Wspólnik większościowy w spółce z o.o. a obowiązkowe oskładkowanie w ZUS

Czy wspólnik posiadający większość udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością będzie podlegał obowiązkowemu oskładkowaniu w ZUS?

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 5 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych - obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają m.in. osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność, zaś za osobę prowadzącą taką działalność zgodnie z art. 8 ust. 6 pkt 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych uważa się m.in. wspólnika jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.

Oznacza to, że gdy spółka z ograniczoną odpowiedzialnością posiada tylko jednego wspólnika (zgodnie z art. 4 § 1 ust. 3 Kodeksu spółek handlowych spółka taka jest określana mianem spółki jednoosobowej), to taki wspólnik jest obowiązany zarejestrować się w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) i opłacać składki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne. A contrario wspólnik spółki wieloosobowej jest zwolniony z tego obowiązku.

Polecamy: INFORLEX Twój Biznes Jak w praktyce korzystać z tarczy antykryzysowej Zamów już od 98 zł

Zasada niby prosta, jak się jednak okazuje ZUS i sądy miewają w tej materii odmienne zdanie.

Objęcie przez jednego ze wspólników ilości udziałów mniejszej niż 10 %, może zostać uznane przez ZUS za obejście przepisów prawa, dlatego aby zminimalizować tę możliwość warto by mniejszościowy wspólnik posiadał w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością przynajmniej 10-20 % udziałów i dodatkowo angażował się w sprawy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.

Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyroku z dnia 3 sierpnia 2011 roku, sygn. akt I UK/11 wskazał, że w sytuacji, gdy jeden ze wspólników spółki z ograniczoną odpowiedzialnością będzie miał rażąco więcej udziałów od wszystkich pozostałych wspólników, to takiego wspólnika należy traktować jako jedynego wspólnika spółki, pomimo iż formalnie pozostaje on wspólnikiem większościowym.

Co oznacza, że w takiej sytuacji (zdaniem Sądu Najwyższego) ten „niemal jedyny wspólnik" jak określił takiego wspólnika Sąd Najwyższy - będzie podlegał obowiązkowemu oskładkowaniu.

Zdaniem Sądu Najwyższego wyrażonym w uzasadnieniu innego wyroku tj. wyroku z dnia 17 października 2017 r., sygn. akt II UK 451/16 - "dopuszczalność istnienia jednoosobowych spółek jest paradoksem nie tylko językowym. W ujęciu ekonomicznym zachodzi tożsamość wspólnika i spółki. Jedynie w prawno-organizacyjnym znaczeniu można wyodrębnić dwie niezależne osoby. Stąd też, pojawiły się wątpliwości co do dopuszczalności zawierania umów o pracę między spółką i jej jedynym wspólnikiem. Powszechnie uważa się, że umowa taka jest nieważna, gdyż została zawarta z samym sobą".