Odpowiedzialność członków władz spółek kapitałowych
Tutaj jedynie w dużym streszczeniu wyjaśnię na czym te różnice polegają. I tak pierwszą z różnic jest to, że w przypadku art. 293 k.s.h., odnoszącego się do sp. z o.o., jest mowa o członkach komisji rewizyjnej. Wynika to z takiego uregulowania ustawodawcy, w którym wskazuje on, że organem kontrolno-nadzorczym w spółce akcyjnej jest obligatoryjnie rada nadzorcza, a w spółce z o.o. ponadto może być komisja rewizyjna albo obydwa te organy i to obligatoryjnie tylko w przypadku spełnienia określonych przesłanek ustawowych (odsyłam tutaj do mojego poprzedniego artykułu pt. Kiedy istnieje obowiązek powołania organu nadzoru w sp. z o.o.?). Druga z różnić jest mniej istotna, bowiem dotyczy samego nazewnictwa, tj. spółka z o.o. działa na podstawie umowy spółki, a spółka akcyjna na podstawie statutu spółki.
Niemniej jednak przechodząc do sedna niniejszego artykułu, to członkowie władz spółek kapitałowych odpowiadają wobec spółek za szkody wyrządzone działaniem lub zaniechaniem sprzecznym z prawem lub postanowieniami umowy spółki/statutu spółki, chyba że nie ponoszą winy. Z analizowanych przepisów wynika na kim i tylko na kim spoczywa odpowiedzialność, a są to członkowie zarządu, rady nadzorczej, komisji rewizyjnej (tylko sp. z o.o.) oraz likwidatorzy. Ustawodawca tworzy tutaj tzw. katalog zamknięty.
Ponadto z powyższego należy wynieść, że członkowie władz odpowiadają wobec spółek kapitałowych za każde swoje zachowanie w tym działanie lub zaniechanie, które wyrządziło spółce szkodę, czy to majątkową, czy to niemajątkową. Musi więc zaistnieć związek przyczynowy między zachowaniem członka a szkodą. Do tego aby przypisać odpowiedzialność członkom władz trzeba wykazać, że ich zachowanie było sprzeczne z prawem lub postanowieniami umowy/statutu. Ponadto odpowiedzialność ta oparta jest na domniemaniu winy członków władz, co znaczy, że to oni muszą wykazać brak winy w swoim postępowaniu jeżeli chcą uniknąć odpowiedzialności za zachowania sprzeczne z prawem lub postanowieniami statutu/umowy. Spółka zaś musi wykazać tylko zaistnienie szkody, jako następstwo działania (zaniechania) sprzecznego z prawem lub postanowieniem umowy/statutu spółki. I w końcu z racji braku ograniczenia zakresu obowiązku odszkodowawczego obowiązek naprawienia szkody obejmuje zarówno stratę rzeczywistą, jak i utracone korzyści.
Zobacz również serwis: Spółki
Na koniec należy odnieść się do wzorców staranności jakie ustawodawca przewidział dla członków władz spółek kapitałowych czyli, że członkowie powinni przy wykonywaniu swoich obowiązków dołożyć staranności wynikającej z zawodowego charakteru swojej działalności. Rozwinięciem tego zwrotu niech będzie orzeczenie Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 5 listopada 1998 r. (sygn.. akt I ACa 322/98): „Staranność sumiennego kupca powinna uwzględniać przewidywanie skutków założonych działań, podejmowanie dostępnych środków faktycznych lub prawnych w celu wywiązania się z zobowiązania, wykazywanie zapobiegliwości, sumienności, ostrożności i dbałości dla osiągnięcia rezultatu zgodnego z interesami spółki”.
Tak więc podsumowując, na odpowiedzialność członków władz spółek kapitałowych określoną w ww. artykułach składają się następujące czynniki, z uwzględnieniem zawodowego charakteru wykonywanej przez nich działalności:
1) sprawcą szkody wyrządzonej spółce są tylko i wyłącznie członkowie zarządu, rady nadzorczej, komisji rewizyjnej (tylko sp. z o.o.) lub likwidatorzy,
2) przedstawiciele władz spółek wyrządzają jej szkodę, czy to majątkową, czy to niemajątkową,
3) pomiędzy zachowaniem przedstawicieli władz spółek a szkodą zachodzi adekwatny związek przyczynowy,
4) szkoda jest wynikiem zachowania (działania lub zaniechania) sprzecznego z prawem lub postanowieniami umowy/statutu spółki,
5) szkodę popełniono w sposób zawiniony - przyjmuje się domniemanie winy członków władz spółek.
Zobacz również: Zarząd ponosi odpowiedzialność za należytą rachunkowość spółki
© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.
Komentarze(0)
Pokaż:
NajnowszePopularneNajstarsze