na specjalne cele (np. stypendia) podlegają egzekucji do 60% ich wysokości (w przypadku innej egzekucji tylko 50%) niezależnie od ich wysokości (nie obowiązuje zasada ochrony najniższego ustawowego wynagrodzenia).

Zobacz: Jak przeprowadzić egzekucję z nieruchomości obojga małżonków?