REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Ograniczenia w umowach z członkami władz spółki kapitałowej

Portal  Procesowy
Wydawcą portalu jest kancelaria Wardyński i Wspólnicy.
Jak zawrzeć umowę między spółką a jej członkiem zarządu?  fot. Fotolia
Jak zawrzeć umowę między spółką a jej członkiem zarządu? fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Zawarte w art. 15 Kodeksu spółek handlowych* ograniczenia dotyczące zawierania przez spółkę umowy kredytu, pożyczki czy poręczenia lub innej podobnej umowy z członkiem jej władz dotyczą tylko ściśle określonych osób, ale bardzo wielu umów.

Relacje spółki i członków jej władz

REKLAMA

Osoby piastujące funkcje we władzach spółek kapitałowych pozostają w relacji do spółki w różnego rodzaju stosunkach prawnych. Praktyka pokazuje, że nie są to jedynie stosunki prawne ściśle związane z pełnioną w spółce funkcją (stosunek organizacyjny, umowa o pracę, kontrakt menedżerski itp.), ale również takie, w których piastun określonej funkcji występuje względem spółki jako osoba trzecia. O ile bardzo wiele uwagi, zwłaszcza w ramach transakcji, poświęca się stosunkom prawnym pierwszego rodzaju, o tyle drugi ich rodzaj pozostaje raczej poza obszarem szczególnego zainteresowania.

REKLAMA

Kodeks spółek handlowych (k.s.h.) przewiduje pewne szczególne regulacje poświęcone stosunkom prawnym pomiędzy spółką kapitałową a osobami należącymi do jej władz. Przykładem takiej regulacji jest art. 15 k.s.h., zgodnie z którym zawarcie przez spółkę kapitałową umowy kredytu, pożyczki, poręczenia lub innej podobnej umowy z członkiem zarządu, rady nadzorczej, komisji rewizyjnej, prokurentem, likwidatorem albo na rzecz którejkolwiek z tych osób, wymaga zgody zgromadzenia wspólników albo walnego zgromadzenia. Jeżeli taką umowę miałaby zawrzeć spółka zależna, wówczas konieczne jest uzyskanie zgody zgromadzenia wspólników albo walnego zgromadzenia spółki dominującej.

POBIERZ WZÓR: Umowa kredytu

Przedstawiony przepis jest dość często pomijany w praktyce, tymczasem ma on bardzo istotne znaczenie dla skuteczności pewnych czynności. Z tego powodu warto poświęcić mu kilka słów. Prawidłowe zrozumienie art. 15 k.s.h. wymaga zwrócenia uwagi na następujące okoliczności.

Umowy podlegające ograniczeniom

Po pierwsze, dotyczy on tylko ściśle określonych osób, a mianowicie: członków organów, prokurentów oraz likwidatorów. Inne osoby należące do władz spółki (np. dyrektor finansowy, menedżerowie wyższego szczebla, główny księgowy) nie podlegają ograniczeniom wskazanym w tym przepisie.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Zobacz: Wynagrodzenie dla członków zarządu

Po drugie, przepis ten odnosi się wyłącznie do określonego rodzaju umów, przy czym katalog umów ma charakter otwarty. Chodzi więc nie tylko o umowy kredytu, pożyczki czy poręczenia, ale również o inne podobne umowy. Praktyka orzecznicza przyjmuje bardzo szerokie rozumienie tego pojęcia. Zdaniem Sądu Najwyższego obejmuje ono również poręczenie wekslowe (wyrok SN z 5 lutego 2009 r., I CSK 297/07, Biul. SN 2009, nr 6, s. 12), a także umowę sprzedaży użytkowania wieczystego, jeżeli cena nie odpowiada wartości rynkowej zbywanego prawa (uchwała SN z 22 października 2010 r., III CZP 69/10, OSNC 2011, nr 5, poz. 54). Należy z ostrożności przyjąć, że art. 15 k.s.h. ma zastosowanie do wszelkich umów o charakterze kredytowym lub wywołujących podobne skutki prawne (takich jak umowa faktoringu), a także do umów ustanawiających zabezpieczenie (takich jak umowa zastawu czy hipoteki). Poza zakresem zastosowania omawianego przepisu będą natomiast jednostronne czynności prawne (np. oświadczenie o poddaniu się egzekucji z art. 777 k.p.c.). Ostateczna kwalifikacja danej czynności będzie jednak wymagała szczegółowego uwzględnienia okoliczności danego przypadku.

Zobacz: Poręczenie a przedawnienie roszczeń

REKLAMA

Po trzecie, analizowana regulacja dotyczy nie tylko umów, których członek władz spółki jest stroną, ale również umów zawartych na jego rzecz, a więc umów, których członek władz spółki jest beneficjentem. Pojęcie to również należy z ostrożności rozumieć szeroko. Chodzi tu przykładowo o udzielone przez spółkę na rzecz osoby trzeciej zabezpieczenie zobowiązania zaciągniętego przez członka władz spółki (poręczenie pożyczki czy kredytu albo ustanowienie zastawu lub hipoteki).

Po czwarte, art. 15 k.s.h. nie różnicuje ról, w jakich spółka czy członek jej władz występują w ramach danej umowy. Ostrożność nakazuje zatem w ten sam sposób traktować umowy, na podstawie których członek władz spółki otrzymuje od spółki pożyczkę, oraz umowy, w których występuje on jako pożyczkodawca.

Jakie sankcje?

Kluczowe znaczenie ma ustalenie sankcji związanej z ewentualnym brakiem wymaganej zgody zgromadzenia wspólników czy walnego zgromadzenia. Do oceny skutków naruszenia art. 15 k.s.h. ma zastosowanie art. 17 k.s.h. W konsekwencji brak takiej zgody skutkuje bezwzględną nieważnością umowy. Zgoda może być jednak wyrażona w ciągu dwóch miesięcy od zawarcia umowy i wówczas wywołuje ona skutek wsteczny, tj. od momentu zawarcia umowy z członkiem władz spółki.

Nieważność umowy, na podstawie której członek władz spółki otrzymał jakąkolwiek wypłatę z majątku spółki, oznacza, że taka wypłata była świadczeniem nienależnym i podlega zwrotowi na rzecz spółki. Za zwrot takiej wypłaty odpowiada nie tylko członek władz spółki, który ją otrzymał, ale również członkowie zarządu spółki, którzy doprowadzili do dokonania takiej wypłaty. Poza tym uwzględnić należy również inne kwestie związane z wystąpieniem sankcji nieważności, w tym aspekty podatkowe.

Zobacz: Nieważność czynności prawnej

Autor: dr Jarosław Grykiel, Grupa Transakcyjna kancelarii Wardyński i Wspólnicy

*śródtytuły pochodzą od redakcji

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Moja firma
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Coraz więcej postępowań restrukturyzacyjnych. Ostatnia szansa przed upadłością

Branża handlowa nie ma się najlepiej. Ale przed falą upadłości ratuje ją restrukturyzacja. Przez dwa pierwsze miesiące 2025 r. w porównaniu do roku ubiegłego, odnotowano już 40% wzrost postępowań restrukturyzacyjnych w sektorze spożywczym i 50% wzrost upadłości w handlu odzieżą i obuwiem.

Ostatnie lata to legislacyjny rollercoaster. Przedsiębiorcy oczekują deregulacji, ale nie hurtowo

Ostatnie lata to legislacyjny rollercoaster. Przedsiębiorcy oczekują deregulacji i pozytywnie oceniają większość zmian zaprezentowanych przez Rafała Brzoskę. Deregulacja to tlen dla polskiej gospodarki, ale nie można jej przeprowadzić hurtowo.

Ekspansja zagraniczna w handlu detalicznym, a zmieniające się przepisy. Jak przygotować systemy IT, by uniknąć kosztownych błędów?

Według danych Polskiego Instytutu Ekonomicznego (Tygodnik Gospodarczy PIE nr 34/2024) co trzecia firma działająca w branży handlowej prowadzi swoją działalność poza granicami naszego kraju. Większość organizacji docenia możliwości, które dają międzynarodowe rynki. Potwierdzają to badania EY (Wyzwania polskich firm w ekspansji zagranicznej), zgodnie z którymi aż 86% polskich podmiotów planuje dalszą ekspansję zagraniczną. Przygotowanie do wejścia na nowe rynki obejmuje przede wszystkim kwestie związane ze szkoleniami (47% odpowiedzi), zakupem sprzętu (45%) oraz infrastrukturą IT (43%). W przypadku branży retail dużą rolę odgrywa integracja systemów fiskalnych z lokalnymi regulacjami prawnymi. O tym, jak firmy mogą rozwijać międzynarodowy handel detaliczny bez obaw oraz o kompatybilności rozwiązań informatycznych, opowiadają eksperci INEOGroup.

Leasing w podatkach i optymalizacja wykupu - praktyczne informacje

Leasing od lat jest jedną z najpopularniejszych form finansowania środków trwałych w biznesie. Przedsiębiorcy chętnie korzystają z tej opcji, ponieważ pozwala ona na rozłożenie kosztów w czasie, a także oferuje korzyści podatkowe. Warto jednak pamiętać, że zarówno leasing operacyjny, jak i finansowy podlegają różnym regulacjom podatkowym, które mogą mieć istotne znaczenie dla rozliczeń firmy. Dodatkowo, wykup przedmiotu leasingu niesie ze sobą określone skutki podatkowe, które warto dobrze zaplanować.

REKLAMA

Nie czekaj na cyberatak. Jakie kroki podjąć, aby być przygotowanym?

Czy w dzisiejszych czasach każda organizacja jest zagrożona cyberatakiem? Jak się chronić? Na co zwracać uwagę? Na pytania odpowiadają: Paweł Kulpa i Robert Ługowski - Cybersecurity Architect, Safesqr.

Jak założyć spółkę z o.o. przez S24?

Rejestracja spółki z o.o. przez system S24 w wielu przypadkach jest najlepszą metodą zakładania spółki, ze względu na ograniczenie kosztów, szybkość (np. nie ma konieczności umawiania spotkań z notariuszem) i możliwość działania zdalnego w wielu sytuacjach. Mimo tego, że funkcjonowanie systemu s24 wydaje się niezbyt skomplikowane, to jednak zakładanie spółki wymaga posiadania pewnej wiedzy prawnej.

Ustawa wiatrakowa 2025 przyjęta: 500 metrów odległości wiatraków od zabudowań

Ustawa wiatrakowa 2025 została przyjęta przez rząd. Przedsiębiorcy, szczególnie województwa zachodniopomorskiego, nie kryją zadowolenia. Wymaganą odległość wiatraków od zabudowań zmniejsza się do 500 metrów.

Piękny umysł. Jakie możliwości poznania preferencji zachowań człowieka daje PRISM Brain Mapping?

Od wielu lat neuronauka znajduje zastosowanie nie tylko w medycynie, lecz także w pracy rozwojowej – indywidualnej i zespołowej. Doskonałym przykładem narzędzia diagnostycznego, którego metodologia jest zbudowana na wiedzy o mózgu, jest PRISM Brain Mapping. Uniwersalność i dokładność tego narzędzia pozwala na jego szerokie wykorzystanie w obszarze HR.

REKLAMA

Prawdziwa rewolucja w prawie i ulga dla przedsiębiorców: Maksymalnie 6 dni w roku na kontrole w firmach

To ma być prawdziwa rewolucja w prawie gospodarczym, ale nie tylko. Deregulacja obejmująca uproszczenie działalności gospodarczej i prowadzenie firmy w Polsce ma objąć całe otoczenie prawne biznesu. Na początek zmiany w kontrolach, które w obecnym kształcie dezorganizują funkcjonowanie firm, pochłaniają czas i koszty a dodatkowo stresują właścicieli i pracowników.

Przedsiębiorczość kobiet w praktyce. Parytety i reprezentacja kobiet w biznesie, luka płacowa i jawność wynagrodzeń [Wywiad]

O problemach polskich przedsiębiorców, w tym kobiet prowadzących własną firmę, o parytetach i reprezentacji kobiet w biznesie, luce płacowej i nowych przepisach w tym zakresie – rozmawiamy z Dominiką Reich, przedsiębiorczynią, członkinią Izby Przemysłowo-Handlowej w Białymstoku oraz jedyną przedstawicielką województwa podlaskiego w Stowarzyszeniu Sommelierów Polskich.

REKLAMA