REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.
Porada Infor.pl

Jakie są podstawowe zasady wykonywania umów?

Wierzyciel może nie przyjąć świadczenia spełnionego w niewłaściwym miejscu, a nawet jeżeli przyjmie, to przysługuje mu odszkodowanie, jeżeli wykaże, że poniósł z tego tytułu szkodę.
Wierzyciel może nie przyjąć świadczenia spełnionego w niewłaściwym miejscu, a nawet jeżeli przyjmie, to przysługuje mu odszkodowanie, jeżeli wykaże, że poniósł z tego tytułu szkodę.

REKLAMA

REKLAMA

Niewłaściwy sposób wykonania umowy może sprawić, że choć praca lub wpłata została fizycznie wykonana, nie ma ona mocy zamknięcia umowy. W skrajnych przypadkach może to skutkować nawet odszkodowaniem dla drugiej strony umowy.

Miejsce wykonania umowy

Miejsce spełnienia świadczenia wynika z umowy lub z właściwości czynności prawnej (art. 454 § 1 zd. 1 kodeksu cywilnego). Jeżeli brak powyższych przesłanek, świadczenie niepieniężne powinno być spełnione w miejscu, w którym w chwili powstania zobowiązania dłużnik miał zamieszkanie lub siedzibę (art. 454 § 1 zd. 1 kodeksu cywilnego). Przy świadczeniu pieniężnym dłużnik ma obowiązek spełnić je w miejscu zamieszkania lub w siedzibie wierzyciela w chwili spełnienia świadczenia (art. 454 § 1 zd. 2 kodeksu cywilnego). Jeżeli zobowiązanie ma związek z przedsiębiorstwem dłużnika lub wierzyciela, o miejscu spełnienia świadczenia rozstrzyga siedziba przedsiębiorstwa (art. 454 § 1 zd. 2 kodeksu cywilnego). Jeżeli zobowiązanie ma związek z przedsiębiorstwem zarówno dłużnika, jak i wierzyciela, należy stosować odpowiednio regulację wskazaną w art. 454 § 1 kodeksu cywilnego.

REKLAMA

Zobacz: Jakie warunki decydują o ważności umowy przedwstępnej?

Wierzyciel może nie przyjąć świadczenia spełnionego w niewłaściwym miejscu, a nawet jeżeli przyjmie, to przysługuje mu odszkodowanie, jeżeli wykaże, że poniósł z tego tytułu szkodę (np. dodatkowe koszty transportu).

REKLAMA

Od miejsca wykonania (spełnienia) zobowiązania (w przypadku zobowiązania pieniężnego - zapłaty) należy odróżnić miejsce świadczenia (płatności); to w tym miejscu dłużnik zachowuje się (podejmuje wszelkie niezbędne czynności) w sposób prowadzący do należytego wykonania zobowiązania.

Dłużnik posiadający rachunek bankowy w banku w Krakowie ma zapłacić przelewem kwotę 1000 zł wierzycielowi na jego rachunek w banku w Częstochowie. Dłużnik wydaje w swoim banku w Krakowie polecenie przelewu. Miejscem wykonania zobowiązania (zapłaty) jest Częstochowa, zaś miejscem płatności jest Kraków.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Czas wykonania umowy

REKLAMA

Czas spełnienia zobowiązania wynika najczęściej z umowy. Może być określony konkretnie (data dzienna) lub przez podanie pewnego zdarzenia w przyszłości (np. śmierć dotychczasowego najemcy). Jeżeli brak określenia w umowie, to świadczenie powinno być spełnione niezwłocznie po wezwaniu przez wierzyciela (tzn. bez nieuzasadnionego odwlekania). Termin może zależeć od wypowiedzenia umowy (zob. np. art. 723 kodeksu cywilnego dotyczący pożyczki).

Z chwilą nadejścia terminu świadczenie staje się wymagalne: wierzyciel może skutecznie żądać zaspokojenia, dłużnik ma realny obowiązek spełnić świadczenie. Tak więc odsetki od nieterminowej zapłaty można naliczać od dnia następnego po terminie zapłaty. Jednak istnieje wyjątek. Zgodnie z ustawą o terminach zapłaty w transakcjach handlowych, jeżeli strony przewidziały w umowie termin zapłaty dłuższy niż 30 dni, wierzyciel może żądać odsetek ustawowych począwszy od 31. dnia po spełnieniu swojego świadczenia niepieniężnego i doręczeniu dłużnikowi faktury lub rachunku – do dnia zapłaty, ale nie dłuższy niż do dnia wymagalności świadczenia pieniężnego (art. 5 ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych).

Dowiedz się Czy pozwalać klientom na negocjowanie zawieranych umów?

Jeżeli dłużnik nie dokona, w terminie określonym w umowie, zapłaty na rzecz wierzyciela, który spełnił określone w umowie świadczenie niepieniężne, wierzycielowi przysługują bez osobnego wezwania odsetki ustawowe skarbowe, chyba że strony uzgodniły wyższe odsetki (art. 7 tejże ustawy). Strony nie mogą dokonać czynności prawnej, która ograniczałaby (wyłączałaby) uprawnienia wierzyciela lub obowiązki dłużnika w tym zakresie (art. 9 tejże ustawy).

Od terminu wykonania zobowiązania (zapłaty) należy odróżnić termin spełnienia świadczenia (płatności), przez który należy rozumieć termin, w którym dłużnik zachowuje się w sposób prowadzący do należytego wykonania zobowiązania. W obrocie bezgotówkowym uznanie rachunku wierzyciela ma klasyczną konstrukcję zapłaty.

Sposób wykonania umowy

Dłużnik powinien wykonać zobowiązanie zgodnie z jego treścią w sposób odpowiadający: (a) celowi społeczno-gospodarczemu, (b) zasadom współżycia społecznego, (c) zwyczajom, jeśli takie istnieją (art. 354 § 1 kodeksu cywilnego – dalej powołania na tę samą ustawę).

Obowiązkiem wierzyciela jest lojalność wobec dłużnika, co oznacza, że co najmniej nie powinien on przeszkadzać w wykonywaniu zobowiązania przez dłużnika, a w szczególnych przypadkach wynikających bądź z umowy, bądź z właściwości stosunku, bądź z ustawy, współdziałać (art. 354 § 2). Na przykład w umowie o dzieło, jeżeli wykonawca ma wykonać meble z materiałów powierzonych przez zamawiającego, to obowiązkiem zamawiającego jest dostarczenie materiału w takim terminie i takiej jakości, by dłużnik mógł zmieścić się ze swoim wykonaniem w terminie zakreślonym umową.

Dłużnik jest zobowiązany do należytej staranności, a więc staranności wymaganej ogólnie w tego rodzaju stosunkach (art. 355 § 1). Jeżeli dłużnik prowadzi działalność gospodarczą, a zobowiązanie powstało w jej ramach, to zaostrza się dla niego kryteria staranności poprzez uwzględnienie zawodowego charakteru tej działalności (art. 355 § 2).

Jeżeli dłużnik ma względem tego samego wierzyciela kilka długów tego samego rodzaju, to przy spełnianiu świadczenia może wskazać, który dług chce zaspokoić. Wierzyciel może jednak otrzymane świadczenie zaliczyć przede wszystkim na poczet zaległych należności ubocznych związanych z tym długiem (np. odsetki) oraz na zalegające świadczenia główne (art. 451 § 1). Jeżeli dłużnik nie wskazał, który z kilku długów chce zaspokoić, a przyjął pokwitowanie, w którym wierzyciel zaliczył otrzymane świadczenie na poczet jednego z tych długów, to dłużnik nie może już żądać zaliczenia na poczet innego długu (art. 451 § 2). W braku oświadczenia dłużnika lub wierzyciela spełnione świadczenie zalicza się przede wszystkim na poczet długu wymagalnego, a jeżeli jest kilka długów wymagalnych, to na poczet najdawniej wymagalnego, ale nieprzedawnionego, o ile taki istnieje.

Wierzyciel nie może odmówić przyjęcia świadczenia częściowego, chociażby cała wierzytelność była już wymagalna (art. 450). Odmowa przyjęcia zaoferowanej części świadczenia skutkować będzie popadnięciem wierzyciela w zwłokę, a więc np. przy zobowiązaniu pieniężnym nie będzie mógł od momentu odmowy naliczać odsetek za opóźnienie. Wierzyciel może odmówić przyjęcia części świadczenia tylko wtedy, kiedy przyjęcie części naruszałoby jego uzasadniony interes.

Polecamy serwis Windykacja

Osoby uczestniczące w wykonaniu umowy

Z punktu widzenia prawa nie ma znaczenia, kto będzie wykonywał świadczenie – dłużnik osobiście czy osoba trzecia, która nawet dłużnika nie zna. Jednak w określonych wypadkach wierzyciel może żądać osobistego świadczenia przez dłużnika:

  • gdy wynika to z treści czynności prawnej (umowy);
  • gdy wynika to z ustawy, np. zasadniczo: zlecenie, por. art. 738 § 1;
  • gdy wynika to z właściwości świadczenia; np. wierzyciel chce otrzymać obraz namalowany przez panią X, a nie przez inną osobę (art. 356 § 1).

Wierzyciel może oczywiście wskazać osobę, która będzie uprawniona do odebrania świadczenia w jego imieniu. Wówczas świadczenie spełnione do rąk osoby, która pokazuje pokwitowanie wierzyciela, zwalnia dłużnika (art. 464). Gdy jednak dłużnik spełni świadczenie do rąk osoby trzeciej nieuprawnionej, nie będzie zwolniony od świadczenia, a zobowiązanie nie wygaśnie. Należy jednak podkreślić, że jeżeli wierzyciel skorzysta z tego spełnienia świadczenia, to w zakresie, w jakim skorzystał, dłużnik będzie zwolniony (art. 452).

Dowód wykonania zobowiązania

Obowiązek udowodnienia, że zobowiązanie zostało wykonane, obciąża dłużnika, bo on wywodzi z tego skutki prawne dla siebie (art. 6). Dlatego kodeks cywilny upoważnił dłużnika do żądania pokwitowania wykonania zobowiązania, a jeżeli wykaże interes prawny, że jest mu potrzebne to pokwitowanie w szczególnej formie, to wówczas może żądać takiej formy (art. 462). Koszty pokwitowania obciążają dłużnika. Jeżeli wierzyciel odmawia pokwitowania, to dłużnik może się powstrzymać ze spełnieniem świadczenia albo złożyć przedmiot świadczenia do depozytu sądowego.

Artykuł pochodzi z książki „Rachunkowość finansowa i podatkowa. Nowe wydanie 2010” Teresy Cebrowskiej (red. nauk.) (Wydawnictwo C.H. Beck, 2010). Wykorzystanie za wiedzą Wydawcy.

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Moja firma
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Co trapi sektor MŚP? Nie tylko inflacja, koszty zarządzania zasobami ludzkimi i rotacja pracowników

Inflacja przekładająca się na presję płacową, rosnące koszty związane z zarządzaniem zasobami ludzkimi oraz wysoka rotacja – to trzy główne wyzwania w obszarze pracowniczym, z którymi mierzą się obecnie firmy z sektora MŚP. Z jakimi jeszcze problemami kadrowymi borykają się mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa?

Badania ankietowe GUS: Badanie pogłowia drobiu oraz produkcji zwierzęcej (R-ZW-B) i Badanie pogłowia świń oraz produkcji żywca wieprzowego (R-ZW-S)

Główny Urząd Statystyczny od 1 do 23 grudnia 2024 r. będzie przeprowadzał obowiązkowe badania statystyczne z zakresu rolnictwa. Chodzi o następujące badania: Badanie pogłowia drobiu oraz produkcji zwierzęcej (R-ZW-B) i Badanie pogłowia świń oraz produkcji żywca wieprzowego (R-ZW-S).

Dodatkowy dzień wolny od pracy dla wszystkich pracowników w 2025 r.? To już pewne

Dodatkowy dzień wolny od pracy dla wszystkich pracowników? To już pewne. 27 listopada 2024 r. Sejm uchwalił nowelizację ustawy. Wigilia od 2025 r. będzie dniem wolnym od pracy. Co z niedzielami handlowymi? 

Zeznania świadków w sprawach o nadużycie władzy w spółkach – wsparcie dla wspólników i akcjonariuszy

W ostatnich latach coraz częściej słyszy się o przypadkach nadużyć władzy w spółkach, co stanowi zagrożenie zarówno dla transparentności działania organizacji, jak i dla interesów wspólników oraz akcjonariuszy. Przedsiębiorstwa działające w formie spółek kapitałowych z założenia powinny funkcjonować na zasadach transparentności, przejrzystości i zgodności z interesem wspólników oraz akcjonariuszy. 

REKLAMA

BCM w przemyśle: Nie chodzi tylko o przestoje – chodzi o to, co tracimy, gdy im nie zapobiegamy

Przerwa w działalności przemysłowej to coś więcej niż utrata czasu i produkcji. To potencjalny kryzys o wielowymiarowych skutkach – od strat finansowych, przez zaufanie klientów, po wpływ na środowisko i reputację firmy. Dlatego zarządzanie ciągłością działania (BCM, ang. Business Continuity Management) staje się kluczowym elementem strategii każdej firmy przemysłowej.

Z czym mierzą się handlowcy w czasie Black Friday?

Już 29 listopada będzie wyczekiwany przez wielu konsumentów Black Friday. Po nim rozpocznie się szał świątecznych zakupów i zarazem wytężonej pracy dla handlowców. Statystyki pokazują, że Polacy z roku na rok wydają i zamawiają coraz więcej. 

Taryfa C11. Szaleńcze ceny prądu w Polsce: 1199 zł/MWh, 2099 zł/MWh, 2314 zł/MWh, 3114 zł/MWh

To stawki dla biznesu. Małe i średnie firmy (MŚP nie będzie w 2025 r. objęty zamrożeniem cen prądu. 

Brakuje specjalistów zajmujących się cyberbezpieczeństwem. Luka w ujęciu globalnym od 2023 roku wzrosła o blisko 20 proc., a w Europie o 12,8 proc.

Brakuje specjalistów zajmujących się cyberbezpieczeństwem. Luka w ujęciu globalnym od 2023 roku wzrosła o blisko 20 proc., a w Europie o 12,8 proc. Ekspert przypomina: bezpieczeństwo nie jest kosztem, a inwestycją, która zapewnia ciągłość i stabilność operacyjną

REKLAMA

Zamrożenie cen energii w 2025 r. Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorstw krytycznie o wycofaniu się z działań osłonowych wobec firm

Zamrożenie cen energii w 2025 r. Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorstw krytycznie o wycofaniu się z działań osłonowych wobec firm. Interweniuje u premiera Donalda Tuska i marszałka Sejmu Szymona Hołowni.

ZUS: Wypłacono ponad 96,8 mln zł z tytułu świadczenia interwencyjnego. Wnioski można składać do 16 marca 2025 r.

ZUS: Wypłacono ponad 96,8 mln zł z tytułu świadczenia interwencyjnego. Wnioski można składać do 16 marca 2025 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych poinformował, że przygotowuje kolejne wypłaty świadczenia.

REKLAMA