Refleksje coacha - kryzys połowy życia - sposoby radzenia

Jedni uważają, że kryzys połowy życia jest zjawiskiem najzupełniej normalnym, a nawet koniecznym dla twórczego życia w wieku średnim. Inni wskazują na patologie i nieprzewidywalność zachowań wielu ludzi, którzy w tym krytycznym okresie zdolni są do różnych zaskakujących działań albo nawet nieodpowiedzialnych posunięć, tym dziwniejszych, że nie pasujących ani do osobowości, ani do historii życia. Kryzys widziany z tej perspektywy ujawnia się już nie tylko jako przełamanie rutyny, ale wyłamanie się osoby z uznawanych przez nią zasad i norm społecznych lub niekiedy nawet moralnych.

Patrzeć na zmiany połowy życia można z dwóch perspektyw – optymistycznej lub pesymistycznej. Jak wolisz?

Z jednej strony wiek średni może być dla kogoś okresem szczytowych możliwości, największych sukcesów i osiągnięć, okresem powodzenia ekonomicznego i stabilizacji, okresem rosnącego autorytetu i wpływów w dziedzinie zawodowej i społecznej, na ogół jeszcze dobrego zdrowia i satysfakcji z życia, autonomii i poczucia bezpieczeństwa, twórczej inicjatywy i skuteczności w radzeniu sobie z rozmaitymi trudami i przeciwnościami. Z drugiej strony, być może dla kogoś innego jest to okres maksymalnego nasilenia stresu związanego z pracą zawodową i sytuacją rodzinną, trudnymi przemianami wewnętrznymi, konfrontacją z problemem starości i skończoności życia.

Na szczęście zarówno kobiety jak i mężczyźni przeżywają kryzys połowy życia. W tym zakresie jesteśmy naprawdę równouprawnieni. Niekoniecznie odbywa się to w tym samym czasie. Niemniej jednak jest proces naturalny i normalny jak dojrzewanie. Być może dojrzewanie do starości. To tak jak z winem, zanim osiągnie ono swój niepowtarzalny bukiet, musi długo fermentować i leżakować w dębowej beczce.

Przyczyny

Być może zapytasz o przyczyny tego kryzysu. Przyczyna jest jedna. Nasz, ludzki rozwój w biegu życia. Aczkolwiek katalizatory tego procesu są mocno zróżnicowane. Czasem decydujące znaczenie ma kumulacja zdarzeń w życiu osobistym, czasem konflikty z dorastającymi dziećmi albo utrata złudzeń i nadziei na dokonanie w życiu czegoś nadzwyczajnego. Bywa, że czynnikiem decydującym jest konfrontacja ze śmiercią i poczucie, że pozostało już niewiele czasu albo tęsknota za utraconymi siłami, energią, młodością.
Duże znaczenie mają również predyspozycje fizyczne i stan zdrowia, wykształcenie, sytuacja życiowa, satysfakcja z pracy, zadowolenie z małżeństwa, bilans dokonań, realizowanych zadań i pełnionych ról, poziom aspiracji i stopień ich spełniania, uznawane wartości oraz treść i stopień spełniania marzeń dotyczących oczekiwanej wizji życia dorosłego.

Przeczytaj również: Dla kogo coaching?

Wybrane symptomy

Być może dzięki nim dokonasz pewnej autodiagnozy.

Zawodowe:

• chęć zmiany pracy póki jeszcze jest czas,
• przyglądanie się swoim osiągnięciom zawodowym,
• silna motywacja, by osiągnąć sukces dopóki są siły i możliwości, 
• odsuwanie na plan dalszy kwestii relaksu, przyjemności, zdrowego życia,
• na skutek różnego rodzaju przewartościowań można dojść do wniosku, że to nie sukcesy są najważniejsze, że inne wartości mają większe znaczenie, np. autentyczne i pogłębione kontakty międzyludzkie lub postawa moralna. 
• czasami wspinanie się po szczeblach kariery, dążenie do władzy i kontroli zostaje zastąpione troską o młodszą generację.

Relacyjne:

• świadoma odpowiedzialność za innych,
• rozczarowanie małżeństwem nie dającym prawdziwej więzi, 
• kochanka/kochanek,
• opieka nad dziećmi, starzejącymi się rodzicami.

Fizyczne:

• utrata zdolności reprodukcyjnej kobiet,
• utrata sił, energii, zdrowia,
• zmiany cielesne,
• siwienie/wypadanie włosów,

Polecamy serwis Manager

Wewnętrzne-psychologiczne:

• dezintegracja i towarzyszący jej lęk, będące wyrazem obrachunku z odchodzącą młodością,
• potrzeba zmiany (potrzeba czegoś nowego), popychająca np. do porzucenia dobrej pracy, 
• dążenie do niezależności i nowych odpowiedzialnych zadań, 
• egzystencjalna samotność, 
• bolesna i ważna konieczność pogodzenia się ze skończonością życia, 
• zmaganie się z własnymi, destrukcyjnymi, wewnętrznymi siłami, 
• brak planów na przyszłość, 
• pragnienie autentycznego życia, 
• wielość porywających doznań, 
• chęć wyrwania się ze świata pozorów i układów, 
• poszukiwanie uczuć, 
• poszukiwanie młodości, 
• autodestrukcja, 
• rozpamiętywanie minionych zdarzeń (przegranego życia), 
• próba porządkowania faktów, zrozumienia własnych błędów, 
• poszukiwania przyczyn klęsk i porażek, 
• zadawanie sobie pytań i rewaluowanie swojego życia,
• przypatrywanie się swoim celom i wyznawanym wartościom,
• zatracanie zasad moralnych lub przeciwnie zdanie sobie sprawy z wierności własnym zasadom, wartościom ...
• refleksja nad tym jak przeżyło się swoje dotychczasowe życie i jak ma ono wyglądać w przyszłości,
• świadomość wkroczenia w szczytowy okres życia, ale zmierzający do jego kresu.

Wszystkie te zmagania przebiegają w ukryciu, wewnątrz osoby, często właśnie wtedy gdy zdaje się sięgać po sukcesy, gdy dowodzi innym swej siły i skuteczności.

Sposoby radzenia sobie

Jak wiele innych rzeczy w życiu, przejście kryzysu połowy życia zależy w dużym stopniu od naszych przekonań i postaw. Szybkie rozwiązania kryzysu typu: kolejne małżeństwo, zdrada, niespodziewana przeprowadzka, nie tylko nie skutkują ale często mają katastrofalne następstwa.

Jeżeli już wiesz, że blisko ci do tego etapu w życiu, pamiętaj o tym, że trwała i satysfakcjonująca zmiana pochodzi z wewnątrz. Wszystkie wymienione wyżej problemy wymagają przede wszystkim autorefleksji, introspekcji i umiejętności rozumienia siebie. Samopoznanie, poszukiwanie własnej tożsamości i sensu życia przesuwają się na plan pierwszy. Być może jest to pierwszy moment zastanowienia się kim tak naprawdę jestem? Często pomocną jest wizyta u psychologa, psychoterapeuty, coacha.

Podsumowanie

Proces rozwoju osobowości w wieku średnim przebiega w kierunku od zaangażowania w świat zewnętrzny ku autorefleksji, autentyczności i nadawaniu życiu zindywidualizowanego sensu. W średnim wieku każdy z nas uczy się wyżej cenić mądrość niż siłę/atrakcyjność fizyczną; osoby obydwu płci wypracowują nowe kryteria wzajemnej oceny, opierając się w większym stopniu na niepowtarzalnych cechach indywidualnych, a mniej na atrakcyjności seksualnej; kształtujemy w sobie umiejętność zmiany obiektu zaangażowania emocjonalnego zarówno w odniesieniu do ludzi, jak i form aktywności; zachowujemy ciągle elastyczność umysłową, otwartość na nowe idee i sposoby działania.

Kryzys rozwojowy, jakim jest połowa życia, jest punktem zwrotnym, dzięki niemu ma dojść do przewartościowania, restrukturyzacji celów i zadań, a w efekcie do zmiany stylu życia. Tak zasadnicze zmiany nie dokonują się z dnia na dzień; jest to proces wymagający czasu i refleksji, stąd też przedłuża się na miesiące, lata, niekoniecznie manifestując się „rozstrojem psychicznym”.
Często w wyniku kryzysu połowy życia mamy szansę zostać tym, kim tak naprawdę zawsze chcieliśmy być. Czego z całego serca ci życzę.

Poszerzaj swoją wiedzę, czytaj Personel i Zarządzanie

Personel i Zarządzanie 7-8/2021

Tylko teraz

59,50 zł

Przejdź do sklepu